ΓΕΩΤΕΕ: Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς

Έγγραφο του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας που αναφέρεται στις Απόψεις- Προτάσεις του Επιμελητηρίου για το σχέδιο Νόμου «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς- Πρόγραμμα «ΑΡΓΟΣ»»

Στα πλαίσια της διαβούλευσης επί της νομοθετικής πρωτοβουλίας του Υπουργείου Εσωτερικών «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Πρόγραμμα ‘‘ΆΡΓΟΣ’’», παραθέτουμε παρακάτω τις σχετικές παρατηρήσεις και προτάσεις του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤ.Ε.Ε.):

Α. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Η λογική του εν λόγω νομοθετικής πρωτοβουλίας στηρίζεται στην ανάγκη αντιμετώπισης χρόνιων προβλημάτων στην αντιμετώπιση του ζητήματος των αδέσποτων σκύλων και γατών κυρίως και δευτερευόντως άλλων ειδών ζώων. Υπάρχει αδήριτη ανάγκη να αντιμετωπιστεί συντονισμένα το χρονίζον αυτό πρόβλημα, καθώς η χώρα εξακολουθεί να μην έχει οργανωμένες δομές και συστήματα που να αντιμετωπίζουν με έναν σύγχρονο, ευρωπαϊκού τύπου τρόπο τα χιλιάδες ζώα που υπάρχουν στα αστικά κυρίως κέντρα και διαβιούν υπό αυτό το καθεστώς.

Εντούτοις, επισημαίνουμε ότι το Επιμελητήριο δεν μετείχε σε καμιά προπαρασκευαστική διαδικασία της συγκεκριμένης νομοθετικής πρωτοβουλίας, αν και ο Νομοθέτης όφειλε εκ των προτέρων να ζητήσει την συμβολή του ΓΕΩΤ.Ε.Ε., ως αρμόδιου θεσμοθετημένου επιστημονικού συμβούλου του ελληνικού κράτους. Εξ όσων μάλιστα γνωρίζουμε, στην προπαρασκευή της συγκεκριμένης νομοθετικής πρωτοβουλίας δεν ζητήθηκε η συμβολή και κανενός άλλου επίσημου κτηνιατρικού φορέα.       Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι με την πρωτοβουλία να υιοθετούνται δεκάδες διατάξεις που βρίθουν αντιεπιστημονικότητας και έρχονται σε σύγκρουση με την διεθνή πρακτική αλλά και την κτηνιατρική δεοντολογία και ηθική.

Πιο συγκεκριμένα, το Επιμελητήριο επισημαίνει τα παρακάτω κύρια σημεία της νομοθετικής πρωτοβουλίας που χρήζουν άμεσης επανεξέτασης, καθώς στερούνται οποιασδήποτε επιστημονικής τεκμηρίωσης:

1) Η μεταφορά αρμοδιοτήτων που σχετίζονται με τα Ζώα Συντροφιάς (Ζ.Σ.) από το ΥΠ.Α.Α.Τ. στο Υπουργείο Εσωτερικών, η οποία επιφέρει πλήρη διάσπαση του κρατικού ελεγκτικού μηχανισμού, αποδυναμώνοντάς ακόμη περισσότερο την πραγματοποίηση των σχετικών ελέγχων, με κορυφαίο και κρίσιμο παράδειγμα αυτό των ελέγχων των ζωοανθρωπονόσων. Επισημαίνουμε ότι η μεταφορά αυτή δεν λαμβάνει υπόψη την σχετική ισχύουσα Ενωσιακή και Εθνική νομοθεσία για την αντιμετώπιση και την πρόληψη ζωοανθρωπονόσων όπως η λύσσα, η λεϊσμανίαση κ.α. και αγνοεί τον Ε.Κ. 429/2016, τόσο στους ορισμούς που θέτει για τα ζώα συντροφιάς όσο και στο ότι η Αρμόδια Αρχή εφαρμογής του, με την παρούσα σύσταση του ελληνικού κράτους, είναι η Κτηνιατρική Υπηρεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ως Κεντρική Αρμόδια Αρχή.

2) Η μεταφορά της τήρησης του Εθνικού Μητρώου Ζ.Σ. από το Υπ.Α.Α.Τ. στο Υπουργείο Εσωτερικών. Είναι ακατανόητη η πρόθεση μεταφοράς ενός τόσου σημαντικού ψηφιακού εργαλείου στο ΥΠ.ΕΣ., το οποίο εκ της φύσης του δεν μπορεί να αξιολογήσει την πορεία της διαρκούς ενημέρωσής του, να αξιοποιήσει τα δεδομένα του, να αναγνωρίσει έγκαιρα την ανάγκη βελτίωσής του κ.ο.κ. Η μεταφορά της εν λόγω βάσης δεδομένων και η προσπάθεια να καταδειχθεί η πλήρης καταγραφή των δεσποζομένων Ζ.Σ. και των ιδιοκτητών τους σαν ένα τεχνικό θέμα, όπου μια άσχετη επιστημονικά διοικητική γραφειοκρατία, θα επιτηρεί την κατανομή των σχετικών κονδυλίων, υποβιβάζει και παραβλέπει τις προεκτάσεις που έχει το θέμα αυτό στη Δημόσια Υγεία.

3) Η μεταφορά σημαντικών αρμοδιοτήτων που έχουν να κάνουν με την προστασία, ευζωία και διαχείριση των δεσποζόμενων και αδέσποτων Ζ.Σ. από τους Δήμους σε φιλοζωικές οργανώσεις, Μ.Κ.Ο. και Ν.Π.Ι.Δ.. Ειδικά όσον αφορά την εμπλοκή Ν.Π.Ι.Δ. και Μ.Κ.Ο. στην υπογραφή συμβάσεων με τους δήμους για την ανάληψη των προγραμμάτων διαχείρισης των αδέσποτων από τους δήμους, επισημαίνουμε ότι τίθενται πολλά ζητήματα ασυμβατότητας μιας τέτοιας ρύθμισης με τους υπάρχοντες ενωσιακούς κανονισμούς περί δημοσίων συμβάσεων.

4) Η υποχρεωτική στείρωση των δεσποζόμενων Ζ.Σ.. Μια οριζόντια και τέτοιου εύρους ρύθμιση στερείται κάθε επιστημονικής, δεοντολογικής και ηθικής βάσης. Αντ’ αυτού, προτείνεται η θεσμοθέτηση κινήτρων για την στείρωσή τους και η πανελλαδική, συντονισμένη πληροφόρηση των ιδιοκτητών τους για την αναγκαιότητα και τα οφέλη που προκύπτουν από αυτή.

5) Η πλήρης κατάργηση του έντυπου Βιβλιαρίου Υγείας του Ζώου και η αντικατάστασή του με ένα αντίστοιχο ηλεκτρονικό Βιβλιάριο. Δεν διαφωνούμε στη δημιουργία ηλεκτρονικού Βιβλιαρίου (στο οποίο εντούτοις πρέπει να καταγράφονται μόνο τα υποχρεωτικά και εκ του νόμου προβλεπόμενα νοσήματα, εμβολιασμοί και λοιπές κτηνιατρικές πράξεις και αγωγές), εντούτοις τονίζουμε την ανάγκη συνύπαρξης και των δύο, καθώς κάτι τέτοιο θα διευκολύνει όσους δεν έχουν άμεση πρόσβαση στην ψηφιακή βάση (π.χ. τον ιδιοκτήτη, τον ιδιώτη κτηνίατρο και  ελεγκτικά όργανα στο πεδίο).

Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΤ’ ΑΡΘΡΟ

Άρθρο 2

Παρ. 2: Οι πέντε ελευθερίες των ζώων όπως είναι γνωστές σήμερα θεωρούμε ότι είναι πλέον παρωχημένες, άρα θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν και να πάψουν να είναι μόνο θεωρητικές αλλά να υπάρξουν αξιολογικοί δείκτες μετρήσιμοι και αντικειμενικοί.

Παρ. 11: Προσωρινός Ιδιοκτήτης των αδέσποτων ζώων συντροφιάς να είναι αποκλειστικά και μόνο ο εκάστοτε Δήμος.

Παρ. 12: Ο Ανάδοχος ενός αδέσποτου ζώου να επιλέγεται αποκλειστικά και μόνο από τον Δήμο.

Παρ. 13: Επικίνδυνο ζώο συντροφιάς (Ζ.Σ.) είναι αυτό που έχει εκδηλώσει έστω και για μία φορά απρόκλητη και αδικαιολόγητη επιθετικότητα.

Παρ. 25: Το ηλεκτρονική βιβλιάριο Ζ.Σ. να μην αντικαταστήσει το έντυπο βιβλιάριο στην παρούσα του μορφή, αλλά να συνυπάρχουν και τα δύο, γεγονός που θα διευκολύνει όσους δεν έχουν άμεση πρόσβαση στην ψηφιακή βάση π.χ. τον ιδιοκτήτη, τον ιδιώτη κτηνίατρο και  ελεγκτικά όργανα στο πεδίο.

Άρθρο 3

Παρ. 2β: «Την συνεργασία με φιλοζωικά σωματεία και φιλοζωικές οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που είναι εγγεγραμμένα στο ΕΜΖΣ». Το υπόλοιπο κείμενο της παραγράφου να διαγραφεί.

Παρ. 6: Η τελευταία φράση της παραγράφου να αντικατασταθεί ως εξής: «… καθώς και οι ιδιωτικοί φύλακες θήρας των αναγνωρισμένων από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κυνηγετικών οργανώσεων».

Άρθρο 4

Παρ. 2: Στους πιστοποιημένους χρήστες του ΕΜΖΣ να συμπεριληφθούν και «(στ) Οι αρμόδιοι υπάλληλοι της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας».

Παρ. 3α: Στο ΕΜΖΣ να καταχωρούνται πέραν των στοιχείων ταυτοποίησης ζώων και ιδιοκτητών μόνο τα υποχρεωτικά εκ του νόμου νοσήματα, εμβολιασμοί και λοιπές κτηνιατρικές πράξεις και αγωγές.

Παρ. 6: Με δεδομένη την υποχρέωση των Εθελοντών κτηνιάτρων, υπηκόων κρατών μελών Ε.Ε., να καταχωρούν στοιχεία στην ΕΜΖΣ, κρίνεται απαραίτητη η γνώση της Ελληνικής Γλώσσας, όπως αυτή αποδεικνύεται με την κατοχή των προβλεπομένων εκ του νόμου πιστοποιητικών γλωσσομάθειας.

Παρ. 13: Η σήμανση, καταχώρηση, στείρωση και εμβολιασμός ιδιόκτητων ζώων Ζ.Σ. οι ιδιοκτήτες των οποίων ανήκουν σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και μόνο, θα πραγματοποιούνται σε δημοτικά και /ή διαδημοτικά κτηνιατρεία και μόνο.

Επίσης οι Δήμοι δύνανται να χορηγούν δωρεάν τροφή. Την ιατροφαρμακευτική φροντίδα στα αδέσποτα να παρέχει μόνο ο Δήμος κατόπιν οδηγιών κτηνιάτρων.

Άρθρο 5

Παρ. 1: Είναι κάθετη η  αντίθεσή μας στην υποχρεωτική στείρωση των δεσποζόμενων σκύλων και γατών. Αντί αυτού προτείνεται η θεσμοθέτηση κινήτρων για την στείρωσή τους και η πανελλαδική συντονισμένη πληροφόρηση των ιδιοκτητών τους για την αναγκαιότητα και τα οφέλη που προκύπτουν από αυτήν.

Παρ. 5: Η αφαίρεση μέσου ηλεκτρονικής σήμανσης Ζ.Σ. θα πρέπει να συνοδεύεται πάντα από πλήρως αιτιολογημένη Κτηνιατρική Βεβαίωση.

Παρ. 7: Να αντικατασταθεί ως εξής : «Αφαιρείται από τα αρμόδια κατά περίπτωση όργανα και παραδίδεται στην εκδούσα Δασική Αρχή, η άδεια κυνηγιού από κυνηγό, του οποίου ο σκύλος που χρησιμοποιείται στο κυνήγι δεν έχει σημανθεί και καταχωρηθεί στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς. Η αφαιρούμενη κατά την προηγούμενη παράγραφο άδεια θήρας επιστρέφεται στον κάτοχο της μετά τη σήμανση του σκύλου κατά τις διατάξεις του παρόντος και την προσκόμιση της σχετικής βεβαίωσης. Ομοίως  η άδεια κυνηγιού αφαιρείται για όλη την κυνηγετική περίοδο, στην περίπτωση που ο κυνηγός έχει εγκαταλείψει ζώα που βρίσκονται στην κατοχή του ή στην ιδιοκτησία του ή άμεσους απογόνους αυτών. Τα μέσα μεταφοράς του κυνηγετικού σκύλου πρέπει να είναι κατάλληλα, με επαρκή χώρο, φωτισμό και αερισμό και να ικανοποιούν τις φυσιολογικές ανάγκες του ζώου».

Παρ. 8: Να διαγραφεί όλη η παράγραφος, διότι υπάρχει ήδη σχετική νομοθεσία του Υπ. Περιβάλλοντος.

Άρθρο 7

Παρ. 2: Όλες οι διοικητικές πράξεις και τα προβλεπόμενα έγγραφα για την υιοθεσία ΖΣ να  αποτελούν δημόσια έγγραφα και άρα να εκδίδονται από τους Δήμους και να φέρουν πρωτόκολλο και εθνόσημο όπως κάθε επίσημο δημόσιο έγγραφο.

Παρ. 5: Ανάθεση αρμοδιότητας στο ΓΕΩΤ.Ε.Ε. για εκπαίδευση, κατάρτιση και πιστοποίηση ατόμων που θα αποτελούν μέλη συνεργείων περισυλλογής και χειρισμού Ζ.Σ..

Παρ. 6: Η περισυλλογής και η φιλοξενία αδέσποτών Ζ.Σ. να είναι αρμοδιότητα μόνο των Δήμων. Να επιτρέπεται η χρήση αναισθητικών όπλων για ζώα που δεν υπάρχει άλλος τρόπος περισυλλογής του και μόνο με την παρουσία κτηνιάτρου και αστυνομίας.

Παρ. 9: Θέσπιση αντικειμενικών παραμέτρων υπολογισμού πυκνότητας αδέσποτων ζώων ανά περιοχή και εξαίρεση περιοχών που έχουν μικρή έκταση και λίγο πληθυσμό.

Προτείνουμε την δημιουργία δημοτικών ή διαδημοτικών κτηνιατρείων 24ωρης λειτουργίας και στελεχωμένων με μόνιμο προσωπικό.

Άρθρο 9

Παρ. 3: Με δεδομένη την εισήγησή μας για την πραγματοποίηση υιοθεσιών μόνο μέσω των Δήμων, θα πρέπει στην πλατφόρμα υιοθεσιών να αναγράφονται μόνο τα στοιχεία επικοινωνίας του αρμόδιου Δήμου.

Άρθρο 15

Παρ. 1γ: Να αντικατασταθεί ως εξής «(γ) κέντρα περίθαλψης ειδών άγριας πανίδας και νομίμως λειτουργούντες χώρους προσωρινής ή μόνιμης φιλοξενίας ειδών της άγριας πανίδας τα οποία προέρχονται από περίθαλψη και δεν είναι δυνατή η απελευθέρωσή τους στο φυσικό περιβάλλον». Η προσθήκη κρίνεται χρήσιμη για τις περιπτώσεις φιλοξενίας ειδών.

Παρ. 2α: «Παραστάσεις ιππικής δεξιοτεχνίας ….ιππικό τρίαθλο και εκθέσεις ιπποειδών που έχουν σαν σκοπό την διατήρηση και διάσωση τοπικών φυλών ίππων».

Άρθρο 16

Όπου αναγράφεται «κακοποίηση ζώων» να τροποποιηθεί σε «κακοποίηση ζώων συντροφιάς» και να προσδιοριστεί η έννοια της «κακής μεταχείρισης» (να υπάρξει σαφής ορισμός της που να την διαχωρίζει από την ευζωία) ή να διαγραφεί πλήρως.

Προσθήκη παρ. 4: Να ορίζονται, σε ετήσια βάση και ανά Περιφέρεια, πραγματογνώμονες κτηνίατροι (είτε ιδιώτες είτε/και δημόσιοι λειτουργοί) από το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος τα ονόματα των οποίων θα γνωστοποιούνται  στις κατά τόπους εισαγγελικές, δικαστικές και αστυνομικές αρχές.

Προσθήκη παρ. 5: Κάθε πράξη κακοποίησης να στοιχειοθετείται μόνο με την ύπαρξη σχετικής κτηνιατρικής γνωμάτευσης που την επιβεβαιώνει.

Άρθρο 19

Συμμετοχή του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. στην εκπαίδευση, επιμόρφωση και προαγωγή της Φιλοζωίας.

Άρθρο 21

Παρ. 8: Να διαγραφεί.

Άρθρο 22

Στον υπολογισμό του ύψους των διοικητικών κυρώσεων (προστίμων) πρέπει να λαμβάνεται υπόψη:

•        η αναλογικότητα,

•        η βαρύτητα,

•        η πρόθεση

•        καθώς και η υποτροπή.

Σημ. 4 & 15 του πίνακα: η επιβολή προστίμου να αφορά μόνο στη μη καταχώρηση των υποχρεωτικών εκ του νόμου νοσημάτων, εμβολιασμών και λοιπών κτηνιατρικών πράξεων και αγωγών.

Προσδιορισμός των κυρώσεων και των ποινών των Δήμων που δεν εφαρμόζουν τον Νόμο ή τον εφαρμόζουν ελλιπώς.

Άρθρο 24:

Παρ. 1: προσθήκη της λέξης  «…δεσποζόμενων σκύλων».

Άρθρο 32: Διαγραφή του.

Άρθρο 33: Προσθήκη και εκπροσώπου του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.

Άρθρο 37: Διαγραφή του άρθρου.

Άρθρο 39:

Παρ. 4: Να διαγραφεί δεδομένου ότι είναι σε ισχύ σχετικές διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (άρθρο 255 του Ν.Δ. 86/1969, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 57 του Ν. 2637/1998 και το άρθρο 12 του Ν. 4215/2014, καθώς και οι κατ’ εξουσιοδότηση των εν λόγω διατάξεων εκδοθείσες Υπουργικές Αποφάσεις, οι οποίες εφαρμόζονται απρόσκοπτα χωρίς προβλήματα).

          Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

          εκτιμώντας ότι η υιοθέτηση των παραπάνω προτάσεών μας είναι το πρώτο, απαραίτητο βήμα για την προώθηση μιας νομοθετικής ρύθμισης που πραγματικά θα αντιμετωπίζει, αποτελεσματικά και ολοκληρωμένα, το πρόβλημα της προστασίας και διαχείρισης των δεσποζομένων και αδέσποτων Ζ.Σ. στη χώρα μας, παραμένουμε στη διάθεσή σας για κάθε σχετική παραπέρα πληροφορία, διευκρίνιση και συνεργασία.