Η ΔΕΗ οφείλει να δει ότι πίσω από τις διοικήσεις των ΤΟΕΒ

Στη γεωργία, περίπου το 40% των αρδεύσεων πραγματοποιείται μέσω των 404 Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ), οι οποίοι διαχειρίζονται τους σχετικούς υδάτινους πόρους, πραγματοποιούσαν τις αναγκαίες επενδύσεις και αποφασίζουν για την τιμολογιακή πολιτική. Οι Οργανισμοί αυτοί χαρακτηρίζονται από αντιοικονομική πολλές φορές διαχείριση των υδάτινων πόρων. Η τιμολογιακή πολιτική που ακολουθούν συνεπάγεται συνήθως σημαντική υποτιμολόγηση της τιμής του νερού σε σχέση με το κόστος παροχής του, ενώ υπάρχει ουσιαστική αδυναμία να εισπραχθούν οι μεγάλες οφειλές των αγροτών προς τους Οργανισμούς αυτούς.

«Μετά την έγγραφη απάντηση της ΔΕΗ  οι αγρότες ευελπιστούν και αισιοδοξούν ότι θα λυθεί άμεσα το πρόβλημα. Η ΔΕΗ οφείλει να δει ότι πίσω από τις διοικήσεις των ΤΟΕΒ   γιατί υπάρχουν χιλιάδες παραγωγοί – αρδευτές,καθώς και η ηγεσία του υπουργείου Αγροτική Ανάπτυξης οφείλει με τις πολιτικές της να μην επαναλαμβάνονται τα χρόνια προβλήματα και οι παθογένειες. Θα λυθούν  αναρωτιόνται τα προβλήματα τον ΤΟΕΒ,  όπως μας αναφέρουν στο agrocapital οι αγρότες θέλουμε να μην επαναληφθεί και του χρόνου η ιστορία »
Ελλάδα: πόσο απειλείται, πόσο νοιάζεται;

Σύμφωνα με συντηρητικές εκτιμήσεις, το 30% των Ελληνικών εδαφών απειλείται από ερημοποίηση. Αλλά ο κίνδυνος είναι διαρκής γιατί η χώρα δοκιμάζεται συνεχώς από την ΔΕΗ από τις πολιτικές  του σήμερα από καταστροφικές πυρκαγιές, από πλημμελή διαχείριση της αγροτικής γης και της υπαίθρου και παντελή έλλειψη ορθολογικής διαχείρισης των υδατικών πόρων, για να αναφερθούν μόνο τα μεγάλα ζητήματα.

Το 2000, η χώρα έχασε την αυτάρκεια της σε σιτηρά. Οι εισαγωγές κρέατος, γάλακτος και τυριών κοστίζουν ένα δισεκατομμύριο Ευρώ, περισσότερο από τις εισαγωγές πετρελαίου. Η διατροφή των Ελλήνων καλύπτεται κατά το ένα τρίτο από την Ελληνική παραγωγή και κατά τα δύο τρίτα από εισαγωγές…

Κι ενώ αυτά συμβαίνουν, το Εθνικό Σχέδιο για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης παραμένει τύπος κενός, ένας νόμος που ούτε λαμβάνεται υπόψη ούτε εφαρμόζεται. Η εθνική και Κοινοτική περιβαλλοντική νομοθεσία σπάνια εφαρμόζεται, αντίθετα παραβιάζεται κατάφορα. Οι προστατευόμενες περιοχές κινδυνεύουν με αφανισμό. Ο δημόσιος χωρικός σχεδιασμός απουσιάζει θλιβερά παρά τις προσπάθειες τυπικής θεσμοθέτησης του με πλήθος Εθνικών Χωροταξικών Σχεδίων που αγνοούν το θεμελιώδη στόχο της προστασίας της γεωργικής γης και του φυσικού κεφαλαίου της χώρας.

Το θλιβερότερο απ’ όλα, όμως, είναι ότι οι πολίτες,και η κυβερνήσεις με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις, λειτουργούν με ένα σύστημα αξιών όπου η γη έπαψε να έχει αξία χρήσης. Έχει μόνο ανταλλακτική αξία κι αυτή μικρή εφόσον συχνά ανταλλάσσεται έναντι πινακίου φακής. Οι κάτοχοι της ούτε αναγνωρίζουν πια την αξία της ούτε αντιλαμβάνονται ότι πουλώντας της χάνουν όχι μόνο το κεφάλαιο τους αλλά και τα δικαιώματα πάνω στη γη, τη γη τους.
Οι κρίσεις, οι συνέπειες και το κόστος της απραξίας

Δυστυχώς, οι φόβοι των Ηνωμένων Εθνών επιβεβαιώθηκαν. Η δεκαετία 2010-2020, με πάνω από ένα χρόνο ζωής φέτος, προμηνύεται να δοκιμάσει τις αντοχές της γης περισσότερο από τις προηγούμενες δεκαετίες. Στον παγκοσμιοποιημένο πλανήτη, οι περιβαλλοντικές και οι κοινωνικοοικονομικές κρίσεις αλληλοτροφοδοτούνται και μεγεθύνονται.

Η κλιματική αλλαγή, άσχετα με την προέλευση της, με τις αυξημένες θερμοκρασίες, τις συχνές ξηρασίες, τα ακραία καιρικά φαινόμενα και τις αλλαγές στην κατανομή των υδατικών πόρων αναμένεται να επιτείνει τις διαδικασίες διάβρωσης του εδάφους τόσο στις ξηροθερμικές περιοχές όσο και παγκόσμια. Με τη σειρά της, η υποβάθμιση της γης επηρεάζει τη διαδικασία της κλιματικής αλλαγής. Η προσαρμογή των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στο διαρκώς μεταβαλλόμενο κλιματικό καθεστώς είναι αργή, δύσκολη κι έχει μεγάλο κόστος.

Η κρίση του νερού, προϊόν της συνδυασμένης δράσης της κλιματικής αλλαγής, του υπερπληθυσμού και της υπερεκμετάλλευσης και υποβάθμισης των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, ενισχύει τη διαδικασία της ερημοποίησης. Η ερημοποιημένη γη συμβάλλει στην επιδείνωση της λειψυδρίας μια που, χωρίς φυτοκάλυψη και έδαφος, δεν μπορεί να συγκρατήσει ότι νερό δέχεται.

Η επισιτιστική κρίση, που παραμένει σταθερά στις πρώτες θέσεις της παγκόσμιας ενημέρωσης και ανησυχίας, απορρέει από την ανάγκη να τραφεί ο αυξανόμενος πληθυσμός της γης (9 δισεκατομμύρια ως τα τέλη του αιώνα) από μια διαρκώς συρρικνούμενη έκταση καλλιεργήσιμης γης.

Παρόλο που στα αίτια της επισιτιστικής κρίσης περιλαμβάνονται φυσικές καταστροφές.χρηματιστηριακά κερδοσκοπικά παιχνίδια.Παράλληλα, τα συχνά διατροφικά σκάνδαλα ενισχύουν την επισιτιστική κρίση στον αναπτυγμένο και στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Τη σοβαρότητα του θέματος και την κρίσιμη σημασία της γης μαρτυρούν σημαντικές αγοραπωλησίες ή μακροχρόνιες μισθώσεις γης στην Αφρική, την Ασία και τη Νότια Αμερική από αναπτυγμένες και ταχέως αναπτυσσόμενες χώρες (π.χ. Κίνα). Διεθνείς οργανισμοί έχουν ονομάσει τη διαδικασία ‘αρπαγή της γης’.

Η ενεργειακή κρίση ασκεί πιέσεις για καλλιέργεια ενεργειακών φυτών ή για κατασκευή αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων, προκαλώντας έτσι συγκρούσεις της ενεργειακής με την επισιτιστική ασφάλεια. Παρόλο που η καλλιέργεια ενεργειακών φυτών μπορεί να προστατεύσει τη γη από την υποβάθμιση, δεν είναι σίγουρο αν η αναπόφευκτα εντατική χρήση εδάφους και νερού που συνεπάγεται αντισταθμίζει πάντα τα ενεργειακά οφέλη καθώς και τα τοπικά οικονομικά οφέλη.

Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση, πέραν των αρ- νητικών επιπτώσεων της στον πλούτο, το εισόδημα και την απασχόληση, συνδέεται στενά με τη στεγαστική κρίση που κόστισε, όχι μόνο σε χρήμα αλλά και σε απώλεια πολύτιμης γης, καταστροφή οικοσυστημάτων και υποβάθμιση υδατικών πόρων, συμβάλλοντας έτσι στην επέκταση της υ- ποβάθμισης της γης. Επιπλέον, σε συνθήκες οικονομικής αυστηρότητας οι άνθρωποι ιστορικά υπερεκμεταλλεύονται τη γη και το νερό με ολέθρι- ες συνέπειες και για τη δική τους αλλά κυρίως για τις μελλοντικές γενιές.

Κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των κρίσεων είναι ότι, είτε άμεσα είτε έμμεσα, προκαλούν και προκαλούνται από κακή διαχείριση της γης που οδηγεί αργά ή γρήγορα σε ερημοποίηση. Με δεδομένη την παγκόσμια εξάρτηση από την ευημερία των ξηροθερμικών περιοχών, διακυβεύεται έτσι η παγκόσμια ασφάλεια. 120.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης (έκτα- ση λίγο μικρότερη από την έκταση της Ελλάδας) χάνονται κάθε χρόνο που θα μπορούσαν να παράγουν 20 εκατομμύρια τόνων σιτηρών. Κάθε χρόνο οι απώλειες εισοδήματος λόγω υποβάθμισης της γης και ερημο- ποίησης υπολογίζονται μεταξύ 20 και 40 δισεκατομμύρια δολάρια.

Για την Ευρωπαϊκή Ένωση των 25 υπολογίσθηκε το 2006 ότι το κόστος της διάβρωσης των εδαφών ήταν 7,3 δισεκατομμύρια Ευρώ. Λαμβάνοντας υπόψη και τους άλλους παράγοντες υποβάθμισης, συγκεκριμένα, τη μείωση της οργανικής ύλης του εδάφους, την αλάτωση, τις κατολισθήσεις και τη ρύπανση των εδαφών, το κόστος υπολογίσθηκε σε 38 δισεκατομμύρια Ευρώ. Αντίθετα, το κόστος της πρόληψης, της προστασίας, δηλαδή, της γης από την υποβάθμιση εκτιμάται σε 2.4 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο.

Όμως, η ερημοποίηση και η επισιτιστική κρίση είναι εδώ, και δεν έχουμε την πολυτέλεια να τις αγνοούμε …εκτός κι αν δεν νοιαζόμαστε για την επιβίωση μας. Είναι φανερό ότι ο κύριος παράγοντας που τις συνδέει, όπως και όλα τα μεγάλα περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα, τόσο στη γένεση όσο και στην αντιμετώπιση τους, είναι η γη. Έτσι, το κύριο ζητούμενο είναι η αειφορική διακυβέρνηση της γης και των πόρων που εξασφαλίζεται με τη χρήση της επιστημονικής γνώσης μέσα στα πλαίσια δημοκρατικών, συμμετοχικών διαδικασιών λήψης αποφάσεων.

Η πρόσκληση για συμμετοχή, όμως, δεν αρκεί αν δεν θεμελιωθεί μια άλλη σχέση των ανθρώπων με τη γη, μια σχέση ‘εγώ-εσύ’ κι όχι ‘εγώ-αυτό’. Με άλλα λόγια, η προστασίας της γης από την ερημοποίηση, και όχι μόνο, είναι θέμα ηθικό. Όπως έγραψε ο Aldo Leopold, αναπτύσσοντας τη θεωρία του για την Ηθική της Γης, είναι θέμα προσωπικής ευθύνης για την υγεία της γης γιατί «Είναι δύσκολο να κάνεις κάποιον, με την πίεση του νόμου ή των χρημάτων, να κάνει κάτι που δεν πηγάζει αυθόρμητα από την προ- σωπική του αίσθηση του σωστού και του λάθους…» (Leopold 1948).

Ένας κόσμος δίκαιος είναι ένας κόσμος που δεν πεινά, που δεν διψά, που ζει σε αρμονία με τη μάνα γη.  Η ΔΕΗ οφείλει να δει ότι πίσω από τις διοικήσεις των ΤΟΕΒ