Σύσκεψη για τα απόβλητα τροφίμων

Με πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων κ. Χ. Κασίμη, πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 21017 στο ΥπΑΑΤ, ευρεία σύσκεψη για το θέμα της πρόληψης και μείωσης των αποβλήτων τροφίμων.

Στη σύσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι του Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομικών, Υγείας, Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Καταναλωτή, της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, του ΕΦΕΤ, του Γενικού Χημείου του Κράτους, του Γεωπονικού Πανεπιστημίου και υπηρεσιακών παραγόντων του ΥΠΑΑΤ.

Το Τμήμα Αγροτικής Πολιτικής της Διεύθυνσης Αγροτικής Πολιτικής, Διεθνών Σχέσεων & Προώθησης Προϊόντων του ΥΠΑΑΤ παρουσίασε τις τρέχουσες εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο και επίπεδο ΕΕ.  Η δημιουργία αποβλήτων τροφίμων αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα, που αφορά στην επισιτιστική ασφάλεια, στην αντιμετώπιση της πείνας και στο περιβάλλον, με επιπτώσεις στην οικονομία και την κοινωνία.

Η Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. έχει θέσει ως στόχο τη μείωση της απώλειας και της σπατάλης των τροφίμων σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων (από την παραγωγή έως την κατανάλωση) έως το 2030,  ένας στόχος που δεσμεύει τόσο την Ε. Ένωση όσο και την Ελλάδα.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του FAO και της Ε. Ένωσης, περίπου 1,3 δις τόνοι τροφίμων που παράγονται για ανθρώπινη κατανάλωση χάνονται ή καταλήγουν σε απόβλητα σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ μόνο στην Ε. Ένωση τα απόβλητα τροφίμων ανέρχονται σε 88 εκατ. τόνους ετησίως.   Όσον αφορά στη συμμετοχή των διαφόρων τομέων στη δημιουργία αποβλήτων τροφίμων στην ΕΕ, οι εκτιμήσεις έχουν ως εξής: Νοικοκυριά, ποσοστό 53%, Μεταποίηση, ποσοστό 19%, Τομέας υπηρεσιών τροφίμων, ποσοστό 12%, παραγωγή, ποσοστό 11%  και τομέας χονδρικής και λιανικής πώλησης, ποσοστό 5%.

Η ΕΕ έχει ήδη προχωρήσει σε μια σειρά δράσεων στο πλαίσιο του Πακέτου Κυκλικής Οικονομίας, όπως η δημιουργία της Πλατφόρμας της ΕΕ για την απώλεια τροφίμων και τα απόβλητα τροφίμων και ορισμένες νομοθετικές προτάσεις (αναθεώρηση Οδηγίας Πλαισίου για τα Απόβλητα, σχέδια κατευθυντηρίων γραμμών για τη δωρεά τροφίμων και τη χρήση πρώην τροφίμων ως ζωοτροφές, παρακολούθηση αποβλήτων τροφίμων), που ήδη εξετάζονται από τις αρμόδιες ομάδες και επιτροπές της ΕΕ.

Όσον αφορά στην Ελλάδα, αναφέρθηκαν ορισμένες ενέργειες που ήδη υλοποιούνται και συμβάλλουν στην πρόληψη και μείωση των αποβλήτων στην Ελλάδα, όπως: δωρεάν διανομή οπωροκηπευτικών σε ευπαθείς ομάδες της χώρας στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων στήριξης για τους παραγωγούς ορισμένων οπωροκηπευτικών (ρωσικό εμπάργκο),  διάθεση προϊόντων αλιείας που κατάσχονται  για φιλανθρωπικούς και κοινωφελείς σκοπούς, η απαλλαγή από τον ΦΠΑ στις περιπτώσεις τροφίμων που διατίθενται δωρεάν σε φορείς με φιλανθρωπικό ή κοινωφελή σκοπό, προκειμένου να διανεμηθούν αποκλειστικά σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες,  διάθεση τροφίμων περασμένης χρονολογίας ελάχιστης διατηρησιμότητας, πλην των ευαλλοίωτων, σε χαμηλότερη τιμή και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Στη συνάντηση τονίστηκε η σημασία του Εθνικού Σχεδίου  Διαχείρισης Αποβλήτων και Στρατηγικού Σχεδίου Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων, που θέτουν τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων ως μια προτεραιότητα της χώρας, ενώ διαφάνηκε η κοινή προσέγγιση όλων των συμμετεχόντων για την αναγκαιότητα μείωσης των αποβλήτων τροφίμων και εξεύρεσης αποτελεσματικών τρόπων επίλυσης. Επιπλέον, τονίστηκε η ανάγκη  συνεργασίας όλων των εμπλεκομένων φορέων, καθώς και όσων δραστηριοποιούνται στον τομέα της δωρεάς τροφίμων σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, καθώς επίσης η εξέταση του θέματος σε σχέση με το προσφυγικό πρόβλημα.

Ο Γενικός Γραμματέας κ. Χ. Κασίμης υπογράμμισε την αντίφαση να καταλήγουν σε απορρίμματα τεράστιες ποσότητες τροφίμων, τη στιγμή που  ένα μεγάλο ποσοστό συνανθρώπων μας υποφέρουν από την πείνα και ζήτησε τη συμβολή όλων για να αποτραπεί  η «κουλτούρα της δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων». Τέλος,  ανακοίνωσε την απόφαση δημιουργίας Ομάδας Εργασίας, προκειμένου να διαμορφωθεί μια εθνική πολιτική, να τεθούν συγκεκριμένοι στόχοι και να παραχθούν αποτελέσματα, μέσα από συλλογική και ευρεία προσπάθεια.