Η VeGaia εκφράζει τις ανησυχίες της καθώς ο αριθμός των μολυσμένων εκτροφών μινκ στην Ελλάδα, συνεχίζει να αυξάνεται παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις της κυβέρνησης, το καθεστώς αυστηρής επιτήρησης και την εφαρμογή αυστηρών μέτρων βιοασφάλειας στις εκτροφές.
Αν και σύμφωνα με το ΥΠΑΑΤ, μετά την εμφάνιση του πρώτου κρούσματος σε εκτροφείο στην Ολλανδία τον Απρίλιο του 2020, θεσπίστηκαν ενισχυμένα μέτρα βιοασφάλειας και υγιεινής στα εκτροφεία μινκ στη Δυτική Μακεδονία, μέχρι σήμερα 23 από τις 91 μονάδες της χώρας έχουν βρεθεί θετικές στον SARS-CoV-2. Πρόκειται για ένα ποσοστό 25%, ίδιο με το ποσοστό της Δανίας, ή αλλιώς ένα στα τέσσερα εκτροφεία έχει μολυνθεί από τον ιό, ενώ είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι δεν έχει πραγματοποιηθεί έλεγχος σε όλες τις εκμεταλλεύσεις.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΔΥ, από τις 11 Νοεμβρίου 2020 έως τις 29 Ιανουαρίου 2021, οι αρμόδιες υπηρεσίες προέβησαν σε ελέγχους σε 450 εργαζόμενους σε μινκ, από τους οποίους προέκυψαν 84 θετικοί. Ελέγχθηκαν επίσης 32 από τις 91 εκτροφές της χώρας, και σε 21 από αυτές ανιχνεύθηκε ο ιός SARS-CoV-2. Η ανάλυση γονιδιώματος ολοκληρώθηκε σε 57 εργαζόμενους στα μινκ και σε 106 άτομα του γενικού πληθυσμού από τις κοντινές Περιφερειακές Ενότητες, και σε 13 από τις 21 θετικές εκμεταλλεύσεις. Η μετάλλαξη Y453F βρέθηκε σε 6 εργαζόμενους και σε 3 εκτροφές. Μέχρι τις 14 Φεβρουαρίου είχαν αναφερθεί άλλες δύο μολυσμένες μονάδες, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των μολυσμένων εκτροφείων στα 23, ενώ η μετάλλαξη Y453F εμφανίστηκε σε μία ακόμη εκμετάλλευση (σύνολο 4).
Παρόλα αυτά, στις 5 Φεβρουαρίου 2021, η υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Φωτεινή Αραμπατζή, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτού του ΜέΡΑ25, Σοφίας Σακοράφα, εξέφρασε την ικανοποίησή της για την «άμεση και αποτελεσματική» ανταπόκριση του υπουργείου, θέτοντας επιπρόσθετες ανησυχίες ως προς την καταλληλότητα του ΥΠΑΑΤ να διαχειριστεί ένα τόσο σοβαρό θέμα που έχει να κάνει με τη δημόσια υγεία.
Οι επιστήμονες θεωρούν τις μεταλλάξεις που συμβαίνουν στον οργανισμό αυτών των ζώων πολύ απειλητικές για την δημόσια υγεία, ως προς τις επιπτώσεις στην ικανότητα του ανθρώπινου οργανισμού να παράγει αντισώματα, στις επαναλοιμώξεις, στη θεραπεία της νόσου και στην αποτελεσματικότητα των εμβολίων που σχεδιάζονται για τον ιό SARS-CoV-2.
Σε έκθεση που δημοσίευσε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), αναφέρεται ότι όλα τα εκτροφεία μινκ διατρέχουν κίνδυνο να μολυνθούν από τον ιό SARS-CoV-2, ενώ σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων (OIE) και τον ΠΟΥ, ο κίνδυνος εισαγωγής και εξάπλωσης του ιού SARS-CoV-2, του ιού που προκαλεί τη νόσο COVID-19, από τις εκτροφές γουνοφόρων ζώων θεωρείται υψηλός.
Ειδικοί επιστήμονες σε δήλωσή τους η οποία δημοσιεύτηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2021, τονίζουν ότι η ταχεία μετάδοση του SARS-CoV-2 στα εκτροφεία μινκ, δείχνει ότι λόγω του μεγάλου αριθμού των ζώων και των συνθηκών υψηλού συνωστισμού, μόλις εισαχθεί ο ιός στις εκτροφές, είναι εξαιρετικά δύσκολο να ελεγχθεί, παρά τα ενισχυμένα μέτρα βιοασφάλειας και το καθεστώς αυστηρής επιτήρησης. Επιπλέον, τα μέτρα που λαμβάνονται αποτελούν ένα επιπλέον κόστος με επιπτώσεις στα συστήματα δημόσιας υγείας όσον αφορά το κτηνιατρικό και διοικητικό προσωπικό, το κόστος δειγματοληψίας βιολογικού υλικού, το κόστος διεξαγωγής των ελέγχων κτλ.
Οι αποφάσεις σχετικά με τα εκτροφεία μινκ που έχουν ληφθεί σε άλλες χώρες, με τελευταία τη Σουηδία η οποία ανέστειλε την εκτροφή μινκ τουλάχιστον για ένα έτος, καταδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος και την ανάγκη λήψης δραστικών μέτρων για την καταπολέμηση του ιού και των επικίνδυνων μεταλλάξεών του, για τον έλεγχο των δεξαμενών του, και για την αντιμετώπιση τόσο του παρόντος όσο και μελλοντικών κινδύνων.
Καθώς σύντομα θα ξεκινήσει νέος κύκλος αναπαραγωγής, και θα αυξηθεί ο αριθμός των μινκ στα εκτροφεία, δημιουργώντας ιδανικές συνθήκες για μεταλλάξεις, και καθώς αυτό είναι ένα τεράστιο ρίσκο που η κοινωνία δεν μπορεί να αναλάβει, ζητάμε την παρέμβαση του Υπουργού Υγείας, με σκοπό την άμεση λήψη μέτρων για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας και την υιοθέτηση μίας προληπτικής προσέγγισης, η οποία θα περιλαμβάνει και την αναστολή της εκτροφής μινκ τουλάχιστον για το 2021.