Η αγορά του λιανεμπορίου εφαρμόζοντας ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας δοκιμάζει την τύχη της σε μια περίοδο πειραματισμού και αναζήτησης. Ως γνωστόν, σύμφωνα με το νόμο τα εμπορικά καταστήματα κάθε είδους και μεγέθους, σε όλες τις περιοχές της χώρας, είχαν τη δυνατότητα να λειτουργήσουν προαιρετικά την Κυριακή 3 Νοεμβρίου, την πρώτη δηλαδή Κυριακή της ενδιάμεσης φθινοπωρινής εκπτωτικής περιόδου που ξεκίνησε την Παρασκευή 1 Νοεμβρίου και θα ολοκληρωθεί το Σάββατο 9 Νοεμβρίου.
Δεδομένων των διαφορετικών τρόπων λειτουργίας που διαπιστώθηκαν σε κάθε αγορά, επισημαίνεται ότι κανείς δεν προέτρεψε, ούτε απέτρεψε τους Εμπορικούς Συλλόγους, για να πάρουν την απόφαση που τελικά πήραν, στην περιοχή ευθύνης τους, να λειτουργήσουν ή όχι την Κυριακή. Η απόφαση του κάθε Εμπορικού Συλλόγου μπορεί να μην είχε υποχρεωτική εφαρμογή αλλά αποτέλεσε εντέλει τον κυριότερο παράγοντα για το πόσες τοπικές αγορές και εμπορικά καταστήματα θα άνοιγαν την Κυριακή ή όχι. Το βέβαιο είναι ότι τα τελικά στοιχεία θα είναι αυτά που θα μας αποκαλύψουν την πλήρη εικόνα μετά το πέρας της μίνι- εκπτωτικής περιόδου.
Από τα στοιχεία που έχει στην διάθεσή της η ΕΣΕΕ και το ΙΝΕΜΥ κατά την πρώτη Κυριακή προαιρετικής λειτουργίας, η εμπορική κίνηση σε όσα καταστήματα επέλεξαν να είναι ανοιχτά, με εξαίρεση το κέντρο της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και εν μέρει του Πειραιά, της Κηφισιάς και της Γλυφάδας δεν ανταποκρίθηκε στις αναμενόμενες προσδοκίες. Μία καλή εξήγηση για τη θετική ανταπόκριση του καταναλωτικού κοινού σε αυτές τις συγκεκριμένες αγορές ήταν οι εξαιρετικές καιρικές συνθήκες που βοήθησαν πολύ στην ενίσχυση της επισκεψιμότητας στα κέντρα των μεγάλων πόλεων και σε περιφερειακές αγορές, όπου συνδύαζαν τον περίπατο με την κατανάλωση σε εμπορικά καταστήματα και επιχειρήσεις εστίασης. Παραταύτα, τα κυριακάτικα αποτελέσματα φαίνονται να μην είναι ικανοποιητικά για τους περισσότερους καταστηματάρχες σε αντίθεση με την ημέρα έναρξης των μίνι εκπτώσεων και ιδιαίτερα το Σάββατο 2 Νοεμβρίου, οπότε και η κίνηση ήταν αυξημένη. Οι πωλήσεις της Κυριακής ήταν περιορισμένες και χαμηλότερες των πρώτων δύο ημερών των ενδιάμεσων εκπτώσεων. Επιπλέον, φαίνεται πως ευνοήθηκαν τα καταστήματα που ανήκουν σε μεγάλες αλυσίδες και σε μεγάλα εμπορικά κέντρα, περισσότερο από την πλειονότητα των μικρών ανεξάρτητων επιχειρήσεων. Βέβαια, ως σημαντικό κέρδος της ημέρας θα μπορούσε να θεωρηθεί το γεγονός ότι μετά από πολύ καιρό είδαμε πολλές οικογένειες να επισκέπτονται την αγορά και τα καταστήματα.
Στην υπόλοιπη Ελλάδα τα μαγαζιά στην συντριπτική τους πλειοψηφία έμειναν κλειστά. Μάλιστα, ακόμα και πολλές διεθνικές αλυσίδες σεβάστηκαν την πρόταση του Εμπορικού τους Συλλόγου. Ειδικότερα στον κλάδο των τροφίμων οι μεγάλες αλυσίδες όπως Σκλαβενίτης, Βερόπουλος και ΙΝΚΑ, όπως και πολλές τοπικές αλυσίδες παρέμειναν κλειστές. Όσες δε άνοιξαν δεν κάλυψαν τα έξοδα λειτουργίας τους. Η ωριμότητα των Εμπορικών Συλλόγων φάνηκε για μια ακόμα φορά στο γεγονός ότι διέγνωσαν σωστά τόσο τις προθέσεις των καταναλωτών όσο και τις δυνατότητες των εμπορικών επιχειρήσεων που εκπροσωπούν.
Το ΙΝΕΜΥ της ΕΣΕΕ, σε συνεργασία με τους Εμπορικούς Συλλόγους, θα συνεχίσει να ενημερώνεται καθημερινά για την ανταπόκριση που έχει σε επισκεψιμότητα, τζίρο και πωλήσεις η κάθε τοπική αγορά της χώρας κατά τη διάρκεια της ενδιάμεσης περιόδου των εκπτώσεων. Ωστόσο, οι πρώτες ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι 7 στους 10 Εμπορικούς Συλλόγους δεν πρότειναν το άνοιγμα των καταστημάτων την Κυριακή και άνοιξαν 1 στα 4 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα και 1 στα 3 καταστήματα στην Αττική. Για την πλειονότητα δε όσων άνοιξαν η επιπλέον ενίσχυση που ανέμεναν για το ταμείο τους δεν ήρθε ποτέ. Είναι πιθανό δε, ότι ο τζίρος που αναμένουν οι περισσότερες επιχειρήσεις στο τέλος της μίνι εκπτωτικής περιόδου, να είναι μικρότερος καθώς ένα σημαντικό μέρος της προσδοκώμενης κατανάλωσης στράφηκε προς τις μεγάλες αλυσίδες και τα μεγάλα εμπορικά κέντρα την Κυριακή. Τη Δευτέρα 11 Νοεμβρίου το ΙΝΕΜΥ –ΕΣΕΕ θα ανακοινώσει τα τελικά αποτελέσματα της έρευνας και τα συμπεράσματα από την πρώτη εφαρμογή του εν λόγω μέτρου.
Επισημαίνουμε ότι από την έναρξη των ενδιάμεσων εκπτώσεων η αγορά αντιμετώπισε δύο προβλήματα. Το πρώτο αφορά στην τετραπλή τιμή την οποία υποχρεώνονται τα καταστήματα να έχουν στις προθήκες τους, αφού απαιτείται η τιμή προ ΦΠΑ και η τιμή μετά ΦΠΑ τόσο στην αρχική όσο και στην μετά έκπτωση τελική αξία του προϊόντος. Κάτι τέτοιο δημιουργεί σύγχυση στον καταναλωτή και απέχει πολύ από την πρόταση που είχαμε καταθέσει για «μία τιμή - χαμηλή τιμή». Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι στα περισσότερα καταστήματα διενεργούνται εκπτώσεις «δύο ταχυτήτων» με ένα μικρό ποσοστό έκπτωσης για νέες χειμερινές παραλαβές εμπορευμάτων και ένα μεγάλο ποσοστό έκπτωσης για παλιές φθινοπωρινές παραλαβές.
Η ΕΣΕΕ θεωρεί ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας πρέπει να είναι ευχαριστημένο που η αντίδραση των εμπόρων για το τι τελικά θα μείνει και τι θα ξεχαστεί από τη χθεσινή Κυριακή περιορίζεται μόνο στην αναμενόμενη «γκρίνια» και ελπίζει ότι η συνέχεια της μίνι περιόδου των ενδιάμεσων εκπτώσεων θα έχει μάξι αποτελέσματα για εμπόρους και καταναλωτές, μιας και όλοι το έχουμε ανάγκη.
Ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης προέβη στην ακόλουθη δήλωση:
«Η ΕΣΕΕ επιλέγει να μην «καλλιεργήσει» τον διχασμό της αγοράς ανάμεσα σε εμπόρους που άνοιξαν την Κυριακή και σε εμπόρους που δεν λειτούργησαν τα μαγαζιά τους• ανάμεσα σε καταναλωτές που αγόρασαν και σε καταναλωτές που απείχαν• ούτε βεβαίως ανάμεσα σε εργοδότες και εργαζομένους στο εμπόριο. Το συμπέρασμα είναι ότι το μέτρο των 7 Κυριακών έχει ίσως νόημα μόνο για τα καταστήματα του κέντρου συγκεκριμένων πόλεων και θα συμβάλει στην ενίσχυση της κατανάλωσης στους εμπορικούς δρόμους του κέντρου των πόλεων».