Χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα για τους παραγωγούς που έχουν σπείρει βαμβάκι κυλά η εφετινή σαιζόν. Οι αγρότες παραμένουν κοντά στις καλλιέργειές του κι αυτό το διάστημα, παρέχοντας τις αναγκαίες καλλιεργητικές φροντίδες. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ, για την συνολικά παραγόμενη ποσότητα σύσπορου βάμβακος, η οποία παρουσιάζει μείωση της τάξης του 50%.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσημα στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για την πορεία της καλλιέργειας τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με τα στοιχεία από το 2005 μέχρι το 2010 η κάμψη της παραγωγής άγγιξε το 50%. Πιο αναλυτικά μόλις επτά χρόνια πριν, το 2005 οι έλληνες αγρότες παρήγαγαν, σύμφωνα με τα στοιχεία, 946.000 τόνους, ενώ πέντε χρόνια μετά, και πιο συγκεκριμένα το 2010, η σοδειά δεν ξεπέρασε τους 500.000 τόνους.
Σύμφωνα τώρα με το ρεπορτάζ, δεν έχουν αναφερθεί ιδιαίτερα προβλήματα, εκτός βέβαια των περιοχών που επλήγησαν από τις νεροποντές και το χαλάζι των περασμένων ημερών.
Στις υπόλοιπες περιοχές, όσες δεν επλήγησαν δηλαδή, οι παραγωγοί παρακολουθούν τα φυτά να μεγαλώνουν. Στις Σέρρες, για παράδειγμα, όπως αναφέρει ο διευθυντής της τοπικής Ένωσης, κ. Αντώνης Ανεσιάδης, παρατηρείται καθυστέρηση στην ανάπτυξη των φυτών, λόγω των βροχοπτώσεων, οι οποίες σημειώθηκαν το περασμένο διάστημα.
Θυμίζουμε ότι λίγες μέρες πίσω πήγε χρονικά η σπορά στις πιο πολλές περιοχές της χώρας εφέτος, λόγω των κακών καιρικών συνθηκών και των έντονων βροχοπτώσεων την περίοδο, πριν και κατά το Πάσχα.
Έκθεση για το βαμβάκι
Ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τη βαμβακοκαλλιέργεια μπορεί ν’ αντλήσει κανείς διαβάζοντας την 4η Έκθεση βαμβακοκαλλιέργειας, για το διάστημα από 15/10/2011 έως 25/1/2012 της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας Σερρών, η οποία αναφέρει τα εξής:
Τα θέματα που αφορούν το βαμβάκι είχαν, στο εν λόγω διάστημα, την παρακάτω εξέλιξη:
Καιρός
Ο καιρός, από τα μέσα Οκτωβρίου (μέχρι την ημερομηνία αυτή αναφερθήκαμε στην 3η έκθεσή μας), κατά μήνα και με ειδικότερη αναφορά στα χαρακτηριστικά που έχουν γεωργικό ενδιαφέρον, είχε ως εξής:
Οκτώβριος (από 15/10-31/10): Καλοκαιρία επικράτησε στο δεύτερο 15θήμερο του Οκτωβρίου με κανονικές θερμοκρασίες. Μόνον στις 15 και 16/10 αναπτύχθηκαν νεφώσεις που κατέληξαν σε κάποιες ψιχάλες ή τοπικές βροχές μικρού ύψους.
Νοέμβριος: Οι χαμηλές θερμοκρασίες με παγετούς πολλά πρωινά και η παρατεταμένη καλοκαιρία, ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού το Νοέμβριο μήνα. Μόνο στις 11/11 σημειώθηκε βροχόπτωση.
Δεκέμβριος: Αίθριος καιρός, με κανονικές έως και χαμηλές θερμοκρασίες επικράτησαν στο μεγαλύτερο διάστημα του Δεκεμβρίου. Πυκνές νεφώσεις που συνοδεύτηκαν από βροχοπτώσεις, είχαμε στις 16, 17, 19, 21, 22, 23 και 31/12.
Ιανουάριος (μέχρι 25/1/2012): Αίθριος καιρός, με κανονικές έως και χαμηλές θερμοκρασίες και παγετούς τα πρωινά, είχαμε στο μεγαλύτερο διάστημα αυτής της περιόδου. Ισχυροί παγεροί άνεμοι φύσηξαν στις 15 και 16/1. Βροχές σημειώθηκαν στις 6, 7, 21, 24 και 25/1.
Επίδραση του καιρού στην εξέλιξη της βαμβακοκαλλιέργειας
Ο άστατος καιρός που επικράτησε από 9 έως 16/10, όπου σημειώθηκαν βροχοπτώσεις, διέκοψε τη συγκομιδή και επιβράδυνε το άνοιγμα των καρυδιών ενώ δημιούργησε συνθήκες για σχηματισμό καραμέλας σε κάποιες βαμβακοφυτείες, επαναφέροντας στην μνήμη των παραγωγών, τις καταστροφικές βροχοπτώσεις της περυσινής χρονιάς.
Η συνέχεια, όμως, ήταν διαφορετική.
Η μεγάλης διάρκειας καλοκαιρία που ακολούθησε, ευνόησε ιδιαίτερα τη βαμβακοκαλλιέργεια. Έτσι βοήθησε στην ολοκλήρωση του ανοίγματος των καρυδιών, ενώ διέκοψε και τη διαδικασία της καραμελοποίησης, αφρατίζοντας το σύσπορο. Η συγκομιδή εξελίχθηκε χωρίς διακοπές, ενώ το σύσπορο που συγκομίστηκε ήταν πολύ καλής ποιότητας.
Συγκομιδή
Η συγκομιδή μετά τη διακοπή, από 9 έως 17/10 (όπως προαναφέραμε λόγω των βροχών που σημειώθηκαν), ξανάρχισε κατά τις 18/10, εντάθηκε σιγά-σιγά στο επόμενο διήμερο και γενικεύθηκε κατά τις 21/10.
Η παρατεταμένη καλοκαιρία που ακολούθησε (5mm βροχής μόνο στις 11/11), βοήθησε ώστε η συγκομιδή να εξελιχθεί απρόσκοπτα, για να ολοκληρωθεί, σχεδόν, κατά τις 10/11 περίπου, πολύ νωρίτερα από όλες τις προηγούμενες χρονιές της τελευταίας πενταετίας. Ασυγκόμιστες έμειναν κάποιες όψιμες βαμβακοφυτείες στη δυτική πλευρά του Νομού λόγω επανασποράς, καθώς και λίγες διάσπαρτες στην παραστρυμώνια ζώνη βαμβακοφυτείες, που νεροκράτησαν από τις βροχές της περιόδου που αναφέραμε, οι οποίες συγκομίστηκαν στο επόμενο διάστημα.
Στελεχοκοπή – Οργώματα
Αμέσως μετά τη συγκομιδή και του δεύτερου χεριού, οι παραγωγοί εκμεταλλευόμενοι την καλοκαιρία, προέβαιναν χωρίς καθυστέρηση σε στελεχοκοπή και όργωμα των χωραφιών. Το μεγαλύτερο ποσοστό των χωραφιών οργώθηκε στο «τάβι» τους, ενώ κόπηκαν υγρά τα αργιλλώδη χωράφια στην παραστρυμώνια ζώνη που δέχθηκαν σημαντικό ύψος βροχής, στο διάστημα από 9 έως 16/10.
Υπολογίζουμε ότι το όργωμα μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου είχε ολοκληρωθεί.
Κατεργασίες με ρίπερ, άρχισαν από τις πρώτες μέρες του Δεκεμβρίου σε χωράφια που αυτό που ήταν δυνατό (χωράφια σχετικά στεγνά και λεπτής έως μέτριας σύστασης), οι οποίες διακόπηκαν στα μέσα του Δεκεμβρίου, από τις βροχές που εκδηλώθηκαν εκείνη την περίοδο. Από τότε οι κατεργασίες αυτές δε γίνονται.
Αξίζει να σημειώσουμε την πολύ ευνοϊκή επίδραση των παγετών που σημειώνονται από τα μέσα Νοεμβρίου, στη διαδικασία δημιουργίας καλής δομής των χωραφιών.
Εμπορία – Τιμές συσπόρου
Μαζί με τη συγκομιδή, άρχισαν και οι παραδόσεις του συσπόρου στα εκκοκκιστήρια της περιοχής. Το μεγαλύτερο ποσοστό διακινήθηκε από τους λεγόμενους μεσίτες, που δραστηριοποιούνται εδώ και πολλά χρόνια στο νομό. Κάποιες ποσότητες συσπόρου αποθηκεύτηκαν από λίγους, μεγάλους κυρίως βαμβακοπαραγωγούς, αφού η καλοκαιρία έδινε τη δυνατότητα συγκομιδής στεγνού συσπόρου που μπορούσε να αποθηκευτεί, εξασφαλίζοντας έτσι όρους καλύτερης διαπραγμάτευσης.
Οι τιμές, για όλες σχεδόν τις παρτίδες συσπόρου ήταν ανοιχτές, μετά από ενθάρρυνση των παραγωγών από τους εκκοκκιστές, για ανάκαμψη στο μέλλον των τιμών του συσπόρου, με καταβολή 40-45 λεπτών/κιλό, ως προκαταβολή.
Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον, αλλά και οι εγχώριες ιδιαιτερότητες, διαμόρφωσαν στην αρχή της περιόδου μία τιμή πάνω από 52 λεπτά/κιλό στην αποθήκη του παραγωγού, η οποία διατηρήθηκε σ’αυτά τα επίπεδα και για το επόμενο 20ήμερο περίπου. Η συνέχεια όμως δεν ήταν η επιθυμητή.
Το εκκοκκισμένο εξαιτίας της μείωσης των πράξεων αγοραπωλησίας, λόγω έλλειψης ρευστότητας, άρχισε να κατρακυλά συμπαρασύροντας έτσι και την τιμή του συσπόρου, ανακάμπτοντας και πάλι μετά τις γιορτές. Η τιμή του συσπόρου που έχει διαμορφωθεί στο νομό τελικά είναι 50 λεπτά/κιλό, ενώ κάποιοι λίγοι, μεγάλοι κυρίως, βαμβακοπαραγωγοί, πληρώθηκαν πάνω από τα 50 λεπτά/κιλό.
Προοπτική της καλλιέργειας
Το ικανοποιητικό εισόδημα που έδωσε πέρυσι η βαμβακοκαλλιέργεια, ύστερα από τρία χρόνια (από το 2007), αποτέλεσμα των καλών στρεμματικών αποδόσεων και της ικανοποιητικής τιμής, μαζί με τη μειωμένη εμφάνιση του πράσινου σκουληκιού (σε σχέση με το 2010) και την οικονομικότερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή του, θα αποτελέσουν πιστεύουμε τις κύριες αιτίες για αύξηση της έκτασης της βαμβακοκαλλιέργειας στο νομό.
Σε αύξηση της βαμβακοκαλλιέργειας θα οδηγήσει επίσης και η αποτυχία των φυτρωμάτων σε πολλά χωράφια που σπάρθηκαν με σιτηρά, μέρος των οποίων θα επανασπαρούν με βαμβάκι. Σημειώνουμε επίσης τη μειωμένη πίεση που θα δεχθεί εφέτος η βαμβακοκαλλιέργεια από τα ενεργειακά φυτά, μετά την αποτυχία της ελαιοκράμβης (μειωμένη παραγωγή), αλλά και των προβλημάτων στην πληρωμή του ηλιάνθου (τμηματική πληρωμή, καθυστέρηση στην εξόφληση).
Το κόστος της άρδευσης αποτελεί διαχρονικά, αιτία για την επιλογή του βαμβακιού από άλλες καλλιέργειες (καλαμπόκι), απαιτητικότερες σε νερό.
Ανασταλτικά της αύξησης της έκτασης της βαμβακοκαλλιέργειας θα λειτουργήσει το υψηλό κόστος παραγωγής, η μειωμένη στρεμματική ενίσχυση που θα πάρουν για το 2011 οι βαμβακοπαραγωγοί (κάτω από 65 ευρώ/στρέμμα), αλλά και ο φόβος για το ενδεχόμενο εκδήλωσης καταστρεπτικής προσβολής του πράσινου σκουληκιού (όπως το 2010).
Όπως διαμορφώνεται τελικά η κατάσταση, εκτιμάται ότι θα υπάρξει αύξηση στη βαμβακοκαλλιέργεια του νομού μας, στην καινούργια χρονιά.