Σημαντικές ανακατατάξεις φέρνει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στον τρόπο διαχείρισης των ενισχύσεων του αγροτικού τομέα, μεταφέροντας συγκεκριμένες αρμοδιότητες από τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Παρεμβάσεων Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΥΕ ΠΑΑ). Οι αλλαγές αυτές αφορούν κυρίως την παρέμβαση Π3-77-1.1, που σχετίζεται με τη σύσταση Ομάδων και Οργανώσεων Παραγωγών στο πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδίου της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) για την περίοδο 2023-2027.
Μέχρι πρότινος, ο ΟΠΕΚΕΠΕ είχε την αποκλειστική ευθύνη για την πληρωμή, τον έλεγχο και την έγκριση ενισχύσεων. Οι διαδικασίες περιλάμβαναν την αξιολόγηση επιλεξιμότητας, τη συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία, τη διαχείριση των κονδυλίων και τη διασφάλιση διαφάνειας στις πληρωμές προς τους δικαιούχους. Επιπλέον, ο ΟΠΕΚΕΠΕ διατηρούσε στενή συνεργασία με αρμόδιους εθνικούς και ευρωπαϊκούς φορείς για τον έλεγχο και την αξιολόγηση των προγραμμάτων.
Με την ανακατανομή αρμοδιοτήτων, η ΕΥΕ ΠΑΑ αναλαμβάνει πλέον τον έλεγχο και την επικύρωση πληρωμών για την παρέμβαση Π3-77-1.1, ενώ θα συνεργάζεται με τον ΟΠΕΚΕΠΕ για την ανάπτυξη εξειδικευμένων εργαλείων και διαδικασιών. Η υπηρεσία αυτή θα πρέπει επίσης να διασφαλίζει ότι οι διαδικασίες συμμορφώνονται πλήρως με τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της εθνικής νομοθεσίας.
Παρά τις αλλαγές, ο ΟΠΕΚΕΠΕ παραμένει βασικός συντονιστής και εποπτικός φορέας, με ευθύνη για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης στις νέες διαδικασίες. Εξακολουθεί επίσης να παρέχει υποστήριξη μέσω ψηφιακών εργαλείων και να διατηρεί τη λογοδοσία προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων.
Στην ΕΕ υπάρχουν περίπου 3 400 αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών (στοιχεία του 2017). Δραστηριοποιούνται σε τρεις κυρίως τομείς:
Σημαντικός ρόλος στη νέα αυτή δομή αποδίδεται και στα μελετητικά γραφεία, τα οποία βοηθούν τους αγρότες και κτηνοτρόφους στη δημιουργία Ομάδων και Οργανώσεων Παραγωγών. Τα γραφεία αυτά παρέχουν καθοδήγηση σε κάθε στάδιο, από την προετοιμασία των αιτήσεων έως τη διασφάλιση της ακρίβειας των στοιχείων που υποβάλλονται.
Τι σημαίνει αυτό για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους
Η αλλαγή αυτή αναμένεται να επηρεάσει τη διαχείριση των αιτήσεων και πληρωμών, προσφέροντας μεγαλύτερη εξειδίκευση και ενδεχομένως ταχύτερη διεκπεραίωση των διαδικασιών. Ωστόσο, η επιτυχία του νέου συστήματος θα εξαρτηθεί από τη συνεργασία μεταξύ των φορέων και τη συμμόρφωση με τα πρότυπα που θέτουν οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί.
Ανάμεσα στις υποχρεώσεις συγκαταλέγονται η ενίσχυση της διαφάνειας, η μεγαλύτερη υποστήριξη μέσω εξειδικευμένων υπηρεσιών και η καλύτερη οργάνωση στις συνεργασίες που δημιουργούνται μέσω των Ομάδων Παραγωγών.
Μέχρι σήμερα ιδιαίτερη πρόβλεψη από κοινοτικούς κανονισμούς, υπάρχει για τις παρακάτω κατηγορίες οργανώσεων παραγωγών:
Οπωροκηπευτικών
- Ελαιοκομικών Προϊόντων
- Μελιού
- Γάλακτος
- Αμπελιού
Παρόλο που η προσαρμογή στις νέες διαδικασίες μπορεί να χρειαστούν χρόνο, στόχος παραμένει η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η αποδοτική αξιοποίηση των πόρων και η στήριξη της βιωσιμότητας στον αγροτικό τομέα σύμφωνα πάντα με το Υπαατ.
Αν τελικά οι νέες δομές λειτουργήσουν αποτελεσματικά, μπορούν να αποτελέσουν πρότυπο για τη διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, ενισχύοντας τη βιωσιμότητα και τη δυναμική του ελληνικού αγροτικού τομέα..