Συνέντευξη Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Καθηγητή, Αθανάσιου Τσαυτάρη στον Τ/Σ ΣΚΑΙ,στην εκπομπή «Κυριακή με δράση» και το δημοσιογράφο Σπύρο Μάλλη.
Ευκαιρίες μείωσης της ανεργίας μέσω της γεωργίας
Δημοσιογράφος: Επειδή κλείσαμε την προηγούμενη συζήτηση για τις οικονομικές εξελίξεις με το μείζον θέμα της ανεργίας, θα ήθελα να πιάσουμε το νήμα από εκεί κ. Υπουργέ. Στο 27% η ανεργία, και ειδικά στις ηλικίες έως 24 ετών, δύο στους τρεις χωρίς εργασία. Τι μπορεί να γίνει σ’ αυτό τον τομέα;
Υπουργός: Μπαίνω κατευθείαν στο κύριο ζήτημα που απασχολεί αυτή τη στιγμή την κοινωνία μας, που είναι το θέμα της απασχόλησης, της αντιμετώπισης μ’ ένα μονιμότερο τρόπο, θα έλεγα όχι περισσότερο αντιμετώπιση της ανεργίας, όσο δημιουργίας απασχόλησης στους ανέργους.
Η γεωργία ήταν ανέκαθεν μεγάλη δεξαμενή χεριών. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι καταπιάνονταν με το γεωργικό τομέα με την ευρύτερη έννοια. Δηλαδή, όχι μόνο με την καλλιέργεια της γης, αλλά και με την εκτροφή των ζώων, την αλιεία, τη δασική παραγωγή και άλλους τομείς. Είναι λοιπόν μεγάλη ευκαιρία τώρα και ταυτόχρονα, ανάγκη να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της ανεργίας με έναν μονιμότερο τρόπο, με έναν τρόπο δημιουργίας ευκαιριών απασχόλησης, γιατί πολλές φορές νομίζουμε ότι θα αντιμετωπίσουμε την ανεργία απασχολώντας για δυο, τρεις μήνες κάποιον σε παροδικές δουλειές, όπως για παράδειγμα, με συμβάσεις στους ΟΤΑ.
Όμως είναι αποδεδειγμένο ότι μόλις τελειώσει το πρόγραμμα, ο συμβασιούχος θα ξαναμείνει άνεργος. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να γίνει, γιατί η αντιμετώπιση της ανεργίας έχει κι ένα στοιχείο αμεσότητας. Κάποιος πρέπει να φάει αυτή την εβδομάδα, να συντηρήσει την οικογένειά του, να πληρώσει το ρεύμα του. Πρέπει όμως να το δούμε και κάπως μονιμότερα. Δηλαδή να δούμε αν δουλεύοντας κάποιος μπορεί να τα καταφέρει έστω και με λιγότερα χρήματα, ιδιαίτερα μάλιστα αν έχει και σ’ αυτές τις περιοχές κάποιο σπίτι που του άφησε ο πατέρας του, ο παππούς του, κάποιο χωράφι δικό του, όπου δουλεύοντας είτε σε μια κτηνοτροφική μονάδα, σε ένα θερμοκήπιο, σε ένα χωράφι, σε ένα λαχανόκηπο, θα καταλάβει ότι «τελικά μετά από 5-6 μήνες που δουλεύω εδώ, δεν είναι τρομερά δύσκολο να εκτρέψω κι εγώ δέκα δικά μου πρόβατα ή να φτιάξω ένα στρέμμα δικό μου λαχανόκηπο ή να καλλιεργήσω και δέκα δέντρα δικά μου».
Αυτό εννοώ όταν λέω δημιουργία μονιμότερης ευκαιρίας απασχόλησης, μέσω της ευκαιριακής απασχόλησης από τα προγράμματα αντιμετώπισης της ανεργίας.
Πηγαίνοντας κάποιος μέσω των προγραμμάτων αντιμετώπισης της ανεργίας, μπορεί γρήγορα και για κάποιο χρονικό διάστημα να αποκτήσει εμπειρία δουλεύοντας. Θα δουλέψει σε μια κτηνοτροφική μονάδα.
Δημοσιογράφος: Ναι, αλλά θέλει μια βοήθεια στην αρχή του κ. Υπουργέ.
Υπουργός: Εννοείται. Αν αποφασίσει να κάνει και τη δική του επιχείρηση παρακάτω, να κάνει δηλαδή το δικό του χωράφι, το δικό του θερμοκήπιο, το δικό του στάβλο, εκεί έρχεται η βοήθεια από το κράτος και να πει «ναι, να σε βοηθήσω κι εγώ, να σου δώσω μια μαγιά χρημάτων μέσω της βοήθειας ν’ αποκτήσεις ζωικό κεφάλαιο, ένά μηχάνημα κτλ., έτσι ώστε να στηθείς προκειμένου να αρχίσεις να αποδίδεις».
Θέλω όμως να πω κάτι γιατί συνήθως όταν μιλούμε για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της ανεργίας, όλη η προσπάθειά μας εστιάζεται στους μεγάλους αριθμούς που είναι ο εργάτης. Θέλω να εφιστήσω την προσοχή σ’ ένα κομμάτι αυτών των ανέργων που είναι νέοι άνθρωποι, είναι μορφωμένοι άνθρωποι, με σοβαρές μεταπτυχιακές σπουδές, Master, διδακτορικά..
Δημοσιογράφος: Φεύγουν στο εξωτερικό κ. Υπουργέ για να βρουν δουλειά.
Υπουργός: Και χάνουμε τον «αφρό» αυτής της κοινωνίας την ώρα που ταυτόχρονα πρέπει να πω ότι κακώς βλέπουμε το κομμάτι της επιστροφής και απασχόλησης μόνο από την πλευρά της αντιμετώπισης της ανεργίας. Η γεωργία μας έχει ένα μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα, έχει ένα γηρασμένο αγροτικό δυναμικό σε όλη την Ευρώπη. Μόνο το 6% των αγροτών είναι κάτω από 35 χρόνων. Γι’ αυτό και επιβλήθηκε στη νέα ΚΑΠ, να δοθεί 2% των χρημάτων της συνολικής χρηματοδότησης της νέας ΚΑΠ, για να ενισχυθεί ο ανθρώπινος πόρος, το ανθρώπινο δυναμικό στη γεωργία.
Δημοσιογράφος: Η επισήμανση είναι κοινή από νέους ανθρώπους που θέλουν ν’ ασχοληθούν με τη γεωργία: Γραφειοκρατία κ. Υπουργέ.
Υπουργός: Έτσι είναι. Υπάρχει μια πολυπλοκότητα που πρέπει να την αντιμετωπίσουμε.
Δημοσιογράφος: Αν μη τι άλλο είστε από τους Υπουργούς που δεν προσπαθούν να ωραιοποιήσουν καταστάσεις. Αυτό συμβαίνει σπάνια ξέρετε, ένας Υπουργός να το λέει.
Υπουργός: Είναι γνωστά τα προβλήματα. Αλλά να μη νομίζετε ότι είναι και κάτι που αντιμετωπίζεται σε μια μέρα. Θα σας πω τι κάναμε. Είναι αλλαγή φιλοσοφίας αυτό που προσπαθώ να εξηγήσω. Η Ελλάδα έχει 3-4 Ελλάδες σε ό,τι αφορά στη γεωργική παραγωγική διαδικασία. Έχει μια νησιώτικη Ελλάδα που έχει ιδιαιτερότητες σε ό,τι αφορά στη δική τους παραγωγική διαδικασία, τη σχέση με τον τουρισμό, το μέγεθος της αγροτικής εκμετάλλευσης, τα ποιοτικά προϊόντα, τη σύνδεση με τον τουρισμό, τις ιδιαιτερότητες των αποστάσεων. Έχουμε μια ορεινή Ελλάδα που είναι μια ιδιαίτερη Ελλάδα. Από εκεί περνάει η κτηνοτροφία μας, έχει τους πόρους της άθικτους, τα νερά της, το εξαιρετικό της περιβάλλον, την εξαιρετική παράδοση, τη γη και τα προϊόντα. Έχουμε μια πεδινή Ελλάδα και υπάρχει και μια τέταρτη τη λεγόμενη περιαστική Ελλάδα. Δηλαδή είναι οι παλιοί λαχανόκηποι, τα παλιά κοτοπουλάδικα που έφερναν ένα φρέσκο αυγό, ένα φρέσκο μαρούλι γρήγορα στο αστικό κέντρο, έτσι ώστε και ο άνθρωπος του αστικού περιβάλλοντος που δεν έχει το δικό του λαχανόκηπο να μπορεί να βρει κάθε πρωί στη λαϊκή ή στο σούπερ μάρκετ…Λοιπόν, αυτές οι τέσσερις Ελλάδες ουσιαστικά είναι αυτές που θέλουμε ξέχωρα να τις υποστηρίξουμε. Είναι άλλα τα προβλήματα του εκπροσώπου από την περιαστική Ελλάδα από αυτά του νησιώτη που προσπαθεί να κάνει το δικό του τυρί…
Συνεργατικοί σχήματα που διευρύνουν το αντικείμενο της γεωργίας
Υπουργός: Τι είπε ο κ. Χρυσίνας: Είπε ότι «θέλουμε να δημιουργήσουμε έναν νέο θεσμό». Ποιος είναι αυτός; Ο θεσμός της οικοτεχνίας, αυτό περιέγραφε. Δηλαδή τι; Μέχρι τώρα νομίζαμε ότι η παραγωγική διαδικασία, κάποιος κάνει τη γεωργία και μετά υπήρχε ο μεταποιητής, δηλαδή πήγαινε στο εργοστάσιο γάλακτος, στην Αθήνα στη ΔΕΛΤΑ, στη Θεσσαλονίκη στη ΜΕΒΓΑΛ και κάποια άλλα, στην ΑΓΝΟ, για να μεταποιηθεί το γάλα, να γίνει τυρί στο τυροκομείο, γιαούρτι κτλ. ή παστεριωμένο γάλα κτλ.
Θέλει να πει ότι μπορεί να υπάρξει ένα ενδιάμεσο κομμάτι που μπορεί κάποιος που είναι μερακλής, έχει εξαιρετική πρώτη ύλη, να κάνει για τη ντόπια μικρή αγορά ή για το αστικό κέντρο, μια μικρή οικοτεχνία, που λέει «κάνω εγώ τα δικά μου λουκάνικα και τα πηγαίνω, κάνω το δικό μου γιαούρτι και το πηγαίνω». Επώνυμα, είναι βιολογικό, τον ξέρουν. Σ’ αυτές τις σχέσεις υπάρχει μια εμπιστοσύνη που αναπτύσσεται. Αυτός ο θεσμός δεν υπάρχει. Προσπαθούμε να τον δημιουργήσουμε, είναι μια μεγάλη ευκαιρία, έχει όμως δυο δυσκολίες που πρέπει να τις επισημάνουμε. Πρέπει να προστατεύσουμε την υγεία του καταναλωτή. Δε θα πρέπει το μέγεθος να είναι εις βάρος της υγείας και της προστασίας του καταναλωτή. Πρέπει να σιγουρέψουμε δηλαδή, ανεξάρτητα αν δεν κάνει ένα εκατομμύριο γιαούρτια και κάνει 10.000 γιαούρτια, ότι κι αυτός φοράει τα γάντια, κι αυτός κάνει σωστή δουλειά και αποστειρώνει. Άρα λοιπόν μόλις γίνουν αυτές οι προδιαγραφές και στηθούν, θα επιτραπεί αυτού του είδους η οικοτεχνική παραγωγική διαδικασία. Θέλω να πω ένα δεύτερο που επίσης επισημάνθηκε: Κατά την άποψή μου στη σύγχρονη εποχή κανείς δεν πρέπει να μπαίνει μόνο σε μια παραγωγική διαδικασία και να πει «θ’ αρχίσω να κάνω κάτι χωρίς να σιγουρέψω ούτε τα προηγούμενά μου βήματα, ποιος θα μου δώσει την πρώτη ύλη, ποιος θα μου δώσει το σπόρο, ούτε τα επόμενα βήματα, πού θα το πάω αυτό».
Εκείνο το εργαλείο και αυτό είναι επίσης μια μεγάλη τομή στη γεωργία, είναι αυτές οι συμπράξεις καινοτομίας, δηλαδή αυτά τα clusters. Λέμε, πρέπει να μπουν όλοι οι κρίκοι της αλυσίδας, αυτός που κάνει το σπόρο, αυτός που θα καλλιεργήσει το μαρούλι, αυτός που θα το μεταποιήσει, ο διακινητής και ο καταναλωτής, είναι όλοι στην ίδια αλυσίδα. Αυτή είναι η κοινή οργάνωση αγοράς που θέλει να επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρέπει να δουν ότι το συμφέρον του ενός είναι συνυφασμένο με το συμφέρον και του προηγούμενου. Είναι λάθος να τον σβήσουμε τον προηγούμενο, να του αρπάξουμε τα λεφτά, γιατί πεθαίνοντας αυτός, θα πεθάνει κι ο επόμενος. Και να πάω αυτή την αλυσίδα μέχρι το τέλος, που είναι ο καταναλωτής. Πρέπει να μπει στο παιχνίδι αυτό και ο τελικός χρήστης και ν’ ακούσουν τι θέλει ο τελικός καταναλωτής. Καμιά φορά ο τελικός καταναλωτής είναι διαβητικός, λέει «εγώ θέλω αυτά τα προϊόντα». Είναι νεφροπαθής, είναι παχύσαρκος, είναι θηλάζουσα μητέρα, είναι εγκυμονούσα, είναι υπερήλικας και λέει ότι «θέλω να λύσουμε τα προβλήματα, να προλάβουμε τα προβλήματα της οστεοπόρωσης. Όλοι μαζί θα πρέπει.. Και χαίρομαι τώρα που και ο τραπεζικός τομέας έρχεται και επενδύει σ’ αυτή την αλυσίδα παραγωγής.
Αναπτυξιακές τομές – Ζώνες Υδατοκαλλιεργειών, Κτηνοτροφίας και Θερμοκηπίων
Υπουργός: Τέθηκε και θέμα γραφειοκρατίας. Αφήσαμε σ’ έναν άνθρωπο να ξεπεράσει δέκα γραφειοκρατικά βήματα, θέλουμε λέμε να έχουμε έναν γεωργό επιχειρηματία, έναν κτηνοτρόφο επιχειρηματία. Τι κάναμε γι’ αυτό τον κτηνοτρόφο επιχειρηματία απ’ αυτά που κάνουμε στο βιομήχανο ή στο βιοτέχνη επιχειρηματία;
Πήγαμε για παράδειγμα στη Θεσσαλονίκη, το κράτος πήρε μια περιοχή στη Σίνδο και είπε «εδώ θέλω ν’ αναπτύξω τη βιομηχανική ζώνη Θεσσαλονίκης ή τη βιοτεχνική ζώνη Πιερίας». Εκεί το καθαρίσαμε, φτιάξαμε δρόμους, βάλαμε νερό, πήραμε τους βιολογικούς καθαρισμούς και το ετοιμάσαμε και εκεί είπαμε πλέον κόβοντάς το σε κομμάτια, οικόπεδα, «εσύ είσαι επιχειρηματίας, θέλεις να κάνεις εδώ τη βιοτεχνία σου, δύο στρέμματα στοιχίζουν 1.000 ευρώ το μήνα, παρ’ τα και στήσε τη βιομηχανία σου».
Όλα τα προβλήματα, αδειοδοτήσεων κτλ., τα είχε λύσει το κράτος με το κράτος μόνο του, με το Δήμο, με τις Υπηρεσίες του. Το κάναμε αυτό γι’ αυτούς που θέλουν να κάνουν μια θερμοκηπιακή ζώνη; Όχι. Το κάναμε αυτό γι’ αυτόν που θέλει να κάνει ιχθυοκαλλιέργειες; Όχι. Το κάναμε για τους κτηνοτρόφους; Όχι. Να λοιπόν που τώρα το κάναμε. Στήσαμε μια μεγάλη θερμοκηπιακή ζώνη και μάλιστα πάνω σε γεωθερμικά πεδία στην Ξάνθη για 2.000 στρέμματα, ήδη δημιουργούνται 500 τέτοια στρέμματα θερμοκήπια. Κάναμε ήδη την πρώτη θεσμοθετημένη ζώνη ιχθυοπαραγωγής στην Κατερίνη. Στήνουμε το πρώτο τέτοιο κτηνοτροφικό πάρκο, κτηνοτροφική ζώνη στην Τρίπολη, στην Αρκαδία. Αυτά για μένα είναι εργαλεία που θα λύσουν πάρα πολλά απ’ αυτά τα προβλήματα που περιγράφετε. Να γίνει δηλαδή one door, ν’ ανοίξει μια πόρτα και να μπει και να ξέρει ότι αυτό είναι το επιχειρηματικό του περιβάλλον.
Θέλω να πω όμως κάτι και για την πολυπλοκότητα. Επειδή τώρα εγώ εκπροσωπώ και το κράτος σ’ αυτό το τραπέζι, άσχετα αν μέχρι χθες ήμουν κι εγώ από την άλλη πλευρά, θέλω να δώσω δίκιο στο κράτος λέγοντας το εξής: Το κράτος τις περισσότερες φορές αμυνόμενο δημιουργούσε πολύπλοκες καταστάσεις για να πιάσει τυχόν νοθείες, παρανομίες, τη διαφθορά. Νομίζω ότι αυτό δημιούργησε μια πολυπλοκότητα. Έβαζε δηλαδή πέντε βήματα ελέγχου, πέντε πόρτες, τις πιο πολλές φορές αυτό πολλαπλασίαζε και τη διαφθορά. Είμαι περήφανος διότι η ψηφιακή τεχνολογία σήμερα, έχει αποτελέσματα, τα οποία βλέπετε. Ίσως λίγοι ξέρουν ότι το ΥπΑΑΤ είναι ένα από τα πιο ψηφιακά Υπουργεία και μάλιστα τώρα που όλοι ζητούν πραγματικά να συρρικνωθεί ο δημόσιος τομέας, δε μπορούμε να πάρουμε ανθρώπους, η αξιοποίηση της τεχνολογίας και ιδιαίτερα της Πληροφορικής, είναι ο πιο καλός τρόπος να λυθούν αυτά τα προβλήματα.
Δείτε με τι ευκολία εντοπίστηκαν ένα σωρό παρανομούντες σε ό,τι αφορά στις επιδοτήσεις, σε ό,τι αφορά τις πιστοποιήσεις, σε ό,τι αφορά την κτηνοτροφία. Αυτό βγάζει τη σχέση ανθρώπου με άνθρωπο, άρα ένας υπολογιστής μπορεί γρήγορα να δει εάν και κατά πόσον είσαι ή δεν είσαι δικαιούχος και πάλι όμως η πολυπλοκότητα υπάρχει. Αναφέρθηκε στις αδειοδοτήσεις των κτηνοτροφικών μονάδων. Χρειάστηκε να κάνουμε νόμο για ν’ απλουστευθούν κάποια πράγματα διότι πραγματικά υπάρχει μια πολυπλοκότητα σε όλη αυτή την αδειοδότηση. Και το κάναμε κι αυτό για να διευκολύνουμε.
Εξακολουθεί να ισχύει το πρόγραμμα παραχώρησης γης έναντι χαμηλού ενοικίου. Ακόμα υπάρχει και δίνεται. Δώσαμε αρκετές χιλιάδες στρέμματα τέτοιου είδους γη και μάλιστα ξεκινήσαμε δίνοντας κατά προτεραιότητα γη σε γεωτεχνικούς επιστήμονες. Γιατί με αυτόν τον τρόπο είναι ενσωματωμένη η γνώση. Πηγαίνοντας ένας γεωπόνος δε θα χρειαστεί επιμόρφωση για να κάνει κάτι, γιατί την έχει εκ των προτέρων. Και μάλιστα όχι σε μεμονωμένα άτομα, αν είσαι μόνος σου παίρνεις 25 στρέμματα, αν είστε δύο 50, τρεις 75 και τέσσερα άτομα για να μπορούν να κάνουν και μια μικροεπιχείρηση, 100 στρέμματα.
Επιδοτούμενες καλλιέργειες
Δημοσιογράφος: Θα μου επιτρέψετε να μείνουμε στα ερωτήματα του κόσμο. «Το βαμβάκι κι ο καπνός έχουν τελειώσει. Σε ποιες καλλιέργειες πρέπει να στραφούμε;»
Υπουργός: Κανένα απ’ αυτά δεν τελείωσε. Ούτε το βαμβάκι ούτε ο καπνός. Προχθές ανακοινώσαμε, λίγο καιρό πριν, ότι ήρθε η Phillip Morris και λέει «από τον εξαιρετικό καπνό που παράγετε εγώ κάνω σύμβαση επίσημη με το ελληνικό κράτος, θα πάρω το 50%». Έχω βάλει την υπογραφή μου εγώ με τον Πρόεδρο της Phillip Morris. Παράγουμε εξαιρετικής ποιότητας καπνά.
Χάρις σ’ αυτήν τη σύμβαση που έκανε το κράτος με αυτή τη μεγάλη εταιρεία κατανάλωσης καπνού, οι 3-4 εταιρείες που μεταποιούν καπνό έκαναν ήδη συμβάσεις με τη Phillip Morris. Πρόσφατα στις Σέρρες μαζεύτηκαν 3.000 καπνοπαραγωγοί για να κάνουν όλο αυτό το clustering και στη συνέχεια μπήκε και η Τράπεζα σ’ αυτή την ιστορία για να τους βοηθήσει. Γιατί σας είπα, αυτές είναι λύσεις ολοκληρωμένες.
Δημοσιογράφος: Δίνονται επιδοτήσεις γι’ αυτά τα προϊόντα από την Ευρώπη;
Υπουργός: Φυσικά. Ο καπνός υποστηρίζεται, το βαμβάκι είναι νούμερο ένα στην υποστήριξη. Και το βαμβάκι μας είναι εξαιρετικής ποιότητας βαμβάκι. Ούτε πρόκειται να σταματήσει η υποστήριξή του, ούτε έχει σβήσει η καλλιέργειά του, ειδικά στον κάμπο.
Εξωστρέφεια ελληνικών ποιοτικών προϊόντων
Δημοσιογράφος: Να μείνουμε στην ενότητα αυτή των ερωτημάτων, να πάμε και στα επόμενα που έρχονται κατά τη διάρκεια της εκπομπής. «Στο εξωτερικό υπάρχει τεράστια ζήτηση για κατσικίσιο γάλα και τυρί. Η Ελλάδα ωστόσο όχι μόνο δεν εξάγει αλλά εισάγει κιόλας. Γιατί δεν ενισχύετε την κτηνοτροφία;»
Υπουργός: Λάθος. Είναι παραπάνω απ’ αυτό που παράγουμε. Αυτό είναι το πρόβλημα, γιατί πρέπει να γνωρίζει ο κόσμος ότι στο τυρί φέτα που είναι ας το πούμε κύριο εξαγώγιμο και εσωτερικής κατανάλωσης προϊόν μας, 70% του γάλακτος πρέπει να είναι γάλα πρόβειο και 30% του γάλακτος πρέπει να είναι κατσικίσιο. Μόνον έτσι είναι ένα προϊόν -ελληνική φέτα ΠΟΠ, Προϊόν με Ονομασία Προέλευσης. Για να παράξουμε λοιπόν αυτή τη φέτα, καταναλώνουμε πολύ πρόβειο γάλα και πολύ κατσικίσιο γάλα. Δεν περισσεύει γάλα κατσικίσιο για να το φτιάξουμε και μόνο κατσικίσιο τυρί, μόνο με κατσικίσιο γάλα.
Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα το Υπουργείο, την πρώτη μέρα που πήγα στη Βουλή, από το πιο επίσημο βήμα, είπα και θα το θυμούνται εδώ οι συνομιλητές μας, ότι η κτηνοτροφία μας είναι ο πιο αδύναμος κρίκος και η μεγάλη ευκαιρία για τη γεωργία μας. Δε μπορεί μια χώρα που θέλει να λέγεται γεωργική, να εισάγει κτηνοτροφικά προϊόντα αξίας πάνω από 2 δις ευρώ. Δηλαδή κρέας και τυροκομικά.
Δημοσιογράφος: Με βάση τα στοιχεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης να δούμε την αύξηση που παρουσιάζουν οι εξαγωγές κάποιων προϊόντων, αλλά και τις εισαγωγές. Σύμφωνα με τα στοιχεία σας, έχουν αυξηθεί στην Κίνα και μάλιστα είναι και επίκαιρο το ταξίδι του Πρωθυπουργού, το ελαιόλαδο κατά 67,5%. Έχουμε κάνει τους Κινέζους να παίρνουν όλοι ελαιόλαδο.
Υπουργός: Και έχουμε ακόμα μεγαλύτερα περιθώρια. Ένα από τα θέματα που θα συζητήσει ο Πρωθυπουργός είναι και αυτό.
Δημοσιογράφος: Έχουμε εξαγωγές ελληνικών φρούτων και λαχανικών, συν 205%;
Υπουργός: Σε ορισμένες χώρες ναι. Ειδικά προς την Κεντρική Ευρώπη.
Δημοσιογράφος: Οι εξαγωγές φράουλας στη Ρωσία στο +68%. Την ίδια στιγμή όμως κ. Υπουργέ, κι εδώ έρχομαι σ’ αυτό που μας λέει κι ένας φίλος στο μήνυμά του, γιατί παίρνουμε λεμόνια, την ίδια στιγμή παίρνουμε ρεβίθια από το Μεξικό και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, φασόλι από την Κίνα και τη Μαδαγασκάρη, φακές από τον Καναδά, πατάτες από την Αίγυπτο, λεμόνια από την Αργεντινή και την Τουρκία και τομάτες από την Ιταλία και τη Γερμανία. Είναι δυνατόν;
Υπουργός: Στα ξηρικά μας χωράφια, που είναι περίπου το 70% της καλλιεργούμενης έκτασης στον τόπο, μια ζωή οι γεωργοί μας έβαζαν μια χρονιά σιτηρά, δυο χρονιές σιτηρά, δηλαδή στάρι, μαλακό σκληρό, κριθάρι για να έχουν και ζωοτροφές κτλ. και την άλλη χρονιά έβαζαν ψυχανθή φυτά. Ψυχανθή φυτά είναι τα όσπρια, που αναφέρατε για το τραπέζι μας, τα ρεβίθια, τα φασόλια, οι φακές, τα μπιζέλια και ψυχανθή είναι και οι αντίστοιχες ζωοτροφές, ο βίκος, τα κτηνοτροφικά κουκιά, τα κτηνοτροφικά μπιζέλια. Μ’ αυτό τον τρόπο εξασφάλιζαν και ενεργειακές τροφές από τα σιτάρια, ψωμί δηλαδή, και ζωοτροφές και τροφές για τον εαυτό τους. Ήρθε ένα πρωί η Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτό ήταν μεγάλο λάθος, όσοι από μας φώναξαν τότε δεν ακούστηκαν. Όσοι φωνάξαμε τότε «προσέξτε, επιδοτώντας τα ξηρικά χωράφια μόνο τα σιτηρά, οδηγείτε τα ξηρικά μας χωράφια της Ευρώπης όλης, αλλά και της Ελλάδος, πρώτον στη μονοκαλλιέργεια, κανένας γεωργός δε θα βάζει ψυχανθές αν δεν επιδοτείται, επειδή προσβλέπει στην επιδότηση. Δεύτερον, η μονοκαλλιέργεια θα φέρει τις ανάγκες για λιπάσματα, θα φέρει έντομα και αρρώστιες μέσα στα χωράφια, θα χρειαστούν περισσότερα φυτοφάρμακα». Αυτό λέγεται αμειψισπορά, εναλλαγή καλλιεργειών. Το λέω τώρα γιατί η νέα ΚΑΠ έρχεται αυτό, που δεν κάναμε 15-20 χρόνια τώρα, να το επιβάλλει με νόμο. Καταστρέφουμε τα χωράφια μας, κάναμε τη χώρα μας εισαγωγέα όλων αυτών των ψυχανθών.
Στη χώρα μας μειώθηκε η κτηνοτροφία γιατί έχασε και τις ζωοτροφές της.
Πατάτες από την Αίγυπτο. Κατ’ αρχήν, μια καλλιέργεια, καλλιεργείται και φτάνει σε ένα σημείο συγκομιδής σε μια συγκεκριμένη περίοδο. Ας πούμε στη χώρα μας φτιάχνουμε ντομάτες χωραφίσιες δυο- τρεις μήνες το καλοκαίρι. Αν θέλουμε να έχουμε και νωρίτερα και αργότερα, πηγαίνουμε με τα θερμοκήπια και επεκτείνουμε την καλλιέργεια. Το ίδιο ισχύει και για πολλά φρούτα και λαχανικά.
Έχουμε σήμερα περιθώριο να επεκταθεί μια καλλιέργεια, η περίοδος καλλιέργειας και συγκομιδής με διαφόρους τρόπους, με πρώιμες ποικιλίες, με όψιμες ποικιλίες, έτσι ώστε, αντί να παράγουμε 3 και 4 μήνες, να παράγουμε 7 και 8 μήνες ή και περισσότερο. Πολλές φορές πρέπει να αναδιαρθρώσουμε πάρα πολλά φρούτα και λαχανικά γι’ αυτό το πράγμα.
Στήριξη σε νεοεισερχόμενους αγρότες
Δημοσιογράφος: Κάποιος ο οποίος μας βλέπει τώρα στο σπίτι δεν έχει ασχοληθεί ποτέ του με τον αγροτικό τομέα, πει «ξεκινάω εγώ, φεύγω από το σπίτι μου και πάω στο Υπουργείο και λέω στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ξέρετε κάτι; Εγώ δούλευα μηχανικός αυτοκινήτων αλλά θέλω τώρα να γίνω αγρότης, βρείτε μου χωράφια, δώστε μου και λεφτά να καλλιεργήσω». Μπορεί κάποιος να το κάνει αυτό;
Υπουργός: Μπορεί να το κάνει κι εμείς θα τον βοηθήσουμε και αυτόν.
Δημοσιογράφος: Πώς μπορεί να το κάνει κ. Υπουργέ;
Υπουργός: Μπορεί να έρθει, θα τον εκπαιδεύσουμε.
Δημοσιογράφος: Κάποιος άνθρωπος ο οποίος δεν έχει σχέση; Ούτε να έχει χωράφι, τίποτε;
Υπουργός: Ναι, μπορεί, ακόμη και αυτός. Επαναλαμβάνω, δώσαμε χωράφια σε αρκετούς από αυτούς. Υπάρχουν χωράφια που μπορούμε να τα δώσουμε..
Δημοσιογράφος: Συγνώμη, μπορεί κάποιος άνθρωπος που ασχολιόταν, είχε μια εργασία σε μια επιχείρηση και βρέθηκε εκτός επειδή η επιχείρηση έκλεισε, να πάρει την οικογένειά του ή εκείνος μόνος του ν’ ασχοληθεί τώρα με την καλλιέργεια χωρίς να έχει στην ιδιοκτησία του γη και χωρίς να έχει και κεφάλαιο;
Υπουργός: Πηγαίνετε σε μια ακραία κατάσταση. Δεν έχει τίποτα, δεν έχει χωράφια, δεν έχει σπίτι, δεν έχει χρήματα κτλ. Ακόμη κι αυτόν μπορούμε να τον βοηθήσουμε. Γιατί μας ενδιαφέρει να γυρίσει ένας νέος άνθρωπος ακόμη κι αν είναι μηχανικός όπως είπατε, γιατί για μας το να τον βοηθήσουμε να του πούμε «έλά δω, θα σου κάνουμε έναν μικρό στάβλο να πάρεις δέκα πρόβατα, να κάνεις έναν μικρό λαχανόκηπο και να παράξεις», δεν είναι τρομερά δύσκολο. Επίσης, ακόμη κι αυτούς που δεν ξέρουν τίποτα, τους πιάνουμε από το χέρι, κάνουμε τους λεγόμενους επιδεικτικούς αγρούς. Και αγρότης να είναι κάποιος που έχει μάθει να καλλιεργεί ρύζι, είναι πάρα πολύ δύσκολο να τον μάθεις να καλλιεργεί ρίγανη. Του λέμε «έλα εδώ, θα βάλουμε εμείς μαζί σου, με τους δικούς μας επιστήμονες, μας βοηθούν οι ντόπιοι Δήμοι». Να πάνε τώρα στο Δήμο του Εμμανουήλ Παππά στις Σέρρες να δουν που έχουμε βάλει 2 στρέμματα, να μάθει ο κόσμος πώς καλλιεργείται η ρίγανη, πώς καλλιεργείται το θυμάρι, πώς καλλιεργείται η μαντζουράνα. Δεν τον αφήνουμε τυφλά να πάει να παιδευτεί, αυτό θέλω να πω.
Δε λέει κανένας ότι είναι ρόδινα, ουαί κι αλίμονο αν ήταν ρόδινα. Θα ήταν ρόδινα κι εδώ. Δεν πάμε ν’ αντικαταστήσουμε μια ωραιοποιημένη κατάσταση με κάτι που είναι δύσκολο. Πάμε να κάνουμε κάτι που είναι ευκολότερο από αυτό που γίνεται τώρα. Είναι άνεργος, υποφέρει, δυσκολεύεται να τα φέρει βόλτα, λέμε «να μια ευκαιρία». Τίποτα δεν είναι εύκολο, θα ιδρώσει, θα δουλέψει σκληρά και θα υποφέρει. Και αυτά τα παιδιά υπέφεραν όλα, δεν έγινε τίποτε αυτόματα μ’ ένα κουμπί να λυθούν τα προβλήματα.
Για τους εποχικούς εργάτες και τα περιστατικά στη Μανωλάδα
Δημοσιογράφος: Κύριε Υπουργέ, επειδή πρέπει να ολοκληρώσουμε, εκτός εξεταστέας ύλης δυο τελευταία ερωτήματα επειδή είναι στην επικαιρότητα και ήταν στην επικαιρότητα. Πρώτον, η Μανωλάδα.
Υπουργός: Η χώρα μας, το έχω πει και δημόσια, έχει κατά περιόδους, σε περιόδους αιχμής, ανάγκη από εποχικούς εργάτες. Δηλαδή στη Μανωλάδα, για έναν δυο μήνες πρέπει να πάνε εκεί 2.000-3.000 άτομα να μαζέψουν τις φράουλες. Μας απασχόλησε και μας απασχολεί να δώσουμε μια μονιμότερη λύση. Δεν τιμά τη χώρα μας αυτό, μια χώρα φιλόξενη, δε μας τιμά ούτε έχει ένα μέλλον η γεωργία όταν πάμε ξανά στις εποχές δουλοπάροικων. Πρέπει να δώσουμε μόνιμες λύσεις σ’ αυτά τα προβλήματα. Σε λίγο οι άνθρωποι αυτοί θα χρειαστεί να πάνε να μαζέψουν ροδάκινα, καρπούζια κτλ.
Λέω λοιπόν: Πώς μπορούμε ν’ αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα; Κατά την άποψή μου και αυτό δουλεύουμε και θα είναι μια τομή αν το καταφέρουμε, θα πρέπει να κάνουμε camping εποχιακών εργατών, όπου θα μπορεί κανείς να πάει δυο μήνες. Όπως για κάθε επισκέπτη της παραλίας φροντίσαμε να του κάνουμε ένα camping, να φράξουμε ένα χώρο να μπορεί να βάλει τη σκηνή του ή το τροχόσπιτό του, να μπορεί να πλυθεί, να έχει μια στοιχειώδη υγιεινή. Οι συνεταιρισμοί ή οι επιχειρηματίες οι ίδιοι λένε «ναι, ν’ αγοράσουμε εμείς τρεις σκηνές». Σήμερα έχει εξαιρετικές τέτοιου είδους εγκαταστάσεις. Για να μπορεί να έχει μια τουαλέτα, να πάει να πλύνει το πρωί τα χέρια του, να γυρίσει από τη δουλειά του και να κάνει ένα ντους.
Για τις απεργίες των εκπαιδευτικών μέσα στην περίοδο των Πανελλήνιων Εξετάσεων
Δημοσιογράφος: Για το δεύτερο επικαλούμαι την πανεπιστημιακή σας ιδιότητα επειδή έχουμε τώρα το θέμα των πανελλαδικών. Πείτε μου κάτι και γι’ αυτό. Θα ήθελα ένα σχόλιο από σας.
Υπουργός: Δεν πρέπει κατά την άποψή μου να παίζουμε με την αγωνία των παιδιών. Τα παιδιά περνούν δύσκολη περίοδο, καλά είναι να μην τα χρησιμοποιούμε με τέτοιο τρόπο, ώστε να πετύχουμε κάποια συνδικαλιστικά μας αιτήματα. Αυτό δε σημαίνει ότι τα αιτήματα δεν είναι σωστά, απλά η χρήση αυτού του εργαλείου για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων είναι λανθασμένη.