Οι Γερμανοί προσπάθησαν από την πρώτη στιγμή να λεηλατήσουν τους πόρους της χώρας όχι μόνο για τις ανάγκες των εδώ κατοχικών στρατευμάτων αλλά γενικότερα για την πολεμική τους προσπάθεια.
Η ελληνική οικονομία, και πριν την περίοδο της Κατοχής, είναι εξαρτημένη, η παραγωγή περιορισμένη και η χώρα είναι αναγκασμένη να εισάγει σημαντικό ποσοστό των απαραίτητων για αυτήν ειδών διατροφής καθώς η εγχώρια παραγωγή καλύπτει το 80% των αναγκών του πληθυσμού. Το 1938 η Ελλάδα εισάγει το 38% των αναγκών της σε στάρι, το 26% σε όσπρια και το 21% σε κρέας.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής οι εισαγωγές προϊόντων έχουν μειωθεί αισθητά (πίνακας 1).
Η είσοδος των Γερμανών στην Αθήνα και η Κατοχή της χώρας χειροτερεύουν σημαντικά τα δεδομένα σε όλα τα επίπεδα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.
Αποκλειστικός κυρίαρχος ρυθμιστής της οικονομικής ζωής της χώρας είναι ο κατακτητής και οι συνεργάτες τους.Μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα οι ελλείψεις των ειδών διαβίωσης, η απογείωση των τιμών στην αγορά είναι σε ημερήσια διάταξη και το οικονομικό χάος δεν αργεί να επικρατήσει στην Ελλάδα.
Στην «Έκθεση Σμπαρούνη» φαίνονται οι χιλιάδες τόνοι εμπορευμάτων και προϊόντων που πήραν οι Γερμανοί μόλις μπήκαν στη χώρα (πίνακας 2).
Τα στρατεύματα κατοχής από την πρώτη στιγμή εφαρμόζουν την πολιτική της κατάσχεσης και της λεηλασίας των προϊόντων για τις δικές τους ανάγκες. Οι Γερμανοί αρπάζουν όλα τα τρόφιμα. Παράλληλα με τις επιτάξεις η παραγωγή προϊόντων έχει μειωθεί σημαντικά και η ζημιά που υπόκειται ο ιστός του εμπορίου μετριέται σε δισεκατομμύρια δραχμές (πίνακας 3).
Το βρετανικό Υπουργείο Οικονομικού Πολέμου κοινοποιεί στο F.O. τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή του για την κατάσταση στην Ελλάδα. Στη χώρα επικρατούν συνθήκες λιμού και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος επιδημιών. Παιδιά πεθαίνουν από πείνα και εφαρμόζεται με αυστηρότητα σύστημα διανομής των βασικών ειδών διατροφής. Οι Γερμανοί έχουν εξάγει αλεύρι, πατάτες και άλλα τρόφιμα. Οι οδικές και σιδηροδρομικές επικοινωνίες δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί και υπάρχει μεγάλη έλλειψη βενζίνης και υποζυγίων[4].
Ο πρώην επιτετραμμένος των ΗΠΑ στην Αθήνα δηλώνει σε μέλη των βρετανικών υπηρεσιών στη Λισσαβόνα ότι η κατάσταση στην Ελλάδα είναι φοβερή και ο πληθυσμός λιμοκτονεί, διότι όλα τα διαθέσιμα είδη διατροφής έχουν σταλεί από τους Γερμανούς έξω από τη χώρα.
«Οι Γερμανοί απογυμνώνουν συστηματικά την Ελλάδα με λεηλασίες και εκβιασμούς. ... Η πληρωμή των προϊόντων που αγοράζονται σε τιμή κόστους, γίνεται με χαρτονόμισμα των Αρχών Κατοχής, το οποίο τυπώνεται από κινητά πιεστήρια του γερμανικού στρατού.
Στην περιοχή της Αθήνας: 1) τα περισσότερα είδη διατροφής μπορούν να αγορασθούν μόνο σε υπέρογκες τιμές στη μαύρη αγορά 2) παρέχονται με δελτίο 50 δράμια άρτου (160 γραμμάρια) την ημέρα σε όλους, καθώς επίσης 50 δράμια γάλα την ημέρα μόνο στα παιδιά 3)η επίσημη τιμή της πατάτας είναι 15 δραχμές η οκά (τα 1.282 γραμμάρια) αλλά η έλλειψή της είναι μεγάλη και στη μαύρη αγορά η τιμή έχει δεκαπλασιαστεί 4)τρόφιμα από την Τουρκία δεν έχουν ακόμη αποσταλεί».
Οι Γερμανοί έχοντας ως προτεραιότητα τις δικές τους προμήθειες συνεχίζουν να επιτάσσουν τρόφιμα ακόμη και κατά τη διάρκεια του μεγάλου λιμού.
Στην περίοδο της Κατοχής η αύξηση των τιμών των προϊόντων οφειλόταν τόσο στις ελλείψεις των βασικών ειδών όσο και στην αύξηση κυκλοφορίας του χρήματος που οδήγησε σε υποτίμηση.
Στο τέλος της Κατοχής, τον Οκτώβριο του 1944 η νομισματική κυκλοφορία φτάνει τα 102 πεντάκις εκατομμύρια δρχ. (Πίνακας 4)
Οι Αθηναίοι διαπιστώνουν μία συνεχή κυκλοφορία νέων χαρτονομισμάτων, με υψnλότερες ονομαστικές αξίες. Ετσι, το 1943 τίθενται για πρώτη φορά σε κυκλοφορία χαρτονομίσματα των 5, 10 και 25 χιλιάδων δραχμών. Το 1944 η κατάσταση γίνεται ανεξέλεγκτη. Στις αρχές του 1944 τίθενται σε κυκλοφορία χαρτονομίσματα των 50 και 100 χιλιάδων δραχμών, τον Απρίλιο χαρτονομίσματα των 500 χιλιάδων δραχμών, τον Ιούλιο χαρτονομίσματα του 1 και 5 εκατομμυρίων, τον Αύγουστο χαρτονομίσματα των 10 και 25 εκατομμυρίων, το Σεπτέμβριο χαρτονόμισμα των 200 εκατομμυρίων και τον Οκτώβριο χαρτονομίσματα των 500 εκατομμυρίων και των 2 δισεκατομμυρίων.
Η κορύφωση ήρθε με τα δύο τελευταία "κατοχικά" χαρτονομίσματα των 10 και 100 δισεκατομμυρίων δραxμών που τυπώθηκαν τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο του 1944, λίγες μόνο μέρες μετά τnν απελευθέρωση. Μέσα σε όλα τα παραπάνω προστίθεται και η κυκλοφορία γερμανικών μάρκων και ιταλικών λιρετών.
Οι καταθέσεις στις τράπεζες δεσμεύονται δια νόμου και το εθνικό εισόδημα από 62,8 δισεκατομμύρια δραχμές το 1939 πέφτει σε 23 δισεκατομμύρια δραχμές το 1941. «Η ισοτιμία της χρυσής βρετανικής λίρας φθάνει τις 7.200.000 δραχμές στην Αθήνα, στο ανώτατο επίπεδο μέχρι σήμερα.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις