Η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος

"Η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή είναι ζήτημα κεντρικής προτεραιότητας για την Ελλάδα, συστατικό στοιχείο της βιώσιμης και δίκαιης ανάπτυξης", ανέφερε ο Αν. ΥΠΕΝ. Σ. Φάμελλος, κατά τη διάρκεια της συζήτησης με θέμα το θαλάσσιο περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή στο Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος της Μάλτας.

Πρόσθεσε δε, ότι η θάλασσα, η ναυτιλία, το κλίμα και το περιβάλλον αποτελούν διαχρονικά στοιχεία ταυτότητας της Ελλάδας, καθώς σήμερα η ναυτιλία και ο τουρισμός αποτελούν τους σημαντικότερους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, ενώ σημαντική δυναμική παρουσιάζει και η θαλάσσια ιχθυοκαλλιέργεια.  

Στο πλαίσιο των γενικών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το θαλάσσιο περιβάλλον "ο ρόλος των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών είναι για εμάς ιδιαίτερα σημαντικός", επεσήμανε ο Αν. ΥΠΕΝ.

Και συνέχισε: "Η Ελλάδα διαθέτει ιδιαίτερα σημαντική και πλούσια θαλάσσια βιοποικιλότητα, μεγάλο ποσοστό της Ευρωπαϊκής βιοποικιλότητας, αλλά το κόστος προστασίας είναι συχνά δυσανάλογο των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων. Χρειάζονται λοιπόν επιπλέον ευρωπαϊκοί πόροι. Επίσης, το καθεστώς προστασίας οφείλει να διασφαλίζει πρόσθετη αξία και να δημιουργεί προϋποθέσεις για βιώσιμη ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο. Οι λύσεις που είναι μονοσήμαντα περιοριστικές δεν οδηγούν απαραίτητα στην καλύτερη προστασία της βιοποικιλότητας. Αντίθετα, συχνά αποξενώνουν τον τοπικό πληθυσμό και δημιουργούν αντιθέσεις που υποτιμούν τη δυνατότητα ανάπτυξης μέσα από το οικολογικό απόθεμα ".

Όσον αφορά στη ναυτιλία σημείωσε ότι, "σε παγκόσμιο επίπεδο η διαχείριση του θαλάσσιου περιβάλλοντος ρυθμίζεται από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και από τη Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή. Σε αυτό το πλαίσιο μόνο η θέσπιση παγκόσμιων κανόνων στο πλαίσιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) μπορεί να είναι αποτελεσματική. Περιφερειακοί στόχοι ή περιορισμοί, ακόμα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε «διαρροή άνθρακα»".

Υπενθύμισε δε, ότι αν και η Συμφωνία των Παρισίων δεν θέτει συγκεκριμένους στόχους μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τη ναυτιλία, ωστόσο αναφέρει την ανάγκη συμμετοχής όλων των κλάδων στην παγκόσμια προσπάθεια μείωσης εκπομπών. Ο κλάδος της ναυτιλίας είναι υπεύθυνος για το 3% των εκπομπών παγκοσμίως - και  ένας από τους περιβαλλοντικά φιλικότερους τρόπους μεταφοράς - καθώς η ένταση εκπομπών ανά μεταφερόμενο τόνο και χιλιόμετρο είναι πολύ χαμηλή. Όμως, αυτό δεν αποτελεί λόγο για να μη γίνονται προσπάθειες περαιτέρω βελτίωσης των περιβαλλοντικών επιδόσεων.

Η πρόσφατη συμφωνία στον ΙΜΟ για τη θέσπιση ενός παγκόσμιου συστήματος παρακολούθησης και επαλήθευσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τις θαλάσσιες μεταφορές είναι ένα πρώτο σημαντικό βήμα. Τώρα, θα πρέπει, όπως εξάλλου προβλέπεται, να ξεκινήσει και η αναθεώρηση του αντίστοιχου Ευρωπαϊκού Κανονισμού 2015/757 για την ευθυγράμμισή του με τον κανονισμό του ΙΜΟ. Ταυτόχρονα, ο ΙΜΟ θα πρέπει να επιταχύνει την προσπάθεια εισαγωγής καινοτόμων λύσεων στον τομέα της ναυτιλίας ιδιαίτερα από την πλευρά της ενεργειακής αποδοτικότητας.

Ο Αν. ΥΠΕΝ πρόσθεσε επίσης ότι μέτρα όπως η χρήση του Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου, ως ναυτιλιακό καύσιμο, και η χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, όταν τα πλοία είναι προσδεδεμένα στα λιμάνια, (cold ironing), μπορούν επίσης να μειώσουν σημαντικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της ναυτιλίας.

Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, ο Σωκράτης Φάμελλος επεσήμανε την ανάγκη να επιταχυνθεί η σύνδεση των μη διασυνδεδεμένων νησιών με το ηλεκτρικό δίκτυο της ηπειρωτικής χώρας, έτσι ώστε να κλείσουν οι ρυπογόνοι πετρελαϊκοί σταθμοί και να επιτραπεί η περαιτέρω χρήση των ΑΠΕ.