Συνάντηση της Διοίκησης του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Βαγγέλη Αποστόλου πραγματοποιήθηκε σήμερα στην Θεσσαλονίκη ενόψει της 82ης ΔΕΘ. Στη συνάντηση συζητήθηκαν θέματα που απασχολούν τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και ειδικότερα αυτές του πρωτογενούς τομέα.
Οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων ανήλθαν σε 5,8 δις. ευρώ το 2016, έναντι 5,5 δις. ευρώ το 2015 παρουσιάζοντας αύξηση κατά 9% σε ετήσια βάση. Αντίστοιχα, το α’ εξάμηνο 2017, οι εξαγωγές του κλάδου ανήλθαν σε 2,86 δις. ευρώ έναντι 2,84 δις. ευρώ το α’ εξάμηνο 2016 παρουσιάζοντας μικρή αύξηση κατά 1% σε ετήσια βάση. Οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων αποτελούν το 23% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών, ενώ το εμπορικό ισοζύγιο του κλάδου για το 2016 παρέμεινε ελλειμματικό κατά 790 εκατ. ευρώ, καθώς οι εισαγωγές ανήλθαν σε 6,6 δις. ευρώ για το 2016, έναντι 6,3 δις. ευρώ το 2015, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 5% σε ετήσια βάση.
Τα 5 κυριότερα εξαγωγικά αγροτικά προϊόντα, τα οποία αποτελούν το 65% των εξαγωγών του κλάδου είναι παρασκευάσματα λαχανικών και φρούτων, καρποί και φρούτα βρώσιμα, λίπη και λάδια ζωικά ή φυτικά, ψάρια και μαλακόστρακα και γαλακτοκομικά προϊόντα.
Οι κυριότεροι εξαγωγικοί προορισμοί των ελληνικών αγροτικών προϊόντων είναι η Ιταλία, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Βουλγαρία, οι ΗΠΑ, η Κύπρος, η Ολλανδία, η Ρουμανία, η Ισπανία και η Γαλλία, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 68% των ελληνικών εξαγωγών. Για το διάστημα 2014-2016, οι κυριότεροι εξαγωγικοί προορισμοί των ελληνικών αγροτικών προϊόντων εμφανίζουν θετική μέση ετήσια τάση η οποία κυμαίνεται από 3%-21%.
Σημαντική αδυναμία του αγροτικού κλάδου αποτελεί η έλλειψη εξαγωγικής στρατηγικής για την στοχευμένη διείσδυση στο εξωτερικό της οποίας προϋποθέσεις αποτελούν, μεταξύ άλλων, η διασφάλιση των προϋποθέσεων εισόδου ελληνικών προϊόντων (διμερή φυτοϋγειονομικά πρωτόκολλα όπου απαιτούνται, κ.λ.π.), η ποιότητα, τυποποίηση και πιστοποίηση καθώς και οι συστηματικές και ολοκληρωμένες ενέργειες προώθησης-προβολής. Ιδιαίτερα ως προς τα φρούτα, οι ελληνικές επιχειρήσεις, επιδιώκοντας διασπορά κινδύνου ιδίως μετά την κρίση με τη Ρωσία, προσπαθούν να εξάγουν τα προϊόντα τους σε μεγάλες αγορές της Ασίας και της Ν. Αμερικής, όπως η Κίνα, η Ινδία, η Ιαπωνία και η Βραζιλία όπου άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιταλία και η Γαλλία δραστηριοποιούνται ήδη με έντονη εξαγωγική δραστηριότητα καθιερώνοντας τα προϊόντα τους. Ο ΣΕΒΕ ζήτησε την επίσπευση των απαραίτητων ενεργειών σε διμερές επίπεδο με τη συνεργασία και του Υπουργείου Εξωτερικών.
Σημαντική είναι η μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας για την περίοδο 2014-2020 για την ενίσχυση της εξωστρέφειας. Σε αυτό το πλαίσιο ο ΣΕΒΕ επανήλθε στο αίτημά του για ένα πρόγραμμα τύπου “Εξωστρέφεια” για επιχειρήσεις τυποποίησης-α’ μεταποίησης αγροτικών προϊόντων από το ΥΠΑΑΤ και πρότεινε την υιοθέτηση καταπιστευτικού λογαριασμού (escrow account) και στο ΠΑΑ 2014-2020 για τη δυνατότητα λήψης προκαταβολής χωρίς πρακτικά την κατάθεση εγγυητικής ώστε να διευκολυνθούν οι επιχειρήσεις του κλάδου που αντιμετωπίζουν δραματικά προβλήματα ρευστότητας, όπως όλοι οι κλάδοι της ελληνικής οικονομίας
Σημαντικό για τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου αλλά και τη διατήρηση και αύξηση της απασχόλησης είναι η διασφάλιση ενός ευνοϊκού εσωτερικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Πρόταση του ΣΕΒΕ αποτελεί μια ειδική πολιτική στήριξης των εξαγωγικών επιχειρήσεων και δη των παραγωγικών εξωστρεφών επιχειρήσεων με κίνητρα κατεξοχήν φορολογικά και ασφαλιστικά – καθώς η υπερφορολόγηση αποτελεί μείζον θέμα και στον αγροτικό κλάδο – και η απλούστευση προτελωνειακών διαδικασιών εξωτερικού εμπορίου σε συνδυασμό και με μείωση του κόστους.
Πέραν των παραπάνω, ο ΣΕΒΕ έθεσε στον Υπουργό τα παρακάτω θέματα:
- Πάταξη της παράνομης διακίνησης ατυποποίητων οπωροκηπευτικών προϊόντων στην εγχώρια εσωτερική αγορά και ιδίως στις γειτονικές χώρες-μέλη της ΕΕ-Διασφάλιση αναγκαίου υλικοτεχνικού εξοπλισμού και μικτών συνεργείων για τον έλεγχο ιδίως σε συνοριακούς σταθμούς/λιμάνια – Αντιμετώπιση των συχνών προβλημάτων σχετικών με το ΦΠΑ στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές του κλάδου ιδίως με γειτονικές χώρες μέλη της ΕΕ
- Λήψη μέτρων για την αποτροπή της πρόωρης συγκομιδής και εμπορίας ακτινιδίων και άλλα ζητήματα του κλάδου. Ειδική αναφορά έγινε από τον ΣΕΒΕ στην πρωτοβουλία του για σύσταση Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίου, τα μέλη της οποίας έχουν ήδη αρχίσει να λειτουργούν «εν τοις πράγμασι» ως διεπαγγελματική. Σημαντική για την εν λόγω υπό σύσταση διεπαγγελματική όπως και για όποια άλλη είναι η εξειδίκευση των προϋποθέσεων αναγνώρισης εθνικών διεπαγγελματικών από το ΥΠΑΑΤ με βάση το ισχύον κοινοτικό και εθνικό πλαίσιο.
- Ενίσχυση της εφαρμοσμένης έρευνας/καινοτομίας και της πιστοποιημένης εξειδίκευσης στελεχιακού δυναμικού σε θέματα εξαγωγών/διεθνοποίησης μέσω προγραμμάτων εκπαίδευσης/κατάρτισης/διττής εκπαίδευσης στον αγροτικό τομέα
- Αξιοποίηση ψυκτικών εγκαταστάσεων-διαλογητηρίων που ανήκουν σε ανενεργούς συνεταιρισμούς αγροτικών προϊόντων από υγιείς οργανώσεις παραγωγών
- Νέα νομοθεσία του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών για το στραγγιστό γιαούρτι
- Ίδρυση Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας
- Προγραμματισμός καλλιεργειών – Δημιουργία σχετικής βάσης δεδομένων σε περιφερειακό, εθνικό και κοινοτικό επίπεδο – Πιστοποίηση δενδρωδών καλλιεργειών κατά τη δήλωση των παραγωγών στο ΟΣΔΕ
- Δημιουργία επικαιροποιημένων βάσεων δεδομένων στο ΥΠΑΑΤ για αγροτικά προϊόντα
Τέλος, θετική αναφορά έγινε από τον ΣΕΒΕ στην χθεσινή Πρόσκληση του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης με τη συνεργασία του ΥΠΑΑΤ για την ανάπτυξη, προώθηση και αξιοποίηση της Ενιαίας Ταυτότητας/Σήματος Ποιότητας Προϊόντων και Υπηρεσιών του Αγροδιατροφικού Κλάδου για την υποβολή προτάσεων έργων (πράξεων) στο πλαίσιο του ΕΠΑΝΕΚ. Το πρόγραμμα αυτό, που στοχεύει στη διασφάλιση της ποιότητας των ελληνικών προϊόντων του αγροδιατροφικού τομέα και κατ’ επέκταση στην αναβάθμιση της εικόνας τους στο εξωτερικό καθώς και στην ενίσχυση του εξαγωγικού προσανατολισμού και της ανταγωνιστικότητας αυτών των προϊόντων αλλά και των σχετικών με αυτά υπηρεσιών, είχε εξαγγελθεί μάλιστα στην Θεσσαλονίκη από τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης κ. Χαρίτση από το βήμα του Εxport Summit V του ΣΕΒΕ.