Τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται αυξανόμενη ζήτηση αυτόνομων φωτοβολταϊκών συστημάτων σε ιδιόκτητες κατοικίες. Αυτή η τάση δείχνει πως σιγά σιγά οι ιδιοκτήτες ακινήτων θέλουν να επωφεληθούν από την άπλετη και δωρεάν ενέργεια του ήλιου για την κάλυψη των καθημερινών αναγκών τους και να απαγκιστρωθούν από την ΔΕΗ και κατ’επέκταση από τα ορυκτά καύσιμα με τα οποία αυτή προσφέρει την απαιτούμενη ενέργεια.
Η μείωση της εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα αποτελεί πλέον προτεραιότητα τα τελευταία χρόνια, και ως αποτέλεσμα τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλή. Όμως, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν αποτελούν και ακριβώς μια νέα ιδέα, το απεικονιζόμενο φερ’ ειπείν χρονολογείται από το 1881.
Ενεργειακή Αυτονομία και στα Οχήματα
Αυτό το όχημα με την περίεργη όψη, έχει την τιμή να είναι το πρώτο ηλεκτρικό αυτοκίνητο στον κόσμο. Κατασκευάστηκε πάνω σε ένα τροποποιημένο τρίκυκλο Starley από τους Άγγλους επιστήμονες William Ayrton και John Perry ως ένα είδος κινούμενης διαφήμισης για τις ηλεκτρικές εφευρέσεις τους. Το πρωτότυπο όχημα έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί, ωστόσο μια ομάδα στο AutoVision Μουσείο στη Γερμανία, κατάφεραν και μέσω αντίστροφης μηχανικής κατασκεύασαν αυτό το πλήρως λειτουργικό αντίγραφο. Έχει τελική ταχύτητα σχεδόν 15 χλμ/ώρα και αυτονομία 40 χιλιομέτρων, όπως ακριβώς και το πρωτότυπο. (καθόλου άσχημα για μία εφεύρεση 130 ετών)
Γεννάται λοιπόν το ερώτημα: Για ποιο λόγο η ηλεκτροκίνηση έχασε την κούρσα για την επικράτηση;
Καταρχάς τα πρώτα ηλεκτροκίνητα οχήματα είχαν τεράστιες και ελάχιστα αποδοτικές μπαταρίες, με αποτέλεσμα η μαζική παραγωγή αυτοκινήτων με μηχανές εσωτερικής καύσης να οδηγήσει σχεδόν στην εξαφάνιση τις πρώτες απόπειρες παραγωγής ηλεκτροκίνητων. Βέβαια δεν είναι δύσκολο να συμπεράνουμε πως αν η παραγωγή στρεφόταν προς αυτήν την κατεύθυνση τότε και οι επενδύσεις για έρευνα θα έκαναν το ίδιο. Έτσι δεν θα πέρναγε πολύς χρόνος μέχρι το ηλεκτροκίνητο όχημα να γινόταν εξίσου, αν όχι περισσότερο αποδοτικό και οικονομικά συμφερότερο από τα συμβατικά μηχανοκίνητα.
Σε δεύτερη ανάγνωση ακόμα μεγαλύτερο εμπόδιο από τους καθαρά τεχνολογικούς λόγους υπήρξε το πανίσχυρο πετρελαϊκό λόμπι. Κάποιοι λένε πως αν δεν ξοδευθεί και η τελευταία σταγόνα πετρελαίου το ηλεκτροκίνητο όχημα δεν πρόκειται να αρχίσει να αναπτύσσεται. Ίσως και να έχουν δίκιο, παρόλα αυτά τα τελευταία χρόνια (ένεκα της ανόδου της τιμής του πετρελαίου) πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες στρέφονται προς την δημιουργία ηλεκτροκίνητων και υβριδικών οχημάτων και αποσκοπούν στην μαζική παραγωγή τους.
«Πράσινη» Μετακίνηση
Οι υποστηρικτές των ηλεκτρικών αυτοκινήτων τονίζουν ότι είναι πολύ πιο φιλικά προς το περιβάλλον, σε σχέση με τα συμβατικά αυτοκίνητα. Σύμφωνα με υπολογισμούς, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι μέχρι και τέσσερις φορές πιο αποδοτικά από εκείνα με μηχανές εσωτερικής καύσης, υπολογίζοντας τις απώλειες ενέργειας από το ντεπόζιτο (ή την μπαταρία αντίστοιχα) μέχρι τους τροχούς. Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο επιτυγχάνει αποδόσεις από 60%-80%. Μάλιστα, η αποδοτικότητά του είναι μεγαλύτερη σε χαμηλές ταχύτητες και όταν χρειάζεται συχνή αλλαγή σχέσης (ταχύτητας), σε συνθήκες «ξεκίνα – σταμάτα». Δηλαδή εντός αστικών κέντρων.
Ενεργειακή Αυτονομία και στα Οχήματα
Το αξεπέραστο όριο των αυτοκινήτων με μηχανές εσωτερικής καύσης είναι η υποχρεωτική καύση ρυπογόνων υδρογονανθράκων. Όσο κι αν λαμβάνονται μέτρα για τη μείωση των καυσαερίων τους, δεν παύει η εξάτμισή τους να ρυπαίνει το περιβάλλον. Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο καταναλώνει ηλεκτρισμό. Με την ανάπτυξη σήμερα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας -και με στόχο μέχρι το 2020 να παράγουν το 40% του ηλεκτρικού ρεύματος σε Ευρώπη και Ελλάδα- ένα διαρκώς μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που καταναλώνουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι «πράσινη».
Μειονεκτήματα των ηλεκτροκίνητων
Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο έχει πολλά εμπόδια να ξεπεράσει, όσον αφορά τη διείσδυσή του στον στόλο των οχημάτων. Εάν μιλάμε για μια σχετικά περιορισμένη κυκλοφορία ηλεκτρικών οχημάτων, οι ενδιαφερόμενοι έχουν να αντιμετωπίσουν την υψηλή τιμή αγοράς τους (κυρίως λόγω του υψηλού κόστους της μπαταρίας και των άλλων συστημάτων), την περιορισμένη αυτονομία των οχημάτων (δεν ξεπερνά τα 200 χιλιόμετρα) και βεβαίως το πολύ αραιό -στην αρχή τουλάχιστον- δίκτυο επαναφόρτισης ή αλλαγής μπαταρίας.
Ενεργειακή Αυτονομία και στα Οχήματα
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Δυστυχώς η Ελλάδα ακόμα εμποδίζει την εξάπλωση των ηλεκτροκίνητων οχημάτων. Η γνώμη του κ. Διονυσίου Νέγκα, προέδρου του Ελληνικού Ινστιτούτου Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων, είναι κατηγορηματική. Μάλιστα, το Ινστιτούτο έχει καταθέσει μία πρόταση για κίνητρα προώθησης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα. Βεβαίως, το πρώτο μέτρο θα ήταν η κατάργηση του φόρου πολυτελείας, με τον οποίο επιβαρύνονται τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μόνο και μόνο γιατί είναι ακριβά. Δηλαδή, η ελληνική γραφειοκρατία φορολογεί με τον ίδιο τρόπο ένα όχημα πολυτελείας και ένα καινοτόμο αυτοκίνητο, αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Πιο συγκεκριμένα ο κ. Νέγκας αναφέρει: «Η έλευση της ηλεκτροκίνησης στα αυτοκίνητα πρέπει να αντιμετωπισθεί σαν ευκαιρία για τη χώρα μας. Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο σε βάθος χρόνου θα αποδειχθεί φτηνό, αποδοτικό, εύκολο στη συντήρηση, σωτήριο για τη ρύπανση και τον θόρυβο των μεγάλων αστικών κέντρων. Η επιβάρυνση του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής σε ό,τι αφορά το μέγεθος της παραγόμενης ενέργειας δεν πρόκειται να αποτελέσει πρόβλημα κατά τις πρώτες τουλάχιστον δεκαετίες της εφαρμογής»
Τι συμβαίνει στο εξωτερικό
Στο εξωτερικό τα πράγματα είναι λίγο καλύτερα. Με αργά αλλά σταθερά βήματα επιτυγχάνεται η ψήφιση μέτρων ώθησης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, όπως για παράδειγμα φοροαπαλλαγές και άλλες διευκολύνσεις που ρίχνουν την τιμή κτήσης τους. Την ίδια ώρα γίνεται σημαντική προσπάθεια για να βελτιωθεί η αποδοτικότητα των συστοιχιών.
Στο εξωτερικό αναπτύσσονται πρωτότυπες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, που λύνουν προβλήματα. Ας δούμε ένα: εάν το ηλεκτρικό αυτοκίνητο χρησιμοποιείται μέσα στην πόλη δεν υπάρχει σημαντικό πρόβλημα με την αυτονομία του. Ακόμα και με τη μικρότερη αυτονομία, τα 100 χιλιόμετρα, καλύπτονται οι καθημερινές ανάγκες στην πόλη, ενώ κατά τη διάρκεια της βραδινής στάθμευσης μπορεί να γίνει άνετα η επαναφόρτιση της μπαταρίας.
Τι γίνεται όμως όταν κάποιος θέλει να ταξιδέψει στη Θεσσαλονίκη; Ακόμα και με τη μέγιστη αυτονομία, χρειάζεται δύο στάσεις για πολύωρη επαναφόρτιση, άρα το ταξίδι από πεντάωρο μπορεί να γίνει… διήμερο. Την ανάγκη αυτή έρχονται να καλύψουν εταιρείες που διαθέτουν μπαταρίες στους σταθμούς των αυτοκινητοδρόμων. Δεν περιμένεις δηλαδή να φορτιστεί η δική σου, αλλά «φοράς» μια καινούργια μέσα σε μερικά λεπτά. Το ίδιο μπορεί να γίνει και σε πιο ευρεία κλίμακα.