Το ένα ρεκόρ μετά το άλλο καταρρίπτει φέτος το ελληνικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, με τις τιμές να συνεχίζουν την τρελή ανοδική τους πορεία, η οποία όπως όλα δείχνουν θα συνεχιστεί με εξίσου απρόβλεπτους ρυθμούς και το «ταβάνι» να παραμένει άγνωστο έως αυτή την ώρα.
Οι τελευταίες ποσότητες που έχουν κρατήσει στις αποθήκες τους παραγωγοί και συνεταιρισμοί, έχουν γίνει ανάρπαστες, κλείνοντας «χρυσές» συμφωνίες, που φτάνουν ακόμα και τα 8 ευρώ/κιλό. Χαρακτηριστική είναι η τελευταία εμπορική πράξη, που κλείστηκε από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παπαδιάνικων Λακωνίας, ο οποίος συμφώνησε για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, οξύτητας 0,35 στην τιμή των 8 ευρώ το κιλό. Μόλις, μια μέρα πριν σε άλλες παραγωγικές περιοχές, είχαν κλειστεί συμφωνίες με 7,50 ευρώ/κιλό.
Πάντως, η φρενίτιδα της αύξησης της τιμής δεν φαίνεται να σταματήσει σε αυτά τα επίπεδα, καθώς η αγορά εκτιμά ότι οι τιμές θα συνεχίσουν την αυξητική τους πορεία τουλάχιστον μέχρι και την άνοιξη του 2024.
Πότε αναμένεται νέα αύξηση στο ράφι
Σύμφωνα με εκπροσώπους της αγοράς, ο καταναλωτής θα δει την αύξηση αυτή στα σημεία λιανικής πώλησης το φθινόπωρο, δυσκολεύοντας ακόμα περισσότερο την αγοραστική δύναμή τους.
Όμως το πιο ανησυχητικό για την αγορά, δεν είναι η αύξηση της τιμής του παραγωγού, αλλά η επάρκεια του προϊόντος σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς οι μεγάλες παραγωγικές χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, Τυνησία) την τρέχουσα ελαιοκομική χρονιά απώλεσαν σημαντικό μέρος της παραγωγής, η οποία έφτασε στην περίπτωση της Ισπανία ακόμα και στο 70%.
Αξιοσημείωτο είναι ότι όσον αφορά την εγχώρια κατανάλωση, η οποία έχει ήδη μειωθεί κατά 30%, εκπρόσωποι της αγοράς εκφράζουν την εκτίμηση ότι μεγάλη μερίδα καταναλωτών θα στραφεί στα σπορέλαια, ως πιο οικονομική λύση. Δηλαδή, σε μια χώρα που παράγει τόσο ελαιόλαδο ώστε να υπερκαλύπτει τις ανάγκες της κατανάλωσης, τα νοικοκυριά αναγκάζονται να το υποκαταστήσουν γιατί δεν μπορούν να το πληρώσουν.
Η «τέλεια καταιγίδα»
«Φέτος αντιμετωπίζουμε αυτό που λέμε η “τέλεια καταιγίδα”», λέει στον ΟΤ ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιόλαδου Μανώλης Γιαννούλης, εξηγώντας ότι η Ισπανία κατέγραψε ιστορικό χαμηλό παραγωγής, όπως και η Πορτογαλία και η Τυνησία είχαν χαμηλή παραγωγή, ενώ όλη η λεκάνη της Μεσογείου έχει ταλαιπωρηθεί από τις καιρικές συνθήκες, την ανομβρία και τις υψηλές θερμοκρασίες.
«Παράλληλα, έχουμε μια κατανάλωση, η οποία μειώνεται λόγω της αύξησης των τιμών. Σύμφωνα, μάλιστα με τα τελευταία στοιχεία από την Ισπανία, η οποία κατέχει το 50% της παγκόσμιας παραγωγής, παρά το γεγονός της αισθητής μείωσης της ισπανικής κατανάλωσης, φαίνεται ότι θα έχουμε πρόβλημα επάρκειας», σημειώνει.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, η Ισπανία είχε ένα μέσο όρο πωλήσεων 120.000 τόνων το μήνα, ενώ σήμερα αυτές ανέρχονται στις 70.000 με 80.000 τόνους, ενώ τα αποθέματα που ανακοίνωσαν στα τέλη Ιουνίου είναι στους 460.000 τόνους. Τι σημαίνουν όμως αυτά τα στοιχεία; Όπως μας εξηγεί ο κ. Γιαννούλης «Αν συνεχίσουν με κατανάλωση 70.000 με 80.000 τόνους, έως το τέλος της ελαιοκομικής περιόδου, σύμφωνα με τις προβλέψεις, η Ισπανία θα έχει περίπου 150.000 τόνους αποθέματα στο τέλος της ελαιοκομικής χρονιάς, ενώ μέχρι στιγμής στην ιστορία της δεν είχε πέσει κάτω από τους 250.000 τόνους».
«Άρα το πρόβλημα που έχουμε σήμερα ως διεθνής ελαιοκομία δεν είναι η τιμή, αλλά η επάρκεια του προϊόντος. Αυτό που ζούμε λοιπόν είναι μια αγορά η οποία αγωνιά να μπορέσει να καλύψει τις ανάγκες της σε φυσικό προϊόν. Οι πάντες διαγκωνίζονται για να αγοράσουν προϊόν για να μπορέσουν να καλυφθούν με δεδομένη την έλλειψη, η οποία είναι εδώ, την βλέπουμε», τονίζει ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής.
Η εξέλιξη των τιμών
Με την έναρξη της ελαιοκομικής χρονιάς την 1η Νοεμβρίου 2022, το ελαιόλαδο ξεκίνησε με τιμή παραγωγού στα 3,70 – 3,80 ευρώ/κιλό, ενώ μέσα σε δύο μήνες, τον Ιανουάριο έφτασε στα 4,5 ευρώ/κιλό. Σήμερα η τιμή έχει φτάσει στα 8 ευρώ/κιλό και όπως όλα δείχνουν αυτή θα συνεχίσει την ανοδική της πορεία.
«Όλη η παγκόσμια ελαιοκομία έχει φτάσει σε σημείο παράκρουσης, καθώς όλοι προσπαθούν να καλύψουν τις ανάγκες τους μέχρι να ξεκινήσει η νέα σεζόν. Παρακολουθούμε αυτό το πάρτι, το οποίο δεν είχαμε ξαναδεί ποτέ», σημειώνει.
Πάντως ο ίδιος εκτιμά, ότι αυτή η άνοδος της τιμής δεν αναμένεται να σταματήσει το επόμενο διάστημα. «Έχουμε μπει σε ένα σπιράλ ανόδου, που δυστυχώς δεν φαίνεται ότι μπορεί να σταματήσει στο επόμενο διάστημα», επισημαίνει ο κ. Γιαννούλης.