Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στην έγκριση της αυξημένης χρήσης του RENURE (Recovered Nitrogen from Manure), ενός σκευάσματος που βασίζεται στην επεξεργασία κοπριάς και μπορεί να μειώσει το κόστος λιπασμάτων και να ενισχύσει την παραγωγή. Η πρωτοβουλία εντάσσεται στη στρατηγική της ΕΕ για τη μείωση της εξάρτησης από τα ρωσικά λιπάσματα, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος επεσήμανε ότι η κτηνοτροφία μπορεί να αποτελέσει σημαντικό κομμάτι της κυκλικής οικονομίας, συμβάλλοντας στην παραγωγή λιπασμάτων και ενεργειακών πόρων χωρίς να εξαρτάται από εξωτερικές εισαγωγές ή ενεργοβόρες διαδικασίες, όπως η χρήση φυσικού αερίου. Παράλληλα, τα οργανικά απόβλητα και η κοπριά μπορούν να αξιοποιηθούν και για την παραγωγή βιοαερίου, ενισχύοντας τον στόχο της ΕΕ να διακόψει πλήρως τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή βιομηχανία λιπασμάτων, η Ρωσία συνέχισε να εκμεταλλεύεται την παραγωγή λιπασμάτων ως έμμεσο τρόπο εξαγωγής φυσικού αερίου, αφού η παραγωγή αμμωνίας – βασικού συστατικού των χημικών λιπασμάτων – απαιτεί μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου. Οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου έχουν καταστήσει τα ευρωπαϊκά λιπάσματα μη ανταγωνιστικά, επηρεάζοντας την επιβίωση των επιχειρήσεων του κλάδου και την απασχόληση.
Τον Ιανουάριο, η Κομισιόν πρότεινε την επιβολή δασμών στα ρωσικά λιπάσματα, όμως αρκετά κράτη-μέλη εμφανίζονται διστακτικά, καθώς κάτι τέτοιο θα αύξανε το κόστος για τους αγρότες. Το 2024, οι ευρωπαϊκές εισαγωγές ρωσικών λιπασμάτων ανήλθαν σε 5,7 εκατομμύρια τόνους, αξίας 1,9 δισ. ευρώ, με τη ρωσική συμμετοχή στις εισαγωγές της ΕΕ να αυξάνεται στο 30% από 17% το 2022, σύμφωνα με τη Eurostat.
Η προοπτική του RENURE
Η υιοθέτηση του RENURE θα μπορούσε να μειώσει το κόστος λιπασμάτων έως και 5% στις κτηνοτροφικές περιοχές, σύμφωνα με μελέτη Ολλανδών και Βέλγων ακαδημαϊκών. Ωστόσο, οι περιβαλλοντικοί περιορισμοί της ΕΕ, που θέτουν όρια στη χρήση κοπριάς λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς της σε άζωτο, παραμένουν εμπόδιο.
Στην Ολλανδία, οι αυστηροί περιορισμοί οδήγησαν σε αγροτικές διαμαρτυρίες και προτάσεις για μείωση του ζωικού κεφαλαίου, ενώ αγρότες πραγματοποίησαν κινητοποιήσεις στις Βρυξέλλες, ψεκάζοντας κοπριά σε κυβερνητικά κτίρια. Οι πιέσεις της Ολλανδίας φαίνεται πως φέρνουν αποτέλεσμα, καθώς η Κομισιόν αναμένεται φέτος να εγκρίνει τη χρήση του RENURE μετά από σχετική επεξεργασία, ώστε να μειωθεί η περιεκτικότητα σε άζωτο.
Σύμφωνα με το έγγραφο «Vision for Agriculture» της Κομισιόν, το RENURE αποτελεί μια «win-win» λύση τόσο για το περιβάλλον όσο και για το κλίμα, καθώς στηρίζει τη χρήση λιπασμάτων με χαμηλές εκπομπές και ανακυκλωμένα θρεπτικά συστατικά.
Η Επίτροπος Περιβάλλοντος, αρμόδια για τη μεταρρύθμιση της οδηγίας για τα νιτρικά άλατα, δήλωσε στους Financial Times: «Η διαχείριση των θρεπτικών συστατικών είναι κρίσιμη για το μέλλον της γεωργίας και τη διατήρηση ίσων όρων ανταγωνισμού».
Ωστόσο, το WWF κατηγορεί την Κομισιόν για ελλιπή δράση όσον αφορά τον περιορισμό της χρήσης φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων, προειδοποιώντας ότι η υποβάθμιση της ποιότητας του νερού αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία. Παράλληλα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος εκτιμά ότι η γεωργία ευθύνεται για πάνω από το 10% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ, κυρίως λόγω της παραγωγής μεθανίου από τις αγελάδες και της απελευθέρωσης αζώτου από τα λιπάσματα.
Η ΕΕ έχει θέσει στόχο τη μείωση αυτών των εκπομπών κατά 40% έως το 2030 σε σύγκριση με το 2005, όμως οι προβλέψεις δείχνουν ότι η μείωση θα φτάσει μόλις το 7%. Χώρες όπως η Ιρλανδία και η Βουλγαρία έχουν καταγράψει αύξηση των εκπομπών σε σχέση με το 2005, ενώ η Δανία έχει ήδη εισαγάγει φορολογία για τους κτηνοτρόφους.
Ο Επίτροπος Γεωργίας, ωστόσο, τάσσεται υπέρ της παροχής κινήτρων αντί αυστηρών περιορισμών, τονίζοντας ότι η σταδιακή μείωση της κτηνοτροφίας δεν είναι η λύση. «Έχουμε ευθύνη απέναντι στις τρίτες χώρες να συνεχίσουμε να τροφοδοτούμε τον κόσμο. Η αγροτική κοινότητα δεν είναι μέρος του προβλήματος, αλλά της λύσης», ανέφερε, απαντώντας στην κριτική της ομάδας των Πρασίνων.
Η συζήτηση για τη χρήση του RENURE και τον περιορισμό των ρωσικών λιπασμάτων συνεχίζεται, καθώς η ΕΕ αναζητά λύσεις που θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα της γεωργίας, τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και την ενεργειακή αυτονομία της.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις