Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Η Ελλάδα υπολείπεται σε βασικούς τομείς, κινδυνεύει με νέα πρόστιμα

Οι συνέπειες της μη συμμόρφωσης

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην τακτική της δέσμη αποφάσεων για υποθέσεις παράβασης, κινεί νομική διαδικασία κατά των κρατών μελών που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που υπέχουν βάσει του δικαίου της ΕΕ. Οι εν λόγω αποφάσεις, που καλύπτουν διάφορους κλάδους και διάφορους τομείς πολιτικής της ΕΕ, αποβλέπουν στην εξασφάλιση της ορθής εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων.

Παραθέτουμε τις αποφάσεις της Επιτροπής που αφορούν την Ελλάδα:

Η Επιτροπή καλεί όλα τα κράτη μέλη να επιτύχουν τους στόχους συλλογής και ανακύκλωσης αποβλήτων

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπής αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής στο Βέλγιο [INFR(2024)2121], τη Βουλγαρία [NFR(2024)2128], την Τσεχία [INFR(2024)2137], τη Δανία [INFR(2024)2138], τη Γερμανία [INFR(2024)2122], την Εσθονία [INFR(2024)2123], την Ιρλανδία [INFR(2024)2130], την Ελλάδα [INFR(2024)2132], την Ισπανία [INFR(2024)2147], τη Γαλλία [INFR(2024)2141], την Κροατία [INFR(2024)2133], την Ιταλία [INFR(2024)2142], την Κύπρο [INFR(2024)2131], τη Λετονία [INFR(2024)2144], τη Λιθουανία [INFR(2024)2143], το Λουξεμβούργο [INFR(2024)2124], την Ουγγαρία [INFR(2024)2134], τη Μάλτα [INFR(2024)2135], τις Κάτω Χώρες [INFR(2024)2125], την Αυστρία [INFR(2024)2120], την Πολωνία [INFR(2024)2126], την Πορτογαλία [INFR(2024)2145], τη Ρουμανία [INFR(2024)2136], τη Σλοβενία [INFR(2024)2127], τη Σλοβακία [INFR(2024)2129], τη Φινλανδία [INFR(2024)2140] και τη Σουηδία [INFR(2024)2146] λόγω μη τήρησης των στόχων συλλογής και ανακύκλωσης αποβλήτων. Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που υπέβαλαν τα κράτη μέλη, στο σύνολό τους δεν πέτυχαν αρκετούς στόχους συλλογής και ανακύκλωσης αποβλήτων που προβλέπονται στην ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ για τα απόβλητα. Η οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα [οδηγία 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2018/851] θέτει νομικά δεσμευτικούς στόχους όσον αφορά την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων. Η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Δανία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Κροατία, η Ιταλία, η Κύπρος, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ουγγαρία, η Μάλτα, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Φινλανδία και η Σουηδία δεν κατάφεραν να επιτύχουν τον στόχο του 50 % για το 2020 όσον αφορά την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων (όπως χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί). Παράλληλα, η οδηγία για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας [οδηγία 94/62/ΕΚ όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2018/852] εφαρμόζεται σε όλες τις συσκευασίες που διανέμονται στην ευρωπαϊκή αγορά και σε όλα τα απορρίμματα συσκευασίας που προκύπτουν, ανεξάρτητα από τον τόπο χρήσης τους. Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2008 απαιτούσε να ανακυκλώνεται ποσοστό μεταξύ 55 % και 80 % του συνόλου των απορριμμάτων συσκευασίας. Οι καθορισμένοι στόχοι ανακύκλωσης για διάφορα υλικά περιλαμβάνουν ποσοστό 60 % για το γυαλί, 60 % για το χαρτί και το χαρτόνι, 50 % για τα μέταλλα, 22,5 % για τα πλαστικά και 15 % για το ξύλο, ωστόσο πολλοί από τους στόχους αυτούς δεν επιτεύχθηκαν. Επιπλέον, η οδηγία σχετικά με τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) [οδηγία 2012/19/ΕΕ όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2024/884] απαιτεί τη χωριστή συλλογή και την ενδεδειγμένη επεξεργασία των ΑΗΗΕ και θέτει στόχους για τη συλλογή, την ανάκτηση και την ανακύκλωσή τους. Το ελάχιστο ποσοστό συλλογής που πρέπει να επιτυγχάνεται σε ετήσια βάση από τα κράτη μέλη είναι το 65 % του μέσου βάρους του ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού που διατέθηκε στην αγορά του οικείου κράτος μέλους την προηγούμενη τριετία, ή εναλλακτικά το 85 % των ΑΗΗΕ που παράγονται στην επικράτεια κάθε κράτους μέλους. Τα περισσότερα κράτη μέλη δεν κατάφεραν να συλλέξουν επαρκή ΑΗΗΕ χωριστά και, ως εκ τούτου, δεν πέτυχαν τον ενωσιακό στόχο συλλογής. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους ως προς την εφαρμογή, προκειμένου να εκπληρώσουν τις προαναφερθείσες υποχρεώσεις. Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να βασιστούν στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις που προσδιορίζονται στην έκθεση έγκαιρης προειδοποίησης του 2023 για τα απόβλητα. Αυτό θα βοηθήσει επίσης τα κράτη μέλη να επιτύχουν τους επικείμενους στόχους του 2025, του 2030 και του 2035, οι οποίοι καθορίστηκαν με τις πρόσφατες τροποποιήσεις της νομοθεσίας της ΕΕ για τα απόβλητα. Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή αποστέλλει προειδοποιητική επιστολή σε καθένα από τα 27 κράτη μέλη, τα οποία έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να ανταποκριθούν και να άρουν τις ελλείψεις που επισημάνθηκαν από την Επιτροπή. Η Επιτροπή, εάν δεν λάβει ικανοποιητικές απαντήσεις, μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένες γνώμες.

Η Επιτροπή αποφασίζει να παραπέμψει την ΕΛΛΑΔΑ στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω μη επαρκούς συλλογής και επεξεργασίας των αστικών λυμάτων

Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα [INFR(2020)2021] στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω μη πλήρους συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις συλλογής και επεξεργασίας που προβλέπονται στην οδηγία για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων (οδηγία 91/271/EΟΚ). Η οδηγία αποσκοπεί στην προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, απαιτώντας τη συλλογή και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων πριν από την απόρριψή τους στο περιβάλλον. Οι πόλεις και οι κωμοπόλεις υποχρεούνται να δημιουργήσουν τις απαραίτητες υποδομές για τη συλλογή και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων τους. Η Επιτροπή απέστειλε στην Ελλάδα προειδοποιητική επιστολή τον Μάιο του 2020 και, στη συνέχεια, αιτιολογημένη γνώμη τον Δεκέμβριο του 2021. Παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, οι ελληνικές αρχές δεν έχουν αντιμετωπίσει ακόμη πλήρως τις αιτιάσεις. Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι προσπάθειες που έχουν κάνει μέχρι σήμερα οι ελληνικές αρχές είναι ανεπαρκείς και, για τον λόγο αυτόν, παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Περισσότερες πληροφορίες διατίθενται στο δελτίο Τύπου.

Η Επιτροπή καλεί την ΕΛΛΑΔΑ και την ΠΟΛΩΝΙΑ να μεταφέρουν στο εθνικό δίκαιο τους κανόνες της ΕΕ για τον κοινού τύπου φορτιστή

Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να εκδώσει αιτιολογημένες γνώμες προς την Ελλάδα [INFR(2024)0041] και την Πολωνία [INFR(2024)0112], λόγω μη κοινοποίησης των απαιτούμενων μέτρων για την εφαρμογή των υποχρεώσεων που απορρέουν από την οδηγία σχετικά με την εναρμόνιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με τη διαθεσιμότητα ραδιοεξοπλισμού στην αγορά [οδηγία (ΕΕ) 2022/2380]. Η εν λόγω τροποποίηση της οδηγίας για τον ραδιοεξοπλισμό (οδηγία 2014/53/ΕΕ) εισάγει κοινή λύση φόρτισης. Οι κοινές απαιτήσεις φόρτισης θα ισχύσουν για όλα τα κινητά τηλέφωνα, ταμπλέτες, ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές, ακουστικά κεφαλής, ακουστικά κεφαλής με μικρόφωνο, φορητά ηχεία, κονσόλες βιντεοπαιχνιδιών χειρός, συσκευές ανάγνωσης ηλεκτρονικών βιβλίων, ακουστικά, πληκτρολόγια, ποντίκια και φορητά συστήματα πλοήγησης από τις 28 Δεκεμβρίου 2024. Οι απαιτήσεις αυτές θα ισχύουν επίσης για τους φορητούς υπολογιστές από τις 28 Απριλίου 2026. Η προθεσμία για τη μεταφορά της νέας οδηγίας στο εθνικό δίκαιο ήταν η 28η Δεκεμβρίου 2023. Η Ελλάδα και η Πολωνία εξακολουθούν να μην έχουν κοινοποιήσει μέτρα για τη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο. Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στα δύο κράτη μέλη, τα οποία έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν και να λάβουν τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Επιτροπή αποφασίζει να παραπέμψει την ΕΛΛΑΔΑ στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω μη συμμόρφωσης με τη νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων

Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα [INFR(2022)4078] στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω μη συμμόρφωσης των εθνικών κανόνων με τη νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων. Οι κανόνες της ΕΕ διευκολύνουν τους επαγγελματίες να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε διάφορα κράτη μέλη. Ειδικότερα, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι ελληνικοί κανόνες δεν συμμορφώνονται με την οδηγία 2005/36/ΕΚ σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, και με τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.  Σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο, οι επαγγελματίες που έχουν αποκτήσει προσόντα διευθυντή σχολείου σε άλλα κράτη μέλη πρέπει να ακολουθήσουν πιο επαχθή διαδικασία για την ακαδημαϊκή αναγνώριση των τίτλων τους προκειμένου να είναι σε θέση να εργαστούν στην Ελλάδα. Αυτό αντιβαίνει στην οδηγία και δυσχεραίνει την πρόσβαση ορισμένων επαγγελματιών στην ελληνική αγορά εργασίας. Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι προσπάθειες που έχουν κάνει μέχρι σήμερα οι αρχές είναι ανεπαρκείς και, για τον λόγο αυτόν, παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Περισσότερες πληροφορίες διατίθενται στο δελτίο Τύπου.

Η Επιτροπή καλεί την ΕΛΛΑΔΑ να αποτρέψει συνθήκες απασχόλησης που εισάγουν διακρίσεις στα δημόσια σχολεία

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής στην Ελλάδα [INFR(2024)4013], λόγω μη ορθής μεταφοράς στο εθνικό της δίκαιο της οδηγίας 1999/70/ΕΚ του Συμβουλίου, η οποία απαγορεύει την εισαγωγή διακρίσεων σε βάρος των εργαζομένων με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Το ελληνικό δίκαιο προβλέπει λιγότερο ευνοϊκές συνθήκες απασχόλησης για τους εκπαιδευτικούς με συμβάσεις ορισμένου χρόνου που εργάζονται σε δημόσια σχολεία σε σύγκριση με τους μόνιμους εκπαιδευτικούς, για παράδειγμα όσον αφορά την άδεια μητρότητας και την αναρρωτική άδεια. Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή αποστέλλει προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να ανταποκριθεί και να άρει τις ελλείψεις που επισημάνθηκαν από την Επιτροπή. Η Επιτροπή, εάν δεν λάβει ικανοποιητική απάντηση, μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

Η Επιτροπή καλεί την ΕΛΛΑΔΑ να συμμορφωθεί με τους κανόνες της ΕΕ για τις οικογενειακές παροχές

Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα [INFR(2023)2097] λόγω μη συμμόρφωσης με τους κανόνες της ΕΕ για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας [κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 883/2004] και την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων [κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 492/2011 και άρθρο 45 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης]. Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, αίτηση για οικογενειακές παροχές δικαιούνται να υποβάλουν μόνο οι υπήκοοι της ΕΕ που διαμένουν τουλάχιστον επί πέντε έτη μαζί με τα παιδιά τους στην Ελλάδα. Εκτός αυτού, οι υπήκοοι τρίτων χωρών οι οποίοι καλύπτονται από τους ενωσιακούς κανόνες για τον συντονισμό της κοινωνικής ασφάλειας (π.χ. επειδή μετακόμισαν στην Ελλάδα από άλλο κράτος μέλος της ΕΕ) μπορούν να υποβάλουν αίτηση για οικογενειακές παροχές μόνο αφού έχουν διαμείνει στην Ελλάδα για τουλάχιστον δώδεκα έτη. Κατά την άποψη της Επιτροπής, η εν λόγω νομοθεσία εισάγει διακρίσεις και παραβιάζει το δίκαιο της ΕΕ. Επιπλέον, οι κανόνες της ΕΕ για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας απαγορεύουν κάθε προϋπόθεση κατοικίας για τη λήψη παροχών κοινωνικής ασφάλειας, όπως το οικογενειακό επίδομα. Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.