Κρίσιμη ημερομηνία για περίπου 420.000 Έλληνες αγρότες, καθώς αναμένεται η καταβολή περίπου 400 εκατ. ευρώ από τον ΟΠΕΚΕΠΕ για τα Οικολογικά Σχήματα. Παράλληλα, 37.500 βαμβακοπαραγωγοί θα ενισχυθούν με 150 εκατ. ευρώ μέσω της Ειδικής Ενίσχυσης Βάμβακος. Η διαδικασία πληρωμής υπολοίπων για την Ενιαία Ενίσχυση 2024 βρίσκεται στο τελικό στάδιο, με στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ να εκτιμούν ότι θα ολοκληρωθεί τις επόμενες ημέρες.
Οι παραγωγοί βρίσκονται σε αυξημένη πίεση λόγω των οικονομικών υποχρεώσεων και της έναρξης της νέας καλλιεργητικής περιόδου.
Ωστόσο, πίσω από τους αριθμούς, το συναίσθημα που επικρατεί στην αγροτική κοινότητα δεν είναι η ανακούφιση, αλλά η αβεβαιότητα και ο έντονος προβληματισμός. Παραγωγοί που μίλησαν στο Agrocapital κάνουν λόγο για μια κατάσταση που θυμίζει «σύγχρονο τροχό της τύχης», με τις διαδικασίες να στερούνται διαφάνειας, σαφήνειας και προβλεψιμότητας. Το κυρίαρχο αίτημα που επανέρχεται με επιτακτικότητα από όλη τη χώρα είναι το δικαίωμα του αγρότη να γνωρίζει τι ακριβώς δικαιούται και πότε θα το λαμβάνει.
Ένα σύστημα που χρειάζεται επαναφορά εμπιστοσύνης
Η καθυστέρηση στις πληρωμές στην κατανομή τους ενδέχεται να οδηγήσει πολλούς αγρότες σε αναγκαστικό δανεισμό υπό δυσμενείς όρους, σε αναβολή βασικών επενδύσεων στην παραγωγή τους ή ακόμη χειρότερα στην εγκατάληψη των καλλιεργειών τους .
Προσθέστε σε αυτό την εκρηκτική άνοδο των τιμών λιπασμάτων και λοιπών εισροών, τη μειωμένη λειτουργικότητα της Κάρτας του Αγρότη, αλλά και τα συσσωρευμένα χρέη προηγούμενων ετών, και προκύπτει ένα σκηνικό έντονης οικονομικής επισφάλειας, που απειλεί την συνέχιση της γεωργικής δραστηριότητας σε πολλές περιοχές της χώρας.
Η ανάγκη για ηγεσία με πυξίδα τη δικαιοσύνη και τη διαφάνεια
Μέσα σε αυτή την ασφυκτική κατάσταση, οι προσδοκίες στρέφονται εύλογα προς τη διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ως έμπειρος δικαστικός λειτουργός, ο Πρόεδρος του Οργανισμού φέρει βαρύνουσα ηθική και θεσμική ευθύνη. Πρωταρχικός του στόχος οφείλει να είναι η επαναφορά της κλονισμένης εμπιστοσύνης των παραγωγών. Επιβάλλεται να διασφαλίσει την αμεροληψία σε κάθε στάδιο των διαδικασιών και την παροχή σαφούς και κατανοητής πληροφόρησης προς όλους τους εμπλεκόμενους. Η χάραξη μιας νέας πορείας, που θα αποκαταστήσει την απόλυτη διαφάνεια στην κατανομή των κοινοτικών ενισχύσεων, αποτελεί αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα του.
Το παρελθόν του ΟΠΕΚΕΠΕ, «βαρύ» από σκιές αδιαφάνειας και καταγγελίες ευνοιοκρατίας, καθιστά την εποπτεία και τον εξωτερικό έλεγχο αναγκαίους, ώστε να μην επαναληφθούν φαινόμενα κακοδιαχείρισης και άνισης μεταχείρισης. Η αξιοπιστία του Οργανισμού και η ηθική νομιμοποίηση της διοίκησής του κρίνονται στην πράξη, σε στιγμές σαν αυτή.
Πέρα από τα νούμερα, στην ουσία.Τα Οικολογικά Σχήματα, που προωθούν την περιβαλλοντικά φιλική γεωργία, βρίσκονται φέτος στο επίκεντρο των ενισχύσεων. Όμως οι φημολογούμενες μειώσεις, λόγω στενών δημοσιονομικών περιθωρίων, γεννούν εύλογες αμφιβολίες για το κατά πόσον οι αγρότες που όντως επένδυσαν σε βιώσιμες πρακτικές θα ανταμειφθούν αναλόγως.
Το αίτημα είναι σαφές και εύλογο καμία αυθαιρεσία, καμία ασάφεια, κανένας αιφνιδιασμός. Οι παραγωγοί ζητούν να γνωρίζουν ξεκάθαρα τα κριτήρια επιλεξιμότητας, τα ποσά που δικαιούνται και να υπάρχει θεσμικός μηχανισμός ενστάσεων και επανεξέτασης σε περιπτώσεις αδικίας ή λάθους.
Η Παρασκευή, 28 Μαρτίου 2025 δεν είναι απλώς μια ημερομηνία πληρωμών. Είναι μια δοκιμασία αξιοπιστίας για τον ΟΠΕΚΕΠΕ και μια καμπή για την ελληνική γεωργία. Το συνολικό πακέτο των επιδοτήσεων δημιουργεί την προσδοκία οικονομικής ανάσας, αλλά το πραγματικό στοίχημα είναι η δίκαιη και διαφανής διαχείρισή του.
Αν η διαδικασία κινηθεί με ταχύτητα, σαφήνεια και ισονομία, θα αποτελέσει την πρώτη ύλη για την επανοικοδόμηση της χαμένης εμπιστοσύνης. Αν όμως επικρατήσει το γνωστό "ομίχλωμα" αβεβαιότητας, ασάφειας και παρασκηνίου, τότε το χάσμα ανάμεσα στους θεσμούς και την αγροτική κοινότητα θα βαθύνει επικίνδυνα.
Η ελληνική γεωργία αξίζει τα καλύτερα. Και το αποδεικνύει καθημερινά. Το ζητούμενο, πλέον, είναι να το αποδείξουν και οι θεσμοί.