Eξαγωγές ελεγχόμενων ειδών

Η ισορροπία που θα πρέπει να αναζητηθεί ανάμεσα στην ασφάλεια αφενός και στην ανταγωνιστικότητα και το νόμιμο εμπόριο αφετέρου σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον από την άποψη της ασφάλειας, της τεχνολογίας και της οικονομίας είναι το ζητούμενο στην επανεξέταση της πολιτικής ελέγχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην οποία θα πρέπει να συμμετέχουν οι ελληνικές επιχειρήσεις. Σημαντική για τους εξαγωγείς είναι η έγκυρη και επικαιροποιημένη πληροφόρηση για τις εξαγωγές ελεγχόμενων ειδών, ενώ το Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού δημιουργεί Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) ελέγχου και αδειοδότησης επιχειρήσεων για ελεγχόμενα αγαθά.

Τα παραπάνω αναφέρθηκαν από την κα. Ουρανία Παπαγεωργίου, Προϊσταμένη Τμήματος Γ’ της Διεύθυνσης Συντονισμού Εμπορίου και Εμπορικών Καθεστώτων του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, στο 5o Εργαστήριο-σεμινάριο με τίτλο «Η λύση του γρίφου των εξαγωγών ελεγχόμενων προϊόντων» που διοργανώθηκε για πρώτη φορά στην Θεσσαλονίκη στις 04.11.15 από τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ) στο πλαίσιο του έργου Skills Balancing: “Balancing supply and demand of the professional skills needed in the interregional area” που εντάσσεται στο Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας «Ελλάδα-Βουλγαρία 2007-2013». Το εργαστήριο – σεμινάριο είχε πρακτικό και ουσιαστικό ενδιαφέρον για τους εξαγωγείς των σχετικών προϊόντων και τους λοιπούς εμπλεκόμενους στην εξαγωγή.

Στα ελεγχόμενα προϊόντα περιλαμβάνονται τα «είδη διπλής χρήσης», τα είδη, δηλαδή, συμπεριλαμβανομένου του λογισμικού και της τεχνολογίας, τα οποία δύνανται να χρησιμοποιούνται τόσο για πολιτική όσο και για στρατιωτική χρήση καθώς και τα προϊόντα συνδεόμενα με την άμυνα. Εκτιμάται ότι οι ελεγχόμενες εξαγωγές ειδών διπλής χρήσης της ΕΕ αντιπροσωπεύουν περίπου το 2,5% των συνολικών εξαγωγών της ΕΕ.

Το νομικό πλαίσιο ειδών διπλής χρήσης καθορίζει ένα ενιαίο σύστημα στην ΕΕ ελέγχου των εξαγωγών, της μεταφοράς, της μεσιτείας και της διαμετακόμισης ειδών διπλής χρήσης και θεσπίζει έναν ενιαίο κατάλογο ελέγχου για την ΕΕ και κανόνες για την εφαρμογή του. Η άδεια εξαγωγής είναι απαραίτητη προκειμένου να εξαχθεί ένα είδος διπλής χρήσης από την ΕΕ σε μια Τρίτη χώρα και μόνο σε πολύ συγκεκριμένα αγαθά σε κοινοτικές χώρες.

Κριτήριο για τον έλεγχο της εξαγωγής ενός αγαθού αποτελεί και ο προορισμός του, δηλαδή η χώρα προορισμού ή/και ο τελικός χρήστης, οπότε ανάλογα μπορεί να υπάρχει εμπάργκο ή διαφορετική μεταχείριση του αγαθού.

Η ευθύνη της διαπίστωσης για το εάν τα προς εξαγωγή είδη διπλής χρήσης συγκαταλέγονται στα περιγραφόμενα προϊόντα του σχετικού Κανονισμού 428/2009 (για το εθνικό πλαίσιο ΥΑ 121837/Ε3/21837 «Έλεγχος των εξαγωγών, της μεταφοράς, της μεσιτείας και της διαμετακόμισης ειδών διπλής χρήσης»), οπότε τίθενται αυτόματα σε καθεστώς χορήγησης άδειας εξαγωγής, ανήκει στους εξαγωγείς, που μπορούν να αντλούν σχετική καταρχήν πληροφόρηση στο http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds2/taric/taric_consultation.jsp?Lang=el και στο http://trade.ec.europa.eu/doclib/html/153050.htm (κατάλογος συσχέτισης). Αυτονόητη όμως είναι η ενημέρωση και εξυπηρέτηση των επιχειρήσεων για το θέμα αυτό τόσο και κυρίως από το κατεξοχήν αρμόδιο Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού όσο και από το Υπουργείο Οικονομικών.

Στις απαγορεύσεις και περιορισμούς κατά την εισαγωγή και εξαγωγή ελεγχόμενων προϊόντων και στον ρόλο των τελωνειακών υπηρεσιών στις διεθνείς εμπορευματικές μεταφορές, αφενός, ως προς την είσπραξη δασμών και φόρων και, αφετέρου, στην ασφάλεια των πολιτών και την προστασία του περιβάλλοντος και του ενωσιακού εμπορίου αναφέρθηκε ο κ. Δημήτρης Τσαγκαλάκης, Στέλεχος του Τμήματος Γ’ της Διεύθυνσης Τελωνειακών Διαδικασιών της Γενικής Διεύθυνσης Τελωνείων & ΕΦΚ του Υπουργείου Οικονομικών. Ως πιο πρόσφατες εξελίξεις στις τελωνειακές διαδικασίες ανέφερε την καθιέρωση της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής υποβολής των υποστηρικτικών της διασάφησης εξαγωγής εγγράφων και την ηλεκτρονική πλέον αποστολή του Δελτίου Χημικής Ανάλυσης κατόπιν αιτήματος των τελωνειακών Αρχών.

Στον ρόλο του Γενικού Χημείου του Κράτους στις εξαγωγές, με την έκδοση, μεταξύ άλλων, πιστοποιητικών ελέγχου ή εξαγωγής και πιστοποιητικών ελεύθερης κυκλοφορίας/πώλησης και βεβαιώσεων συμμόρφωσης και στους κανόνες εξαγωγής επικίνδυνων χημικών προϊόντων αναφέρθηκε η κα. Χριστίνα Αποστολίδου, Διευθύντρια της Χημικής Υπηρεσίας Μακεδονίας-Θράκης του Υπουργείου Οικονομικών.

Προλογίζοντας το εργαστήριο, η Εντεταλμένη Σύμβουλος του ΣΕΒΕ κα. Βασιλική Λούντζη αναφέρθηκε στη διαχρονική προσπάθεια του ΣΕΒΕ να προσφέρει στα μέλη του και γενικότερα στην εξωστρεφή επιχειρηματική κοινότητα έγκυρη και επικαιροποιημένη πληροφόρηση για εξειδικευμένα θέματα εξαγωγών, ώστε να είναι σε θέση να ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες απαιτήσεις της εξαγωγής. Τόνισε δε την ανάγκη καλύτερης ενημέρωσης των επιχειρήσεων αλλά και απλούστευσης των διαδικασιών αδειοδότησης που συνεχίζουν να έχουν αντίκτυπο στην ανταγωνιστικότητα ώστε να ελαχιστοποιούνται οι καθυστερήσεις και να αποφεύγονται οι στρεβλώσεις ανταγωνισμού.