«Η διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των μελισσών και άλλων επικονιαστών είναι ζωτικής σημασίας για το περιβάλλον»
Οι υπουργοί γεωργίας συμφώνησαν χθες στην ανάγκη καθορισμού ενός συγκεκριμένου στόχου για την προστασία των μελισσών από τα φυτοφάρμακα.
Τα κράτη μέλη εξέτασαν τις οδηγίες που παρέχονται από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) , περιγράφοντας μια νέα προσέγγιση για την εκτίμηση των επιπτώσεων των φυτοφαρμάκων στους πληθυσμούς μελισσών.
Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επίτροπος για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδη, κάλεσε τους υπουργούς να εξετάσουν μια προσέγγιση που θα καθιστούσε τη μέγιστη μείωση του μεγέθους της αποικίας σε 10% σε ολόκληρη την ΕΕ.
Οι υπουργοί συμφώνησαν για την ανάγκη αύξησης των φιλοδοξιών της ΕΕ όσον αφορά την προστασία των μελισσών, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα μέτρα ήταν εφικτά για την εφαρμογή από τα κράτη μέλη. Συνολικά υποστήριξαν την προτεινόμενη προσέγγιση, με ορισμένα κράτη μέλη να ζητούν να οριστεί το μέγιστο μέγεθος κάτω του 10%. Πολλοί τόνισαν επίσης τη σημασία της συνεκτίμησης των τελευταίων επιστημονικών συμβουλών .
«Το Συμβούλιο έκανε ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση ενός συγκεκριμένου στόχου προστασίας για τις μέλισσες. Οι μέλισσες δεν αποτελούν μόνο ζωτικό μέρος των οικοσυστημάτων μας, αλλά συμβάλλουν επίσης στη διασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος για τη γεωργία με επικονίαση των καλλιεργειών. Είμαστε πεπεισμένοι ότι η σημερινή ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των υπουργών θα οδηγήσει στη θέσπιση μέτρων σε επίπεδο ΕΕ για την προστασία των πληθυσμών μελισσών από τις επιπτώσεις των φυτοφαρμάκων», δήλωσε σχετικά η Maria do Céu Antunes, υπουργός Γεωργίας της Πορτογαλίας.
«Χαιρετίζω την εποικοδομητική συζήτηση στο Συμβούλιο σήμερα και τη σαφή υποστήριξη ενός φιλόδοξου στόχου στην ζωτικής σημασίας προστασία των επικονιαστών μας. Μπορούμε τώρα να θέσουμε το αδιέξοδο στις συζητήσεις πίσω μας, και τελικά να επικεντρωθούμε στην επίτευξη των επιθυμητών αποτελεσμάτων. Ο χρόνος είναι ουσιαστικός - για το περιβάλλον και την ευημερία του πλανήτη μας» τόνισε η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της ΕΕ, Στέλλα Κυριακίδου.
Προσέθεσε ότι « οι υπουργοί υποστήριξαν ένα μέγιστο επιτρεπόμενο επίπεδο μείωσης μεγέθους αποικίας μελισσών κατά 10% ως ειδικό στόχο προστασίας σε ολόκληρη την ΕΕ» επισημαίνοντας ότι «αυτό αυξάνει την προστασία καθώς είναι σημαντικά χαμηλότερο από αυτό που γίνεται αποδεκτό σύμφωνα με την τρέχουσα οδηγία. Ταυτόχρονα, είναι ρεαλιστικό, επιτρέποντας τη διεξαγωγή επιτόπιων μελετών για τη μέτρηση της επίτευξης του στόχου προστασίας. Αυτά είναι πολύ καλά νέα και σημαντικό επίτευγμα».
«Όλοι γνωρίζουμε ότι η διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των μελισσών και άλλων επικονιαστών είναι ζωτικής σημασίας για το περιβάλλον» υπογράμμισε η κ. Κυριακίδου και σημείωσε ότι «η απόφαση που έλαβαν σήμερα οι Υπουργοί θα επιτρέψει στην EFSA να ολοκληρώσει την αναθεώρηση του εγγράφου καθοδήγησης για τη μέλισσα. Συγκεκριμένα, αυτό σημαίνει ότι η αξιολόγηση κινδύνου για τις μέλισσες από την έκθεση σε φυτοφάρμακα θα ενημερωθεί τελικά μετά από σχεδόν 20 χρόνια».
Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO), οι μέλισσες επικονιάζουν 71 από τα 100 είδη καλλιέργειας που παρέχουν το 90% των παγκόσμιων τροφίμων. Ωστόσο, οι αριθμοί των μελισσών μειώθηκαν απότομα τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Η χρήση φυτοφαρμάκων έχει αναγνωριστεί ως πιθανός παράγοντας αυτής της μείωσης.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων μπορεί πλέον να ολοκληρώσει την αναθεώρηση του εγγράφου καθοδήγησης για τις μέλισσες. Στη συνέχεια, με ένα σχέδιο κανονισμού που επιτρέπει την εφαρμογή του εγγράφου καθοδήγησης της μέλισσας θα υποβληθεί στη μόνιμη επιτροπή φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, τα φυτοφάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο στη γεωργία εάν μια ολοκληρωμένη εκτίμηση κινδύνου αποδεικνύει ότι τέτοια χρήση δεν θα βλάψει την υγεία των ανθρώπων ή των ζώων ή θα προκαλέσει απαράδεκτα επίπεδα βλάβης στο περιβάλλον. Τα τρέχοντα επίπεδα κινδύνου βασίζονται στο έγγραφο καθοδήγησης για την επίγεια οικοτοξικολογία, το οποίο εκπονήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2002.
Τον Μάρτιο του 2019, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από την EFSA να προβεί σε αναθεώρηση του εγγράφου καθοδήγησης για τις μέλισσες του 2013. Στο πλαίσιο αυτής της επισκόπησης, η πλειοψηφία των κρατών μελών εξέφρασε την προτίμησή της για μια προσέγγιση στην εκτίμηση κινδύνου, που λαμβάνει υπόψη τη φυσική μεταβλητότητα των μεγεθών αποικιών μελισσών.