Η (δια)τροφική επανάσταση

Το μέλλον της τροφής και οι προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε

Η τεχνολογική επανάσταση είναι απαραίτητη για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια με βιώσιμες και υπεύθυνες μεθόδους, διαπιστώνει η UBS

• Τα τρέχοντα γεωργικά συστήματα είναι σαφώς μη βιώσιμα, προειδοποιεί μία νέα έκθεση της UBS / Global Wealth Management - Chief Investment Office
• Οι καινοτόμες λύσεις και δράσεις, όπως η μεγαλύτερη ‘κάθετη φάρμα’ στον κόσμο – με έκταση 130 χιλιάδες τετραγωνικά πόδια, μια γεωργική εγκατάσταση με καλλιέργειες εσωτερικού χώρου, η οποία πρόκειται να ανοίξει στο Ντουμπάι έως τα τέλη του 2019, αποτελούν τον πυρήνα μιας επικείμενης επανάστασης της τροφής
• Η τεχνολογία δεν πρέπει να θεωρείται εχθρός της αγνής φυσικής τροφής, τονίζει η εν λόγω έκθεση

Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, η παραγωγή τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο αντιπροσωπεύει το 40% των χρήσεων γης, το 30% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και το 70% της κατανάλωσης γλυκού νερού. Κατά προσέγγιση,  2 δισεκατομμύρια επιπλέον άτομα θα κατοικούν στον πλανήτη μας μέχρι το 2050 - από τα περίπου οκτώ δισεκατομμύρια σήμερα - και η παγκόσμια ζήτηση για τρόφιμα αναμένεται να αυξηθεί κατά περίπου 60%. Παράλληλα, υπολογίζεται ότι ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι θα εισέλθουν στη μεσαία τάξη.

Με τη συνεχή συρρίκνωση των φυσικών πόρων, εντείνεται η σύγχρονη πρόκληση για το πώς θα τρέφεται ο διαρκώς αυξανόμενος αστικοποιημένος πληθυσμός, χωρίς την περαιτέρω καταστροφή της γης και, βέβαια, στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης και της διαχείρισης των δυσμενών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Καθώς μία από τις σοβαρότερες προκλήσεις αποτελεί η βιωσιμότητα της τροφής, προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανάγκες των υφιστάμενων δεδομένων και απαιτήσεων, ο κόσμος βρίσκεται στο κατώφλι μιας νέας αγροτικής επανάστασης, αναφέρει το UBS Chief Investment Office (CIO) στην πρόσφατη σχετική έκθεση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της συγκεκριμένης μελέτης, ο τρόπος με τον οποίο καλλιεργούνται, μεταφέρονται και καταναλώνονται τα τρόφιμα θα εξαρτάται πλέον και θα καθοδηγείται από καινοτομίες, όπως η κάθετη καλλιέργεια, οι τροφές που παρασκευάζονται σε εργαστήρια και η υδατοκαλλιέργεια φυκών. Οι προηγμένες τεχνολογικές τάσεις και τα συστατικά που συνθέτουν την Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση, όπως τα Μεγάλα Δεδομένα (Big Data), το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) και η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ), ενσωματώνονται σταδιακά σε ολόκληρο το φάσμα της αλυσίδας εφοδιασμού της αγροτικής παραγωγής.

«Η έννοια της κάθετης καλλιέργειας, για παράδειγμα, διαθέτει το πλεονέκτημα ότι απαιτεί 95-99% λιγότερο νερό σε σύγκριση με τις παραδοσιακές και συμβατικές μεθόδους. Στις περιοχές όπου η λειψυδρία είναι συχνό φαινόμενο, όπως συμβαίνει στα ΗΑΕ, αυτό και μόνο αποτελεί ένα ξεκάθαρο πλεονέκτημα. Επιπλέον, πιστεύουμε ότι παρουσιάζει μια αληθινή ευκαιρία για όσους επενδυτές επιθυμούν να επενδύσουν σε μια πιο βιώσιμη παραγωγή τροφίμων»,  δήλωσε ο Wayne Gordon, υπεύθυνος έκδοσης της έκθεσης και στρατηγικός αναλυτής της αγοράς εμπορευμάτων (commodities analyst) της UBS Global Wealth Management.

Μέχρι σχετικά πρόσφατα, οι αγροτικές δραστηριότητες υστερούσαν σημαντικά και έχουν μείνει πολύ πίσω από όλες τις υπόλοιπες βιομηχανίες, όσον αφορά στο μείζον θέμα του μετασχηματισμού (disruption).  Η ψηφιακή διείσδυση στον συγκεκριμένο τομέα ήταν μόλις 0,3% το 2018, σε σύγκριση με το 2,5% που αφορούσε τον χρηματοοικονομικό κλάδο και σχεδόν  12% για το λιανεμπόριο. Ωστόσο, ο αριθμός αυτός αναμένεται να εκτοξευθεί σε υψηλά επίπεδα - η επένδυση σε τεχνολογίες σχετικές με τη γεωργία άγγιξε τα 16,9 δισεκατομμύρια δολάρια το περασμένο έτος, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 43% από το 2017, σύμφωνα με στοιχεία της πλατφόρμας AgFunder.

Για το σύνολο του αγροτικού κλάδου, το UBS Chief Investment Office (CIO) εκτιμά ότι το μερίδιο της τεχνολογίας θα φτάσει από το σημερινό μέγεθος της αγοράς των 135 δισεκατομμυρίων δολαρίων στα 700 περίπου δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2030, αντιπροσωπεύοντας έναν σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 15%.

Ταυτόχρονα, η τεχνολογία δεν πρέπει να θεωρείται ως «εχθρός» της φυσικής, άφθονης και οικονομικά προσιτής τροφής, σύμφωνα με το UBS Chief Investment Office (CIO). Η αύξηση της γεωργικής παραγωγικότητας, η διασφάλιση της περιβαλλοντικής υγείας, καθώς και η ικανοποίηση των εξελισσόμενων καταναλωτικών προτιμήσεων και των διατροφικών τάσεων μπορούν κάλλιστα να επιτευχθούν με τη συμβολή και την εφαρμογή νέων ευφυών τεχνολογιών.

«Μια σειρά από ποικίλες τάσεις έχει ήδη ανεβάσει ψηλά τον τομέα των τροφίμων και της γεωργίας στην ατζέντα της ευρύτερης βιώσιμης διαβίωσης. Οι κυβερνήσεις δίνουν όλο και μεγαλύτερη προσοχή στους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (Sustainable Development Goals – ΣΒΑ) που διαμορφώθηκαν από τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ, καθώς και στη Συμφωνία των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή, γεγονός το οποίο σαφώς υποδεικνύει ότι βιώνουμε μια περίοδο κατά την οποία συνειδητοποιούμε όλο και περισσότερο ότι οι κοινωνίες οφείλουν πλέον να αλλάξουν, να διαφοροποιηθούν και να γίνουν πιο βιώσιμες», δήλωσε ο James Purcell, Head of Sustainable and Impact Investing της UBS Global Wealth Management.