Όταν ελήφθησαν οι αποφάσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης τον περασμένο Ιούλιο, όλοι επισημάναμε ότι αντί για ένα ΕΣΠΑ, θα έχουμε δυο ΕΣΠΑ στη διάθεσή μας.
Τους επτά άξονες γύρω από τους οποίους περιστρέφονται τα έργα που έχει προτείνει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης ανέλυσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης κατά την -διαδικτυακή- παρέμβασή του στο συνέδριο Olympia Forum. Οι άξονες είναι οι εξής:
-Κύμα Ανακαινίσεων
-Ηλεκτρικές Διασυνδέσεις και δράσεις για τις ΑΠΕ
-Ηλεκτροκίνηση
-Δράσεις για την προστασία της Φύσης
-Απολιγνιτοποίηση
-Χωροταξία σε συνδυασμό με τη Βιώσιμη Ανάπτυξη
-Διαχείριση Στερεών και Υγρών Αποβλήτων
Ο υπουργός αναφέρθηκε επίσης και στο σκέλος των δανείων που προβλέπει ο μηχανισμός του Ταμείου Ανάκαμψης και τις καινοτόμες προτάσεις που καταθέτουν οι ελληνικές επιχειρήσεις για δράσεις πράσινης ανάπτυξης.
«Όταν ελήφθησαν οι αποφάσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης τον περασμένο Ιούλιο, όλοι επισημάναμε ότι αντί για ένα ΕΣΠΑ, θα έχουμε δυο ΕΣΠΑ στη διάθεσή μας. Η ευθύνη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι πολύ μεγάλη καθώς πάνω από το 30% των συνολικών κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης πρέπει να διοχετευθεί σε δράσεις πράσινης ανάπτυξης. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης δίνεται πολύ μικρότερος χρόνος για την προετοιμασία των προτάσεων προς χρηματοδότηση. Έχουμε μερικούς μήνες, ενώ για το ΕΣΠΑ είχαμε μερικά χρόνια. Γνωρίζουμε επίσης ότι η προθεσμία για την δέσμευση των κονδυλίων είναι τρία χρόνια, ενώ στο ΕΣΠΑ επτά. Πρέπει δηλαδή να τρέξουμε μια κούρσα 5 χιλιομέτρων με τον ρυθμό ενός δρομέα...400 μέτρων», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χατζηδάκης.
Ανέλυσε στη συνέχεια τις θεματικές ενότητες όπου εστιάζονται οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην Εκτελεστική Γραμματεία και την κυβέρνηση συνολικά για τις απευθείας επιχορηγήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.
1.Κύμα Ανακαινίσεων
Πρόκειται για τις δράσεις ενεργειακής εξοικονόμησης στα κτίρια. Στο επίκεντρο βρίσκεται το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ-ΑΥΤΟΝΟΜΩ» που είναι πολύ μεγαλύτερο σε προϋπολογισμό και ένταση ενισχύσεων σε σχέση με αντίστοιχα προγράμματα του παρελθόντος. Όπως είπε ο κ. Χατζηδάκης, στόχος είναι πλέον με τον νέο σχεδιασμό να καλύπτονται 60.000 κτίρια τον χρόνο, ενώ μέχρι σήμερα από τα προγράμματα εξοικονόμησης είχαν καλυφθεί 130.000 κτίρια σε μια δεκαετία. «Το πρόγραμμα αυτό θα είναι μακράν το μεγαλύτερο του Ταμείου Ανάκαμψης όσον αφορά τουλάχιστον το δικό μας Υπουργείο και θα αφορά όχι μόνο τα νοικοκυριά, αλλά και τις επιχειρήσεις, τον τουρισμό, τη βιομηχανία, τα δημόσια κτίρια. Το νέο πρόγραμμα δεν θα έχει εξάλλου μόνο τη διάσταση της εξοικονόμησης, αλλά και αυτή της ενεργειακής αυτονομίας, μέσα από την παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας (φωτοβολταϊκά στις στέγες) και την διαχείριση της ενέργειας με «έξυπνα» συστήματα»
2. Ηλεκτρικές Διασυνδέσεις και ΑΠΕ
Κεντρικό ρόλο στον σχεδιασμό για τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης διαδραματίζουν οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις, στο μέτρο που οδηγούν στην δραστική μείωση των ΥΚΩ για την ηλεκτροδότηση των μη διασυνδεδεμένων νησιών, βελτιώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των νησιών και επιτρέπουν την αξιοποίηση του δυναμικού των ΑΠΕ που διαθέτουν. «Εχει λοιπόν προβλεφθεί μια σειρά συνδέσεων με νησιωτικές περιοχές, στο βαθμό που αυτές δεν καλύπτονται από κονδύλια του ΕΣΠΑ, ενώ εξετάζουμε και το ενδεχόμενο ένταξης δικτύων φυσικού αερίου στον προγραμματισμό μας», σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης.
3. Ηλεκτροκίνηση
«Το πρόγραμμα για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης ξεκίνησε να χρηματοδοτούνται με εθνικούς πόρους και θα συνεχίσει με κοινοτικούς. Τα στοιχεία από τον πρώτο μήνα που τρέχει το πρόγραμμα Κινούμαι Ηλεκτρικά δείχνουν ότι έχει αγκαλιαστεί από το κοινό. Έχουν πωληθεί περί τα 6.000 οχήματα (με το 80% σχεδόν των πωλήσεων να αφορά ηλεκτρικά ποδήλατα) και έχουν ήδη απορροφηθεί 5 εκατομμύρια ευρώ από τον προϋπολογισμό, δημιουργώντας δημιουργήσει τζίρο 35 εκατ. στην αγορά. Σκοπεύουμε να αντλήσουμε επιπλέον πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης για μια σειρά δράσεις όπως είναι η εγκατάσταση υποδομών φόρτισης, η στήριξη της επιχειρηματικότητας στον τομέα παραγωγής μπαταριών και φορτιστών, αλλά και η στήριξη αυτής καθαυτής της ηλεκτροκίνησης, των ηλεκτρικών οχημάτων, ιδιαίτερα σε σχέση με τις δημόσιες μεταφορές (ηλεκτρικά λεωφορεία) τα ταξί και τα οχήματα του τουριστικού τομέα»
4. Δράσεις για την Προστασία της Φύσης
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Χατζηδάκης και στις δράσεις για την προστασία της φύσης, στο πλαίσιο και της εφαρμογής του περιβαλλοντικού νόμου 4685/2020, «Επιδιώκουμε λοιπόν να χρησιμοποιήσουμε το Ταμείο Ανάκαμψης -μεταξύ άλλων- για την αναβάθμιση των προστατευόμενων περιοχών, των περιοχών Natura, καθώς και για την εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου Αναδασώσεων, το μεγαλύτερο που θα έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα. Θα δώσουμε πολύ περισσότερα κονδύλια για την προστασία της ελληνικής φύσης σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση στη σύγχρονη ιστορία ! Οι δράσεις τόσο για τα δάση όσο και για την προστασία των Natura είναι η καλύτερη απάντηση σε όσους με προπέτεια και κομματικές παρωπίδες έσπευσαν να αμφισβητήσουν την περιβαλλοντική μας πολιτική»
5. Χωροταξία σε συνδυασμό με τη Βιώσιμη Ανάπτυξη
«Ο εκσυγχρονισμός του πολεοδομικού και του χωροταξικού σχεδιασμού αποτελεί προτεραιότητά μας καθώς συνδέεται τόσο με την ανάπτυξη, όσο και με την προστασία του περιβάλλοντος. Στην κατεύθυνση αυτή κινείται το χωροταξικό-πολεοδομικό νομοσχέδιο που θα καταθέσουμε σύντομα στη Βουλή, με το οποίο εκσυγχρονίζουμε τις χρήσεις γης διευκολύνοντας τις επενδύσεις, στηρίζουμε την ιδιοκτησία με την αντιμετώπιση της πολεοδομικής αναρχίας και προστατεύουμε το περιβάλλον με τον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης. Παράλληλα προχωράμε με την εκπόνηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων σε όλη τη χώρα, τα οποία θα «κουμπώσουν» με τις παρεμβάσεις του νομοσχεδίου που προανέφερα. Γιατί είναι κομβικής σημασίας ο ορθολογικός σχεδιασμός οδικού δικτύου σε όλη τη χώρα, η προώθηση των ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων και οι αστικές αναπλάσεις για καλύτερη ποιότητα ζωής. Στοχεύουμε να καλύψουμε όλη τη χώρα σε ορίζοντα οκταετίας και τις τουριστικές περιοχές και τα νησιά τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Για αυτό εντάσσουμε στο Ταμείο Ανάκαμψης αυτές τις μεγάλες δράσεις».
6. Διαχείριση Στερεών και Υγρών αποβλήτων
«Έχουμε ως στόχο να δημοπρατήσουμε 17 Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων έως το τέλος του χρόνου. Δίνουμε μεγάλη έμφαση και στην επεξεργασία των βιοαποβλήτων καθώς και στην ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων που εφαρμόζεται σε όλη την Ευρώπη (εκτός από τη Ρουμανία) και υπάρχουν 400 μονάδες, ακόμα και στα κέντρα πόλεων όπως η Βιέννη και η Κοπεγχάγη. Μεγάλα άλματα όμως πρέπει να κάνουμε και σε σχέση τη διαχείριση των υγρών αποβλήτων»
7. Απολιγνιτοποίηση
«Το masterplan για την απολιγνιτοποίηση θα τεθεί σύντομα σε δημόσια διαβούλευση. Για την χρηματοδότησή του θα έχουμε στη διάθεσή μας κονδύλια ύψους 5 δισ. Ευρώ ποσό δεκαπλάσιο σε σχέση με τους πόρους του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος για τη Δυτική Μακεδονία την τελευταία επταετία. Είναι πόροι που θα στηρίξουν επενδύσεις με κατάλληλα επενδυτικά κίνητρα (έχουμε ήδη παρουσιάσει 16 εμβληματικές επενδύσεις) και θα προσδώσουν ισχυρή και βιώσιμη αναπτυξιακή δυναμική σε τομείς όπως η καθαρή ενέργεια, η βιομηχανία, ο βιώσιμος τουρισμός, η τεχνολογία, η εκπαίδευση»
Τα πράσινα δάνεια και ο ρόλος των επιχειρήσεων
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι πέρα από τα 19 δις. Ευρώ σε επιχορηγήσεις που αναλογούν στην Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης, προβλέπονται και δάνεια ύψους 12,5 δις. Ευρώ με ευνοϊκούς όρους. Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει στραφεί προς όλους τους μεγάλους ελληνικούς ομίλους και ιδιαίτερα τους ενεργειακούς, ζητώντας τους ιδέες για πράσινες επενδύσεις που θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν μέσω των δανείων αυτών.
«Είναι σημαντικό ότι πολλές ελληνικές εταιρείες, τόσο ιδιωτικές όσο και δημόσιες, έχουν καταθέσει μια σειρά από ενδιαφέρουσες και καινοτόμες προτάσεις με πράσινο χρώμα. Είμαστε στη φάση της ενδοκυβερνητικής συζήτησης και θα ακολουθήσει προφανώς η επαφή με τις Βρυξέλλες, όμως είναι πολύ ικανοποιημένος που οι ελληνικές επιχειρήσεις ακολουθούν το ρεύμα της εποχής και συντονίζονται στην προσπάθεια για μια πράσινη ανάπτυξη», κατέληξε ο κ. Χατζηδάκης.