Μια εμπορική συμφωνία μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ θα πρέπει να δίνει στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις πρόσβαση στην αγορά των ΗΠΑ, αλλά δεν θα πρέπει να υπονομεύει τα πρότυπα της ΕΕ, αναφέρουν οι ευρωβουλευτές στις συστάσεις προς τους διαπραγματευτές για το εμπόριο της ΕΕ, οι οποίες ψηφίστηκαν την Τετάρτη.
Για τη διευθέτηση των εμπορικών διαφορών μεταξύ επενδυτή-κράτους, τα ιδιωτικά διαιτητικά δικαστήρια που προβλέπονταν από το Σύστημα Επίλυσης Διαφορών Επενδυτή -Κράτους (ISDS) θα πρέπει να αντικατασταθούν από ένα νέο δικαστικό σύστημα, που θα διευθύνεται από δημόσια διορισμένους δικαστές και το οποίο θα υπόκειται σε κανόνες ελέγχου και διαφάνειας, προσθέτουν.
Το Κοινοβούλιο ενέκρινε τις συστάσεις προς τους διαπραγματευτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διατλαντική εταιρική σχέση συναλλαγών και επενδύσεων (TTIP) με 436 ψήφους υπέρ, 241 κατά και 32 αποχές.
''Μια πρωτοφανής παγκοσμιοποίηση είναι σε εξέλιξη και οι πολίτες μας και οι επιχειρήσεις μας βρίσκονται ακριβώς στη μέση. Είναι δημοκρατικό μας δικαίωμα, ως ευρωβουλευτές, να διαμορφώσουμε αυτή τη διαδικασία. Αν θέλουμε να λειτουργήσει προς όφελος του λαού, τότε δεν είναι δυνατόν να αφεθεί στα χέρια μόνο των διαπραγματευτών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο έχουμε συντάξει το παρόν ψήφισμα και έχουμε διατυπώσει τις αρχές γύρω από το είδος της εμπορικής συμφωνίας που η Επιτροπή πρέπει να ολοκληρώσει", είπε ο εισηγητής Bernd Lange (Σοσιαλιστές, Γερμανία).
"Ζητούμε μια πιο διαφανή διαδικασία, ισχυρά εργατικά δικαιώματα και προστασία των προσωπικών δεδομένων και των δημόσιων υπηρεσιών. Επιμένουμε ότι το δικαίωμα των νομοθετών και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού να νομοθετούν δεν πρέπει να υπονομεύεται από ιδιωτικά διαιτητικά δικαστήρια ή άλλα όργανα", συνέχισε συνοψίζοντας ότι «έχουμε δώσει σαφείς οδηγίες προς την Επιτροπή σχετικά με το τι είδους συμφωνία θέλουμε. Και αν, στο τέλος της ημέρας, η συμφωνία είναι κακή, θα την απορρίψουμε. Εάν είναι καλή, θα την υπερψηφίσουμε".
Νέο σύστημα για την επίλυση διαφορών μεταξύ επενδυτή και κράτους
Η συμβιβαστική διατύπωση σε σχέση με τα εργαλεία επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτή-κράτους προέκυψε μετά από μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις μεταξύ των πολιτικών ομάδων και συμπεριλήφθηκε στο κείμενο με 447 ψήφους υπέρ, 229 κατά και 30 αποχές. Βάσει αυτής της διατύπωσης ζητείται ένα νέο δικαστικό σύστημα να αντικαταστήσει τις πρόνοιες "επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτή-κράτους" (ISDS) που εδράζονται σε ιδιωτική διαιτησία και είναι συνήθεις σε εμπορικές συμφωνίες.
Το εν λόγω δικαστικό σύστημα πρέπει να "υπόκειται σε δημοκρατικές αρχές και έλεγχο", βάσει των οποίων οι υποθέσεις θα εξετάζονται με "διαφάνεια" από "δημόσια διορισμένους, ανεξάρτητους επαγγελματίες δικαστές "και σε "δημόσιες δίκες". Θα πρέπει να περιλαμβάνει "ένα μηχανισμό άσκησης έφεσης", να σέβεται τη δικαιοδοσία της ΕΕ και των δικαστηρίων των κρατών μελών και να διασφαλίζει ότι τα ιδιωτικά συμφέροντα "δεν μπορούν να υπονομεύουν τους στόχους της δημόσιας πολιτικής", αναφέρει το κείμενο.
Συνέχιση των συνομιλιών για την TTIP με σκοπό την επίτευξη μιας καλής συμφωνίας
Οι ευρωβουλευτές τάσσονται υπέρ της συνέχισης των συνομιλιών, αλλά επαναλαμβάνουν ότι πρέπει να παραδώσουν μια "φιλόδοξη" και "ισορροπημένη" συμφωνία, η οποία διευρύνει την πρόσβαση σε αγαθά, υπηρεσίες και στις αγορές δημοσίων συμβάσεων, με οφέλη για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, οδηγώντας σε ένα "αποτελεσματικό, οικονομικά μη-ανταγωνιστικό περιβάλλον", αποκλείοντας παράλληλα μη δασμολογικούς εμπορικούς φραγμούς.
Ενδεχόμενη συμφωνία πρέπει να καταργήσουν τους ισχύοντες περιορισμούς που επιβάλλουν οι ΗΠΑ στις υπηρεσίες των θαλάσσιων και εναέριων μεταφορών ξένης ιδιοκτησίας, να βελτιώσουν την πρόσβαση της ΕΕ στις αγορές τηλεπικοινωνιών των ΗΠΑ και να επιτύχουν ένα "σημαντικό άνοιγμα" της αγοράς δημοσίων συμβάσεων των ΗΠΑ σε όλες τις βαθμίδες της κυβέρνησης, αναφέρεται στο κείμενο.
Επιπλέον, θα πρέπει να διασφαλιστούν τα υψηλότερα δυνατά επίπεδα προστασίας των δεδομένων, της υγείας και της ασφάλειας των καταναλωτών της ΕΕ, και να προληφθεί το κοινωνικό, φορολογικό και περιβαλλοντικό ντάμπινγκ, προσθέτουν οι ευρωβουλευτές.
Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι οι δημόσιες υπηρεσίες πρέπει να αποκλειστούν από το πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας, το σύστημα ευρωπαϊκών γεωγραφικών ενδείξεων πρέπει να προστατευτεί με σθένος, και τέλος πρέπει να υπάρξει ειδική μεταχείριση για τα ευαίσθητα γεωργικά και βιομηχανικά προϊόντα.
Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν την εξοικονόμηση χρόνου μέσω της "αμοιβαίας αναγνώρισης ισοδύναμων προτύπων", αλλά παράλληλα τονίζουν ότι δεν μπορεί να υπάρξει καμία συμφωνία σε τομείς όπου τα πρότυπα των ΗΠΑ είναι "πολύ διαφορετικά" , π.χ. για την έγκριση χημικών ουσιών, γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, την χρήση ορμονών στα βοοειδή, την κλωνοποίηση ή τους ενδοκρινικούς διαταράκτες.
Επόμενα βήματα
Ο 10ος γύρος των εμπορικών διαπραγματεύσεων ΕΕ-ΗΠΑ για την ΤΤΙΡ έχει προγραμματιστεί για τις 13- 17 Ιουλίου 2015, στις Βρυξέλλες .
Μια συμφωνία ΤΤΙΡ, μετά την επίτευξή της από την ΕΕ και τους διαπραγματευτές των ΗΠΑ, προκειμένου να τεθεί σε ισχύ θα χρειαστεί την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της ΕΕ.