Το μέλλον του ελληνικού ελαιολάδου: Απόψεις Ελλήνων ειδικών

Έλληνες ειδικοί στο ελαιόλαδο συζητούν τις προσδοκίες τους για το μέλλον του ελληνικού ελαιολάδου. Εκφράζουν ανησυχία για σημαντικές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσει ο κλάδος. Ωστόσο, προσφέρουν επίσης ελπίδα ότι εστιάζοντας στην παραγωγή ελαιολάδου υψηλής ποιότητας, οι Έλληνες παραγωγοί θα μπορέσουν να εντυπωσιάσουν περισσότερους καταναλωτές σε όλο τον κόσμο με χαρακτηριστικές ελληνικές γεύσεις.

Ο Εμμανουήλ Καρπαδάκης, ειδικός στο ελαιόλαδο και αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης, επισημαίνει ότι στον ελληνικό κόσμο του ελαιολάδου «υπάρχουν προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν, όπως η κλιματική αλλαγή, η καλλιέργεια της ελιάς, η παραγωγή και η κατανάλωση σε διεθνές επίπεδο, και αλλαγές στις προτιμήσεις των καταναλωτών και στα μοντέλα διατροφής».

Η Δρ Κική Ζηνοβιάδου του Perrotis College της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη συμφωνεί ότι ο τομέας του ελληνικού ελαιολάδου πρέπει να ξεπεράσει «πολλά εμπόδια», συμπεριλαμβανομένων των ολοένα και πιο εμφανών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, που οδηγούν σε «μεγαλύτερες ανάγκες για άρδευση λόγω της μεγάλες περιόδους ξηρασίας που αντιμετωπίζουν πολλές περιοχές».

Η Ζηνοβιάδου αναφέρει επίσης τον αυξανόμενο ανταγωνισμό στον τομέα του ελαιολάδου παγκοσμίως, για παράδειγμα από χώρες του Νοτίου Ημισφαιρίου. Ο σύμβουλος ελαιολάδου και επαγγελματίας της πολιτικής τροφίμων Βασίλειος Φραντζόλας έχει παρόμοια ανησυχία, φοβούμενος ότι «το μέλλον του ελληνικού ελαιολάδου δεν θα είναι λαμπρό τα επόμενα χρόνια λόγω του αυξανόμενου ανταγωνισμού από τους γείτονές μας στη Μεσόγειο», όπως η Τουρκία, η Τυνησία, Το Μαρόκο και η Αίγυπτος, δεδομένων των μεγάλων επενδύσεών τους στον τομέα του ελαιολάδου, καθώς και της ανάγκης για καλύτερη εκπαίδευση και περισσότερη τραπεζική χρηματοδότηση στον τομέα του ελληνικού ελαιολάδου.

Επιπλέον, ο δοκιμαστής ελαιολάδου και σύμβουλος Οδυσσέας Βλακάβας πιστεύει ότι «οι απαιτήσεις της ανάπτυξης της αγοράς και οι σκληρές συνθήκες ανταγωνισμού τις τελευταίες δεκαετίες έχουν αποσπάσει την προσοχή των παραγωγών ελαιολάδου από το ισχυρό πλεονέκτημα της υψηλής ποιότητας». Οι περισσότεροι Έλληνες ειδικοί στο ελαιόλαδο μοιράζονται μια ανησυχία για την ποιότητα. Για παράδειγμα, η Ζηνοβιάδου υποστηρίζει, «οι Έλληνες παραγωγοί θα πρέπει να γίνουν πιο εξωστρεφείς και να ενισχύσουν την εξαγωγή εμφιαλωμένου ελαιολάδου, εστιάζοντας στην υψηλή ποιότητα και τα μοναδικά αισθητηριακά χαρακτηριστικά που έχουν τα λάδια από ελληνικές ποικιλίες».

Κοιτάζοντας τη θετική πλευρά, ο Καρπαδάκης πιστεύει ότι «το ελληνικό επώνυμο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο (EVOO) έχει πολλές δυνατότητες να αυξήσει την παρουσία του στη διεθνή αγορά, ειδικά στις «ώριμες αγορές», λόγω της αυθεντικής του ποιότητας και της σταθερότητας του οργανοληπτικό προφίλ» (το άρωμα και η γεύση του που διαρκεί). Ο Φραντζόλας τονίζει τη σημασία της παραγωγής φρουτώδους εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου για την εξαγωγική αγορά, καθώς πιστεύει ότι η μεγάλη πλειονότητα της ζήτησης παγκοσμίως είναι για αρωματικά, καλά ισορροπημένα ή πολύ φρουτώδη έλαια για τακτική απόλαυση μέσα και με τα γεύματα. Είναι ευχαριστημένος από τα επιτεύγματα πολλών νέων και καθιερωμένων ελληνικών εμπορικών σημάτων σε αυτήν την κατεύθυνση.

Εκτός από τα επιτεύγματα των ευσυνείδητων Ελλήνων παραγωγών που αγωνίζονται για την αριστεία, μια διεθνής τάση προσφέρει λόγους αισιοδοξίας. Καθώς «η μεσογειακή διατροφή γίνεται παγκοσμίως γνωστή», προτείνει η Ζηνοβιάδου, «αυτό θα οδηγήσει ενδεχομένως σε μεγάλη αύξηση της κατανάλωσης ελαιολάδου». Όπως το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο που είναι ένα από τα κεντρικά συστατικά του, η μεσογειακή διατροφή επαινείται ευρέως τόσο για τις γεύσεις της όσο και για τα οφέλη της για την υγεία.

Η Δρ. Ελένη Μέλλιου, πρόεδρος του Παγκόσμιου Κέντρου Ελιάς για την Υγεία και ερευνήτρια φαρμακογνωσίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, συνιστά μια διαφορετική προσέγγιση στο ελληνικό ελαιόλαδο που εστιάζει σε αυτά τα οφέλη για την υγεία. «Κατά τη γνώμη μου, το μέλλον [του ελληνικού ελαιολάδου] σχετίζεται σίγουρα με τον ισχυρισμό υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το ελαιόλαδο». Ένας μικρός αλλά διευρυνόμενος αριθμός Ελλήνων παραγωγών έχει επικεντρωθεί στην πώληση έξτρα παρθένων ελαιόλαδων υψηλής περιεκτικότητας σε φαινολικά που είναι επιλέξιμα για αυτόν τον ισχυρισμό υγείας. Πρόκειται για EVOO πλούσια σε πολυφαινόλες, φυσικές ενώσεις (όπως η ελαιοκανθάλη) που έχουν σημαντικές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις και έχουν φέρει σε αρκετούς παραγωγούς υψηλότερες τιμές.

Ενώ ορισμένοι ενθαρρύνουν την εξερεύνηση των δυνατοτήτων του ελαιολάδου ως εξαιρετικά υγιεινής υπερτροφής, υπάρχουν επίσης Έλληνες σχολιαστές που προειδοποιούν για μια πρώιμη συγκομιδή που αποδίδει πολύ λίγο λάδι και περισσότερη πικάντικη από φρουτώδες. Ορισμένοι Έλληνες παραγωγοί ελαιολάδου στοχεύουν στην καλύτερη δυνατή γεύση. Άλλοι προσπαθούν για τα περισσότερα οφέλη για την υγεία που μπορούν να επιτύχουν (συνήθως στοχεύοντας σε πολύ υψηλά φαινολικά EVOO). Μια άλλη ομάδα στοχεύει σε μια ιδανική ισορροπία γευστικού έξτρα παρθένου ελαιολάδου με εντυπωσιακά οφέλη για την υγεία. Μια επιπλέον αξιοσημείωτη τάση είναι η παραγωγή μιας μεγάλης ποικιλίας δημοφιλών, αναγνωρισμένων ελληνικών ελαιόλαδων.

Στην Ελλάδα, όλα αυτά τα είδη ελαιολάδου δείχνουν πολλά υποσχόμενα. Τα εντυπωσιακά φρουτώδη, γευστικά εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα, τα εξαιρετικά υγιεινά EVOO και τα αρωματισμένα ελαιόλαδα έχουν κερδίσει κατά εκατό βραβεία, προσελκύοντας το ενδιαφέρον των καταναλωτών σε όλο τον κόσμο που είναι πρόθυμοι να πληρώσουν καλά για προϊόντα υψηλής ποιότητας. Όταν οι Έλληνες παραγωγοί δίνουν σημασία στη λεπτομέρεια, προσπαθούν για την αριστεία και εμφιαλώνουν το ελαιόλαδο τους με την ελληνική επωνυμία –όποια τάση κι αν σκοπεύουν να ακολουθήσουν– πολλοί καταφέρνουν να ξεπεράσουν τις πολύπλευρες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος τους. Όπως επισημαίνει ο Βλακαβάς, «η υψηλή ποιότητα είναι το μέλλον του ελληνικού ελαιολάδου, το μέσο ανάδειξης των καλλιεργητικών πρακτικών, των διαφορετικών μικροκλίματος και των ιδιαιτεροτήτων που κρύβει κάθε ποικιλία, ώστε το ελληνικό ελαιόλαδο να αναγνωριστεί».

Όλες οι επιχειρήσεις, οι οργανισμοί και οι διαγωνισμοί που ασχολούνται με το ελληνικό ελαιόλαδο, τη μεσογειακή διατροφή ή/και τον αγροτουρισμό ή τον τουρισμό τροφίμων στην Ελλάδα, καθώς και άλλες που ενδιαφέρονται να στηρίξουν τους Έλληνες που εργάζονται σε αυτούς τους τομείς, καλούνται να εξετάσουν τις ευκαιρίες διαφήμισης και χορηγίας η ιστοσελίδα Greek Liquid Gold: Authentic Extra Virgin Olive Oil. Ο μόνος ευρείας εμβέλειας αγγλόφωνος ιστότοπος που επικεντρώνεται σε ειδήσεις και πληροφορίες από τον κόσμο του ελληνικού ελαιολάδου, έχει βοηθήσει εταιρείες να προσεγγίσουν καταναλωτές σε περισσότερες από 215 χώρες σε όλο τον κόσμο.

Η Lisa Radinovsky είναι η ιδρύτρια και συγγραφέας του www.greekliquidgold.com