ΕΕ: Χαμηλότερη φορολογία στις εξαγωγές προς το Βιετνάμ

Πρόκειται για την άμεση απόρροια της έναρξης ισχύος της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Βιετνάμ, η οποία θα καταργήσει εν τέλει τους δασμούς στο 99 % όλων των εμπορευματικών συναλλαγών μεταξύ των δύο πλευρών. Η ανάληψη επιχειρηματικής δραστηριότητας στο Βιετνάμ θα καταστεί επίσης ευκολότερη για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις: θα είναι πλέον σε θέση να επενδύουν και να υποβάλλουν προσφορές για δημόσιες συμβάσεις έχοντας ίσες ευκαιρίες με τους τοπικούς ανταγωνιστές τους. Σύμφωνα με τη νέα συμφωνία, τα οικονομικά οφέλη συμβαδίζουν με εγγυήσεις για σεβασμό των εργασιακών δικαιωμάτων, της προστασίας του περιβάλλοντος και της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα, μέσω ισχυρών, νομικά δεσμευτικών και εκτελεστών διατάξεων για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε τα εξής: «Η ευρωπαϊκή οικονομία χρειάζεται αυτή τη στιγμή κάθε ευκαιρία για να ανακτήσει την ισχύ της μετά την κρίση που πυροδοτήθηκε λόγω του κορονοϊού. Οι εμπορικές συμφωνίες, όπως η συμφωνία με το Βιετνάμ που τίθεται σε ισχύ σήμερα, προσφέρουν στις εταιρείες μας την ευκαιρία να αποκτήσουν πρόσβαση σε νέες αναδυόμενες αγορές και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας για τους Ευρωπαίους. Πιστεύω ακράδαντα ότι η συμφωνία αυτή θα αποτελέσει επίσης ευκαιρία ώστε οι πολίτες του Βιετνάμ να επωφεληθούν από μια πιο ευημερούσα οικονομία και να γίνουν μάρτυρες θετικής αλλαγής, καθώς και να αποκτήσουν ισχυρότερα δικαιώματα ως εργαζόμενοι και πολίτες στη χώρα τους.»

Ο Επίτροπος Εμπορίου, κ. Φιλ Χόγκαν, δήλωσε τα εξής: «Το Βιετνάμ αποτελεί πλέον μέρος μιας ομάδας 77 χωρών που συναλλάσσονται εμπορικά με την ΕΕ με βάση προτιμησιακούς όρους που έχουν συμφωνηθεί διμερώς. Η συμφωνία ενισχύει τους οικονομικούς δεσμούς της ΕΕ με τη δυναμική περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας και προσφέρει σημαντικές οικονομικές δυνατότητες που θα συμβάλουν στην ανάκαμψη μετά την κρίση λόγω του κορονοϊού. Αποδεικνύει όμως και ότι η εμπορική πολιτική μπορεί να εργάζεται για το καλό. Το Βιετνάμ έχει ήδη καταβάλει πολλές προσπάθειες για να βελτιώσει τις επιδόσεις του όσον αφορά τα εργασιακά δικαιώματα χάρη στις εμπορικές μας συνομιλίες και ευελπιστώ ότι θα συνεχίσει τις πλέον αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.»

Η συμφωνία ΕΕ-Βιετνάμ αποτελεί την πλέον ολοκληρωμένη εμπορική συμφωνία που έχει συνάψει η ΕΕ με αναπτυσσόμενη χώρα. Λαμβάνει πλήρως υπόψη τις αναπτυξιακές ανάγκες του Βιετνάμ, καθώς χορηγεί στο Βιετνάμ μακρότερο χρονικό διάστημα, διάρκειας 10 ετών, ώστε να εξαλείψει τους δασμούς του επί των εισαγωγών της ΕΕ. Ωστόσο, πολλά σημαντικά εξαγώγιμα προϊόντα της ΕΕ, όπως τα φαρμακευτικά προϊόντα, τα χημικά προϊόντα ή τα μηχανήματα θα απολαύουν ήδη συνθηκών ατελούς εισαγωγής από την έναρξη ισχύος της συμφωνίας. Αυτό θα ισχύσει σε τρία χρόνια για τα γεωργικά προϊόντα διατροφής, όπως το βοδινό κρέας ή το ελαιόλαδο, ενώ για τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα φρούτα και τα λαχανικά σε μέγιστο διάστημα πέντε ετών. Οι περιεκτικές διατάξεις για την υγειονομική και φυτοϋγειονομική συνεργασία θα επιτρέψουν τη βελτίωση της πρόσβασης των επιχειρήσεων της ΕΕ στην αγορά μέσω διαφανέστερων και ταχύτερων διαδικασιών. Περιλαμβάνει επίσης ειδικές διατάξεις για την αντιμετώπιση των κανονιστικών εμποδίων για τις εξαγωγές αυτοκινήτων κατασκευής ΕΕ και παρέχει προστασία ενάντια στις απομιμήσεις για 169 παραδοσιακά ευρωπαϊκά τρόφιμα και ποτά (όπως το τυρί ροκφόρ, τα κρασιά Porto και Jerez, το αλκοολούχο ποτό Irish Cream ή το ζαμπόν Prosciutto di Parma), τα οποία αναγνωρίζονται ως γεωγραφικές ενδείξεις.

Παράλληλα, η εμπορική συμφωνία εκφράζει την ισχυρή δέσμευση και των δύο πλευρών για το περιβάλλον και τα κοινωνικά δικαιώματα. Θέτει υψηλά πρότυπα για την προστασία των εργαζομένων, του περιβάλλοντος και των καταναλωτών και διασφαλίζει ότι δεν υπάρχει «ανταγωνισμός προς τα κάτω» για την προώθηση του εμπορίου ή την προσέλκυση επενδύσεων.

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, τα δύο μέρη δεσμεύτηκαν να κυρώσουν και εφαρμόσουν τις οκτώ θεμελιώδεις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) και να σέβονται, να προωθούν και να εφαρμόζουν αποτελεσματικά τις αρχές της ΔΟΕ σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα στην εργασία· να εφαρμόζουν τη συμφωνία του Παρισιού, καθώς και άλλες διεθνείς περιβαλλοντικές συμφωνίες, και να προωθούν τη διατήρηση και την αειφόρο διαχείριση της άγριας χλωροπανίδας, της βιοποικιλότητας, της δασοκομίας και της αλιείας· και να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή της ανεξάρτητης κοινωνίας των πολιτών στην παρακολούθηση της εφαρμογής αυτών των δεσμεύσεων και από τις δύο πλευρές. Το Βιετνάμ έχει ήδη σημειώσει πρόοδο όσον αφορά τις εν λόγω δεσμεύσεις επικυρώνοντας, τον Ιούνιο του 2019, τη Σύμβαση 98 της ΔΟΕ σχετικά με τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και, τον Ιούνιο του 2020, τη σύμβαση 105 της ΔΟΕ σχετικά με την καταναγκαστική εργασία. Επίσης, τον Νοέμβριο του 2019 ενέκρινε αναθεωρημένο κώδικα Εργατικού Δικαίου και επιβεβαίωσε ότι, έως το 2023, θα επικυρώσει την εναπομένουσα θεμελιώδη σύμβαση της ΔΟΕ για την καταναγκαστική εργασία.

Η εμπορική συμφωνία περιλαμβάνει επίσης θεσμικό και νομικό δεσμό με τη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας ΕΕ–Βιετνάμ, επιτρέποντας έτσι τη λήψη κατάλληλων μέτρων σε περίπτωση σοβαρών προσβολών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Πριν από την έναρξη ισχύος της εμπορικής συμφωνίας προηγήθηκαν η έγκρισή της από τα κράτη μέλη της ΕΕ στο Συμβούλιο και η υπογραφή της τον Ιούνιο του 2019, καθώς και η έγκριση της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Φεβρουάριο του 2020.

Ιστορικό

Το Βιετνάμ είναι ο δεύτερος, μετά τη Σινγκαπούρη, μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ στον Σύνδεσμο Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), με εμπορικές συναλλαγές στον τομέα των εμπορευμάτων ύψους 45,5 δισ. ευρώ το 2019 και εμπορικές συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών ύψους 4 δισ. ευρώ ετησίως (στοιχεία του 2018).

Οι κύριες εξαγωγές της ΕΕ προς το Βιετνάμ αφορούν προϊόντα υψηλής τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένων ηλεκτρικών μηχανημάτων και εξοπλισμού, αεροσκαφών, οχημάτων και φαρμακευτικών προϊόντων. Οι κυριότερες εξαγωγές του Βιετνάμ προς την ΕΕ αφορούν ηλεκτρονικά προϊόντα, υποδήματα, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και είδη ένδυσης, καθώς και καφέ, ρύζι, θαλασσινά και έπιπλα.

Η ΕΕ, με συνολικό μερίδιο άμεσων ξένων επενδύσεων ύψους 7,4 δισ. ευρώ (2018), αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους ξένους επενδυτές στο Βιετνάμ. Οι περισσότερες επενδύσεις της ΕΕ αφορούν τη βιομηχανική επεξεργασία και μεταποίηση.

Η συμφωνία με το Βιετνάμ είναι η δεύτερη εμπορική συμφωνία που συνάπτει η ΕΕ με κράτος μέλος του ASEAN, ύστερα από την πρόσφατη συμφωνία με τη Σινγκαπούρη. Αποτελεί σημαντικό ορόσημο στη συνεργασία της ΕΕ με την Ασία και προστίθεται στις ήδη υφιστάμενες συμφωνίες με την Ιαπωνία και τη Δημοκρατία της Κορέας.