Μια πιο βαθιά ανάγνωση για τις χορηγηθείσες Άδειες Φύτευσης το 2016

Χορηγήσεις Αδειών Φύτευσης με βάση το υφιστάμενο μέγεθος

Το διαρθρωτικό πρόβλημα του μικρού μεγέθους των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων αποτέλεσε και αποτελεί ένα από τα βασικότερα προβλήματα του ελληνικού αμπελώνα και μέσω των πολιτικών διαστάσεων που ενέχουν τα κριτήρια προτεραιότητας, η αδυναμία αυτή επιχειρείται κατά το δυνατόν να διορθωθεί με το νέο καθεστώς χορήγησης Αδειών Φύτευσης.

Η διάσταση αυτή τεκμαίρεται μόνο εν μέρει από τους σχετικούς πίνακες του ΥΑΑΤρ. που μας παρέχουν την εξής εικόνα:

Από το σύνολο των τελικώς επιλέξιμων αγροτεμαχίων (πριν την χορήγηση Αδειών Φύτευσης με την εφαρμογή των κριτηρίων προτεραιότητας) που ανήλθαν σε 2.966 αγροτεμάχια τα 517 αγροτεμάχια δεν υπέβαλλαν Δήλωση ΟΣΔΕ και δεν πριμοδοτήθηκαν με το κριτήριο της αύξησης του μεγέθους εκμεταλλεύσεων.

Με βάση το εύρος της αγροτικής υφιστάμενης εκμετάλλευσης τα αγροτεμάχια που κατέστησαν επιλέξιμα, έχουν την εξής διάρθρωση:

Από τον ανωτέρω πίνακα συμπεραίνεται ότι το 75,61% των επιλέξιμων εκτάσεων για φύτευση αμπέλων ζήτησαν κάτοχοι αγροτικών εκμεταλλεύσεων που έχουν μέγεθος εκμεταλλεύσεως από 5 έως 100  στρέμματα (το κριτήριο δεν πριμοδοτεί εκτάσεις άνω των 250 στρεμμάτων).

Με βάση το εύρος της αγροτικής εκμετάλλευσης και την ύπαρξη αμπελώνα στην αγροτική εκμετάλλευση το κριτήριο αυτό (της αύξησης του μεγέθους των εκμεταλλεύσεων) ορίσθηκε ως το ισχυρότερο κριτήριο προτεραιότητας, αφού έχει διαβαθμισμένη στάθμιση έως 4 (40%).

Όσον αφορά λοιπόν την παρατεθείσα εικόνα το κριτήριο της αύξησης του μεγέθους των εκμεταλλεύσεων, δείχνει μερικώς να επιτυγχάνει τη στόχευση του. Η τελική χορήγηση όμως των Αδειών Φύτευσης με βάση τα στρέμματα που χορηγήθηκαν τελικά στους αιτούντες, (μετά την εφαρμογή των κριτηρίων προτεραιότητας) δείχνει διαφορετική εικόνα αφού, από τα συνολικά 1.221 αγροτεμάχια στα οποία δόθηκε Άδεια Φύτευσης έλαβαν άδεια σε στρέμματα ως εξής:

Από τον ανωτέρω πίνακα προκύπτει ότι κατά 90,28% θα φυτευθούν σε αγροτεμάχια αμπελώνες από 1-10 στρέμματα. Αν και δεν είναι διαθέσιμο ακόμη το στοιχείο της υφιστάμενης εκμετάλλευσης με αμπελώνες που διαθέτει ο κάτοχος όχι πλέον, νέας Άδειας Φύτευσης, με γνωστή την διαρθρωτική εικόνα των ελληνικών αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων, συμπεραίνεται ότι κατ’ ελάχιστο και μόνο θα συμβάλλει η χορήγηση των Αδειών στην αύξηση του μεγέθους των ανταγωνιστικών εκμεταλλεύσεων.

Με γνωστή την αρνητική διάρθρωση του ελληνικού αμπελώνα βάσει της οποίας το 91,75% των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων έχει μέγεθος κάτω από 10 στρέμματα, είναι πολύ πιθανό, οι χορηγηθείσες Άδειες Φύτευσης να κατευθύνθηκαν σε αυτό το εύρος των αμπελώνων.

Συνεπώς θα πρέπει να διερευνηθεί από το υπουργείο εάν ο σχετικός εκτελεστικός κανονισμός (2015/560) της Επιτροπής κατά πρώτο λόγο επιτρέπει, ως βάση για το κριτήριο της αύξησης των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων, να μπορεί να χρησιμοποιηθεί η αμπελουργική και όχι η αγροτική εκμετάλλευση. Κατά δεύτερο λόγο πρέπει να διερευνηθεί εάν μπορεί να πριμοδοτηθεί περισσότερο, η υφιστάμενη αμπελουργική εκμετάλλευση από μια έκταση και πάνω (π.χ. 20 στρέμματα) και λιγότερο οι πολύ μικρότερες εκμεταλλεύσεις με εξαίρεση τη ορεινή και νησιωτική Ελλάδα, ώστε να τροποποιηθεί το συγκεκριμένο κριτήριο. Η παρατήρηση αυτή είναι ενδεχόμενο να γεννήσει προβληματισμούς στην κατεύθυνση να ορισθούν περισσότερες της μιας Εθνικής περιφέρειας για την εφαρμογή διαφορετικών κριτηρίων προτεραιότητας, σε κάθε περιφέρεια, όπως θα διαφανεί και από την ανάλυση των κριτηρίων προτεραιότητας, τα οποία θα εφαρμόζονται τουλάχιστον για την επόμενη πενταετία, χρονικό διάστημα που εκτιμάται ότι οι επιλέξιμες αιτήσεις θα ξεπερνούν τα 6.400 στρέμματα.