Ξεκίνησε από ήδη η προθεσμία για την ψηφιακή υποβολή αιτημάτων στο πλαίσιο του νέου καθεστώτος φυτεύσεων βάσει των Αδειών Φύτευσης.
Ήδη από την 1η Μαρτίου 2016, σε εφαρμογή του ΚΑΝ(ΕΕ) 1308/13, κάθε Κράτος - Μέλος έχει δικαίωμα να χορηγεί σε αιτούντες Άδειες Φύτευσης αμπελώνων σε εκτάσεις ισοδύναμες με το 1% της φυτεμένης με άμπελο εθνικής έκτασής του.
Υπολογίζεται ότι στη χώρα μας κατ’ έτος θα εγκρίνονται άδειες φύτευσης για περίπου 6.500 στρέμματα, γεγονός που είναι αναγκαίο για τη χώρα μας δεδομένης της συρρίκνωσης του ελληνικού αμπελώνα την τελευταία δεκαετία.
Όμως η δυνατότητα αυτή παρ’ ότι αφορά όλα τα Κράτη - Μέλη της ΕΕ, έχουμε σοβαρές επιφυλάξεις για το εάν μπορεί να αξιοποιηθεί ισότιμα από τη χώρα μας.
Αιτία αποτελεί το γεγονός ό τι η Commission έχει αποκλείσει τη χρηματοδότηση των φυτεύσεων αμπέλων με βάση το τρέχον καθεστώς των Αδειών Φύτευσης, με τα επιδοτούμενα κονδύλια της αναδιάρθρωσης - μετατροπής των αμπελώνων ως προς το σκέλος της φύτευσης, που σημειωτέον αφορά το μεγαλύτερο κόστος στο συνολικό κόστος εγκατάστασης του αμπελώνα.
Επί της ουσίας υπάρχουν αντιρρήσεις στο σκεπτικό της Commission για την απαγόρευση χρηματοδότησης των νέων φυτεύσεων, που θα ήταν δυνατόν να τεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αφού αντίστοιχη δυνατότητα χρηματοδότησης με τα κονδύλια της αναδιάρθρωσης θα έχουν οι κατέχοντες Δικαιώματα Φύτευσης και η διάκριση του Δικαιώματος Φύτευσης με την Άδεια Φύτευσης είναι μόνο νομική. Συνεπώς γεννάται το ερώτημα γιατί ο κάτοχος του Δικαιώματος Φύτευσης να έχει πλεονέκτημα έναντι του κατόχου Άδειας Φύτευσης.
Επιπλέον έχει παύσει να ισχύει από το 2008 και μετά, ο στόχος που είχε τεθεί για την αναδιάρθρωση που δεν ήταν άλλος από την προσαρμογή του αμπελώνα στην αγορά. Σήμερα στόχο των προγραμμάτων αναδιάρθρωσης αποτελεί η ανταγωνιστικότητα του αμπελώνα στόχευση που ισχύει και στην περίπτωση του κατόχου Δικαιώματος Φύτευσης, αλλά και στην περίπτωση του κατόχου Άδειας Φύτευσης.
Η ενδεδειγμένη όμως βάση αντίκρουσης του θέματος δεν είναι η νομική.
Η ΚΕΟΣΟΕ διατυπώνει επιφυλάξεις για την ισότιμη αξιοποίηση για όλα τα Κράτη - Μέλη των προβλεπόμενων δυνατοτήτων για νέες φυτεύσεις.
Το κόστος εγκατάστασης για ένα στρέμμα ενός αμπελώνα σήμερα ανέρχεται περίπου στα 1000 €, χωρίς τα κόστη τεχνικών διαχείρισής του (υποστύλωση, συστήματα άρδευσης, κλπ.) τα οποία αντίθετα εντάσσονται στην επιδότηση μέσω της αναδιάρθρωσης.
Ο κάτοχος Άδειας Φύτευσης από 1/3/2016 προκειμένου να αξιοποιήσει την Άδεια Φύτευσης που θα του χορηγηθεί θα πρέπει να χρηματοδοτήσει τη φύτευση εξ ολοκλήρου από δικά του διαθέσιμα.
Η αδυναμία να δανειοδοτηθεί για τα αναγκαία κεφάλαια αμπελουργός από τα τραπεζικά ιδρύματα της χώρας είναι γνωστή, είτε οφείλεται στο αρνητικό πιστοληπτικό του προφίλ, είτε οφείλεται στην αδυναμία των τραπεζικών ιδρυμάτων χορήγησης δανείων, είτε οφείλεται στο υψηλότατο κόστος δανεισμού.
Συνεπώς ο κίνδυνος να αποκλεισθεί από τη δυνατότητα λήψης Άδειας Φύτευσης εξαιτίας λόγων αντικειμενικής οικονομικής αδυναμίας ένα μεγάλο τμήμα του ενδιαφερόμενου πληθυσμού και κυρίως των αμπελουργών που διαθέτουν ήδη μικρές αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις, είναι ορατός.
Μάλιστα να επισημάνουμε ότι θεσπίσθηκαν πρόσφατα διατάξεις οι οποίες πριμοδοτούν δραστικά τους κατόχους μικρών αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων, ώστε να αυξηθεί ο μικρός κλήρος μέσω διαρθρωτικών πολιτικών.
Θεωρούμε δεδομένη την ορθότητα αυτής της πολιτικής κατεύθυνσης, κινδυνεύει όμως να μείνει κενό γράμμα, αφού παρά το ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από τον αμπελουργικό πληθυσμό να προβεί σε νέες φυτεύσεις, δεν διαθέτει τις οικονομικές προϋποθέσεις να το πράξει, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και τα επακόλουθά της, που έχουν κυρίως πλήξει το τμήμα αυτό του αγροτικού πληθυσμού.
Η υπέρβαση αυτή της αντικειμενικής αδυναμίας, μπορεί να πραγματοποιηθεί με όμοιο τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίσθηκαν τα Κράτη Μέλη τα οποία ενισχύθηκαν σχετικά περισσότερο κατά την υλοποίηση ενεργειών ενημέρωσης και προώθησης γεωργικών προϊόντων, όπως προβλέπει το άρθρο 15 § 3 του ΚΑΝ(ΕΕ) 1144/2014.
Συγκεκριμένα αυξημένα ποσοστά χρηματοδότησης για την υλοποίηση προγραμμάτων ενημέρωσης και προώθησης των γεωργικών τους προϊόντων είχαν τα Κράτη - Μέλη που λάμβαναν χρηματοδοτική συνδρομή σύμφωνα με τα άρθρα 136 και 143 ΣΛΕΕ.
Συνεπώς είναι σκόπιμο, η χώρα μας να διεκδικήσει την ίδια εξαίρεση που προβλέπεται στην ΣΛΕΕ για την χρηματοδότηση με τα κονδύλια της αναδιάρθρωσης των νέων Αδειών Φύτευσης, για το τμήμα αυτό του πληθυσμού που αντικειμενικά δεν διαθέτει τις οικονομικές προϋποθέσεις ώστε να αξιοποιήσει το νέο καθεστώς.
Με το προαναφερθέν σκεπτικό η ΚΕΟΣΟΕ απέστειλε επιστολή στον υπουργό ΑΑΤρ. κ. Ε. Αποστόλου, προκειμένου να τεθεί σε διαβούλευση στο προσεχές Συμβούλιο Υπουργών, η σχετική διάκριση για τις χώρες που βρίσκονται σε πρόγραμμα στήριξης.