Ενημερωτική συνάντηση για τον πρωτογενή τομέα σήμερα στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης παρουσία του Υφυπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος & Ενέργειας Ενημερωτική συνάντηση για θέματα Αγροτικής Ανάπτυξης και Κτηνοτροφίας, πραγματοποιήθηκε σήμερα, παρουσία του Υφυπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος & Ενέργειας κ. Παναγιώτη Σγουρίδη στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης με τη συμμετοχή στελεχών της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνης, εκπροσώπων αγροτικών συνεταιρισμών και κτηνοτροφικών συλλόγων.
Στο πλαίσιο της συνάντησης η Αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνης, κα Μαρία Λιονή, επέδωσε στον Υφυπουργό ενημερωτικό υπόμνημα σχετικά με τα κυριότερα θέματα, που απασχολούν τον πρωτογενή τομέα.
Συγκεκριμένα το ενημερωτικό υπόμνημα αναφέρει τα εξής:
«Με αφορμή την επίσκεψή σας στο Ρέθυμνο και τη συνάντηση εργασίας με τους εκπροσώπους των συνεταιρισμών του Νομού μας και τα στελέχη της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνης, θα ήθελα να σας ενημερώσω και εγγράφως για τα κυριότερα προβλήματα εφαρμογής των προγραμμάτων του Υπουργείου σας, που δημιουργούν σωρεία προβλημάτων στη λειτουργία του πρωτογενούς τομέα και των επαγγελματιών του κλάδου, καθώς και άλλα ζητήματα, που άπτονται της εύρυθμης λειτουργίας της Υπηρεσίας μας.
Συγκεκριμένα, η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνης, μιας περιοχής που στηρίζει μεγάλο μέρος της τοπικής οικονομίας και ανάπτυξης στον πρωτογενή τομέα, λειτουργεί εδώ και χρόνια με ελλιπή στελέχωση, τεχνικού και διοικητικού προσωπικού, που δυσχεραίνουν το ήδη βεβαρημένο έργο της.
■ Στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης σύμφωνα με στοιχεία της υπηρεσίας μας σε ό,τι αφορά το ζωικό κεφάλαιο: α) λειτουργούν περί τις 5.000 γεωργικές εκμεταλλεύσεις κτηνοτροφικής κατεύθυνσης με καταγεγραμμένα στα μητρώα παραγωγών της κτηνιατρικής βάσης δεδομένων 1.532.590 αιγοπρόβατα, 652 βοοειδή, 27.733 χοίροι, 75.000 όρνιθες ωοπαραγωγής, 10.000 ορνίθια κρεοπαραγωγής, β) οι αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις του νομού όπου απαιτείται υποχρεωτικά η παρουσία κτηνιάτρου είναι: 1 πτηνοσφαγείο -κονικλοσφαγείο, 2 σφαγεία αιγοπροβάτων, 2 σφαγεία χοίρων, 6 εργαστήρια τεμαχισμού και τυποποίησης κρέατος, 7 εγκαταστάσεις αλλαντοποιείων, 35 τυροκομεία, 3 κέντρα συλλογής αυγών, 4 εγκαταστάσεις διαχείρισης ζωικών υποπροϊόντων και 4 ψυκτικές αποθήκες.
Όπως γίνεται κατανοητό το υπάρχον προσωπικό, δηλαδή η μία και μοναδική Κτηνίατρος, δεν επαρκεί για την κάλυψη των απαιτήσεων σε κρεοσκοπικούς, υγειονομικούς, αστυκτηνιατρικούς και λοιπούς ελέγχους όλων των αναφερομένων εγκαταστάσεων, έλεγχο εξαγωγών, έλεγχο του ζωικού κεφαλαίου και των ζωικών προϊόντων πρωτογενούς τομέα του νομού, εφαρμογή Εθνικών και Ευρωπαϊκών προγραμμάτων διερεύνησης και καταστολής νοσημάτων των ζώων (π.χ. Μελιταίου, Φυματίωσης, Βρουκέλλωσης, Σαλμονέλας, πρόγραμμα ελέγχου καταλοίπων, Καταρροϊκού πυρετού, ιού του δυτικού Νείλου, πρόγραμμα ευζωίας κ.τ.λ), έλεγχο των καταστημάτων πώλησης κτηνιατρικών φαρμάκων, έλεγχο μετακίνησης ζώντων ζώων, χορήγηση υγειονομικών πιστοποιητικών σφαγής ζώων, χορήγηση αδειών μετακίνησης ζώων κ.λ.π με αποτέλεσμα τη δημιουργία σοβαρού κινδύνου για τη δημόσια υγεία και την απειλή αναστολής της λειτουργίας των σφαγείων και αδυναμία εξυπηρέτησης των αναγκών κτηνοτρόφων και λοιπών συναλλασσόμενων πολιτών. Προσωρινά θεωρείται επιβεβλημένη η πρόσληψη εποχιακού προσωπικού ( Κτηνιάτρου, Τεχνολόγου Ζωικής Παραγωγής, χειριστή Ηλεκτρ. Υπολογιστή) έως να λειτουργήσει ο θεσμός του Κτηνιάτρου Εκτροφής.
■ Δημοσιοποιούνται ΚΥΑ & ΥΑ προκειμένου να στηρίξουν πολυετή ενισχυόμενα προ-γράμματα ( Νέοι Γεωργοί , Αγροπεριβαλλοντικά, Σχέδια Βελτίωσης, κλπ ), οι οποίες στην πορεία συμπληρώνονται ή και τροποποιούνται από συνεχείς εγκυκλίους και διευκρινιστικές με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση στην εφαρμογή, καθώς κάποιοι φάκελοι πληρωμών παραγωγών αντιμετωπίζονται διαφορετικά ο ένας από τον άλλο.
■ Παρατηρείται έλλειψη εκπαίδευσης, καθοδήγησης και ενημέρωσης σε νέα προγράμματα με υψηλό προϋπολογισμό (Οργανώσεις Ελαιουργικών Φορέων κλπ ) με σκοπό τον ενιαίο τρόπο εφαρμογής τους από όλες τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής. Παράλληλα, υπάρχει ελλιπής επικοινωνία από πλευράς Υπουργείου προκειμένου να απαντώνται σύντομα επιστολές και e-mails, που αφορούν στις απαιτούμενες διευκρινίσεις για την εφαρμογή προγραμμάτων.
■ Μεγάλη χρονική καθυστέρηση παρατηρείται επίσης σε ό,τι αφορά στην υλοποίηση των Αγροπεριβαλλοντικών Προγραμμάτων, εξαιτίας του εξαιρετικά απαιτητικού μηχανογραφικού προγράμματος εντάξεων και πληρωμών, το οποίο στηρίζεται σε ασταθή βάση λειτουργίας της Αίτησης Ενιαίας Ενίσχυσης (ΑΕΕ) μέσω ΟΠΕΚΕΠΕ. Συγκεκριμένα, χωρίς υπαιτιότητα των παραγωγών δημιουργούνται προβλήματα επιβολής ποινών στους δικαιούχους του προγράμματος, μελλοντικών απεντάξεων αλλά και προβλεπόμενης επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, καθώς από έτος σε έτος και χωρίς να το γνωρίζουν οι παραγωγοί δημιουργούνται αλλαγές στις χαρτογραφικές ενότητες με συνέπεια να προκύπτουν νέοι χαρτογραφικοί κωδικοί, που οδηγούν σε αναντιστοιχία αίτησης πληρωμής και ΑΕΕ.
Συνέπεια των παραπάνω είναι η διόγκωση της γραφειοκρατικής διαδικασίας καθώς δημιουργούνται απορρίψεις αιτήσεων πληρωμής σε μεγάλο βαθμό και επακόλουθα υποβολή ανάλογου αριθμού ενστάσεων. Η διαμαρτυρία των παραγωγών προς τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής θεωρείται δικαιολογημένη καθώς οι δικαιούχοι Βιοκαλλιεργητές (553 δικαιούχοι) και Βιοκτηνοτρόφοι (263δικαιούχοι) καλούνται να πληρώνουν κάθε έτος τον Πιστοποιητικό Οργανισμό τους, ζωοτροφές, λιπάσματα, εφόδια, αναλύσεις, Συμβούλους Γεωπόνους - Μελετητές, την Ενεργοποίηση της ΑΕΕ, όπως επίσης και να δείχνουν υπομονή προσδοκώντας την πληρωμή τους χωρίς να γνωρίζουν αν τελικά θα πληρωθούν ή πόσο θα πληρωθούν.
■ Σημειώνεται ότι στη Βιολογική Κτηνοτροφία με εντάξεις το 2012 δεν έχει ακόμα προχωρήσει ούτε ο διοικητικός έλεγχος του πρώτου έτους πληρωμής εξαιτίας του προβλήματος των μειώσεων στρεμμάτων βοσκοτόπων της ΑΕΕ.
■ Στη φάση πληρωμών του πενταετούς προγράμματος Σχεδίων Βελτίωσης του Μέτρου1.2.1(Εκσυγχρονισμός Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων) διαπιστώνεται αστοχία στη διαδικασία αρχικής αξιολόγησης των υποβαλλόμενων φακέλων ένταξης των δικαιούχων από Ιδιωτικές Εταιρείες διότι τυχόν ελλείψεις βαρύνουν εκ των υστέρων τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής με αποτέλεσμα να καθίσταται περισσότερο χρονοβόρα και δύσκολη η διαδικασία υλοποίησης της πληρωμής. Επίσης σημειώνεται ότι στη συγκεκριμένη προκήρυξη δεν προβλέπεται δευτεροβάθμιος διοικητικός έλεγχος φακέλου πληρωμής από το Υπουργείο, γεγονός το οποίο στην πράξη έχει αποδειχθεί στο παρελθόν χρήσιμο προκειμένου να αποφεύγονται πιθανά λάθη.
■ Στο πρόγραμμα των Νέων Γεωργών ένταξης 2009 (361 αρχικοί δικαιούχοι) υπήρξε μεγάλη χρονική καθυστέρηση διοικητικού ελέγχου φακέλων πληρωμής των δικαιούχων αφενός γιατί δεν υλοποιήθηκαν έγκαιρα οι εκπαιδεύσεις μέσω «ΔΗΜΗΤΡΑ» και αφετέρου γιατί δεν προχώρησαν γρήγορα οι απαιτούμενοι επιτόπιοι έλεγχοι από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, οι οποίοι δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι και σε αυτό το πρόγραμμα ισχύουν οι μειώσεις καλλιεργούμενων στρεμμάτων και βοσκοτόπων της ΑΕΕ, κάτι που οδηγεί σε αδιέξοδο πληρωμής των δικαιούχων Νέων Γεωργών χωρίς υπαιτιότητα των ιδίων. Επίσης η εφαρμογή του προγράμματος της Τηλεπισκόπισης μέσω ΟΠΕΚΕΠΕ δημιούργησε πολλά μεγάλης έκτασης μη επιλέξιμα τεμάχια και κατά συνέπεια σωρεία απορριπτόμενων αιτήσεων πληρωμής.
■ Παρατηρούνται επίσης αρκετά προβλήματα καθυστέρησης έκδοσης Αδειών Εγκατάστασης Κτηνοτροφικών Εκμεταλλεύσεων εξαιτίας των εμπλεκόμενων υπηρεσιών ( Δασαρχείο, Αρχαιολογία, Υγειονομικό, Τμήμα Περιβάλλοντος ). Σημειώνεται ότι δίνεται προτεραιότητα στην έκδοση των Αδειών Εγκατάστασης των παραγωγών, που είναι δικαιούχοι σε προγράμματα με χρονική δέσμευση έκδοσης της Άδειας ( προγράμματα Νέων Γεωργών, Βιολ. Κτηνοτροφίας κλπ), ενώ το σύνολο των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ανέρχεται σε περίπου 7000.
■ Σε ό,τι αφορά στο πρόγραμμα Δακοκτονίας πρέπει να επισημανθεί ότι η μειωμένη χρηματοδότησή του θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε αναποτελεσματική εφαρμογή του, αν όχι και στην αδυναμία εκτέλεσής του.
■ Η Περιφέρεια Κρήτης έχει ήδη αποστείλει στο Υπουργείο σας από το Νοέμβριο του 2014 το «Στρατηγικό Σχέδιο για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και της διαχείρισης των προϊόντων του» το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την «Αξιοποίηση και αναβάθμιση του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας Ασωμάτων, ούτως ώστε να αποτελέσει την πηγή της επιμόρφωσης για τον κτηνοτρόφο επαγγελματία και δυνατότητα χορήγησης πράσινου πιστοποιητικού». Έχουμε ζητήσει να ενταχθεί στο Επιχειρησιακό πρόγραμμα του Υπουργείου σας, η αξιοποίηση και αναβάθμιση του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας Ασωμάτων. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα «Μεσογειακό Κέντρο Αιγοπροβατοτροφίας και Γενετικής Βελτίωσης Επιτόπιων Φυλών», όπως έχει ψηφιστεί από το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης.
Για την υλοποίηση του σχεδίου ανάπτυξης, με δεδομένη τη σύμφωνη γνώμη των τοπικών φορέων και κοινωνιών, απαιτούνται από μέρους σας μια σειρά δράσεων όπως:
• Χρηματοδότηση για:
- Μετεγκατάσταση των υφιστάμενων πεπαλαιωμένων εγκαταστάσεων και μετατροπή τους σε επισκέψιμη ερευνητική μονάδα,
- Δημιουργία εργαστηρίου Γενετικής Βελτίωσης
- Διάθεση αναγκαίου επιστημονικού διοικητικού και τεχνικού προσωπικού
Πέραν των παραπάνω εκκρεμεί η τελική έγκριση από το Υπουργείο σας για την παραχώρηση της χρήσης των εκτάσεων και των κτιριακών εγκαταστάσεων του Σ.Γ.Ε.Α Ρεθύμνου, όπως έχετε ήδη δεσμευτεί το Υπουργείο.
Ζητάμε λοιπόν τη συνδρομή σας, ώστε να επισπευσθεί η διαδικασία της έγκρισης και το σχετικό μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, της Περιφέρειας Κρήτης και του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ να υλοποιηθεί χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση.
Ελπίζουμε ότι θα εξετάσετε όλα τα παραπάνω προκειμένου να δρομολογηθούν άμεσα οι αναγκαίες παρεμβάσεις».