Μέτρα προστασίας και διατήρησης των ΖΕΠ

        Τροποποίηση και συμπλήρωση της υπ’ αριθ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης (ΚΥΑ) «Καθορισμός μέτρων και διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των οικοτόπων / ενδιαιτημάτων της, σε συμμόρφωση με την Οδηγία 79/409/ΕΟΚ....» (Β΄ 1495), σε συμμόρφωση με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 4 της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ «Για τη διατήρηση των άγριων πτηνών» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979, όπως κωδικοποιήθηκε με την οδηγία 2009/147/ΕΚ ΦΕΚ Β 415 - 23.02.2012

        Άρθρο 5 Μέτρα προστασίας και διατήρησης των ΖΕΠ

        1. Για την προστασία και διατήρηση των ΖΕΠ και για την αποφυγή της ρύπανσης ή της υποβάθμισης των οικοτόπων των ειδών καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά οχλήσεις, λαμβάνεται κάθε αναγκαίο και ενδεδειγμένο μέτρο που αναφέρεται κυρίως:

            α) στη δυνατότητα χαρακτηρισμού των ΖΕΠ ως εθνικά πάρκα ή προστατευόμενα τοπία ή περιοχές οικοανάπτυξης, σύμφωνα με τις απαιτήσεις και τα κριτήρια των άρθρων 18 (παρ. 3, περ.3,4 και 5) και 19 (παρ. 3,4 και 5) του Ν.1650/86, με την έκδοση των προβλεπόμενων στο άρθρο 21 του νόμου αυτού προεδρικών διαταγμάτων,
            β) στη δυνατότητα σύνταξης και έκδοσης Κανονισμών Διοίκησης και Λειτουργίας ή Σχεδίων Διαχείρισης σύμφωνα με τα άρθρα 18 (παρ.5) και 21 Ν.1650/86, όπως ισχύουν, ή με άλλες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, όπως του Ν. 998/79, του Ν.Δ.996/71 και του Ν.Δ. 86/69 (και ιδίως του άρθρου 254 για την δημιουργία Καταφυγίων Άγριας Ζωής, όπως έχει τροποποιηθεί από τον Ν. 2637/98),
            γ) στη δυνατότητα σύστασης ειδικών υπηρεσιών για την παρακολούθηση και την αποτελεσματικότερη προστασία των ΖΕΠ όπως προβλέπεται στο άρθρο 15 του Ν. 2742/99, όπως ισχύει, ή σε άλλες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας (εθνικής και κοινοτικής),
            δ) στις οικονομικές ρυθμίσεις που προβλέπονται στο άρθρο 22 του Ν. 1650/86 ή σε άλλες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας,
            ε) στη λήψη προληπτικών μέτρων και μέτρων αποκατάστασης κατ΄εφαρμογή του Π.Δ.148/2009,
            στ) στη δυνατότητα σύνταξης Σχεδίων Διαχείρισης για τα είδη χαρακτηρισμού, σύμφωνα με το άρθρο 18 (παρ. 5, εδ. β) του Ν.1650/86.
            ζ) στη λήψη άλλων αναγκαίων κανονιστικών, διοικητικών ή συμβατικών μέτρων που ανταποκρίνονται στις οικολογικές απαιτήσεις των ως άνω ειδών για τα οποία ορίσθηκαν οι ΖΕΠ,
            η) στη λήψη οριζόντιων- ενιαίων νομοθετικών μέτρων προστασίας και διαχείρισης, για όλες ή για ομάδες ΖΕΠ.

        2. Κάθε σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπ. αριθ. 107017/2006 ΚΥΑ (B΄ 1225), μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση μιάς ΖΕΠ, το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει σημαντικά, καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα, εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του, λαμβανομένων υπόψη των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ. Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δεν επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠ.

        3. Μεταξύ των άρθρων 5 και 6 Το τμήμα της υπ' αριθμ. 37338/1807/2010 ΚΥΑ ΠΡΙΝ τις αλλαγές
            3.1. Κάθε έργο ή δραστηριότητα, μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση μιάς ΖΕΠ, το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει σημαντικά, καθεαυτό ή από κοινού με άλλα έργα ή δραστηριότητες, εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του, λαμβανομένων υπόψη των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ.
            3.2 Για κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται η έγκριση περιβαλλοντικών όρων, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 3 και 4 Ν. 1650/86, όπως ισχύουν, η εκτίμηση των επιπτώσεων στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία προκαταρκτικής εκτίμησης και αξιολόγησης και έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας, κατά τις κείμενες διατάξεις, συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενος. Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί για την πραγματοποίηση του έργου ή της δραστηριότητας μόνον εφόσον δεν επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠ.
            3.3. Εάν, παρά τα αρνητικά συμπεράσματα της εκτίμησης των επιπτώσεων και ελλείψει εναλλακτικών λύσεων, ένα έργο ή δραστηριότητα πρέπει να πραγματοποιηθεί για άλλους επιτακτικούς λόγους ουσιώδους δημοσίου συμφέροντος, περιλαμβανομένων λόγων κοινωνικής ή οικονομικής φύσεως, η αρμόδια αρχή λαμβάνει κάθε αναγκαίο αντισταθμιστικό μέτρο ώστε να εξασφαλισθεί η προστασία της συνολικής συνοχής του δικτύου NATURA 2000.

        4. Οι κανονιστικές διατάξεις που έχουν εκδοθεί μέχρι την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης, κατ΄εξουσιοδότηση της προβλεπόμενης στην παράγραφο 1 νομοθεσίας και αφορούν σε θέματα που ρυθμίζονται στην εν λόγω παράγραφο, εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την έναρξη ισχύος της απόφασης αυτής.

        5. Το Υπουργείο ΠΕΚΑ σε συνεργασία, ό,που απαιτείται, με τα καθ΄ύλην αρμόδια Υπουργεία, λαμβάνει κάθε αναγκαίο μέτρο για την αποφυγή της ρύπανσης ή της υποβάθμισης των οικοτόπων και έξω από τα καθορισμένα όρια των ΖΕΠ.

        6. Το Υπουργείο ΠΕΚΑ μπορεί να λαμβάνει εντός των ΖΕΠ, κάθε αναγκαίο μέτρο που απορρέει από εγκεκριμένα Σχέδια Διαχείρισης ειδών ορνιθοπανίδας τα οποία εκπονούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 16 (παρ.1) του Ν.2742/1999, ή/και Σχέδια Δράσης η έγκριση των οποίων γίνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή με αποφάσεις του Υπουργού ΠΕΚΑ και, ό,που απαιτείται, του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού.

        ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ

        Άρθρο 6

        Γενικά μέτρα προστασίας-Απαγορεύσεις της υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης παρεμβάλλονται τα άρθρα 5(Α) έως 5(Ι) που αφορούν στον καθορισμό μέτρων ειδικής προστασίας, διατήρησης και αποκατάστασης των ειδών και των ενδιαιτημάτων/ οικοτόπων της άγριας ορνιθοπανίδας στις Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ). Τα μέτρα αυτά που μπορεί να συμπληρώνονται και να εξειδικεύονται κατά περίπτωση, στα σχέδια διαχείρισης που προβλέπονται στην παράγραφο 5 του άρθρου 4 του ν. 3937/2011, έχουν ως ακολούθως:

        Άρθρο 5 Δ

        Ειδικές ρυθμίσεις για τη θήρα
        Για την άσκηση της θήρας των θηρεύσιμων ειδών της ορνιθοπανίδας, εντός των ΖΕΠ, εκτός των σχετικών προβλέψεων της κείμενης νομοθεσίας και ειδικότερα της υπ’ αριθμ. 87578/703/6.3.2007 (Β΄ 581) κοινής υπουργικής απόφασης, καθορίζονται επιπλέον οι ακόλουθες απαιτήσεις:

        1. Με απόφαση του Υπουργού ΠΕΚΑ, είναι δυνατόν για ορισμένα θηρεύσιμα είδη, να καθορίζεται αργότερα η έναρξη ή/και νωρίτερα η λήξη της κυνηγετικής περιόδου. Η απόφαση αυτή θα πρέπει να βασίζεται σε πρόσφατα επιστημονικά και τεχνικά δεδομένα που προσιδιάζουν σε κάθε ειδική περίπτωση και αποδεικνύουν ότι τυχόν κλιμάκωση των ημερομηνιών λήξης της θήρας δεν εμποδίζει την προστασία των ειδών χαρακτηρισμού που ενδέχεται να επηρεάζει η ανωτέρω κλιμάκωση.

        2. Η ημερομηνία έναρξης και λήξης της θήρας των αποδημητικών πτηνών και των υδροβίων θηραμάτων καθορίζεται βάσει μεθόδου σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όπως εμπεριέχονται στa (α) Έγγραφο κατευθύνσεων για τη θήρα βάσει της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ «Οδηγία για τα Πτηνά» -Guidance document on hunting under Council Directive 79/409/EEC on the conservation of wild birds «The Birds Directive» και (β) Βασικές έννοιες του άρθρου 7(4) της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ -Key Concepts of Article 7(4) of Directive 79/409/EEC «Period of Reproduction and Prenuptial Migration of Αnnex II Bird Species in the 27 EU Member States», όπως ισχύουν και η οποία εγγυάται την προστασία των ειδών αυτών ενόσω διαρκεί η μετανάστευσή τους και η περίοδος φωλεοποίησης.

        3. Από την περίοδο θήρας 2012-2013 και εντεύθεν απαγορεύεται:
            α) Η θήρα του είδους ασπρομέτωπη χήνα (Anser albifrons) στα ενδιαιτήματα του είδους νανόχηνα (Anser erythopus), δηλαδή στις ΖΕΠ των υγροτόπων Κερκίνης, Κορώνειας – Βόλβης, Δέλτα Νέστου, Λίμνης Ισμαρίδας, Λίμνης Βιστονίδας – Πόρτο Λάγος και Δέλτα Έβρου. Η απαγόρευση επανεξετάζεται κάθε τρία χρόνια.
            β) Η θήρα του είδους πετροπέρδικα (Alectoris graeca) στις ΖΕΠ, που περιλαμβάνεται στα είδη χαρακτηρισμού, για περίοδο δύο (2) ετών, χρονικό διάστημα κατά το οποίο θα εκτιμηθούν οι πληθυσμοί του συγκεκριμένου είδους.
            γ) Η θήρα πτηνών από πάσης φύσεως υπερυψωμένες ή μη εγκαταστάσεις κατασκευασμένες από επεξεργασμένα δομικά υλ ικά.
            δ) Η διεξαγωγή πάσης φύσεως αγώνων κυνηγετικών σκυλιών.

        4. Ο Υπουργός ΠΕΚΑ μετά από εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας και γνώμη της Επιτροπής «ΦΥΣΗ 2000», μπορεί να λαμβάνει πρόσθετες περιοριστικές της θήρας ρυθμίσεις εντός ΖΕΠ, σε περίπτωση δυσμενών ή ακραίων καιρικών συνθηκών ή πυρκαγιάς ή σε περίπτωση κατά την οποία διαπιστώνεται βάσει των διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων μείωση του πληθυσμού ενός ή περισσοτέρων ειδών.

        ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

        Αριθμ. Η.Π. 8353/276/Ε103
        Τροποποίηση και συμπλήρωση της υπ’ αριθ. 37338/ 1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης «Καθορισμός μέτρων και διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των οικοτόπων/ενδιαιτημάτων της, σε συμμόρφωση με την Οδηγία 79/409/ΕΟΚ....» (Β΄ 1495), σε συμμόρφωση με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 4 της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ «Για τη διατήρηση των άγριων πτηνών» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979, όπως κωδικοποιήθηκε με την οδηγία 2009/147/ΕΚ.

        ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ - ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ - ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

        Έχοντας υπόψη:
        1. Τις διατάξεις του άρθρου δεύτερου του ν. 2077/1992 «Κύρωση Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. ..κλπ» (Α΄ 136) και τις διατάξεις του άρθρου 2 (παρ. 1ζ και 2) του ν. 1338/1983 «Εφαρμογή του Κοινοτικού Δικαίου» (Α΄ 34) όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 6 του ν. 1440/1984 «Συμμετοχή της Ελλάδας στο κεφάλαιο, στα αποθεματικά και στις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων κ.λπ.» (Α΄ 70) και του άρθρου 65 του ν. 1892/1990 (Α΄ 101).

        2. Τις διατάξεις του ν. 3937/2011 «Διαχείριση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις» (Α΄ 60).

        3. Τις διατάξεις των άρθρων 20, 28, 29 και 30 του
        ν. 1650/1986 «Για την προστασία του περιβάλλοντος (Α΄ 160), όπως ισχύει.

        4. Τις διατάξεις του ν. 2742/99 «Χωροταξικός σχεδιασμός και αειφόρος ανάπτυξη και άλλες διατάξεις» (Α΄ 207) και ειδικότερα των άρθρων 15 και 16 όπως το άρθρο 15 τροποποιήθηκε με το άρθρο 7 του Ν. 3937/2011 (Α΄ 60).

        5. Τις διατάξεις των άρθρων 10 και 11 (παρ. 8, 9 και 10) του ν. 4014/2011 «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής» (Α΄ 209).

        6. Τις διατάξεις του ν. 3044/02 «Μεταφορά συντελεστή δόμησης και ρυθμίσεις άλλων θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και δημοσίων Έργων» (Α΄ 197) και ειδικότερα του άρθρου 13 αυτού.

        7. Τις διατάξεις του ν. 3851/2010 «Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και άλλες διατάξεις σε θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής» (Α΄ 85).

        8. Τις διατάξεις του ν. 2204/1994 (Α΄ 59), «Κύρωση Σύμβασης για τη Βιολογική Ποικιλότητα» και ειδικότερα τις διατάξεις του άρθρου 8 αυτής.

        9. Τις διατάξεις του ν. 1335/1985 (Α΄ 32) «Κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης της Βέρνης «για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης» και ειδικότερα τις διατάξεις των άρθρων 3, 4, 6 και 7 αυτής.

        10. Τις διατάξεις του ν. 1845/89 «Περί Δασοπροστασίας» (Α’ 102), καθώς και τις διατάξεις του ν. 2637/1998 «Σύσταση Οργανισμού πιστοποίησης κ.λπ.» και ειδικότερα τις διατάξεις των άρθρων 57, 58, 59 και 62 αυτού» (Α΄ 200).

        11. Τις διατάξεις του ν. 2719/99 (Α΄ 106) «Κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης για διατήρηση των αποδημητικών ειδών της άγριας πανίδας» και ιδίως τις διατάξεις των άρθρων 3, 4 και 12 αυτής.

        12. Τις διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 3399/05 (Α΄ 255), «Κύρωση απόφασης για την εφαρμογή του καθεστώτος της πολλαπλής συμμόρφωσης και λοιπών συμπληρωματικών μέτρων σε εκτέλεση του κανονισμού (ΕΚ) 1782/2003 του Συμβουλίου».

        13. Τις διατάξεις του ν. 3889/2010 (Α΄ 182) «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις».

        14. Τις διατάξεις του ν.δ. 86/69 «Περί Δασικού Κώδικα» (Α΄ 7), όπως τροποποιήθηκε με το ν.δ. 996/71, το Ν. 177/75 κ.λπ. καθώς και τις διατάξεις του ν. 998/79
        (Α΄ 298), «Περί Προστασίας των δασών και των δασικών εν γένει εκτάσεων της Χώρας» όπως ισχύουν. 15. Τις διατάξεις του ν.δ. 191/1974 (Α΄ 350) «Περί κυρώσεως της εν Ραμσάρ του Ιράν κατά την 2α Φεβρουαρίου 1971 υπογραφείσης Διεθνούς Συμφωνίας περί προστασίας των διεθνούς ενδιαφέροντος υγροτόπων, ιδία ως υγροβιότοπων» και του ν. 1751/1988 (Α΄ 84) «Κύρωση Πρωτοκόλλου τροποποιητικού της Σύμβασης Ραμσάρ 1971 για την προστασία των διεθνούς ενδιαφέροντος υγροτόττων ιδία των υγροβιότοπων».

        16. Τις διατάξεις του άρθρου 21 του Ν. 3938/2011 «Σύσταση Γραφείου Αντιμετώπισης περιστατικών αυθαιρεσίας στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και άλλες διατάξεις» (Α΄ 61).

        17. Τις διατάξεις του π.δ. 148/09 «Περιβαλλοντική ευθύνη για την πρόληψη και την αποκατάσταση των ζημιών στο περιβάλλον-Εναρμόνιση με την οδηγία 2004/35/ΕΚ....κλπ» (Α΄ 190). 18. Τις διατάξεις της υπ’ αριθ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης «Καθορισμός μέτρων και διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των οικοτόπων/ενδιαιτημάτων της, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ όπως κωδικοποιήθηκε με την οδηγία 2009/147/ΕΚ» (Β΄ 1495) και ειδικότερα τα άρθρα 3, 4, 5, 7 και 8.

        19. Τις διατάξεις της υπ’ αριθμ. 414985/1985 κοινής υπουργικής απόφασης «Μέτρα διαχείρισης της άγριας πτηνοπανίδας» (Β΄ 757), που εκδόθηκε σε συμμόρφωση προς τις διατάξεις της οδηγίας 79/409 «περί διατηρήσεως των άγριων πτηνών», καθώς και της 294283/23.12.97 (Β΄ 68) κοινής υπουργικής απόφασης «Μέτρα διαχείρισης της άγριας πτηνοπανίδας» σε συμμόρφωση με τις οδηγίες 94/24/Ε.Κ. του Συμβουλίου, 91/244 /ΕΟΚ και 97/49/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

        20. Τις διατάξεις της υπ’ αριθμ. 33318/3028/98 κοινής υπουργικής απόφασης «Καθορισμός μέτρων και διαδικασιών για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων» (Β΄ 1289) όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθμ. 14849/853/2008 κοινή υπουργική απόφαση (Β΄ 645).

        21. Τις διατάξεις της υπ’ αριθμ. 107017/06 κοινής υπουργικής απόφασης «Εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2001/42/ΕΚ....κλπ» (Β΄ 1225).

        22. Τις διατάξεις της υπ’ αριθμ. 49828/2008 κοινής υπουργικής απόφασης «Έγκριση ειδικού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και της στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων αυτού.» (Β΄ 2464) και ειδικότερα του άρθρου 4ε αυτής. 23. Τις διατάξεις του άρθρου 4 της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ «Για τη διατήρηση των άγριων πτηνών» (Ε.Ε. αριθ. L103) όπως η εν λόγω Οδηγία κωδικοποιήθηκε με την οδηγία 2009/147/ΕΚ (ΕΕ L 20/7 της 26.1.2010).

        24. Τις διατάξεις της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ «για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» (ΕΕ L 206/7, της 22.7.1992), όπως ισχύει.

        25. Τις διατάξεις του π.δ. 55/98 «Προστασία θαλασσίου περιβάλλοντος, με το οποίο κωδικοποιήθηκαν οι διατάξεις του ν. 743/77 (Α΄ 319)» (Α΄ 58).

        26. Τις διατάξεις του άρθρου 22, παρ. 3, του ν. 2362/1995 «Περί δημόσιου λογιστικού, ελέγχου των δαπανών του κράτους και άλλες διατάξεις» (Α΄ 247).

        27. Τις διατάξεις του άρθρου 186 (παρ. ΣΤ) του ν. 3852/

        2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης» (Α΄ 87).

        28. Τα ακόλουθα έγγραφα κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ιδίως,
            α. Το έγγραφο κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Οκτωβρίου 2010 «EU Guidance on wind energy development in accordance with EU nature legislation -
            Κατευθυντήριες οδηγίες της ΕΕ για την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας σύμφωνα με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας για τη φύση της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
            β. Το έγγραφο κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Ιουλίου 2010 «EU Guidance on no-energy mineral extraction and NATURA 2000 - Κατευθυντήριες οδηγίες της ΕΕ για την ανάληψη μη-ενεργειακών εξορυκτικών δραστηριοτήτων σύμφωνα με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας για τις περιοχές του Δικτύου ΦΥΣΗ 2000». γ. Το έγγραφο κατευθύνσεων για τη θήρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Φεβρουαρίου 2008 «Έγγραφο κατευθύνσεων για τη θήρα βάσει της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί της διατηρήσεως των άγριων πτηνών».

        29. Τις διατάξεις του άρθρου 6 του Π.Δ. 189/2009 «Καθορισμός και ανακατανομή των αρμοδιοτήτων των Υπουργείων» (Α΄ 221).

        30. Τις διατάξεις του άρθρου 2 (παρ. 4) του Π.Δ. 24/2010 «Ανακαθορισμός των αρμοδιοτήτων των Υπουργείων και τροποποίηση του Π.Δ. 189/2009» (Α΄ 56).

        31. Τις διατάξεις του Π. . 65/2011 «Διάσπαση του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωση και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης στα Υπουργεία:
            α) Εσωτερικών και
            β) Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, συγχώνευση των Υπουργείων Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας ..... στο Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας ..... κλπ» (Α΄ 147).

        32. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά όργανα, όπως τέθηκε σε ισχύ με το άρθρο πρώτο του Π.Δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά όργανα» (Α΄ 98).

        33. Τις διατάξεις της υπ’ αριθμ. 50722/2011 απόφασης του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εσωτερικών «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Εσωτερικών Παρασκευά Κουκουλόπουλο» (Β΄ 2787).

        34. Την υπ’ αριθμ. Υ25/2011 απόφαση του Πρωθυπουργού «Περί καθορισμού των αρμοδιοτήτων των Αναπληρωτών Υπουργών Οικονομικών Φίλιππου Σαχινίδη και Παντελή Οικονόμου» (Β΄ 2792)

        35. Την υπ’ αριθμ. 51116/3184/2011 απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Αθανάσιο Μωραΐτη» (Β΄ 2741).

        36. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της απόφασης αυτής, προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.) - ΣΑΕ 075/8, και συγκεκριμένα από τις υπό ένταξη Πράξεις στον Άξονα Προτεραιότητας 9 «ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ», που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και από το ενταγμένο έργο με τίτλο: «Εποπτεία και Αξιολόγηση της Κατάστασης Διατήρησης Ειδών και Τύπων Οικοτόπων Κοινοτικού Ενδιαφέροντος στην Ελλάδα», καθώς και από το Πράσινο Ταμείο που έχει συσταθεί με το ν. 3889/2010 (Α΄ 182), αποφασίζουμε:

        Άρθρο 1 Σκοπός-Αντικείμενο

        1. Σκοπός της παρούσας απόφασης είναι η τροποποίηση και συμπλήρωση της υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης (Β΄ 1495) σε συμμόρφωση και για την εφαρμογή του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 4 της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ «Για τη διατήρηση των άγριων πτηνών» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979, (Ειδική έκδοση της Επίσημης Εφημερίδας των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων EEL 15 σελ. 202), όπως κωδικοποιήθηκε με την οδηγία 2009/147/ΕΚ (EEL20/7/2010), ώστε, με τη θέσπιση ειδικών μέτρων, όρων, διαδικασιών και παρεμβάσεων να επιτυγχάνεται η αποτελεσματική προστασία, διατήρηση και αποκατάσταση των ειδών και των ενδιαιτημάτων/ οικοτόπων της άγριας ορνιθοπανίδας στις Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ), και ειδικότερα:

            α) η διατήρηση σε ικανοποιητικό βαθμό της οικολογικής ισορροπίας των ενδιαιτημάτων φωλεοποίησης, τροφοληψίας και καταφυγίου της ορνιθοπανίδας καθώς και των σημαντικών τόπων για τη μετανάστευση των πτηνών, που έχουν χαρακτηριστεί ως ΖΕΠ,
            β) η αποφυγή των οχλήσεων που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στα είδη για τα οποία οι ζώνες αυτές έχουν οριστεί,
            γ) η διασφάλιση της συμβατότητας των αναπτυξιακών έργων και δραστηριοτήτων με τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας,
            δ) η άσκηση παραγωγικών και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων όπως της γεωργίας, της δασοπονίας, της θήρας και της αλιείας, σύμφωνα με τις ανάγκες προστασίας της άγριας ορνιθοπανίδας.

        2. Οι διατάξεις της παρούσας απόφασης εφαρμόζονται στις περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί ή χαρακτηρίζονται ως Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ), σύμφωνα με το άρθρο 4 της υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης. Τα μέτρα και οι όροι προστασίας που καθορίζονται με την παρούσα απόφαση εφαρμόζονται συμπληρωματικά προς τα μέτρα και τους όρους που τυχόν έχουν θεσπισθεί ή θεσπίζονται με άλλες κανονιστικές πράξεις, κατ’ εξουσιοδότηση της κείμενης νομοθεσίας.

        3. Οι ΖΕΠ, καθώς και τα είδη χαρακτηρισμού των ΖΕΠ περιλαμβάνονται στο παράρτημα του άρθρου 4 της παρούσας απόφασης, το οποίο ενσωματώνεται ως παράρτημα Δ΄ στην υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινή υπουργική απόφαση.

        Άρθρο 2 Τροποποίηση της υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης

        Η υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινή υπουργική απόφαση τροποποιείται ως ακολούθως:

        1. Το άρθρο 2 της υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης τροποποιείται ως εξής:
            α) Μετά την παράγραφο 1 προστίθεται παράγραφος 1.1. που έχει ως εξής:
            «1.1. Ο όρος «Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές», ορίζεται στο Παράρτημα Ι (παρ. 6) του άρθρου 16 της υπ’ αριθμ. 11014/703/2003 κοινής υπουργικής απόφασης (Β΄ 332)».

            β) Μετά την περίπτωση (ε) της παραγράφου 2, προστίθενται οι περιπτώσεις (στ), (ζ), (η), (θ) και (ι) που ακολουθούν:
            «στ) «Αποικιακά είδη»: τα είδη της ορνιθοπανίδας που φωλιάζουν σε μεγάλες ομάδες όπου η μια φωλιά βρίσκεται πολύ κοντά στην άλλη και σε μέρη όπου δεν υπάρχει –ή σχεδόν δεν υπάρχει- άλλος πόρος πλην του χώρου φωλιάσματος.
            ζ) «χωροκρατικά είδη»: τα είδη της ορνιθοπανίδας που δεν είναι αποικιακά.
            η) «κρίσιμα ενδιαιτήματα είδους (critical habitats)»: τα ενδιαιτήματα/οικότοποι που καλύπτουν τις πλέον βασικές ανάγκες του βιολογικού κύκλου των ειδών χαρακτηρισμού και περιλαμβάνουν:
            η.α) για τα αναπαραγόμενα είδη τις θέσεις φωλιάσματος, τις περιοχές τροφοληψίας, τις περιοχές καταφυγίου και πιθανά εναλλακτικές θέσεις διανυκτέρευσης,
            η.β) για τα μεταναστευτικά/διαχειμάζοντα είδη κυρίως τις περιοχές τροφοληψίας, καταφυγίου και διανυκτέρευσης, καθώς και τόπους που λόγω της γεωγραφικής τους θέσης και της ευρύτερης γεωμορφολογίας, λειτουργούν ως στενωποί, από όπου διέρχονται υποχρεωτικά τα μεταναστευτικά σμήνη. θ) «Πυρήνας κατανομής (core area)»: το κεντρικό και πιο σημαντικό για τη διατήρηση, τμήμα της επικράτειας ενός χωροκρατικού είδους, όπου λαμβάνει χώρα το μεγαλύτερο μέρος (50%) των ημερήσιων και εποχιακών δραστηριοτήτων και μετακινήσεών του ετησίως.
            ι) «Επιθυμητή Τιμή Αναφοράς είδους (Favourable Reference Values for a species)»: ο πληθυσμός του είδους στη συγκεκριμένη βιογεωγραφική περιοχή ή χώρα, που θεωρείται ο ελάχιστος απαραίτητος για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης διατήρησης του είδους σε Ικανοποιητική Κατάσταση Διατήρησης».

        2. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 5 της υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης η περίπτωση (η) καταργείται.

        3. Μεταξύ των άρθρων 5 και 6 της υπ’ αριθμ. 37338/ 1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης παρεμβάλλονται τα άρθρα 5(Α) έως 5(Ι) που αφορούν στον καθορισμό μέτρων ειδικής προστασίας, διατήρησης και αποκατάστασης των ειδών και των ενδιαιτημάτων/ οικοτόπων της άγριας ορνιθοπανίδας στις Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ). Τα μέτρα αυτά που μπορεί να συμπληρώνονται και να εξειδικεύονται κατά περίπτωση, στα σχέδια διαχείρισης που προβλέπονται στην παράγραφο 5 του άρθρου 4 του ν. 3937/2011, έχουν ως ακολούθως:

        «Άρθρο 5 Α Μέτρα ειδικής προστασίας για την πραγματοποίηση έργων και δραστηριοτήτων

        1. Για την πραγματοποίηση έργων ή δραστηριοτήτων εντός των ορίων των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) ή στις περιοχές που προβλέπονται στην παράγραφο 5 του άρθρου 10 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209), ακολουθείται, κατά τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, η διαδικασία της ειδικής οικολογικής αξιολόγησης, σύμφωνα με τα άρθρα 10 και 11 (παρ. 8, 9 και 10) του ίδιου νόμου.

        2. Η ειδική οικολογική αξιολόγηση που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 10 του ν. 4014/2011, περιλαμβάνει υποχρεωτικά, εκτός των άλλων και εξειδικευμένα ορνιθολογικά στοιχεία και πληροφορίες για τα είδη χαρακτηρισμού των ΖΕΠ.

        Οι προδιαγραφές για τα εξειδικευμένα ορνιθολογικά στοιχεία αποτελούν μέρος των προδιαγραφών που προβλέπονται για την ειδική οικολογική αξιολόγηση στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρο 10 του ν. 4014/2011

        3. Από την υποβολή των εξειδικευμένων ορνιθολογικών στοιχείων της παραγράφου 2, εξαιρούνται τα έργα φωτοβολταϊκών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής και τα Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα (ΜΥΗΕ), όπως ορίζονται στη παρ. 3 του άρθρου 2 της υπ’ αριθμ. 49828/2008 κοινής υπουργικής απόφασης. Άρθρο 5 Β

        Μέτρα ειδικής προστασίας για τη εγκατάσταση και λειτουργία Αιολικών Σταθμών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ)
        Για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ μέσα σε ΖΕΠ, εφαρμόζονται, σύμφωνα με την παράγραφο 8 του άρθρου 5 του ν. 3937/2011, πέραν των προβλεπόμενων στις σχετικές διατάξεις της νομοθεσίας, τα ακόλουθα μέτρα, όροι και περιορισμοί:

            1. Δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση ΑΣΠΗΕ εντός ΖΕΠ, των οποίων τα όρια ταυτίζονται με τα όρια των υγροτόπων Διεθνούς Σημασίας (Ραμσάρ), όπως αυτά έχουν υποβληθεί στη Γραμματεία της Σύμβασης Ραμσάρ – ν.δ. 191/74 (Α΄ 350), ν. 1751/88 (Α΄ 26) και ν. 1950/91 (Α΄ 84).
            Εφόσον τα όρια μιας ΖΕΠ υπερβαίνουν τα όρια του οικείου υγροτόπου Ραμσάρ, τότε δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση ΑΣΠΗΕ σε ακτίνα τριών (3) χιλιομέτρων (εντός της ΖΕΠ) από τα όρια του υγροτόπου.

            2. Η παράγραφος 1 εφαρμόζεται και στη Λίμνη της Μεγάλης Πρέσπας, παρότι το Ελληνικό τμήμα δεν έχει χαρακτηριστεί ως υγρότοπος Διεθνούς Σημασίας (Ραμσάρ), λαμβάνοντας υπόψη τη γενικότερη σύνδεση της με τη Λίμνη Μικρή Πρέσπα και τη τριμερή συμφωνία προστασίας του Διασυνοριακού Πάρκου Πρεσπών.

            3. Για την εγκατάσταση ΑΣΠΗΕ εντός περιοχών ΖΕΠ, με είδη χαρακτηρισμού ένα από τα ακόλουθα χωροκρατικά ή/και αποικιακά είδη: όρνιο (Gyps fulvus), ασπροπάρης (Neophron percnopterus), μαυρόγυπας (Aegypius monachus), γυπαετός (Gypaetus barbatus), χρυσαετός (Aquila chrysaetos), θαλασσαετός (Haliaeetus albicilla), σπιζαετός (Hieraaetus fasciatus), μαυροπετρίτης (Falco eleonorae), μαυροπελαργός (Ciconia nigra), κιρκινέζι (Falco naumanni), πετρίτης (Falco peregrinus), καλαμόκιρκος (Circus aeruginosus), λιβαδόκιρκος (Circus pygargus), γερακαετός (Hieraaetus pennatus), αετογερακίνα (Buteo rufinus), χρυσογέρακο (Falco biarmicus), αργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus), ροδοπελεκάνος (Pelekanus onocrotalus), Aιγαιόγλαρος (Larus audοuinii), αρτέμης (Calonectris diomedea) και μύχος (Puffinus yelkouan), πρέπει, η προβλεπόμενη στα άρθρα 10 και 11 (παρ. 8,9 και 10) του ν. 4014/2011, ειδική οικολογική αξιολόγηση, εκτός των εξειδικευμένων ορνιθολογικών στοιχείων που προβλέπονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 5Α, να καθορίζει επιπλέον περιμετρική ζώνη αποκλεισμού από φωλιές ή/και αποικίες των προαναφερόμενων ειδών χαρακτηρισμού. Για τον καθορισμό αυτό λαμβάνονται υπόψη το μέγεθος και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου, οι θέσεις και το πλήθος φωλιών των εν λόγω ειδών, η ταξινόμηση των φωλιών σε ενεργές, ανενεργές και ιστορικές, η σημασία των αποικιών, η αποτύπωση των περιοχών τροφοληψίας των ειδών και των πτητικών τους συνηθειών, η συσχέτιση αυτών με τη θέση εγκατάστασης των ανεμογεννητριών, τα μέτρα προστασίας και οι λοιπές ανάλογες παράμετροι.

                3.1 Οι επιπτώσεις στο πληθυσμό των ειδών χαρακτηρισμού που εξετάζονται στον καθορισμό της περιμετρικής ζώνης αποκλεισμού σε κάθε περίπτωση είναι:
                α) η θανάτωση ορνιθοπανίδας λόγω πρόσκρουσης (bird strike/ collision),
                β) αλλαγή στη δομή των ενδιαιτημάτων (change in habitat structure) και
                γ) εκτόπιση της ορνιθοπανίδας από ενδιαιτήματα (habitat displacement).

            4. Στην απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), που εκδίδεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του ν. 4014/2011, για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ εντός των περιοχών ΖΕΠ, περιλαμβάνεται η υποχρέωση για χρήση υπόγειων καλωδίων ρεύματος ή όπου αυτό δεν είναι εφικτό, συνεστραμμένων μονωμένων εναέριων καλωδίων μεταφοράς ρεύματος για τη σύνδεση με το δίκτυο, καθώς και η υποχρέωση για τακτικό έλεγχο του χώρου του σταθμού (εβδομαδιαίου ή και συχνότερου κατά περίπτωση) και απομάκρυνσης των νεκρών ζώων (κτηνοτροφικών κυρίως), η παρουσία των οποίων θα μπορούσε να προσελκύσει πτωματοφάγα αρπακτικά πτηνά. Θα πρέπει να εξετάζεται η δυνατότητα εγκατάστασης ηχητικής, οπτικής ή άλλης σήμανσης, σε σχέση με την διαρρύθμιση του αιολικού σταθμού, την απόστασή του από το χείλος γκρεμών και τόπους φωλιάσματος, τροφοληψίας και ανάπαυσης, την κλίμακα και το μέγεθός του.

            5. Αιολικά πάρκα παραγωγής ηλεκτρικής ενεργείας, που βρίσκονται μέσα σε ΖΕΠ και είναι μεταναστευτικά περάσματα – στενωποί, πρέπει να διαθέτουν αυτοματοποιημένο σύστημα παύσης των ανεμογεννητριών και ενεργοποίησης μέσων αποτροπής, με σκοπό την προστασία της ορνιθοπανίδας και αποφυγή ατυχημάτων. Οι περιοχές αυτές σήμερα είναι το Δέλτα Έβρου GR1110006, Κύθηρα και γύρω νησίδες GR 3000013 και Αντικύθηρα και γύρω νησίδες GR3000012, Νότια Μάνη GR2540008, καθώς και κάθε άλλη ΖΕΠ η οποία θα χαρακτηρίζεται στο μέλλον, σύμφωνα με την παράγραφο 4.2. του άρθρου 4 της υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης και είναι μεταναστευτικό πέρασμα – στενωπός.

            6. Η παράγραφος 5 δεν εφαρμόζεται για έργα ΑΣΠΗΕ που πραγματοποιούνται σε περιοχές που πρόκειται να χαρακτηρισθούν ως μεταναστευτικά περάσματα –στενωποί, εφόσον, κατά τον χρόνο χαρακτηρισμού της περιοχής, τα εν λόγω έργα έχουν λάβει θετική γνωμοδότηση κατά το στάδιο του Προκαταρκτικού Προσδιορισμού Περιβαλλοντικών Απαιτήσεων (ΠΠΠΑ) ή της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του ν. 4014/2011.

        Άρθρο 5 Γ Μέτρα προστασίας για την πραγματοποίηση εξορυκτικών δραστηριοτήτων
        Για την πραγματοποίηση εξορυκτικών δραστηριοτήτων εντός ΖΕΠ, εκτός των προβλεπόμενων στις σχετικές διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, πρέπει να τηρούνται υποχρεωτικά οι ακόλουθες επιπλέον απαιτήσεις:

        1. Κατά την εγκατάσταση των εργοταξίων, τη λειτουργία τους, τη μεταφορά και αποθήκευση των υλικών εξόρυξης και την αποκατάσταση του χώρου εξόρυξης, εφαρμόζονται οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, σύμφωνα με τους κανόνες της επιστήμης και της τεχνικής και τις οικολογικές απαιτήσεις των ειδών της χαρακτηρισμού της ΖΕΠ, όπως αυτές περιγράφονται στα εξειδικευμένα ορνιθολογικά στοιχεία και πληροφορίες που προβλέπονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 5Α, ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκει η εξορυκτική δραστηριότητα, ώστε να αποφεύγονται οι οχλήσεις που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στα εν λόγω είδη.

        2. Ο έλεγχος της αποκατάστασης του χώρου, πραγματοποιείται σύμφωνα με τους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους της εξορυκτικής δραστηριότητας.

        3. Εφαρμόζεται η βέλτιστη κατά περίπτωση μέθοδος εκμετάλλευσης σύμφωνα με τους κανόνες της επιστήμης και της τεχνικής, στο πλαίσιο της οικονομικής βιωσιμότητας και της αειφορίας, εξετάζοντας ανάλογα με το είδος και τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά του κοιτάσματος ως πρώτη δυνατότητα την εφαρμογή υπόγειας εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων.

        Άρθρο 5 Δ Ειδικές ρυθμίσεις για τη θήρα Για την άσκηση της θήρας των θηρεύσιμων ειδών της ορνιθοπανίδας, εντός των ΖΕΠ, εκτός των σχετικών προβλέψεων της κείμενης νομοθεσίας και ειδικότερα της υπ’ αριθμ. 87578/703/6.3.2007 (Β΄ 581) κοινής υπουργικής απόφασης, καθορίζονται επιπλέον οι ακόλουθες απαιτήσεις:

        1. Με απόφαση του Υπουργού ΠΕΚΑ, είναι δυνατόν για ορισμένα θηρεύσιμα είδη, να καθορίζεται αργότερα η έναρξη ή/και νωρίτερα η λήξη της κυνηγετικής περιόδου. Η απόφαση αυτή θα πρέπει να βασίζεται σε πρόσφατα επιστημονικά και τεχνικά δεδομένα που προσιδιάζουν σε κάθε ειδική περίπτωση και αποδεικνύουν ότι τυχόν κλιμάκωση των ημερομηνιών λήξης της θήρας δεν εμποδίζει την προστασία των ειδών χαρακτηρισμού που ενδέχεται να επηρεάζει η ανωτέρω κλιμάκωση.

        2. Η ημερομηνία έναρξης και λήξης της θήρας των αποδημητικών πτηνών και των υδροβίων θηραμάτων καθορίζεται βάσει μεθόδου σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όπως εμπεριέχονται στa (α) Έγγραφο κατευθύνσεων για τη θήρα βάσει της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ «Οδηγία για τα Πτηνά» -Guidance document on hunting under Council Directive 79/409/EEC on the conservation of wild birds «The Birds Directive» και (β) Βασικές έννοιες του άρθρου 7(4) της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ -Key Concepts of Article 7(4) of Directive 79/409/EEC «Period of Reproduction and Prenuptial Migration of Αnnex II Bird Species in the 27 EU Member States», όπως ισχύουν και η οποία εγγυάται την προστασία των ειδών αυτών ενόσω διαρκεί η μετανάστευσή τους και η περίοδος φωλεοποίησης.

        3. Από την περίοδο θήρας 2012-2013 και εντεύθεν απαγορεύεται:

            α) Η θήρα του είδους ασπρομέτωπη χήνα (Anser albifrons) στα ενδιαιτήματα του είδους νανόχηνα (Anser erythopus), δηλαδή στις ΖΕΠ των υγροτόπων Κερκίνης, Κορώνειας – Βόλβης, Δέλτα Νέστου, Λίμνης Ισμαρίδας, Λίμνης Βιστονίδας – Πόρτο Λάγος και Δέλτα Έβρου. Η απαγόρευση επανεξετάζεται κάθε τρία χρόνια.
            β) Η θήρα του είδους πετροπέρδικα (Alectoris graeca) στις ΖΕΠ, που περιλαμβάνεται στα είδη χαρακτηρισμού, για περίοδο δύο (2) ετών, χρονικό διάστημα κατά το οποίο θα εκτιμηθούν οι πληθυσμοί του συγκεκριμένου είδους.
            γ) Η θήρα πτηνών από πάσης φύσεως υπερυψωμένες ή μη εγκαταστάσεις κατασκευασμένες από επεξεργασμένα δομικά υλικά.
            δ) Η διεξαγωγή πάσης φύσεως αγώνων κυνηγετικών σκυλιών.

        4. Ο Υπουργός ΠΕΚΑ μετά από εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας και γνώμη της Επιτροπής «ΦΥΣΗ 2000», μπορεί να λαμβάνει πρόσθετες περιοριστικές της θήρας ρυθμίσεις εντός ΖΕΠ, σε περίπτωση δυσμενών ή ακραίων καιρικών συνθηκών ή πυρκαγιάς ή σε περίπτωση κατά την οποία διαπιστώνεται βάσει των διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων μείωση του πληθυσμού ενός ή περισσοτέρων ειδών.

        Άρθρο 5 Ε

        Μέτρα προστασίας για την πραγματοποίηση αναδασμών και την άσκηση της γεωργίας

        1. Για την πραγματοποίηση αναδασμών μέσα στις ΖΕΠ εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 13 του ν. 3937/2011.

        2. Η άσκηση της γεωργίας μέσα στις ΖΕΠ, πραγματοποιείται, σύμφωνα με τις διατάξεις της υπ’ αριθμ. 262385/21-4-2010 κοινής υπουργικής απόφασης «Εφαρμογή του καθεστώτος της πολλαπλής συμμόρφωσης και λοιπά συμπληρωματικά μέτρα σε εκτέλεση του Κανονισμού (ΕΚ) 73/2009 και του Κανονισμού (ΕΚ) 1698/2005», όπως εκάστοτε ισχύει, ασχέτως με τη λήψη άμεσων ενισχύσεων. Είναι δυνατόν με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ) και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, να καθορίζονται για τις αγροτικές δραστηριότητες επιπλέον όροι και περιορισμοί από τους αναφερόμενους στο προηγούμενο εδάφιο, ώστε η άσκηση των δραστηριοτήτων αυτών να είναι συμβατή με την προστασία των ΖΕΠ και των ειδών χαρακτηρισμού τους.

        3. Το ΥπΑΑΤ, μετά από εκπόνηση σχετικής μελέτης και σε συνεργασία με το ΥΠΕΚΑ, μπορεί να καταρτίζει αγροπεριβαλλοντικά προγράμματα που σχετίζονται με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και του εκτατικού και ετερογενούς αγροτικού τοπίου, όπως τη διατήρηση παρυδάτιας βλάστησης, των νησίδων φυσικής βλάστησης στις παρυφές των αγρών και φυτοφρακτών, των ακαλλιέργητων και ασυγκόμιστων περιθωρίων στις καλλιέργειες, καθώς και να καθορίζει ειδικότερα μέτρα για τη διατήρηση συγκεκριμένων ειδών, όπως η χειμερινή κατάκλυση των ορυζώνων για τροφοληψία των ερωδιών.

        Άρθρο 5 ΣΤ Ειδικές ρυθμίσεις σχετικές με την δασοπονία

        1. Η Ειδική Γραμματεία Δασών του ΥΠΕΚΑ οφείλει μέσα σε ένα (1) χρόνο από την έναρξη ισχύος της παρούσης απόφασης, να εκδόσει οδηγίες για την άσκηση της δασοπονίας εντός των ΖΕΠ. Οι οδηγίες περιλαμβάνουν τις μεθόδους καταγραφής και αποτύπωσης των ορνιθολογικών δεδομένων για την περιοχή μελέτης και τις κύριες κατευθύνσεις προσαρμογής της δασικής διαχείρισης για τη διατήρηση των προστατευόμενων ειδών, και ιδίως των ειδών χαρακτηρισμού των ΖΕΠ.

        2. Η δασοπονία ασκείται μέσω δασοπονικών διαχειριστικών μελετών, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις της δασικής νομοθεσίας. Οι δασοπονικές διαχειριστικές μελέτες εκπονούνται με βάση τις οδηγίες της παραγράφου 1 και εγκρίνονται από την κατά τόπο αρμόδια δασική υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

        3. Μέχρι την έκδοση των οδηγιών που προβλέπονται στην παράγραφο 1, οι αρμόδιες δασικές υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, κατά την εφαρμογή των υφισταμένων δασικών διαχειριστικών σχεδίων, μεριμνούν:
            α) για τη ρύθμιση των αποψιλωτικών υλοτομιών με τρόπο ώστε τα παρακρατήματα να είναι σε λόχμες ή ομάδες, εκτός από τα μεμονωμένα διάσπαρτα δένδρα καθώς και για τη διατήρηση τμημάτων των συστάδων ανυλοτόμητων, για τη διασφάλιση των διαδρόμων επικοινωνίας των ειδών και τη συνέχεια του δασικού τοπίου, λαμβάνοντας υπόψη το φυσικό ανάγλυφο (μισγάγγειες, ρέματα, κ.λπ.).
            β) σε κάθε περίπτωση κατά την πραγματοποίηση υλοτομικών εργασιών δεν επιτρέπεται η υλοτόμηση δέντρων με φωλιές.
            γ) για τη διατήρηση τουλάχιστον του 10% της συστάδας από ώριμα και υπερώριμα δένδρα, άτομα στρεβλά, κακόμορφα, κουφαλερά, διχαλωτά, νεκρά ιστάμενα και κατακείμενα.
            δ) για τη διατήρηση και την υποβοήθηση με δασοκομικούς χειρισμούς καρποφόρων δένδρων και θάμνων, αρωματικών, καλλωπιστικών και φαρμακευτικών δασικών ειδών,
            ε) για την απαγόρευση υλοτομιών σε παρόχθια βλάστηση μέχρι 20 μέτρα από την όχθη και εντός ρεμάτων.
            στ) για τη διατήρηση όλων των υφιστάμενων διάκενων που δεν έχουν προκύψει από βίαιες αιτίες (π.χ. πυρκαγιές, παράνομη υλοτόμηση). ζ) για την προώθηση της αναγωγής πρεμνοφυών δασών σε σπερμοφυή μορφή.

        Άρθρο 5Ζ Μέτρα κατά της χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων

        1. Οι κατά τόπο αρμόδιες δασικές υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης μεριμνούν με ενημερωτικές εκστρατείες και με τακτικούς επιτόπιους ελέγχους για τον εντοπισμό της χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων ιδίως σε ΖΕΠ με είδη χαρακτηρισμού μεγάλα αρπακτικά πτηνά, δηλαδή τα είδη όρνιο (Gyps fulvus), ασπροπάρης (Neophron percnopterus), μαυρόγυπας (Aegypius monachus), γυπαετός (Gypaetus barbatus), χρυσαετός (Aquila chrysaetos) και τσίφτης (Milvus migrans).

        2. Οι ανωτέρω υπηρεσίες μεριμνούν για την προώθηση νομίμων μεθόδων ελέγχου σαρκοφάγων θηλαστικών σύμφωνα με τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας σχετικά με την θανάτωση ατόμων, για την τοποθέτηση περιφράξεων και λοιπών σχετικών εγκαταστάσεων καθώς και για την προώθηση της φύλαξης παραγωγικών ζώων με ελληνικούς ποιμενικούς σκύλους.

        Άρθρο 5Η Σχέδια φύλαξης και ενημέρωσης για τις ΖΕΠ

        Οι δασικές υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων είναι αρμόδιες για την φύλαξη των αντίστοιχων ΖΕΠ. Οι εν λόγω υπηρεσίες, μέσα σε ένα (1) έτος από την έναρξη ισχύος της απόφασης, εκπονούν Σχέδια Φύλαξης και μέσα σε δύο (2) έτη Σχέδια Ενημέρωσης για τις ΖΕΠ, που βρίσκονται μέσα στα διοικητικά τους όρια. Τα εν λόγω σχέδια εγκρίνονται από τους Γενικούς Γραμματείς των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και περιλαμβάνουν κυρίως:

            α) Επόπτευση και φύλαξη για την εφαρμογή των υφιστάμενων απαγορεύσεων και περιορισμών σε οχλούσες δραστηριότητες, όπως η θήρα, η αλιεία, η υλοτομία, η εκπαίδευση σκύλων, δράσεις αναψυχής, πλησίον αποικιών ή φωλιών προστατευόμενων ειδών.
            β) Μέτρα προστασίας αποικιών ή φωλιών προστατευόμενων ειδών με τοποθέτηση ενημερωτικής σήμανσης ή και περίφραξης.
            γ) Μέτρα προστασίας βραχονησίδων και νησίδων με έκδοση ενημερωτικού υλικού και ειδική σήμανση, ώστε να αποτρέπεται η προσέγγιση και αποβίβαση σε αυτές, από οποιονδήποτε και με οποιονδήποτε τρόπο, κατά την περίοδο αναπαραγωγής των ειδών χαρακτηρισμού.
            δ) Τρόπους ενημέρωσης του κοινού και επιμόρφωσης των αρμοδίων υπαλλήλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών για την άσκηση και τον έλεγχο δραστηριοτήτων εντός των ΖΕΠ.
            ε) Τρόπους διαρκούς ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων, όπως οι κυνηγοί, οι αλιείς, οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι, οι οποίοι αναπτύσσουν συστηματικές δραστηριότητες εντός των ΖΕΠ, ώστε να αποτρέπεται η χωρίς πρόθεση θανάτωση ή όχληση προστατευόμενων ειδών όπως από δηλητηριασμένα δολώματα, παγίδευση σε αλιευτικά εργαλεία ή εξαιτίας σύγχυσης προστατευόμενων με θηρεύσιμα είδη.
            στ) Διαδικασία συγκρότησης τοπικού συντονιστικού οργάνου με εκπροσώπηση των αρμοδίων υπηρεσιών Περιβάλλοντος και Δασών των οικείων Περιφερειών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, στα διοικητικά όρια των οποίων περιλαμβάνονται οι ΖΕΠ, καθώς και των αρμοδίων αστυνομικών – λιμενικών αρχών και των οικείων Φορέων Διαχείρισης. Το συντονιστικό όργανο διασφαλίζει τη διενέργεια επιτόπιων ελέγχων των αρχών για την εφαρμογή των μέτρων προστασίας των ΖΕΠ, που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση.

        Άρθρο 5Θ Διαχειριστικές Δράσεις για τα είδη χαρακτηρισμού εντός ΖΕΠ

        1. Οι αρμόδιες υπηρεσίες Περιβάλλοντος και Δασών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, μεριμνούν για τον έλεγχο των πληθυσμών ανταγωνιστικών ειδών προς τα προστατευόμενα είδη και τα είδη χαρακτηρισμού, όπως ιδίως το είδος ασημόγλαρος (Larus michahelis) και το είδος κουρούνα (Corvus corone cornix). Επιτρέπεται ο έλεγχος του πληθυσμού των ανταγωνιστικών ειδών σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις μετά την σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Υπηρεσίας του Υπουργείου ΠΕΚΑ και εφ’ όσον αυτό αποδεδειγμένα αποσκοπεί στην προστασία αποικιών, θέσεων φωλεοποίησης και εν γένει κρίσιμων ενδιαιτημάτων προστατευόμενων ειδών.

        2. Ειδική μέριμνα λαμβάνεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες Περιβάλλοντος και Δασών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, καθώς και από τις κατά τόπους λιμενικές υπηρεσίες, για την καταπολέμηση των αρουραίων που απειλούν ενδιαιτήματα σε νησίδες αναπαραγωγής προστατευόμενων ειδών και ειδών χαρακτηρισμού όπως ο μαυροπετρίτης (Falco eleonorae), ο Αιγαιόγλαρος (Larus auduinii), ο θαλασσοκόρακας (Phalacrocorax aristotelis), ο αρτέμης (Calonectris diomedea), ο μύχος (Puffinus yelkuan) και ο υδροβάτης (Hydrobates pelagicus).

        3. Οι αρμόδιες υπηρεσίες Περιβάλλοντος και Δασών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, σε συνεργασία με τις τοπικές δασικές υπηρεσίες και υπηρεσίες αγροτικής ανάπτυξης, μεριμνούν για τοποθέτηση τεχνητών φωλιών (μεμονωμένων ή συγκροτημάτων) ιδίως για το είδος μαυροπετρίτης (Falco eleonorae), σε ΖΕΠ, όπου για τα συγκεκριμένα είδη έχουν εκπονηθεί Σχέδια Διαχείρισης από τα οποία προβλέπεται η τοποθέτηση τεχνητών φωλιών. Η μέριμνα αφορά επίσης τη δημιουργία τεχνητών νησίδων και σχεδίων για υδρόβια και παρυδάτια είδη σε υγροτόπους που υφίστανται σημαντική απώλεια σχετικών ενδιαιτημάτων, εφόσον αυτό προτείνεται από τα οικεία Σχέδια Διαχείρισης.

        4. Με απόφαση του Υπουργού ΠΕΚΑ, εγκρίνεται εθνικό πρόγραμμα δημιουργίας και λειτουργίας Χώρων Τροφοδοσίας Πτωματοφάγων Αρπακτικών Πτηνών (ΧΤΑΠ), σε ΖΕΠ με είδη χαρακτηρισμού ευκαιριακά ή αποκλειστικά πτωματοφάγα αρπακτικά πτηνά, δηλαδή τα είδη όρνιο (Gyps fulvus), ασπροπάρης (Neophron percnopterus), μαυρόγυπας (Aegypius monachus), γυπαετός (Gypaetus barbatus), τσίφτης (Milvus migrans), χρυσαετός (Aquila chrysaetos), θαλασσαετός (Haliaeetus albicila), σπιζαετός (Hieraaetus fasciatus), αετογερακίνα (Buteo rufinus), μαυροπελαργός (Ciconia nigra). Με το πρόγραμμα αυτό καθορίζονται συγκεκριμένα τα κριτήρια για την δημιουργία του ΧΤΑΠ, για τις αποστάσεις τους από τις αποικίες ή φωλιές των αρπακτικών, για τον περιορισμό της θήρας πλησίον των ταϊστρών και για την τροφοδοσία των ΧΤΑΠ. Το πρόγραμμα υλοποιείται από τις αρμόδιες Δασικές Υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

        Άρθρο 5Ι Εναρμόνιση της άσκησης της αλιείας με την προστασία των αγρίων πουλιών

        1. Η Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος του Υπουργείου ΠΕΚΑ, σε συνεργασία με την Γενική Διεύθυνση Αλιείας του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, μέσα σε ένα χρόνο από την έγκριση των Σχεδίων Διαχείρισης των ειδών χαρακτηρισμού που προβλέπονται στην παράγραφο 5 του άρθρου 4 του ν.3937/2011, καθορίζουν εποχικούς και χωρικούς περιορισμούς στην αλιεία, με στόχο τη διατήρηση των ειδών χαρακτηρισμού των θαλάσσιων και παράκτιων ΖΕΠ.

        2. Οι αρμόδιες Λιμενικές Αρχές οφείλουν, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους για τον έλεγχο της εφαρμογής της αλιευτικής νομοθεσίας, να μεριμνούν με την παροχή κατάλληλων οδηγιών για την αποτροπή περιστατικών θανάτωσης των θαλασσοπουλιών που αποτελούν είδη χαρακτηρισμού εξαιτίας της παγίδευσης σε αλιευτικά εργαλεία. Σχετικές οδηγίες εκδίδονται από τη Γενική Διεύθυνση Αλιείας του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και τη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος του ΥΠΕΚΑ, μέσα σε έξη (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης.

        3. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται συμπληρωματικά προς τις διατάξεις της παραγράφου 1 (περ. γ και δ) του άρθρου 9 του ν. 3937/2011».

        4. Στο άρθρο 7, το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης (δ) της παραγράφου 2 της υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης, επαναδιατυπώνεται ως εξής:
        «(δ) η θηρευτική δραστηριότητα πρέπει να ασκείται στα πλαίσια ενός καθεστώτος προστασίας κατά την διάρκεια των περιόδων κατά τις οποίες η επιβίωση των άγριων πτηνών δεν απειλείται ιδιαιτέρως».

        5. Το άρθρο 11 της υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης τροποποιείται ως ακολούθως:
            α) Στην παράγραφο 1, η τελευταία πρόταση συνεχίζεται και μετά τις λέξεις «…με το Ν. 3010/2001», προστίθεται η εξής φράση:
            «…και στη συνέχεια με το άρθρο 16 του ν. 3937/2011 και το άρθρο 21 του ν. 4014/2011.

            β) Μετά την παράγραφο 1, προστίθεται η παράγραφος 1.1 που έχει ως εξής:
            «1.1. Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, του οποίου η δραστηριότητα προκαλεί ζημία η άμεση απειλή ζημίας στα είδη της ορνιθοπανίδας και στους οικοτόπους τους, φέρει περιβαλλοντική ευθύνη η οποία διέπεται από τις διατάξεις του ΠΔ 148/09 (Α΄ 170)».

            γ) Στην παράγραφο 9, η πρώτη πρόταση επαναδιατυπώνεται ως εξής:
            «9. Τα πρόστιμα που προβλέπονται στο άρθρο αυτό, εκτός αυτών που επιβάλλονται σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 1.1, αποτελούν έσοδα … κλπ».

            δ) Η παράγραφος 10 επαναδιατυπώνεται ως εξής:
            «10. Οι κυρώσεις που προβλέπονται …… και ανεξάρτητα από τις κυρώσεις που προβλέπονται σε άλλες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας».

        6. Στο άρθρο 13 της υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης μετά το εδάφιο (ια) προστίθενται τα εδάφια (ιβ) και (ιγ) που έχουν ως εξής:
            «ιβ) η διατύπωση απόψεων για τα πληθυσμιακά δεδομένα που αφορούν τα είδη χαρακτηρισμού των ΖΕΠ και η αντίστοιχη αναπροσαρμογή των πληθυσμιακών ορίων με βάση τα οποία καθορίζονται τα είδη χαρακτηρισμού. ιγ) η υποβολή αναφορών για την περιοδική αναπροσαρμογή των Επιθυμητών Τιμών Αναφοράς ως προς την Ικανοποιητική Κατάσταση Διατήρησης των ειδών χαρακτηρισμού των ΖΕΠ σε εθνικό και τοπικό επίπεδο».

        Άρθρο 3 Επιστημονική έρευνα εντός ΖΕΠ

        Για την επίτευξη του σκοπού ικανοποιητικής κατάστασης προστασίας και διατήρησης των ειδών της άγριας ορνιθοπανίδας εντός των ΖΕΠ, τα βασικά εργαλεία που αποτελούν αντικείμενο επιστημονικής έρευνας και καθορίζονται στα εδάφια (β) και (γ) της παραγράφου 3 του άρθρου 17 του ν. 3937/2011, εκτός των άλλων, εξειδικεύονται ως ακολούθως:

        1) Η προβλεπόμενη στο εδάφιο (β) της παραγράφου 3 του ανωτέρω άρθρου «Εθνική απογραφή βιοποικιλότητας» περιλαμβάνει ως αυτοτελές κεφάλαιο ή προσαρτώμενο αναπόσπαστο παράρτημά της, το «Εθνικό πρόγραμμα χαρτογράφησης κρίσιμων ενδιαιτημάτων και πυρήνων κατανομής των ειδών χαρακτηρισμού, καθώς και ζωνών ευαισθησίας», το περιεχόμενο του οποίου έχει ως εξής:

            1.1. Κατά τη χαρτογράφηση κατά προτεραιότητα καταγράφονται τα ενδιαιτήματα αναπαραγωγής και σε δεύτερο λόγο τα ενδιαιτήματα τροφοληψίας και διαχείμασης. Καθορίζονται επίσης διαχειριστικές ζώνες περιμετρικά των φωλιών γύρω από ευαίσθητες φωλιές ή αποικίες.
            1.2. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού πραγματοποιείται και χαρτογράφηση Ζωνών Ευαισθησίας εντός των ΖΕΠ, σε ότι αφορά έργα και δραστηριότητες που δύνανται να προκαλέσουν όχληση με σημαντικές επιπτώσεις στα είδη χαρακτηρισμού. Η χαρτογράφηση ευαισθησίας θα δημιουργήσει τρεις κατηγορίες ζωνών ευαισθησίας (υψηλή, μέτρια και χαμηλή), που στη συνέχεια θα χρησιμοποιηθούν από τις αρμόδιες κεντρικές και περιφερειακές υπηρεσίες κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων. Τα αποτελέσματα του προγράμματος αυτού λαμβάνονται υπόψη από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ και των κατά τόπο αρμοδίων Περιφερειών, κατά την διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων εντός ΖΕΠ.

        2) Στα προβλεπόμενα στο εδάφιο (γ) της παραγράφου 3 του ανωτέρω άρθρου «Σχέδια επιστημονικής παρακολούθησης σημαντικών οικοτόπων και ειδών» εντάσσεται και το «Εθνικό σχέδιο παρακολούθησης των ΖΕΠ».
            2.1. Το Εθνικό σχέδιο παρακολούθησης αφορά αρχικά στον προσδιορισμό των Επιθυμητών Τιμών Αναφοράς κάθε είδους χαρακτηρισμού ΖΕΠ της χώρας, σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, ώστε να διασφαλίζεται η Ικανοποιητική Κατάσταση Διατήρησης του κάθε είδους. Οι τιμές αυτές αναφοράς θα αποτελέσουν τη βάση για την ποσοτικοποίηση των στόχων διατήρησης ανά ΖΕΠ, καθώς και για την εκτίμηση του βαθμού επίτευξης της Ικανοποιητικής Κατάστασης Διατήρησης των ειδών αυτών σε εθνικό επίπεδο αλλά και ανά ΖΕΠ. Επίσης, το πρόγραμμα αφορά στον εθνικό σχεδιασμό παρακολούθησης των ειδών χαρακτηρισμού και των προστατευόμενων ειδών των ΖΕΠ με συγκεκριμένο μεθοδολογικό πλαίσιο για τη συγκέντρωση και καταχώριση των δεδομένων.

        Άρθρο 4 Μεταβατικές Διατάξεις 1. Έργα και δραστηριότητες, που υφίστανται νομίμως πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4014/2011 και εξακολουθούν να υφίστανται νομίμως κατά το χρόνο έναρξης ισχύος της παρούσας απόφασης ή για τα οποία έχει εκδοθεί η σχετική απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων με ισχύ πέραν των δυο ετών από την έναρξη ισχύος της,, υποχρεούνται, μέσα σε έξη (6) μήνες από την έκδοση της απόφασης που προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 10 του ν. 4014/2011, να υποβάλλουν στην αρμόδια για την περιβαλλοντική αδειοδότηση Υπηρεσία, την προβλεπόμενη ειδική οικολογική αξιολόγηση με τα εξειδικευμένα ορνιθολογικά στοιχεία, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 5Α, το οποίο προστέθηκε στην υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινή υπουργική απόφαση με την παράγραφο 2 του άρθρου 2 της παρούσας απόφασης, προκειμένου να εκτιμηθεί αν απαιτείται η εφαρμογή των αναφερομένων στο εδάφιο 8 του άρθρου 4 του ν. 1650/86 όπως αντικαταστάθηκε από την παράγραφο 8 του άρθρου 2 του ν. 3010/02 και να αξιολογηθεί η συμβατότητα των περιβαλλοντικών όρων με τις αντίστοιχες ΖΕΠ

        2. Στις περιπτώσεις της παραγράφου 4 του άρθρου 30 του ν.4014/2011, μετά την έκδοση της ΑΕΠΟ ή των αποφάσεων ανανέωσης ή τροποποίησης των ΑΕΠΟ ο φορέας του έργου ή της δραστηριότητας υποχρεούται, μέσα σε έξη (6) μήνες από την έκδοση της απόφασης που προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 10 του ν. 4014/2011, να υποβάλλει στην αρμόδια για την περιβαλλοντική αδειοδότηση υπηρεσία, την προβλεπόμενη ειδική οικολογική αξιολόγηση με τα εξειδικευμένα ορνιθολογικά στοιχεία, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 5Α, το οποίο προστέθηκε στην υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινή υπουργική απόφαση με την παράγραφο 2 του άρθρου 2 της παρούσας απόφασης, προκειμένου να εκτιμηθεί αν απαιτείται η εφαρμογή των αναφερομένων στο εδάφιο 8 του άρθρου 4 του ν. 1650/86 όπως αντικαταστάθηκε από την παράγραφο 8 του άρθρου 2 του ν. 3010/02 και να αξιολογηθεί η συμβατότητα των περιβαλλοντικών όρων με τις αντίστοιχες ΖΕΠ,

        3. Αιτήματα για ανανέωση των περιβαλλοντικών όρων υφιστάμενων αιολικών πάρκων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας εντός ΖΕΠ οφείλουν να περιλαμβάνουν εκτός των άλλων και προτάσεις για τυχόν αναβάθμιση της υφιστάμενης τεχνολογίας με σκοπό την προστασία των ειδών χαρακτηρισμού και των ενδιαιτημάτων τους.

        4. Από τις ρυθμίσεις του παρόντος άρθρου εξαιρούνται τα έργα φωτοβολταϊκών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής και τα Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα (ΜΥΗΕ), όπως ορίζονται στη παρ. 3 του άρθρου 2 της υπ’ αριθμ. 49828/2008 κοινής υπουργικής απόφασης. 5. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται συμπληρωματικά προς τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 21 του ν. 3937/2011.

        Άρθρο 5 Παράρτημα Προσαρτάται και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας απόφασης το παράρτημα που ακολουθεί.

        Το παράρτημα αυτό ενσωματώνεται ως παράρτημα Δ΄ στα παραρτήματα του άρθρου 14 της υπ’ αριθμ. 37338/1807/2010 κοινής υπουργικής απόφασης.

        Άρθρο 6

        Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
        Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

        Αθήνα, 17 Φεβρουαρίου 2012

        ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΥΦΥΠ. ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΑΝΑΠΛ. ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
        ΠΑΡΗΣ ΚΟΥΚΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΣΑΧΙΝΙΔΗΣ
        ΥΦΥΠ. ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ
        ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
        ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
        ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
        ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ