Έλλειμμα 1,2 δισεκ. ευρώ παρουσίασε το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, τον Απρίλιο του 2013 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε έλλειμμα 1,2 δισεκ. ευρώ, κατά 242 εκατ. ευρώ (ή 25,6%) μεγαλύτερο από εκείνο του Απριλίου του 2012. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των ελλειμμάτων του εμπορικού ισοζυγίου και του ισοζυγίου εισοδημάτων και στη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών. Αντίθετα, το έλλειμμα του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων περιορίστηκε.

Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αυξήθηκε κατά 85 εκατ. ευρώ, λόγω της αύξησης του ελλείμματος εκτός καυσίμων, ενώ οι καθαρές πληρωμές για καύσιμα μειώθηκαν κατά 90 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, οι καθαρές πληρωμές για πλοία αυξήθηκαν κατά 108 εκατ. ευρώ, ενώ αυξήθηκε και η δαπάνη για εισαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 244 εκατ. ευρώ (14,2%), αντισταθμίζοντας τη σημαντική άνοδο των εισπράξεων από τις αντίστοιχες εξαγωγές κατά 177 εκατ. ευρώ (17,5%).

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 130 εκατ. ευρώ, λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες, κυρίως τις υπηρεσίες μεταφορών και δευτερευόντως τις ταξιδιωτικές. Η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταφορών κατά 124 εκατ. ευρώ αντανακλά κυρίως τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των ''λοιπών'' (εκτός θαλασσίων) μεταφορών και δευτερευόντως τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των θαλασσίων μεταφορών. Όσον αφορά το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου, αυτό παρουσίασε μείωση κατά 32 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον Απρίλιο του 2012. Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους μειώθηκαν κατά 43 εκατ. ευρώ ή 12,9%, ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος μειώθηκαν κατά 12 εκατ. ευρώ ή 8,2%. Τέλος, η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου των ''λοιπών'' υπηρεσιών κατά 26 εκατ. ευρώ οφείλεται κατά κύριο λόγο στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και στις λοιπές υπηρεσίες επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 50 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη.

Τέλος, το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε έλλειμμα 99 εκατ. ευρώ, έναντι 122 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2012, αντανακλώντας κατά βάση τη μείωση των καθαρών πληρωμών του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ). (Υπενθυμίζεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.)

Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2013 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 2,2 δισεκ. ευρώ ή 38,6% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012 και διαμορφώθηκε σε 3,5 δισεκ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά πρωτίστως τη σημαντική μείωση τόσο του εμπορικού ελλείμματος κατά 1,3 δισεκ. ευρώ όσο και του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων κατά 756 εκατ. ευρώ, με παράλληλη άνοδο του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων (κατά 346 εκατ. ευρώ), ενώ το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 145 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε λόγω της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 382 εκατ. ευρώ (ή 12,4%), των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 934 εκατ. ευρώ (ή 24,4%), ενώ οι καθαρές πληρωμές για αγορές πλοίων αυξήθηκαν κατά 51 εκατ. ευρώ (ή 12,2%). Οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν κατά 7,2%, ενώ οι πληρωμές για αντίστοιχες εισαγωγές δεν μεταβλήθηκαν σημαντικά (-1,0%).

Η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών στο τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου οφείλεται στη μείωση των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών κυρίως, η οποία αντιστάθμισε τη βελτίωση του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και τη μείωση των καθαρών πληρωμών για λοιπές υπηρεσίες. Οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους μειώθηκαν κατά 7,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012, ενώ και οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος περιορίστηκαν κατά 18,0%, με αποτέλεσμα την καταγραφή πλεονάσματος 227 εκατ. ευρώ, έναντι 186 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων μειώθηκε κατά 756 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2012, κυρίως λόγω της δραστικής μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους επί των τίτλων του Δημοσίου που διακρατούν κάτοικοι του εξωτερικού (λόγω εφαρμογής του PSI).

Τέλος, το ισοζύγιο των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 1,6 δισεκ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 346 εκατ. ευρώ από ό,τι το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου του 2012. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην καταγραφή καθαρών εισπράξεων των λοιπών τομέων ύψους 267 εκατ. ευρώ (που αφορούν κυρίως μεταναστευτικά εμβάσματα) έναντι καθαρών πληρωμών ύψους 28 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012, ενώ οι καθαρές μεταβιβαστικές εισπράξεις του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) αυξήθηκαν μόνο κατά 52 εκατ. ευρώ.

Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Τον Απρίλιο του 2013 το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαιακών μεταβιβάσεων ανήλθε σε 41 εκατ. ευρώ, έναντι 26 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2012, αντανακλώντας την άνοδο των καθαρών μεταβιβάσεων προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία, πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.)

Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2013 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 1,1 δισεκ. ευρώ, κατά 54 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην σημαντική αύξηση (κατά 109 εκατ. ευρώ) των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης, η οποία υπεραντιστάθμισε την αύξηση των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβαστικών πληρωμών των λοιπών τομέων.

Το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 2,7 δισεκ. ευρώ στο τετράμηνο, κατά 400 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2012, γεγονός που οφείλεται στην προαναφερθείσα εξέλιξη τόσο των τρεχουσών και των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ, όσο και των τρεχουσών μεταβιβαστικών εισπράξεων των λοιπών τομέων (κυρίως μεταναστευτικά εμβάσματα).

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε έλλειμμα τον Απρίλιο του 2013, το οποίο διαμορφώθηκε σε 1,1 δισεκ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 919 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2012. Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2013 το έλλειμμα του εν λόγω ισοζυγίου διαμορφώθηκε σε μόλις 2,4 δισεκ. ευρώ, έναντι 4,7 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012, καταγράφοντας μείωση κατά 48,7%, δηλαδή με ρυθμό ταχύτερο από εκείνον της μείωσης του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Τον Απρίλιο του 2013 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή (αύξηση) 363 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 14 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2012). Οι σημαντικότερες συναλλαγές αφορούν: α) την εισροή 200 εκατ. ευρώ από την πώληση από την Folli Follie του 51% των μετοχών των Καταστημάτων Αφορολογήτων Ειδών (KAE) στην Ελβετική εταιρία Dufry International AG και β) την εισροή 200 εκατ. ευρώ για τη συμμετοχή της μητρικής Crystal Almund (Λουξεμβούργο) στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Wind Hellas. Οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος εμφάνισαν καθαρή εισροή (μείωση) 207 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 452 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2012). Η σημαντικότερη συναλλαγή αφορά την εισροή 208 εκατ. ευρώ λόγω της πώλησης της Hellas SAT (Κύπρος) θυγατρικής του ΟΤΕ, στην Arab SAT (Σαουδική Αραβία) (αποεπένδυση).

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 122 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στη μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα του εξωτερικού κατά 351 εκατ. ευρώ (εισροή). Σημειώνεται ότι τον Απρίλιο του 2012 οι τοποθετήσεις κατοίκων σε ομόλογα του εξωτερικού είχαν αυξηθεί κατά περίπου 26 δισεκ. ευρώ. Επίσης, στην καθαρή εισροή συνέβαλε η αύξηση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε έντοκα γραμμάτια και μετοχές τα οποία έχουν εκδοθεί από κατοίκους Ελλάδος (εισροή) κατά 238 εκατ. ευρώ και 147 εκατ. ευρώ αντιστοίχως. Οι εξελίξεις αυτές υπεραντιστάθμισαν την αύξηση των τοποθετήσεων κατοίκων σε έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 106 εκατ. ευρώ και τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα κατά 421 εκατ. ευρώ (εκροές). Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 1 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 27,6 δισεκ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2012), η οποία οφείλεται κυρίως στην καθαρή αύξηση (εισροή) κατά 1,4 δισεκ. ευρώ των καταθέσεων και repos των μη κατοίκων στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET). Εισροή σημειώθηκε επίσης λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 165 εκατ. ευρώ. Οι ανωτέρω κινήσεις αντισταθμίστηκαν εν μέρει από την αύξηση (εκροή) κατά 451 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων στο εξωτερικό λόγω της συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου στο κεφάλαιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, καθώς και τη μείωση των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 141 εκατ. ευρώ (εκροή).

Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2013 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 1,9 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 81 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012). Ειδικότερα, οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή (αύξηση) 972 εκατ. ευρώ, ενώ οι άμεσες επενδύσεις κατοίκων στο εξωτερικό εμφάνισαν καθαρή εισροή (μείωση) 893 εκατ. ευρώ.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εισροή ύψους 664 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 64,8 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012). Ειδικότερα, καταγράφηκε εισροή κεφαλαίων κυρίως λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα του εξωτερικού κατά 2,1 δισεκ. ευρώ και σε μετοχές του εξωτερικού κατά 335 εκατ. ευρώ, καθώς και λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων κατά 254 εκατ. ευρώ και σε παράγωγα κατοίκων κατά 144 εκατ. ευρώ (εισροή). Αντίθετα, εκροή κεφαλαίων καταγράφηκε λόγω της μείωσης (αποεπένδυση) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα κατά 1,4 δισεκ. ευρώ και 177 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, καθώς και λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε έντοκα γραμμάτια και σε παράγωγα εξωτερικού κατά 323 και 235 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εκροή ύψους 707 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 70,1 δισεκ. ευρώ το αντίστοιχο τετράμηνο του 2012) οφείλεται κυρίως στη μείωση κατά 21,7 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων των μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα. Η κίνηση αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 16 δισεκ. ευρώ και την αύξηση των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 5,6 δισεκ. ευρώ (εισροή).

Στο τέλος Απριλίου 2013 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5 δισεκ. ευρώ, έναντι 5,5 δισεκ. ευρώ στο τέλος Μαρτίου του 2013. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)