Αγροτική πολιτική της ΕΕ: Υφιστάμενες δυνατότητες και Προοπτικές για την Ελλάδα και τη Θεσσαλία

Άκρως ενδιαφέρουσα και εποικοδομητική ήταν η συζήτηση που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο στη Λάρισα κατά τη διάρκεια ειδικής εκδήλωσης με θέμα «Αγροτική πολιτική της ΕΕ: Υφιστάμενες δυνατότητες και Προοπτικές για την Ελλάδα και τη Θεσσαλία» που διοργάνωσε η Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών, η Περιφέρεια Θεσσαλίας και ο Γεωπονικός Σύλλογος Λάρισας.

Τις απόψεις και τις θέσεις τους για το θέμα ανέλυσαν  ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Χρυσόγονος, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός, ο αντιπρόεδρος της Π.Ε.Ν.Α. Νίκος Παυλονάσιος ο συντονιστής Πολιτικής στη Διοικητική Μονάδα Σχεδιασμού και Συνοχής της Πολιτικής Αγροτικής Ανάπτυξης, ΓΔ Γεωργίας και Αγροτικής Πολιτικής, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γιώργος Μαθιουδάκης, ο  Δημήτρης Μελάς, πρώην γενικός γραμματέας και υπηρεσιακός υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και ο Νικόλαος Γιαννής που είναι Δρ. Ευρωπαϊκής πολιτικής, στελέχος Ε.Ε.

Χαιρετισμούς απηύθυναν οι βουλευτές  Μάξιμος Χαρακόπουλος και Χρήστος Κέλλας, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Γεωπόνων Δημήτρης Σοφολόγης. Μήνυμα απέστειλε μέσω βίντεο ο Ευρωπαίος επίτροπος για αγροτικά θέματα, Φιλ Χόγκαν.

Κοινή διαπίστωση των περισσοτέρων ομιλητών ήταν πως η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα και πως θα πρέπει να σχεδιαστεί μια εθνική αγροτική πολιτική που να στηρίζει τους νέους αγρότες και να διευκολύνει την πρόσβασή τους στον γεωργικό τομέα.   

Ο ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ, Κώστας Χρυσόγονος τόνισε μεταξύ άλλων ότι ο αγροτικός και κτηνοτροφικός πυλώνας είναι βασικός για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Τόνισε ωστόσο ότι χρειάζεται μια εθνική αναπτυξιακή στρατηγική για τη γεωργία, την κτηνοτροφία, τη δασοπονία και την αλιεία. Αναφέρθηκε στην αξία των αγροτικών προϊόντων, ενώ αρίθμησε και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο αγροτικός κλάδος λόγω της γήρανσης του αγροτικού πληθυσμού, αφού μόνο το 5% των απασχολουμένων είναι κάτω των 35 ετών, το μικρό μέγεθος του κλήρου και ο κατακερματισμός του,  το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, η αποδυνάμωση και η απαξίωση των συνεταιρισμών. η αδυναμία μας διαχρονικά να εκμεταλλευτούμε το γεγονός πως, ενώ παράγουμε πολλά αγροτικά προϊόντα υψηλής ποιότητας και σε κάποια από αυτά είμαστε και πρώτοι σε παγκόσμια παραγωγή, δεν μπορούμε μέσω της μεταποίησης και του δημιουργικού μάρκετινγκ να κερδίσουμε επιπλέον υπεραξία και σε συνδυασμό με την υπερφορολόγηση των αγροτικών εισοδημάτων επιτείνουν όλα αυτά τα προβλήματα ακόμα περισσότερα».

Ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός άσκησε κριτική στην κυβέρνηση για την καθυστέρηση στην υλοποίηση του ΠΑΑ 2014-20 τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Ευρωπαϊκά κονδύλια 6 δις στην ελληνική γεωργία ακούν οι αγρότες και κτηνοτρόφοι μας και 6 δις δεν βλέπουν. Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-20 ακούν και Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-20 δεν βλέπουν. Αλλά κι εμείς στις Περιφέρειες, για το 37,1% των πόρων του ΠΑΑ ακούμε, το 37,1% δεν το βλέπουμε».

Ο κ. Αγοραστός ανέφερε πως αυτό που συμβαίνει δεν το χωρά ανθρώπινος νους: να υπάρχουν χρήματα, να «καίγεται» κυριολεκτικά ο αγροτικός τομέας αλλά και η ελληνική οικονομία γενικότερα για επενδύσεις, και τα κονδύλια αυτά να μένουν αναξιοποίητα». Αναφερόμενος στο υπομέτρο του ΠΑΑ για τους νέους αγρότες τόνισε πως κανένα μέτρο με επενδυτικό ενδιαφέρον δεν έχει μέχρι σήμερα προκηρυχτεί παρά τις σχετικές εξαγγελίες. «Οι προκηρύξεις μέτρων έχουν ουσιαστικά αντικατασταθεί από τις προδημοσιεύσεις. Είναι ένα νέο φαινόμενο αυτό: στρίβειν διά των προδημοσιεύσεων!», επισήμανε χαρακτηριστικά.

Ο Περιφερειάρχης υπογράμμισε επίσης πως οι νέοι αγρότες και οι νέοι κτηνοτρόφοι, με τις σπουδές τους, τις εμπειρίες τους από την προηγούμενη ενασχόλησή τους σε άλλους τομείς της οικονομίας, αλλά και αξιοποιώντας την πείρα των παλιότερων, μπορούν να γράψουν ένα νέο κεφάλαιο παραγωγής, εξωστρέφειας, καινοτομίας στην αγροτική οικονομία της πατρίδας μας».

Ο αντιπρόεδρος της Π.Ε.Ν.Α. Νίκος Παυλονάσιος επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι οι νέοι αγρότες- παραγωγοί είναι το μέλλον και η ελπίδα για την ελληνική γεωργία και η συμμετοχή τους στον πρωτογενή τομέα συμβάλει καθοριστικά στο ζωντάνεμα της υπαίθρου.
«Πρέπει να στηριχθεί η εγκατάσταση όσο το δυνατόν περισσότερων νέων αγροτών στη γεωργία και την ύπαιθρο με την παροχή ουσιαστικών κινήτρων.  Πρέπει να επιδιωχθούν νέες επενδυτικές δυνατότητες και καινοτόμες ευκαιρίες, ώστε να ανοιχθούν πεδία δράσης ειδικά για τους νέους ανθρώπους που σήμερα ασφυκτιούν σε ένα ιδιαίτερα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον», τόνισε χαρακτηριστικά.

Παράλληλα επεσήμανε ότι η ανανέωση των γενεών είναι απαραίτητη για τη διατήρηση και την ανάπτυξη της γεωργικής δραστηριότητας.

Σημαντική ήταν και η παρέμβαση του Ευρωπαίου Επίτροπου  Φιλ Χόγκαν ο οποίος τόνισε και εκείνος από την πλευρά του ότι η ηλιακή ανανέωση θα πρέπει  να είναι η πρώτη προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση.  «Θα έχετε ήδη προσέξει πως το θέμα της ηλικιακής ανανέωσης έχει πρωτίστως ενσωματωθεί στον σχεδιασμό της μελλοντικής κοινής αγροτικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να φέρουμε νέες, καινοτόμες και ευέλικτες λύσεις που να μπορούν να ανταποκριθούν στις διαφορετικές ανάγκες των νέων αγροτών. Επίσης θα πρέπει να θέσουμε την ηλικιακή ανανέωση ως πρώτη προτεραιότητα και να δώσουμε λύσεις, όπως η πρόσβαση στη γη, η χρηματοδότηση, η γνώση,  η καινοτομία και ό,τι άλλο λειτουργεί ως εμπόδιο στους νέους αγρότες και στους νεοεισερχόμενος στον αγροτικό χώρο», τόνισε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Επιπλέον όμως οι προκλήσεις στην ηλικιακή ανανέωση δεν έχουν να κάνουν μόνο με την αγροτική παραγωγή, αλλά θα πρέπει να δούμε και θέματα που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη της υπαίθρου, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, τη δημιουργία υποδομών όπως για παράδειγμα σχολείων για τα παιδιά, ιατρικής περίθαλψης για τους ηλικιωμένους».

Ο κ. Χόγκαν προέτρεψε τους νέους αγρότες να είναι όλοι ενωμένοι και ως δυνατή γροθιά να ακουστούν τα αιτήματά τους και η φωνή τους.
«Να συζητήσετε μεταξύ σας στο πλαίσιο αυτής της συνάντησης και να κάνετε ανταλλαγή των βέλτιστων πρακτικών που ακολουθείτε στη δημόσια διαβούλευση», ανέφερε χαρακτηριστικά καλώντας τους να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο που έχει φτιάξει η Ε.Ε. για την διαβούλευση σχετικά με τον σχεδιασμό της νέας αγροτικής πολιτικής μέχρι την 2 Μάη.

Ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Μάξιμος Χαρακόπουλος επισήμανε τον κίνδυνο του διαβρωτικού λαϊκισμού και στον αγροτικό τομέα, αναφέροντας παραδείγματα από τη δική του θητεία, όπως τη διαδικασία υποβολής δηλώσεων καλλιέργειας ΟΣΔΕ. Από την πλευρά του ο βουλευτής της Ν.Δ. Χρήστος Κέλλας αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στο θέμα της ανάπτυξης του αγροτικού τομέα που όλοι τον χαρακτηρίζουν ως βασικό πυλώνα, αλλά είπε πως οι αγρότες έχουν να αντιμετωπίσουν τόσα εμπόδια όπως φορολόγηση, ΕΦΚΑ, ΕΝΦΙΑ, κ.α.