Ο ΟΠΕΚΑ βραχίονας Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης

Με διευρυμένη πολιτική συναίνεση υπερψηφίστηκε χθες στην Ολομέλεια του Ελληνικού Κοινοβουλίου το σχέδιο νόμου που επισφραγίζει την μετεξέλιξη του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ) σε Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ).

Ο ΟΠΕΚΑ, που δημιουργείται για να εξελιχθεί σε βραχίονα του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης, έτυχε της ευρείας στήριξης και δυνάμεων από την αντιπολίτευση. Η νομοθετική αυτή πρωτοβουλία του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ακολουθεί το νήμα των παρεμβάσεων που έχουν υλοποιηθεί τα τελευταία χρόνια στον χώρο της κοινωνικής προστασίας και κλείνει τον κύκλο του παλαιού μοντέλου στο οποίο στηρίχτηκε το ελληνικό Κράτος Πρόνοιας. Ένα μοντέλο φιλανθρωπίας.

Ο νέος Οργανισμός συστήνεται για να οδηγήσει το κράτος προστασίας και αλληλεγγύης στην ψηφιακή εποχή, να καταργήσει την ταλαιπωρία, τη γραφειοκρατία, τις πελατειακές σχέσεις, να φέρει ενιαίους κανόνες και ισότιμη πρόσβαση. Έρχεται να καταπολεμήσει τον κοινωνικό αποκλεισμό, αποδίδοντας στα πλέον ευάλωτα στρώματα αξιοπρέπεια στην επαφή τους με το κράτος.

Επιδιώκεται έτσι η εγκαθίδρυση ενός ενιαίου, σύγχρονου και συνεκτικού διοικητικού συστήματος ανίχνευσης και αντιμετώπισης των αναγκών του πληθυσμού. Στόχος είναι πάντα ο άνθρωπος, η μείωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Η στήριξη με τα κατάλληλα εργαλεία των ευάλωτων ομάδων την στιγμή που το έχουν ανάγκη.

Ο νέος Οργανισμός είναι μια Ενιαία Αρχή Απόδοσης Επιδομάτων και αναλαμβάνει δέσμη 6 παροχών :

1. Το Επίδομα Παιδιού που θεσμοθετήθηκε με το άρθρο 214 του νόμου 4512/2018.   
2. Προνοιακές παροχές, εισοδηματικές ενισχύσεις και κοινωνικές υπηρεσίες για την στήριξη ειδικών και ευπαθών ομάδων :  

α) το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ)

β) την Κάρτα μετακίνησης Πολυτέκνων

γ) το Επίδομα Στεγαστικής Συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες

δ) την εισοδηματική ενίσχυση Οικογενειών Ορεινών Μειονεκτικών Περιοχών

ε) προγράμματα και δράσεις προνοιακής πολιτικής του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που του ανατίθενται σύμφωνα με το άρθρο 116 του ν.4488/2017 (Α’ 137).

στ) την χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας στους μοναχούς και μοναχές που είναι εγγεγραμμένοι στα μοναχολόγια Ιερών Μονών ή Μητροπόλεων της Ελλάδας, εγκαταβιούν στις Ιερές Μονές ή τα εξαρτήματα αυτών και δεν συνταξιοδοτούνται από Φορέα ημεδαπής, πλην ΟΠΕΚΑ, ή αλλοδαπής. Το δικαίωμα αυτό παρέχεται και στους Έλληνες το γένος, κληρικούς και μοναχούς των Πατριαρχείων της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, καθώς και μοναχούς της Ιεράς Μονής Σινά

ζ) κάθε άλλη παροχή που χορηγείται σύμφωνα με ειδικότερες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας και δεν έχει καταργηθεί 

1. Τα προνοιακά επιδόματα αναπηρίας και ειδικότερα :

α) επίδομα κίνησης σε παραπληγικούς, τετραπληγικούς και ακρωτηριασμένους

β) διατροφικό επίδομα σε νεφροπαθείς, μεταμοσχευμένους πνευμόνων και μυελού των οστών καθώς και σε αλλοδαπούς και ομογενείς νεφροπαθείς, μεταμοσχευμένους καρδιάς, ήπατος. 

γ) οικονομική ενίσχυση ατόμων με βαριά αναπηρία

δ) οικονομική ενίσχυση ατόμων με βαριά νοητική υστέρηση

ε) οικονομική ενίσχυση παραπληγικών – τετραπληγικών και ακρωτηριασμένων ανασφάλιστων και ασφαλισμένων του Δημοσίου στ) ενίσχυση ατόμων με συγγενή αιμολυτική αναιμία (μεσογειακή - δρεπανοκυτταρική - μικροδρεπανοκυτταρική κ.λπ.) ή συγγενή αιμορραγική διάθεση (αιμορροφιλία κ.λπ.), Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας

ζ) οικονομική ενίσχυση κωφών και βαρήκοων ατόμων

η) οικονομική ενίσχυση ατόμων με αναπηρία όρασης

θ) οικονομική ενίσχυση ατόμων με εγκεφαλική παράλυση

ι) εισοδηματική ενίσχυση ασθενών και αποθεραπευμένων χανσενικών και μελών των οικογενειών τους

1. Το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων του άρθρου 93, νόμος 4387/2016.
2. Την παροχή σύνταξης, ασφαλιστικής ικανότητας και εξόδων κηδείας που χορηγούσε ο ΟΓΑ στους ανασφάλιστους υπερήλικες προ του νόμου 4387/2016, σύμφωνα με τους νόμους 1296/1982 και 4093/2012.
3. Τις παροχές και τις υπηρεσίες του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας.

Ο νέος Οργανισμός δεν γεννιέται από το μηδέν. Για την επίτευξη του πολυεπίπεδου έργου του, αξιοποιείται το προσωπικό, η πείρα και οι υφιστάμενες κεντρικές και περιφερειακές διοικητικές δομές του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ). Ο νέος Οργανισμός έχει 9 Κεντρικές Διευθύνσεις, 9 Περιφερειακές Διευθύνσεις στις έδρες των αντίστοιχων Περιφερειών και απαρτίζεται από 275 υπαλλήλους.

Όπως αναγνώρισαν και οι κοινωνικοί φορείς ενώπιον της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, το μοντέλο που βασίστηκε στην έλλειψη μιας Ενιαίας Διοικητικής Αρχής επιδοματικών ενισχύσεων έχει φτάσει στα όρια του. Στο σημερινό αδιέξοδο μας οδήγησε η έλλειψη ενοποιημένου και επικαιροποιημένου μητρώου, η ανεπαρκής ενημέρωση του πληθυσμού αναφοράς, η πολυνομία και η αλληλοεπικάλυψη των σχετικών προγραμμάτων.

Στο νέο φορέα προβλέπεται η λειτουργία ενοποιημένου μητρώου δικαιούχων.

Ο ΟΠΕΚΑ ήρθε για να κάνει την αλληλεγγύη πράξη. Ανάπτυξη χωρίς αλληλεγγύη και προστασία των ευάλωτων ομάδων, δεν είναι δίκαιη ανάπτυξη. Δεν είναι κοινωνικά αποδεκτή ανάπτυξη.