Αγκινάρα: Ένα πολύτιμο για την υγεία φυτό

Από την Κάλλια Θ. Γιαννιτσοπούλου

Κλινική διαιτολόγο– διατροφολόγο, ΜSc, MBA, SRD

Υπεύθυνη του Επιστημονικού Διαιτολογικού Κέντρου ΄Σώμα Υγιές’

www.somaygies.gr

Αν και συχνά θεωρούνται λαχανικά, οι αγκινάρες είναι ένα είδος γαϊδουράγκαθου.

Αυτό το φυτό προέρχεται από τη Μεσόγειο και έχει χρησιμοποιηθεί για αιώνες λόγω των φαρμακευτικών του ιδιοτήτων.

Τα υποτιθέμενα οφέλη για την υγεία περιλαμβάνουν χαμηλότερα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και βελτιωμένη πέψη, υγεία της καρδιάς και υγεία του ήπατος.

Το εκχύλισμα αγκινάρας, το οποίο περιέχει υψηλές συγκεντρώσεις ενώσεων που βρίσκονται στο φυτό, είναι επίσης ολοένα και πιο δημοφιλές ως συμπλήρωμα.

Διατροφική αξία των αγκινάρων

Οι αγκινάρες έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη ενώ είναι πλούσια πηγή φυτικών ινών, βιταμινών και μετάλλων. Περιέχουν βιταμίνες που περιλαμβάνουν βιταμίνη C, θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, νιασίνη, φολικό οξύ, βιταμίνη Β-6, Β-12, Α, Ε, D και βιταμίνη Κ. Παρέχουν επίσης μέταλλα όπως ασβέστιο, σίδηρο, ψευδάργυρο, , μαγγάνιο, φώσφορο και ψευδάργυρο.

Οφέλη για την υγεία

Πρόληψη του καρκίνου

Οι αγκινάρες έχουν τα υψηλότερα επίπεδα αντιοξειδωτικών από όλα τα λαχανικά. Τα αντιοξειδωτικά είναι ένα από τα κύρια μέσα άμυνας του ανοσοποιητικού συστήματος έναντι των επιδράσεων των ελεύθερων ριζών, οι οποίες είναι φυσικά υποπροϊόντα του κυτταρικού μεταβολισμού που μπορούν να οδηγήσουν σε μια σειρά από επικίνδυνες καταστάσεις και ασθένειες στο σώμα.

Σύμφωνα με μια μελέτη, οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες των αγκινάρων προέρχονται από διάφορες πηγές, μία από τις οποίες είναι πολυφαινόλες, οι οποίες απαντώνται σε μεγάλο αριθμό σε αυτές. Οι πολυφαινόλες έχουν χημειοπαραγωγικές ιδιότητες, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να επιβραδύνουν, να επιβραδύνουν την έκταση των επιπτώσεων του καρκίνου σε οποιονδήποτε ασθενή.

Η βιταμίνη C είναι επίσης ένα πολύ γνωστό αντιοξειδωτικό και βρίσκεται σε σημαντικά επίπεδα στις αγκινάρες. Η βιταμίνη C έχει αποδειχθεί ότι αποθαρρύνει ενεργά παθήσεις όπως η βλεννογονίτιδα και η ίνωση και επίσης μειώνει τις πιθανότητες καρκίνου του μαστού. Τέλος, άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι το εκχύλισμα από φύλλα αγκινάρας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επαγωγή της κυτταρικής απόπτωσης (κυτταρικός θάνατος) καθώς και για τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων και μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες και τα αποτελέσματα του καρκίνου. Τα φλαβονοειδή έχει βρεθεί επίσης ότι επιβραδύνουν την πορεία του καρκίνου του μαστού.

Βελτιώνει την καρδιακή υγεία

Ορισμένα συστατικά στα φύλλα τους έχει βρεθεί ότι μειώνουν τα επίπεδα κακής χοληστερόλης (LDL) και αυξάνουν τα επίπεδα καλής χοληστερόλης (HDL ή ωμέγα-3 λιπαρά οξέα). Η χοληστερόλη είναι ένας τύπος λίπους που συσσωρεύεται στις αρτηρίες του καρδιαγγειακού συστήματος, εμποδίζει τη ροή του αίματος, αυξάνει την αρτηριακή πίεση και μπορεί να οδηγήσει σε δυνητικά θανατηφόρα καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια.

Ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση

Οι αγκινάρες είναι πλούσιες πηγές καλίου, το βασικό μέταλλο που έχει αντίκτυπο σε πολλά συστήματα οργάνων σε όλο το σώμα. Το κάλιο συμβάλλει στην εξουδετέρωση των επιδράσεων της περίσσειας νατρίου, η οποία είναι πασίγνωστη για την αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Οι αγκινάρες, επομένως, δρουν ως αγγειοδιασταλτικό και είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για εκείνους που ήδη λαμβάνουν φάρμακα υπέρτασης για να αποτρέψουν τις επιπτώσεις της έλλειψης καλίου. Οι διαβητικοί ενθαρρύνονται επίσης να τρώνε αγκινάρες για να αποτρέψουν τις επιπλοκές που σχετίζονται με την αρτηριακή πίεση και την ασθένεια. Τέλος, η μείωση της αρτηριακής πίεσης μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες καρδιακών προσβολών και στεφανιαίων καρδιακών παθήσεων.

Βελτιώνει την υγεία του ήπατος

Οι αγκινάρες χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες ως ηπατικές ουσίες, αλλά ο ακριβής μηχανισμός των επιπτώσεων τους δεν ήταν ποτέ πλήρως κατανοητός μέχρι η σύγχρονη επιστήμη να μπορέσει να διερευνήσει σωστά αυτό το ευπροσάρμοστο φυτό. Δύο αντιοξειδωτικά που απαντώνται σε αγκινάρες, η κυαναρίνη και η σιλυμαρίνη έχουν αποδειχθεί ότι βελτιώνουν τη συνολική υγεία του ήπατος μειώνοντας την παρουσία τοξινών και διευκολύνοντας την απομάκρυνσή τους από το ήπαρ και το σώμα.

Συμβάλλει στην υγεία του εντέρου

Οι αγκινάρες είναι μια πλούσια πηγή φυτικών ινών, η οποία είναι μία από τις πιο ευεργετικές διατροφικές βάσεις για τη βελτίωση της υγείας και της λειτουργικότητας του πεπτικού σας συστήματος. Οι ίνες μπορούν να διευκολύνουν τη φούσκωμα, τις κράμπες και τη γενική δυσφορία στο στομάχι.

Ένα άλλο επιπλέον πλεονέκτημα της αγκινάρας όσον αφορά την πέψη είναι η επίδρασή της στη χοληδόχο κύστη. Οι αγκινάρες καταπραΰνουν τις φλεγμονώδεις χοληδόχες και μπορούν να λύσουν το κοινό πρόβλημα ενός αποκλεισμένου αγωγού στο όργανο, επιτρέποντας έτσι την κανονική λειτουργία. Επομένως, κατά κάποιον τρόπο, οι αγκινάρες μπορεί να λεχθεί ότι διεγείρουν την παραγωγή και την έκκριση των γαστρικών υγρών, καθώς και τη χολή, η οποία επίσης βοηθά στην ομαλή πέψη.

Πρόληψη των επιπλοκών της γέννησης

Οι αγκινάρες βοηθούν τις έγκυες γυναίκες να αποκτήσουν υγιή παιδιά. Τα υψηλά επίπεδα φολικού οξέος που υπάρχουν στις αγκινάρες μπορούν να αποτρέψουν την εμφάνιση ελαττωμάτων νευρικού σωλήνα στα νεογνά. Η διαδικασία κλεισίματος του νευρικού σωλήνα απαιτεί να υπάρχει σωστά μια ορισμένη ποσότητα φολικού οξέος, έτσι ώστε το φολικό οξύ αποτελεί ουσιαστικό μέρος της διατροφής κατά την εγκυμοσύνη.

Αυξάνει την οστική πυκνότητα των οστών

Οι αγκινάρες είναι ένα από τα καλύτερα τρόφιμα στην αγορά για την απόκτηση βιταμινών και μετάλλων όπως το μαγνήσιο, ο φώσφορος και το μαγγάνιο. Αυτά τα μέταλλα αποτελούν βασικά μέρη της αυξανόμενης υγείας και της πυκνότητας των οστών, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες για παθήσεις, όπως η οστεοπόρωση.

Ενισχύει τον μεταβολισμό

Το μαγνήσιο και το μαγγάνιο είναι βασικά μέρη των μεταβολικών διεργασιών του σώματος και βρίσκονται σε σημαντική ποσότητα στις αγκινάρες. Το μαγνήσιο είναι ένα σημαντικό μέρος της πρωτεϊνικής σύνθεσης σε όλο το σώμα, καθώς και η βελτιστοποίηση της πρόσληψης ασβεστίου από το σώμα, ενισχύοντας περαιτέρω τα οστά. Το μαγγάνιο εμπλέκεται λίγο περισσότερο από το μαγνήσιο και επηρεάζει τους μεταβολικούς ρυθμούς της χοληστερόλης, των αμινοξέων και των υδατανθράκων.

Βελτιώνει την λειτουργία του εγκεφάλου

 Η ποιότητά τους ως αγγειοδιασταλτικό επιτρέπει την αύξηση του οξυγόνου στον εγκέφαλο για αυξημένη γνωστική λειτουργία. Ο φώσφορος, ένα βασικό ανόργανο άλας που βρίσκεται στις αγκινάρες και το συναντάμε στα κύτταρα του εγκεφάλου. Οι ανεπάρκεια φωσφόρου έχει συσχετιστεί με μια σοβαρή μείωση της γνωστικής ικανότητας, οπότε αν θέλετε να κρατήσετε τον εγκέφαλό σας υγιή,  προσθέστε στη διατροφή σας την αγκινάρα.

Μπορείτε λοιπόν να βελτιώσετε τα επίπεδα της υγεία σας προσθέτοντας τις αγκινάρες στην καθημερινή σας διατροφή.