Η νέα γεωοικονομία της γεύσης: Η φέτα, το ελαιόλαδο, οι ελιές και οι κομπόστες της Ελλάδας κερδίζουν έδαφος στις ΗΠΑ, αλλά η πορεία δεν είναι χωρίς εμπόδια
Η αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών για τα ελληνικά αγροδιατροφικά προϊόντα εξελίσσεται πλέον σε έναν σύνθετο και κρίσιμο κόμβο της εξαγωγικής στρατηγικής της χώρας. Τα προϊόντα που κάποτε φιγουράριζαν σε μικρά ελληνοαμερικανικά παντοπωλεία, σήμερα διατρέχουν δίκτυα logistics, καταλήγοντας στα ράφια premium καταστημάτων από το Σαν Φρανσίσκο έως το Μανχάταν. Το 2024, οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ άγγιξαν τα 2,24 δισ. δολάρια, με τα αγροδιατροφικά να αντιπροσωπεύουν σημαντικότατο μερίδιο και τη φέτα, το ελαιόλαδο, τις ελιές και τις κομπόστες να διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο.
Η φέτα Π.Ο.Π. ηγείται του γαστρονομικού αυτού κύματος, με εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 85 εκατ. ευρώ το 2023, κατακτώντας σταδιακά σταθερή παρουσία σε αλυσίδες όπως η Whole Foods και η Kroger. Το προϊόν, σύμβολο της μεσογειακής διατροφής, έχει καθιερωθεί ως στοιχείο αυθεντικότητας και υγιεινής διατροφής, ιδιαίτερα σε μεγάλες μητροπόλεις με ευαισθητοποιημένους καταναλωτές. Η Νέα Υόρκη, η Μασαχουσέτη και η Καλιφόρνια αποτελούν σήμερα εστίες κατανάλωσης για τη φέτα, με την Πολιτεία της Νέας Υόρκης να απορροφά σημαντικό όγκο ελληνικών γαλακτοκομικών.
Εξαγωγές Ελληνικών Αγροτικών Προϊόντων στις ΗΠΑ ανά Πολιτεία
Το ελαιόλαδο, και ιδίως το εξαιρετικά παρθένο, καταγράφει εξαγωγές άνω των 15.000 τόνων ετησίως προς τις ΗΠΑ, με επίκεντρο τις πολιτείες New Jersey, Illinois, Texas και California. Στη δυτική ακτή, το ελληνικό ελαιόλαδο διεισδύει σε αγορές με προσανατολισμό στην ευζωία, συχνά μέσω gourmet διανομών και ιδιωτικών ετικετών. Στην ανατολική ακτή, επώνυμα brands σταδιακά δημιουργούν πιστό καταναλωτικό κοινό. Οι περιοχές παραγωγής με εξαγωγικό δυναμισμό είναι η Κρήτη, η Λακωνία και η Μεσσηνία, οι οποίες έχουν καταφέρει να διαμορφώσουν αναγνωρίσιμη ποιοτική ταυτότητα.
Οι ελιές – με έμφαση στις ποικιλίες Καλαμών και Χαλκιδικής – απορροφώνται σε ποσοστό που αγγίζει το 50% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών επιτραπέζιας ελιάς από την αμερικανική αγορά, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Η παρουσία τους είναι ιδιαίτερα ισχυρή στον τομέα της εστίασης και των έτοιμων σαλατών, ενώ το εξειδικευμένο catering στις ΗΠΑ ενσωματώνει ελληνικές ελιές ως συστατικό πολυτελείας. Η Αιτωλοακαρνανία και η Χαλκιδική καταγράφουν αυξανόμενη εξαγωγική δραστηριότητα, με την Πολιτεία του Illinois και τη Φλόριντα να εμφανίζουν ενισχυμένη απορρόφηση.
Η κομπόστα ροδάκινου, με προέλευση κυρίως από την Ημαθία και την Πέλλα, διεισδύει όλο και περισσότερο σε μεγάλες λιανεμπορικές αλυσίδες όπως η Costco και η Walmart, αναδεικνύοντας την Ελλάδα ως σταθερό προμηθευτή φρούτων με υψηλό δείκτη ποιότητας. Οι εξαγωγές κομπόστας φρούτων μέσω των λιμένων της Νέας Υερσέης και της Καλιφόρνιας παρουσιάζουν ανοδική τάση, αντανακλώντας την αμερικανική προτίμηση για «καθαρότερα» τρόφιμα.
Παρά τις επιτυχίες, η ανησυχία για την επαναφορά δασμών στο πλαίσιο εμπορικών εντάσεων ΗΠΑ – Ε.Ε. είναι υπαρκτή, ενώ οι αυστηρότερες απαιτήσεις ετικετοποίησης και ιχνηλασιμότητας απαιτούν προσαρμογή των ελληνικών επιχειρήσεων στα αμερικανικά πρότυπα. Η στρατηγική branding καθίσταται πλέον αναγκαία – όχι μόνο για την αναγνωρισιμότητα, αλλά και για τη βιώσιμη διατήρηση της παρουσίας των ελληνικών προϊόντων στις ΗΠΑ.
Η γεωγραφία των ελληνικών εξαγωγών στις ΗΠΑ χαρτογραφείται με εντυπωσιακή ακρίβεια: από την Καλαμάτα στο Χιούστον, από την Ημαθία στο Λος Άντζελες, και από τα Τρίκαλα στο Μανχάταν. Πρόκειται για ένα εξαγωγικό οικοσύστημα που ενσωματώνει μικροπαραγωγούς, συνεταιρισμούς, εξειδικευμένες μεταποιητικές μονάδες και branding εταιρείες.
Το μέλλον της ελληνικής φέτας, του ελαιολάδου, των ελιών και των κομπόστων στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα εξαρτηθεί αποκλειστικά από την ποιότητα. Θα εξαρτηθεί από την πολιτική βούληση, τη συμμαχία επιχειρηματικών και θεσμικών δυνάμεων, και την ικανότητα της Ελλάδας να μεταφράσει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα σε μακροχρόνια παρουσία σε μία από τις πιο απαιτητικές αγορές του πλανήτη. Και αυτός είναι ένας αγώνας που αξίζει να δοθεί με όλες τις δυνάμεις της.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις