Την απλοποίηση των κανόνων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και για το μέλλον των τροφίμων και της γεωργίας στην ΕΕ πρότεινε σήμερα η Κομισιόν, με απόφαση που ενέκρινε το Κολέγιο και παρουσίασαν ο Επίτροπος Φιλ Χόγκαν και ο Αντιπρόεδρος Κατάινεν. Οι σχετικές νομοθετικές προτάσεις για την εφαρμογή των στόχων που εκτίθενται στην ανακοίνωση θα υποβληθούν από την Κομισιόν πριν από το καλοκαίρι του 2018, μετά την πρόταση για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο.
Οι απλούστεροι κανόνες και μια πιο ευέλικτη προσέγγιση θα διασφαλίσουν ότι η Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) οδηγεί σε ουσιαστικά αποτελέσματα στήριξης των γεωργών και είναι πρωτοπόρος στην αειφόρο ανάπτυξη της γεωργίας της ΕΕ, εκτιμά η Κομισιόν και προτείνει:
– Ενθάρρυνση της χρήσης σύγχρονων τεχνολογιών για τη στήριξη των γεωργών επιτόπου και παροχή μεγαλύτερης διαφάνειας και ασφάλειας της αγοράς,
– Μεγαλύτερη προσοχή στην ενθάρρυνση των νέων να ασχοληθούν με τη γεωργία, αλλά και καλύτερος συντονισμός των αρμοδιοτήτων των κρατών μελών σε τομείς όπως η φορολόγηση της γης, ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη δεξιοτήτων,
– Ανταπόκριση στις ανησυχίες των πολιτών όσον αφορά την αειφόρο γεωργική παραγωγή, συμπεριλαμβανομένης της υγείας, της διατροφής, της σπατάλης τροφίμων και της καλής μεταχείρισης των ζώων,
– Επιδίωξη συνοχής μεταξύ των πολιτικών της σε αντιστοιχία με την παγκόσμια διάσταση της ΚΓΠ, κυρίως στους τομείς του εμπορίου, της μετανάστευσης και της βιώσιμης ανάπτυξης.
– Δημιουργία μιας πλατφόρμας, σε επίπεδο ΕΕ, για τη διαχείριση κινδύνων που θα αναζητά τους καλύτερους τρόπους να βοηθήσει τους αγρότες να αντιμετωπίσουν την κλιματική αβεβαιότητα, την αστάθεια της αγοράς και άλλους κινδύνους.
Στη βάση της πρότασης η σημερινή δομή των δύο πυλώνων της ΚΑΠ διατηρείται, ωστόσο, θα υπάρξει απλούστερη, πιο ευέλικτη προσέγγιση που θα καθορίζει λεπτομερώς τις δράσεις για την επίτευξη των στόχων που έχουν συμφωνηθεί σε επίπεδο ΕΕ. Κάθε χώρα της ΕΕ θα καταρτίσει στη συνέχεια το δικό της στρατηγικό σχέδιο, το οποίο θα καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο σκοπεύει να επιτύχει τους στόχους. Αυτά τα στρατηγικά σχέδια δεν θα καταρτίζονται μεμονωμένα, αλλά στο πλαίσιο μιας διαρθρωμένης διαδικασίας και κατόπιν αξιολόγησης και έγκρισης της Κομισιόν. Με τον τρόπο αυτό, θα μεγιστοποιηθεί η συμβολή της ΚΑΠ στις προτεραιότητες και τους στόχους της ΕΕ, αλλά και στην επίτευξη των κλιματικών και ενεργειακών στόχων των κρατών μελών. Επίσης, θα ενισχυθεί η προστιθέμενη αξία της ΕΕ και θα διατηρηθεί μια λειτουργική γεωργική εσωτερική αγορά.Προσοχή θα δοθεί όχι τόσο στη συμμόρφωση, αλλά στην παρακολούθηση της προόδου και στη διασφάλιση του ότι η χρηματοδότηση επικεντρώνεται στην επίτευξη συγκεκριμένων αποτελεσμάτων.
Επιπλέον, κατά την Κομισιόν, η μετάβαση από μια ενιαία σε εξατομικευμένη προσέγγιση σημαίνει ότι η πολιτική και οι επιπτώσεις της στην πραγματική ζωή θα είναι πιο κοντά σε εκείνους που την εφαρμόζουν στην πράξη.
Η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) αποτελεί μία από τις παλαιότερες πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Εκπλήρωσε με επιτυχία τους αρχικούς της στόχους, εξασφαλίζοντας τον εφοδιασμό με ποιοτικά, ασφαλή και οικονομικά προσιτά τρόφιμα και παράλληλα στηρίζοντας τους Ευρωπαίους αγρότες. Από το 1962, η ΚΑΠ έχει υποστεί πολλές μεταρρυθμίσεις και η ικανότητα προσαρμογής της την καθιστά έγκυρη μέχρι σήμερα.
Επιπλέον η Κομισιόν έχει δεσμευθεί να διερευνήσει τρόπους ώστε οι άμεσες ενισχύσεις να στοχοθετηθούν αποτελεσματικότερα και να εξασφαλιστεί η δίκαιη και καλύτερα στοχευμένη στήριξη του εισοδήματος των αγροτών σε ολόκληρη την ΕΕ, όπως αναφέρεται στο Έγγραφο προβληματισμού σχετικά με το μέλλον των οικονομικών της ΕΕ. Ο παρακάτω μη εξαντλητικός κατάλογος δυνατοτήτων θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω:
– Υποχρεωτική επιβολή ανωτάτων ορίων στις άμεσες ενισχύσεις, λαμβάνοντας υπόψη το εργατικό δυναμικό, για να αποφευχθούν οι αρνητικές επιπτώσεις στην απασχόληση·
– Θα μπορούσαν επίσης να εισαχθούν σταδιακά φθίνουσες ενισχύσεις, ως ένας τρόπος μείωσης της στήριξης προς τις μεγαλύτερες γεωργικές εκμεταλλεύσεις·
– Μεγαλύτερη έμφαση στην αναδιανεμητική ενίσχυση, προκειμένου να είναι σε θέση να παρέχει στήριξη με στοχευμένο τρόπο, π.χ. σε μικρομεσαίες γεωργικές εκμεταλλεύσεις·
– Εξασφάλιση στήριξης προς τους πραγματικούς γεωργούς, με ιδιαίτερη έμφαση σε όσους ασκούν ενεργά γεωργική δραστηριότητα για να κερδίσουν τα προς το ζην.
Κατά τους επόμενους μήνες, η συζήτηση και οι εργασίες όσον αφορά τους συγκεκριμένους στόχους, τη δομή και τον σχεδιασμό της μελλοντικής πολιτικής θα προχωρούν παράλληλα με τις εργασίες για το επόμενο ΠΔΠ. Αυτό θα επιτευχθεί ιδίως με τη μορφή εκτίμησης επιπτώσεων, η οποία θα εξετάζει διάφορες επιλογές χρησιμοποιώντας στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τα ενδιαφερόμενα μέρη και τους πολίτες (π.χ. τη δημόσια διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε το 2017, τη συνεισφορά του προγράμματος REFIT, τη διάσκεψη του Κορκ 2.0, τη διάσκεψη «ΚΓΠ: Πείτε τη γνώμη σας») και εντείνοντας τη συλλογή και επεξεργασία των στοιχείων.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η μελλοντική ΚΑΠ θα έχει κοινούς στόχους και θα προτείνει δέσμη μέτρων για την επίτευξη των εν λόγω στόχων. Από αυτή την κοινή δέσμη μέτρων, τα κράτη μέλη, είτε σε εθνικό είτε σε περιφερειακό επίπεδο, θα είναι σε θέση να επιλέξουν το προτιμώμενο σύνολο επιλογών για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί σε επίπεδο ΕΕ.
Η μετάβαση από μια ενιαία σε μια εξατομικευμένη προσέγγιση σημαίνει ότι οι απαιτήσεις της ΕΕ θα μειωθούν στο ελάχιστο δυνατό. Οι πραγματικές επιτόπιες ανάγκες θα αξιολογούνται και θα περιλαμβάνονται από τα κράτη μέλη σε ένα στρατηγικό σχέδιο για την ΚΑΠ, εγκεκριμένο σε επίπεδο ΕΕ. Σκοπός μας είναι η θέσπιση ενός συμφώνου εμπιστοσύνης με τις αγροτικές περιοχές μας, με τους γεωργούς μας.
Επίσης, η ενίσχυση των συμβουλευτικών υπηρεσιών για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και η πλήρης εφαρμογή των αιτήσεων ενίσχυσης με γεωχωρικά στοιχεία θα στηρίξουν ασφαλώς περαιτέρω την απλούστευση των αιτήσεων ενίσχυσης και την εφαρμογή των επενδυτικών μέτρων.
Καθώς τέλος η περιορισμένη ενημέρωση των γεωργών και των άλλων ενδιαφερόμενων μερών όσον αφορά τα διαθέσιμα εργαλεία και η σχετική έλλειψη πείρας στην εφαρμογή τους ήταν ένα από τα κύρια εμπόδια για την αξιοποίηση των μέσων διαχείρισης κινδύνων κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, η πλατφόρμα για τη διαχείριση κινδύνων σε επίπεδο ΕΕ θα είναι μια πλατφόρμα για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, από τους γεωργούς και τις δημόσιες αρχές έως τα ερευνητικά ιδρύματα και τους φορείς του ιδιωτικού τομέα (π.χ. ασφαλιστικές εταιρίες), με σκοπό την ανταλλαγή γνώσεων και βέλτιστων πρακτικών. Η Κομισιόν θα συμμετέχει, κατά περίπτωση, ως διαμεσολαβητής και θα αναπτύξει την πλατφόρμα σε ειδικό ιστότοπο.
Στο πλαίσιο της πλατφόρμας, θα διοργανώνονται ομάδες εμπειρογνωμόνων, ομάδες εργασίας, σεμινάρια και εκδηλώσεις γύρω από συγκεκριμένα θέματα διαχείρισης κινδύνων, π.χ. αξιολόγηση των απωλειών με συστήματα βάσει δεικτών. Επιπλέον, η πλατφόρμα θα προσφέρει τη δυνατότητα συγκέντρωσης ιδιωτικών ή δημόσιων πρωτοβουλιών σχετικά με τη διαχείριση κινδύνων σε τοπικό επίπεδο, καθώς και των σχετικών εργασιών σε άλλους τομείς πολιτικής, όπως η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η αγρο-μετεωρολογία, κ.λπ.