Μετά τη μεγάλη ανταπόκριση επιχειρήσεων και οργανισμών στην εγγραφή και καταχώρηση στοιχείων στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ) και τα σχετικά αιτήματα για παράταση της δυνατότητας ηλεκτρονικής υποβολής των Εκθέσεων Αποβλήτων, ειδικά για τα έτη 2015 και 2016, παρατείνεται έως τις 20.7.2017 η σχετική προθεσμία. Αυτό προβλέπει η με αρ. 26303/1483/31-5-2017 Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Διοικητικής Ανασυγκρότησης με θέμα: «Τροποποίηση της κοινής υπουργικής απόφασης 43942/4026/2016 -Οργάνωση και λειτουργία Ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων (ΗΜΑ), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 42 του Ν.4042/2012 (Α’ 24), όπως ισχύει».
Στο Μητρώο καταχωρούνται ηλεκτρονικά, με ευθύνη των υπόχρεων επιχειρήσεων, στοιχεία σχετικά με το είδος και την ποσότητα των παραγόμενων αποβλήτων κάθε έτους, καθώς επίσης και με τη μέθοδο διαχείρισης που εφαρμόζεται, με σκοπό να υπάρξει πλήρης αποτύπωση της παραγωγής και διακίνησης των αποβλήτων στη χώρα μας και φυσικά ο έλεγχός της από τις αρμόδιες υπηρεσίες και αρχές. Συνιστά σύγχρονη ποιοτική αναβάθμιση της καταγραφής, της ιχνηλασιμότητας και του ελέγχου της διαχείρισης αποβλήτων, ιδιαίτερα των βιομηχανικών.
Ιδιαίτερη θεωρείται η συνεισφορά του ΗΜΑ στην προώθηση της κυκλικής οικονομίας μέσα από την παρακολούθηση της παραγωγής δευτερογενών πρώτων υλών που θα προκύψουν από την ανάκτηση αποβλήτων ή τον αποχαρακτηρισμό τους με βάση συγκεκριμένα κριτήρια.
Η σημαντική αυτή μεταρρύθμιση ήδη έφερε ως αποτέλεσμα την καταχώρηση 20.000 επιχειρήσεων και οργανισμών στο Μητρώο, δηλαδή δεκαπλάσιων αυτών που τα προηγούμενα χρόνια έδιναν στοιχεία στο Κράτος για τα απόβλητά τους. Μετατρέπει το Μητρώο σε σημαντικό εργαλείο στα χέρια της Πολιτείας για την αξιόπιστη και ακριβή καταγραφή και επεξεργασία στοιχείων, καθώς και για τον έλεγχο της διαχείρισης των αποβλήτων και άρα για την προστασία του περιβάλλοντος.
Η μεγάλη ανταπόκριση των υπόχρεων νομικών προσώπων δημιούργησε παράλληλα την υποχρέωση αναλυτικής και πλήρους ενημέρωσής τους για το νέο θεσμό στην οποία το Υπουργείο ανταποκρίθηκε άμεσα.
Στον διαδικτυακό τόπο του Ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων (//wrm.ypeka.gr/), είναι διαθέσιμες προς συμπλήρωση οι φόρμες των Ετήσιων Εκθέσεων Αποβλήτων.
Εγχειρίδιο με τις “Οδηγίες Χρήσης του ΗΜΑ” και τις “Συχνές Ερωτήσεις & Απαντήσεις (FAQ) σχετικά με το ΗΜΑ” είναι διαθέσιμα στις ιστοσελίδες : goo.gl/ShgZih και goo.gl/cbkYzq.
Για την υποστήριξη των υπόχρεων λειτουργεί τηλεφωνικό κέντρο εξυπηρέτησης στους αριθμούς: 2108653150, 2108643630 και 2108644346. Οι χρήστες του ΗΜΑ μπορούν ακόμη να απευθύνουν τις ερωτήσεις τους και στην ηλεκτρονική διεύθυνση wrm.helpdesk@prv.ypeka.gr.
Ενημερωτικές εκδηλώσεις με συμμετοχή εκατοντάδων επιχειρηματιών και εκπροσώπων ΟΤΑ διοργανώθηκαν ήδη από το ΥΠΕΝ σε συνεργασία με τα Επιμελητήρια σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Λαμία, Κομοτηνή, Βόλο, Χαλκίδα, Τρίπολη, Καβάλα και Πάτρα.
Ενδεικτικά είναι τα στατιστικά χρήσης του ΗΜΑ μέχρι σήμερα (31/05/2017)
Εγγεγραμμένες Επιχειρήσεις: 19.597
Εγγεγραμμένες Εγκαταστάσεις: 17.509
Εγγεγραμμένες Δραστηριότητες Συλλογής & Μεταφοράς: 1.993
Συνολικός αριθμός Εκθέσεων Αποβλήτων σε φάση επεξεργασίας: 24.333
- για το έτος 2015: 12.052
- για το έτος 2016: 12.281
Αριθμός Εγκαταστάσεων με Έκθεση Αποβλήτων υπό επεξεργασία: 11.926
Αριθμός Δραστηριοτήτων Συλλογής & Μεταφοράς με Έκθεση Αποβλήτων υπό επεξεργασία: 886
Συνολικές Κινήσεις καταχωρημένες σε Εκθέσεις Αποβλήτων: 174.863
- για το 2015: 86.931
- για το 2016: 87.932
Δήλωση του Αναπληρωτή ΥΠΕΝ Σ. Φάμελλου:
"Η λειτουργία του ΗΜΑ αποτελεί μια καινοτομία στη διαχείριση αποβλήτων αλλά και στην οργάνωση των περιβαλλοντικών υπηρεσιών. Στηρίζει την κυκλική οικονομία αλλά ταυτόχρονα περιορίζει το περιβαλλοντικό και το οικονομικό έγκλημα. Δυστυχώς πολύ συχνά στη διαχείριση και εμπορία υλών από τα απόβλητα συναντώνται φαινόμενα μαύρης εργασίας και μαύρης αγοράς, παραοικονομίας και φοροδιαφυγής. Με την εφαρμογή του ΗΜΑ και των εκθέσεων αποβλήτων ανά έτος αυτά τα φαινόμενα θα εκλείψουν. Και θα είμαστε πολύ πιο συνεπείς στις ευρωπαϊκές μας υποχρεώσεις.
Βέβαια το Μητρώο υποστηρίζει την κυκλική οικονομία σε κάθε βήμα της: από την παραγωγή μέχρι την κατανάλωση, την επισκευή και την ανακατασκευή, τη διαχείριση αποβλήτων και τις δευτερογενείς πρώτες ύλες που επανεισάγονται στην οικονομία. Σημαντική θα είναι επίσης η προώθηση καινοτόμων βιομηχανικών διαδικασιών γιατί τα απόβλητα ή τα υποπροϊόντα μιας βιομηχανίας μπορούν να δίνονται ως πρώτη ύλη σε κάποια άλλη.
Για ορισμένες πρώτες ύλες (πχ. χαρτί ή μέταλλο), η ζήτηση είναι ήδη μεγάλη, ενώγια άλλες ακόμη αναπτύσσεται. Ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα στη διαμόρφωση αλυσίδων εφοδιασμού είναι ουσιαστικής σημασίας. Όπως και των νέων επιστημόνων, για τους οποίους θα δημιουργηθούν νέες ευκαιρίες. Πολλοί παραγωγικοί φορείς έχουν ήδη αναλάβει δημόσια δέσμευση, ότι τα προϊόντα που διαθέτουν στην αγορά θα περιέχουν ένα ορισμένο ποσοστό ανακυκλωμένων υλικών, τόσο για λόγους βιωσιμότητας όσο και για οικονομικούς λόγους. Αυτό θα πρέπει να ενθαρρυνθεί. Οι δημόσιες αρχές μπορούν επίσης να συμβάλουν στη ζήτηση για ανακυκλωμένα υλικά και επαναχρησιμοποιούμενα είδη, μέσω των πολιτικών τους για τις δημόσιες συμβάσεις".