Επισιτιστική κρίση: Θέλουμε πραγματικά να λυθεί το πρόβλημα;

Ανησυχία διακατέχει τους εμπλεκόμενους στην παραγωγή και διακίνηση των τροφίμων στην Ελλάδα και διεθνώς αναφορικά με το ενδεχόμενο εκδήλωσης παγκόσμιας κρίσης εφοδιασμού σε τρόφιμα.

Η χώρα μας καλείται να προλάβει, αν δεν είναι πλέον αργά, να δει την ουσία του επισιτιστικού προβλήματος και να δράσει μεθοδικά και όσο το δυνατόν ταχύτερα.

Το θέμα με την επάρκεια των αγαθών είναι μια κουβέντα που ξεκινάει εδώ και χρόνια κι έχει να κάνει με την προσέλκυση αγροτών, αφού μετά τη διετία 2009-2010 ξεκίνησε η ραγδαία μείωση της καλλιεργούμενης έκτασης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η έκταση που καλλιεργούμε πανελλαδικά σήμερα είναι 8.485.080 στρέμματα, το 2009 ήταν 11.501.074 στρέμματα και το 2002 ήταν 14.351.125 στρέμματα. Βεβαίως το συμπέρασμα που προκύπτει από τα στοιχεία είναι ότι δεν μειώθηκε η γη αλλά οι αγρότες.

Οι παράγοντες που συντελούν πολλοί:

• Το ακριβό κόστος παραγωγής και το μικρό κέρδος
• Η κλιματική κρίση με απρόβλεπτες καιρικές καταστροφές (ξηρασία, καύσωνες, πυρκαγιές, πλημμύρες, παγετός και χαλάζι)
• Εξωγενείς παράγοντες όπως η πανδημίας, το ράλι στις τιμές των καυσίμων , το πρόβλημα τα κοντέινερς
• Η ανεπάρκεια της κρατικής στήριξης

Σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Τράπεζας, ο αγροτικός τομέας στην Ελλάδα, παρά τις ευνοϊκές κλιματικές συνθήκες, δεν κατάφερε να εκμεταλλευθεί τη διεθνή δυναμική (με την ελληνική πρωτογενή παραγωγή να αυξάνεται κατά μόλις 14% την τελευταία 20ετία, έναντι 36% στην Ευρώπη και 170% διεθνώς).

Η ελληνική βιομηχανία τροφίμων παρέμεινε μάλιστα στάσιμη την τελευταία 10ετία, την ώρα που στην Ευρώπη αυξήθηκε 23%, ενώ ο βαθμός επεξεργασίας τροφίμων παραμένει χαμηλός, με τη βιομηχανία τροφίμων να προσθέτει μόλις 31% στην αγροτική παραγωγή, έναντι 53% κατά μέσο όρο στη Μεσόγειο.

Σύμφωνα, με οικονομικούς αναλυτές η καλύτερη απάντηση της χώρας μας στην κρίση είναι οι επενδύσεις στην καλλιέργεια της ελληνικής γης.

Σημαντικό, επίσης, για την ελληνική αγορά θα είναι να μικρύνει ο δρόμος από το χωράφι στο ράφι, ώστε να γίνει μια σωστή εμπορική διαχείριση των αγροτικών προϊόντων που δεν θα αδικεί τον παραγωγό, θα δίνει κίνητρα στον έμπορο και κέρδος στα super market, αλλά κυρίως θα ωφελήσει την τσέπη του καταναλωτή.

Η προσπάθεια του Βορίδη

Όταν ήταν υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο Μάκης Βορίδης λαμβάνοντας υπόψη τις έκτακτες συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί εξαιτίας των επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού προχώρησε στη σύσταση και συγκρότηση Ομάδας Εργασίας με αντικείμενο την εκτίμηση της επισιτιστικής επάρκειας και της διατροφικής ασφάλειας της πατρίδας μας. Η συγκεκριμένη Ομάδα Εργασίας απαρτίζονταν από προϊστάμενους των διευθύνσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στελέχη των εποπτευόμενων οργανισμών του Υπουργείου καθώς και ακαδημαϊκούς.

Μάλιστα, ο Υπουργός έθεσε ως προτεραιότητα της Ομάδας Εργασίας την παρακολούθηση των εκτεταμένων και σοβαρών διαταραχών στον αγροτοδιατροφικό τομέα, προκειμένου να προτείνουν τα κατάλληλα μέτρα για την αποτροπή του επισιτιστικού κινδύνου.

Ωστόσο, μετά την απομάκρυνση Βορίδη δεν έχει υπάρξει καμία ενημέρωση για την τύχη της επιτροπής ενώ δεν έχει ανακοινωθεί κάτι άλλο σχετικό.

Το σχέδιο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου

Το σχέδιο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου περελάμβανει τη δημιουργία ειδικών αποθεμάτων βασικών ειδών με τα οποία θα μπορούν να παραχθούν τρόφιμα όπως ψωμί, ζυμαρικά κ.λ.π. ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες των Ελλήνων για κάποιους μήνες.

Από την πλευρά του το Πανεπιστήμιο είχε αναλάβει την πρωτοβουλία «εκπόνησης σχεδίου διατήρησης στρατηγικών αποθεμάτων τροφίμων στην Ελλάδα» και  μάλιστα με σχετική επιστολή που είχε αποστείλει στην Ένωση Περιφερειών Ελλάδος καθώς και τις Διοικητικές Περιφέρειες τις καλούσε να σταθούν αρωγοί στην προσπάθεια αυτή.

Λογικά προκύπτει το ερώτημα θέλουμε πραγματικά να λυθεί το πρόβλημα; Γιατί αν το θέλει η κυβέρνηση υπάρχουν οι μελέτες, οι επιτροπές και ο γενικότερος σχεδιασμός για να προχωρήσει στην υλοποίηση του εγχειρήματος. Και κυρίως υπάρχουν ακόμη αγρότες...