Με ικανοποίηση διαπιστώσαμε την πρόθεση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να συμπεριλάβει στο υπό κατάθεση πολυνομοσχέδιο το μεγαλύτερο μέρος της νομοθετικής πρότασης για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση της δραστικής ουσίας των γεωργικών φαρμάκων που καταρτίσαμε τον Οκτώβριο – Νοέμβριο του 2011 και εγκρίναμε ομόφωνα σε συνεδρίαση της Διοικούσας Επιτροπής (Δ.Ε.) στις 13 Δεκεμβρίου του 2011.
Σκοπός της πρότασής μας αυτής είναι ο έλεγχος και η επιβολή της ορθής επιλογής και χρήσης των γεωργικών φαρμάκων στα πλαίσια της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας, καθώς και της παρακολούθησης της διακίνησης των εγκεκριμένων γεωργικών φαρμάκων στην Ελλάδα, μέσω της εφαρμογής της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης και της Ηλεκτρονικής Καταγραφής της Διακίνησης των γεωργικών φαρμάκων.
Η συρρίκνωση του δημόσιου τομέα σε προσωπικό και η μείωση της δυνατότητας μετακίνησης εκτός έδρας των δημοσίων υπαλλήλων για επιτόπια επίσκεψη στο χωράφι, σε συνδυασμό με τη συνεχή και αυτοπρόσωπη παρουσία του υπεύθυνου επιστήμονα στα καταστήματα λιανικής πώλησης γεωργικών φαρμάκων που θεσπίστηκε με το άρθρο 35, παρ. 8 του ν. 4036/2012 (ΦΕΚ Α΄8), αλλά και την ανάγκη αποκλεισμού οιασδήποτε σκοπιμότητας εμπορικού κέρδους ενάντια στην ορθή επιλογή και χρήση των δραστικών ουσιών, καθιστά απαραίτητη και ωφέλιμη την ανάπτυξη ενός δικτύου συμβούλων με άδεια συνταγογράφησης ανεξάρτητων από τους διανομείς γεωργικών φαρμάκων και υπό τον έλεγχο και την εποπτεία των αρμόδιων δημόσιων υπηρεσιών.
Οι σύμβουλοι με άδεια συνταγογράφησης θα είναι υπεύθυνοι για την ορθή εφαρμογή της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις των επαγγελματιών χρηστών γεωργικών φαρμάκων και θα εκδίδουν ηλεκτρονική συνταγή χρήσης γεωργικών φαρμάκων που θα αφορά στη δραστική ουσία και στην ορθή χρήση της. Η επιλογή ενός συγκεκριμένου εμπορικού σκευάσματος που θα περιέχει τη συνταγογραφείσα δραστική ουσία θα γίνεται από τον υπεύθυνο επιστήμονα του καταστήματος λιανικής πώλησης γεωργικών φαρμάκων, ο οποίος σύμφωνα με το άρθρο 35, παρ. 7 του ν. 4036/2012 (ΦΕΚ Α΄8) έχει και την υποχρέωση να παρέχει γενικές πληροφορίες σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους για τον άνθρωπο και το περιβάλλον από τη χρήση του εμπορικού σκευάσματος ιδίως σχετικά με τις πηγές κινδύνου, την έκθεση του χρήστη, τον ορθό τρόπο αποθήκευσης, το χειρισμό και την εφαρμογή, την ασφαλή διάθεση του ψεκαστικού διαλύματος που απομένει μετά την εφαρμογή και τη διαχείριση των κενών συσκευασίας.
Ο τερματισμός της μέχρι σήμερα ανεξέλεγκτης αγοράς και χρήσης γεωργικών φαρμάκων και η εφαρμογή των κανόνων της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας θα έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του κόστους παραγωγής των αγροτικών προϊόντων λόγω: (α) της μείωσης των αχρείαστων, άκαιρων ή άστοχων επεμβάσεων φυτοπροστασίας με αγροχημικά και (β) της ελαχιστοποίησης της ανάγκης επέμβασης με γεωργικά φάρμακα ως συνέπεια της χρήσης των κατάλληλων καλλιεργητικών μέτρων για τον περιορισμό των επιβλαβών οργανισμών, της προστασίας των επωφελών οργανισμών και της διαχείρισης της εμφάνισης ανθεκτικότητας στις δραστικές ουσίες. Παράλληλα, η συνταγογράφηση των γεωργικών φαρμάκων θα διασφαλίσει στο μέγιστο βαθμό την παραγωγή προϊόντων χωρίς επικίνδυνα υπολείμματα γεωργικών φαρμάκων και συνεπώς θα οδηγήσει στην αυξημένη εμπιστοσύνη των εγχώριων και ξένων αγορών στα ελληνικά αγροτικά προϊόντα, στην αύξηση των εξαγωγών σε ιδιαίτερα απαιτητικές αγορές και στη βελτίωση της τιμής του παραγωγού.
Είναι αυτονόητο ότι η επιδιωκόμενη μείωση των επεμβάσεων με γεωργικά φάρμακα και η εξορθολόγηση αυτών θα ωφελήσει σημαντικά τόσο τον καταναλωτή, όσο και το περιβάλλον, καθιστώντας την αγροτική ανάπτυξη αειφόρο και «πράσινη».
Η τεχνολογική δυνατότητα της ηλεκτρονικής εφαρμογής της συνταγογράφησης και της καταγραφής της διακίνησης των γεωργικών φαρμάκων θα αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για τον αποτελεσματικό έλεγχο του συνόλου του συστήματος από τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες και την επιβολή των αναγκαίων κυρώσεων όπου χρειαστεί.
Η πρόταση της υποχρεωτικής εφαρμογής της ολοκληρωμένης καταπολέμησης και της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης της δραστικής ουσίας των γεωργικών φαρμάκων που θεσπίζει και την αμοιβή της παροχής υπηρεσιών για τη γεωπονική επιστημονική υποστήριξη, είναι πλήρως συμβατή με το σύγχρονο Ελληνικό πρότυπο αγροτικής ανάπτυξης που στοχεύει σε ποιοτικά και πιστοποιημένα προϊόντα και γι΄ αυτό έχει γίνει δεκτή με πολύ θετικές κρίσεις μέχρι σήμερα από τα έντυπα, ραδιοτηλεοπτικά και ηλεκτρονικά ΜΜΕ της χώρας, ενώ αποτέλεσε και κοινή πρόταση του Παραρτήματός μας με το Γεωπονικό Σύλλογο Μακεδονίας – Θράκης και την Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών (Π.Ε.Ν.Α.) στα πλαίσια της συνολικής πρότασης ΥΠΑΙΘΡΟΣ 2020.
Σημειωτέον ότι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση της δραστικής ουσίας των γεωργικών φαρμάκων θα πρέπει να εφαρμοστεί σε όλες τις καλλιέργειες και όχι μόνο σε κάποιες από αυτές μετά από την Υ.Α. που προβλέπει το υπό κατάθεση νομοσχέδιο, γιατί η ποιότητα του προϊόντος και η προστασία του καταναλωτή και του περιβάλλοντος πρέπει να διασφαλίζονται στο σύνολο της πρωτογενούς παραγωγής. Σε αντίθετη περίπτωση, ο έλεγχος της σωστής εφαρμογής της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης θα είναι ανεπαρκής και πιθανόν μη υλοποιήσιμος. Επίσης, ζωτικής σημασίας για την επιτυχή λειτουργία του συστήματος είναι η ηλεκτρονική καταχώρηση του μοναδικού κωδικού αριθμού της συνταγής κατά την πώληση του εμπορικού σκευάσματος στα καταστήματα λιανικής πώλησης για λόγους ιχνηλασιμότητας και ολοκληρωμένου ελέγχου (εφαρμογή συστήματος barcode).
Πρόταση του Παραρτήματός μας είναι ως αρμόδια Αδειοδοτούσα Αρχή για τις άδειες συνταγογράφησης να οριστεί το ΓΕΩΤ.Ε.Ε. και να εφαρμοστούν τα προβλεπόμενα από το άρθρο 5, παρ. 2 του Π.Δ. 344/2000 (ΦΕΚ Α΄ 297) που προβλέπει ρητά ότι «οι γεωτεχνικοί είναι οι μόνοι αρμόδιοι να εκδίδουν συνταγές φαρμάκων που αφορούν αντικείμενα της ειδικότητάς τους». Η άδεια συνταγογράφησης θα πρέπει να χορηγείται μόνο σε όσους γεωτεχνικούς έχουν αποδεδειγμένη επιστημονική επάρκεια με βάση τους τίτλους σπουδών τους και τα μαθήματα φυτοπροστασίας που έχουν παρακολουθήσει σε προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό επίπεδο. Θα πρέπει, επίσης, να θεσπιστεί από την πολιτεία ως υποχρέωση για την έκδοση της άδειας συνταγογράφησης και η επιτυχής παρακολούθηση σχετικού προγράμματος εκπαίδευσης για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και την επικαιροποίηση των γνώσεων στα θέματα της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας, που θα διοργανώνει το ΓΕΩΤ.Ε.Ε. σε συνεργασία με τα Α.Ε.Ι. και τις Επιστημονικές Εταιρείες. Τέλος, κρίνεται απαραίτητη η θέσπιση και η εφαρμογή πειθαρχικής διαδικασίας που θα επιβάλλει ποινές και θα αφαιρεί προσωρινά ή οριστικά την άδεια συνταγογράφησης (ή ακόμη και την επαγγελματική άδεια του ΓΕΩΤ.Ε.Ε.) σε περίπτωση αντιεπιστημονικής ή αντιδεοντολογικής δράσης του συνταγογράφου, ώστε να διασφαλισθεί το ύψιστο επίπεδο παροχής υπηρεσιών.
Με τιμή,
Για τη Δ.Ε.
Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Δρ. Αθανάσιος Σαρόπουλος Μάξιμος Πετρακάκης