Η μάχη για τις τιμές χοιρινού

Το περιοδικό των κρεοπωλών Meat News κάνει μια πανοραμική περιγραφή της τελευταίας μάχης για την τιμή του χοιρινού και κατ επέκταση για την… τιμή της βαριάς βιομηχανίας της Ελλάδας, το σουβλάκι!

Όπως αναφέρει:

Νέα τροπή παίρνει η συζήτηση για την αύξηση της τιμής στο σουβλάκι, μετά την παρέμβαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Συγκεκριμένα, την απόφαση της Επιτροπής να ξεκινήσει αυτεπάγγελτο έλεγχο σχετικά με τις ανακοινώσεις για αύξηση της τιμής στο σουβλάκι, προκάλεσε τελικά ο θόρυβος που ξεσηκώθηκε τις τελευταίες ημέρες. Το ερώτημα που θέτει η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι αν η συζήτηση που ξεκίνησε ύστερα από δηλώσεις ψητοπωλών στρεβλώνει τον ελεύθερο ανταγωνισμό στην αγορά με εναρμονισμένες πρακτικές στον καθορισμό τιμών.

Η Επιτροπή γνωστοποίησε ότι «Κατόπιν δημοσιευμάτων στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με τις οποίες υπάρχει ενδεχόμενο αύξησης της τιμής στο σουβλάκι από 1^η Μάιου 2019, ανακοινώνεται ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού, εκκίνησε αυτεπάγγελτο έλεγχο στα πλαίσια του οποίου διερευνάται κατά πόσο οι αναφερόμενες στα εν λόγω δημοσιεύματα ενέργειες στοιχειοθετούν παραβάσεις των διατάξεων του Ν. 3959/2011 περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού».

Περαιτέρω, στην ίδια ανακοίνωση, η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι «σύμφωνα με το άρθρο 1 του Ν 3959/2011 απαγορεύονται όλες οι συμφωνίες και εναρμονισμένες πρακτικές μεταξύ επιχειρήσεων και όλες οι αποφάσεις ενώσεων επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο ή ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση, τον περιορισμό ή τη νόθευση του ανταγωνισμού στην Ελληνική Επικράτεια, και ιδίως εκείνες οι οποίες, μεταξύ άλλων, συνίστανται στον άμεσο ή έμμεσο καθορισμό των τιμών αγοράς ή πώλησης ή άλλων όρων συναλλαγής, καθώς και ότι σε περίπτωση διαπίστωσης παράβασης των σχετικών διατάξεων, προβλέπεται η επιβολή κυρώσεων.

Η Επιτροπή Ανταγωνισμού θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις εξελίξεις, ενημερώνοντας εγκαίρως για τις μελλοντικές της πρωτοβουλίες επί του συγκεκριμένου ζητήματος».

ΣΕΒΕΚ: Γιατί αυξάνεται η τιμή της πρώτης ύλης στο χοιρινό σουβλάκι

Θόρυβο έχει σηκώσει ένα ρεπορτάζ του τηλεοπτικού ΣΚΑΪ, που έκανε λόγο για σημαντικές αυξήσεις στην τιμή του κρέατος, με αναφορές και στο σουβλάκι, η τιμή του οποίου εικάζεται ότι μπορεί να φτάσει και στα 3 ευρώ. Αυτό συζητούν μεταξύ τους οι ψητοπώλες, που ετοιμάζονται και για ίδρυση σωματείου. Ορίζουν μάλιστα και… την χρονική έναρξη της αύξησης της τιμής. Θα είναι η 1^η Μαΐου. Πρέπει βέβαια να σημειωθεί ότι υπάρχουν ψητοπωλεία που δεν περίμεναν αυτές τις ανακοινώσεις για να αυξήσουν την τιμή στο σουβλάκι – το έχουν ήδη κάνει εδώ και περίπου ένα μήνα, αν όχι και περισσότερο.

Πάντως, μετά τον θόρυβο που σηκώθηκε, παρέμβαση στο θέμα που έχει προκύψει, πραγματοποίησε το απόγευμα της Πέμπτης 18/4 και ο ΣΕΒΕΚ. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε, επιβεβαιώνει ότι από τα τέλη Φεβρουαρίου έχει αυξηθεί σημαντικά (30-32%) η τιμή της πρώτης ύλης του χοιρινού κρέατος, κάτι το οποίο οφείλεται στην εκδήλωση πολλών αιτιών ταυτόχρονα. Όπως αναφέρει η ανακοίνωση:

«Με αφορμή δημοσιεύματα για την αύξηση της τιμής στα σουβλάκια χοιρινού κρέατος, ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών Επεξεργασίας Κρέατος ΣΕΒΕΚ, διευκρινίζει τα εξής :

Από τα τέλη Φεβρουαρίου έχει διεθνώς προκύψει σημαντική αύξηση στην τιμή της πρώτης ύλης του χοιρινού κρέατος, η οποία κυμαίνεται σε ποσοστό περίπου 30-32%. 

Στατιστικά ανά διετία παρατηρείται η ταυτόχρονη εκδήλωση πολλών αιτίων οι οποίες οδηγούν στην αύξηση της τιμής του χοιρινού κρέατος. Το φαινόμενο οφείλεται συνήθως στην κυκλικότητα της ζωής των ζώων, σε ειδικές συνθήκες που διαμορφώνονται κατά καιρούς, σε έκτακτα γεγονότα και καιρικά φαινόμενα, στην αύξηση της ζήτησης από ορισμένες μεγάλες χώρες και γενικώς στην εκτροπή από την φυσιολογική και προγραμματισμένη εξέλιξη της αγοράς.

Συνήθως οι συνέπειες είναι παροδικές και οι αυξήσεις απορροφούνται από την βιομηχανία μεταποίησης και την αλυσίδα διανομής. Όταν όμως το διάστημα αυτό παρατείνεται, όπως συνέβη και τώρα, οι συνέπειες πλέον για τη βιομηχανία ξεπερνούν τη δυνατότητά της να απορροφήσει τους κραδασμούς, με αποτέλεσμα να φτάνει η αύξηση εν μέρει και στον τελικό καταναλωτή».

Και ο ΣΕΚ παίρνει θέση στη συζήτηση για την αύξηση της τιμής στο χοιρινό σουβλάκι

Την προσπάθεια ορισμένων να επιβάλουν στον Έλληνα καταναλωτή μια πολύ μεγάλη αύξηση της τιμής πώλησης στο παραδοσιακό σουβλάκι βλέπει πίσω από τον θόρυβο των ημερών για την αύξηση στην τιμή της πρώτης ύλης, ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας – ΣΕΚ. Με ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος επεκτείνει τη συζήτηση στο γεγονός ότι το 70% του χοίρειου κρέατος που τρώμε στο σουβλάκι είναι εισαγόμενο, αλλά και στις ελληνοποιήσεις, για να καταλήξει ότι «η ελληνική χοιροτροφία διαθέτει αξιόλογο δυναµικό και µπορεί µε το κατάλληλο θεσµικό και οικονοµικό πλαίσιο, με τις κατάλληλες και στοχευμένες παρεμβάσεις από την πολιτεία  και κυρίως με το χτύπημα των ελληνοποιήσεων, μέσα σε δύο χρόνια, το 30% της εγχώριας κάλυψης  να ξεπεράσει το 50%».

Η ανακοίνωση με την οποία ο ΣΕΚ παίρνει και αυτός μέρος στη συζήτηση που έχει ανοίξει, έχει ως εξής:

«Το τελευταίο διάστημα πολύς λόγος  γίνεται για την αύξηση σε παγκόσμιο επίπεδο των τιμών χοιρινού κρέατος ως αποτέλεσμα  μιας ασθένειας που  έχει προσβάλει τους χοίρους στην Κίνα.

Οι ανωτέρω ωστόσο αυξήσεις των τιμών σε διεθνές επίπεδο δεν φαίνεται να επηρεάζουν ουσιαστικά τις τιμές στην εγχώρια κατανάλωση, στο σημείο μάλιστα που τις παρουσιάζουν ορισμένοι.

Αυτό αποδεικνύεται από τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Τιμών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, τα οποία  δείχνουν ότι οι μέσες μηνιαίες τιμές χοιρινού λιανικής από τον Ιανουάριο 2018 έως και τον Απρίλιο. 2019 είναι σχεδόν σταθερές. Σύμφωνα επίσης και με τα στοιχεία του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της  ΕΛΣΤΑΤ, τον τελευταίο μήνα παρατηρείται μία ελαφρά αύξηση στις τιμές λιανικής χοιρινού, της τάξης του 1-2%.

Άλλωστε είναι δεδομένο ότι μέσα στη διάρκεια του έτους οι τιμές του χοιρινού κρέατος παρουσιάζουν ορισμένες διακυμάνσεις, από 1,10 έως 1,45 €/ κιλό ζώντος βάρους, που εξαρτώνται κυρίως από την εποχική ζήτηση. Όταν βέβαια πέφτει η τιμή στο 1,10 δεν βλέπουμε να υπάρχει προσαρμογή προς τα κάτω στη λιανική τιμή.

Από τα ανωτέρω στοιχεία φαίνεται ξεκάθαρα ότι υπάρχει αναντιστοιχία μεταξύ της αύξησης των τιμών χοιρινού κρέατος σε παγκόσμιο επίπεδο και της προσπάθειας ορισμένων να επιβάλλουν  στο Έλληνα καταναλωτή μια πολύ μεγάλη αύξηση της τιμής πώλησης στο παραδοσιακό σουβλάκι

Σημειώνεται επίσης ότι το 70% του χοίρειου κρέατος που τρώμε στο σουβλάκι είναι εισαγόμενο, αφού η ελληνική παραγωγή καλύπτει ποσοστό μικρότερο του 30% της εγχώριας κατανάλωσης. Ένα μάλιστα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες χοιροτρόφοι είναι οι «ελληνοποιήσεις» εισαγόμενου χοίρειου κρέατος και η συστηματική παραπλάνηση του Έλληνα καταναλωτή.

Το ελληνικό χοίρειο κρέας είναι ανώτερης ποιότητας και αυτό αποτελεί και το κύριο  ανταγωνιστικό του πλεονέκτημα. Το ισχυρό χαρτί της ελληνικής χοιροτροφίας αποτελεί η συγκεκριμένη και σταθερή σύνθεση των σιτηρεσίων, η οποία αποτελεί πλέον συνειδητή επιλογή των Ελλήνων χοιροτρόφων, γι’ αυτό  το λόγο  οι Έλληνες καταναλωτές, στην πλειονότητά τους, ζητούν την προμήθεια «ντόπιου» χοιρινού κρέατος.

Η ελληνική χοιροτροφία διαθέτει αξιόλογο δυναµικό και µπορεί µε το κατάλληλο θεσµικό και οικονοµικό πλαίσιο, με τις κατάλληλες και στοχευμένες παρεμβάσεις από την πολιτεία  και κυρίως με το χτύπημα των ελληνοποιήσεων,  μέσα σε δύο χρόνια, το 30% της εγχώριας κάλυψης  να ξεπεράσει το 50%.»

ΕΔΟΚ: Τι κρύβεται πίσω από τις φημολογούμενες ανατιμήσεις «φωτιά» στο χοιρινό σουβλάκι

Η αύξηση τιμής στο σουβλάκι και μάλιστα στα επίπεδα που συζητείται τις τελευταίες ημέρες, θα πλήξει και τα ελληνικά νοικοκυριά και τους επαγγελματίες, και αποτελεί επικίνδυνο παιχνίδι που στήνεται στις πλάτες των Ελλήνων κτηνοτρόφων. Αυτή είναι εν πολλοίς η άποψη της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Κρέατος – ΕΔΟΚ, για την αύξηση στην τιμή του χοιρινού κρέατος που θα οδηγήσει, όπως έχουν δηλώσει ψητοπώλες ανά την Ελλάδα, σε σημαντική αύξηση της τιμής στο σουβλάκι.

Η σχετική ανακοίνωση της ΕΔΟΚ, η οποία φέρει τον τίτλο «Η αλήθεια για τις φημολογούμενες ανατιμήσεις «φωτιά» στο χοιρινό σουβλάκι», έχει ως εξής:

«Δημοσιεύματα για ανατιμήσεις «φωτιά» στο χοιρινό σουβλάκι, που κυκλοφορούν χωρίς να επικαλούνται έγκυρες και επίσημες πηγές, πυροδοτούν μια φημολογία, η οποία έχει έναν στόχο: Tη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος, με την δήθεν αιτιολογημένη προαναγγελία αύξησης στην τιμή, ώστε να προχωρήσουν σε ανατιμήσεις με μόνο πραγματικό σκοπό την αισχροκέρδεια.

Οι τιμές στο χοιρινό κρέας εμφανίζουν κάθε χρόνο το στοιχείο της κυκλικότητας και παρουσιάζουν τάσεις αυξομείωσης ανάλογα με την εποχή που διανύουμε.

Η ζήτηση για το χοιρινό κρέας είθισται την περίοδο πριν και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού να  αυξάνεται, δημιουργώντας αντίστοιχες τάσεις ανόδου και στις τιμές, που κινούνται στα επίπεδα των 1,5 ευρώ περίπου το κιλό(τιμή για ζων βάρος).

Προς τα τέλη του χρόνου οι τιμές μειώνονται στα 1,3 ευρώ το κιλό, ενώ μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων δέχονται ακόμα μεγαλύτερες πιέσεις και μπορεί να φθάσουν στα επίπεδα των 1,1 ευρώ το κιλό(τιμή για ζων βάρος).

Στις αρχές της Άνοιξης οι τιμές στο χοιρινό κρέας εμφανίζουν και πάλι τάσεις ανόδου για να φθάσουν αυτή την περίοδο που διανύουμε στα επίπεδα των 1,3-1,35 ευρώ το κιλό.

Μπορεί σε παγκόσμιο επίπεδο οι διεθνείς τιμές χοιρινού κρέατος να εμφανίζουν το τελευταίο διάστημα αυξητική τάση, λόγω της αφρικανικής πανώλης των χοίρων που έχει πλήξει την εκτροφή γουρουνιών στην Κίνα, ωστόσο στην παρούσα χρονική περίοδο, τα στοιχεία τιμών χονδρικής και λιανικής δεν δείχνουν σημαντικό βαθμό συσχέτισης. Τα ελλείμματα της Κίνας καλύπτονται  από τα  κατεψυγμένα  αποθέματα που δημιουργούνται κάθε χρόνο στην  Ευρώπη και Αμερική.

Η όποια άνοδος της ζήτησης της Κίνας για χοιρινό κρέας, δεν έχει επηρεάσει την ελληνική αγορά χοιρινού κρέατος και εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να δικαιολογήσει τον θόρυβο που έχει προκληθεί τις τελευταίες ημέρες, για αύξηση στις τιμές στα σουβλάκια στα επίπεδα των 3 ευρώ. Υπογραμμίζουμε, πάντως, πως όλος αυτός ο ντόρος μοιάζει με έμμεση παραδοχή των εμπλεκομένων ότι το χοιρινό κρέας που χρησιμοποιείται για να παρασκευαστούν τα σουβλάκια είναι στη συντριπτική του πλειοψηφία εισαγόμενο.

Σε κάθε περίπτωση πάντως δεν μπορούμε να μιλάμε για ανατιμήσεις που υπερβαίνουν τα 0,20-0,30 λεπτά το κιλό εισαγόμενου χοιρινού κρέατος και οι αυξήσεις μπορούν να απορροφηθούν από τη βιομηχανία μεταποίησης, την αλυσίδα διανομής και την εστίαση.

Τυχόν αύξηση στις τιμές στο σουβλάκι σε τέτοια εξωφρενικά επίπεδα, θα πλήξει όχι μόνο τα ελληνικά νοικοκυριά, αλλά και τους επαγγελματίες, λόγω της επακόλουθης μείωσης της κατανάλωσης.

Το σουβλάκι είναι ένα παραδοσιακό προϊόν ευρείας κατανάλωσης και ακόμη ένα, τρόπον τινά, τουριστικό προϊόν, οπότε θα πρέπει να καταστεί σαφές προς πάσα κατεύθυνση, ότι μια τόσο μεγάλη αύξηση συνιστά απλά και μόνο κερδοσκοπία.

Οι επιπτώσεις μιας τέτοιας εξέλιξης μόνο αρνητικές μπορούν να είναι, από τη στιγμή που η μεγαλύτερη ζήτηση είναι αυτή που εγγυάται το κέρδος για τους επαγγελματίες της εστίασης, και η ασύμμετρη αύξηση της τιμής θα επιφέρει σοβαρό πλήγμα στην κατανάλωση.

Ζημίες θα υποστούν και οι Έλληνες κτηνοτρόφοι, καθώς στις πλάτες τους στήνονται επικίνδυνα κερδοσκοπικά παιχνίδια, που σαφώς δεν βοηθούν στην αύξηση της εγχώριας παραγωγής χοιρινού κρέατος.»

Τι είπε το Υπουργείο Οικονομίας για τις τιμές του χοιρινού

Τη δική της παρέμβαση επιχειρεί η κυβέρνηση στο θόρυβο που έχει ξεσηκωθεί σχετικά με το ενδεχόμενο αύξησης της τιμής στο σουβλάκι (δείτε εδώ). Αναλυτική ανακοίνωση εξέδωσε το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης σχετικά με τις τιμές του χοιρινού κρέατος, όπου υποστηρίζει ότι οι αυξήσεις των διεθνών τιμών δεν δείχνουν εμγάλο βαθμό συσχέτισης με τα στοιχεία τιμών της λιανικής στη χώρα μας.

Η πλήρης ανακοίνωση:

Οι μεταποιητές κρέατος σε όλο τον κόσμο πωλούν περισσότερο χοιρινό κρέας στην Κίνα για να καλύψουν τις ελλείψεις που προκαλούνται από την εκδήλωση αφρικανικής πανώλης των χοίρων. Η συνέπεια είναι οι αυστηρότερες προμήθειες στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, η οποία ωθεί τις τιμές. Η τάση είναι πιθανό να συνεχιστεί καθώς η ασθένεια εξαπλώνεται γρήγορα σε όλη την Κίνα, τον μεγαλύτερο παραγωγό και καταναλωτή στον κόσμο.

Η ασθένεια, η οποία βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη στη βιομηχανία κρέατος της Κίνας, θα έχει σημαντικές επιπτώσεις, από την ώθηση των τιμών των τροφίμων στην αυξανόμενη ζήτηση για άλλα κρέατα, όπως το κοτόπουλο και το βόειο κρέας. Η παραγωγή χοιρινού κρέατος στη χώρα μπορεί να μειωθεί κατά 30% φέτος, σύμφωνα με έκθεση της Rabobank International.

Η Κίνα πραγματοποίησε πρόσφατα τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία αγορά χοιρινού κρέατος στις ΗΠΑ και μετοχές της JBS SA, του μεγαλύτερου παραγωγού κρέατος στον κόσμο.

Δεν είναι μόνο η Κίνα που αγωνίζεται με την εξάπλωση της ασθένειας. Στην Ευρώπη, υπάρχουν φόβοι ότι ο ιός, που εντοπίστηκε στους αγριόχοιρους στο Βέλγιο πέρυσι, θα μπορούσε να μολύνει κατοικίδια γουρουνάκια σε μεγάλους εξαγωγείς, όπως η Γαλλία και η Γερμανία. Η Γαλλία βρίσκεται στη διαδικασία κατασκευής ενός φράχτη που εκτείνεται σε δεκάδες χιλιόμετρα κοντά στα σύνορα σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η ασθένεια.

Οι τιμές εκκαθάρισης των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης για ζώντα χοιρινά στο χρηματιστήριο αγαθών του Σικάγο (CME) αυξήθηκαν κατά 77,5% (από 53,9 $/lb στις 25/2/19 σε 95,68 $/lb στις 22/3/2019), ενώ στις 18/4/19 η τιμή εκκαθάρισης ήταν στα 96,75 $/lb, που αποτελεί υψηλό τετραετιάς από το Σεπτέβριο 2014. Αξίζει, όμως να σημειωθεί ότι κατά το τελευταίο έτος (20/4/18 – 18/4/19) η τάση δεν ήταν συνεχώς αυξητική στο εν λόγω χρηματιστήριο, το αντίθετο. Στο παρακάτω διάγραμμα εμφανίζονται οι τιμές εκκαθάρισης για ζώντα χοιρινά στο CME κατά το τελευταίο έτος, όπου εμφανίζεται η χαμηλότερη τιμή στις 25/2/2019 (53,90 $/lb)

Όσον αφορά την εγχώρια κατανάλωση, οι ανωτέρω αυξομειώσεις δεν φαίνεται να επηρεάζουν την αγορά χοιρινού. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Τιμών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, οι τιμές χοιρινού κρέατος εισαγωγής είναι μάλλον σταθερές. Στο παρακάτω διάγραμμα εμφανίζονται οι μέσες μηνιαίες τιμές χοιρινού λιανικής από τον Ιαν. 2018 έως και τον Απρ. 2019. Το ελάχιστο περιόδου παρατηρήθηκε τον Νοέμβριο 2018 (4,29 €/kgr) και το μέγιστο το Μάιο 2018 (4,48 €/kgr) με μέσο όρο περιόδου στα 4,40 €/kgr.

Τον τελευταίο μήνα παρατηρείται μία ελαφρά αύξηση στις τιμές λιανικής χοιρινού της τάξης του 1-2%, γεγονός που καταγράφεται στον υποδείκτη για το χοιρινό κρέας του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, στοιχεία του οποίου δημοσιεύει μηνιαία η ΕΛΣΤΑΤ.

Δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για το εάν η αυξητική τάση στις διεθνείς τιμές χοιρινού μεταφερθεί στις τιμές καταναλωτή, όμως τα στοιχεία τιμών λιανικής δεν δείχνουν  μεγάλο βαθμό συσχέτισης.

Σε επίπεδο χονδρικής τις τελευταίες τρεις ημέρες έχει καταγραφεί άνοδος κατά μέσο όρο ύψους 6%, η οποία αντιστοιχεί σε 0,15 € ή 0,19 € αν συμπεριλάβουμε το ΦΠΑ. Οι επόμενες ημέρες θα καταδείξουν το πότε και το πόσο θα αυξηθούν οι τιμές στον καταναλωτή.