Η Ελλάδα έχει πολλά περιθώρια ανάπτυξης στον τουρισμό

«Αγάπη μου, τι θα 'λεγες να πάμε διακοπές στην Ελλάδα;». Αυτό το κρίσιμο ερώτημα, που δημιουργεί ανάπτυξη και χιλιάδες θέσεις εργασίας στη χώρα μας, η τουριστική βιομηχανία θέλει να το προτάξει ως όνειρο ζωής.

Η ανάπτυξη του ιαματικού τουρισμού στην Ελλάδα, ειδικά μετά την κοινοτική οδηγία, μπορεί να οδηγήσει σε θεαματική αύξηση των τουριστών στις λουτροπόλεις όλο το χρόνο. Η χώρα μας με τις ατέλειωτες δαντελωτές παραλίες, τον ήλιο και τη θάλασσα, τις εξαιρετικές εναλλαγές, από πόλη σε πόλη κι από χωριό σε χωριό, αναζητά να εμπλουτίσει το τουριστικό προϊόν της με νέες μορφές, διατηρώντας στοιχεία που την καθιέρωσαν και την έβαλαν στον παγκόσμιο χάρτη των προορισμών κι εμπλουτίζοντάς το με νέες φόρμες.

Σήμερα, που 1,5 εκατομμύριο Ελληνες δυσκολεύονται να καλύψουν βασικές τους ανάγκες, η συζήτηση πλέον στρέφεται στις δυνατότητες να χτιστούν νέες θέσεις εργασίας μέσω του τουρισμού και τα 17 εκατομμύρια τουριστών, που ήρθαν φέτος, να επανέλθουν και να φέρουν και άλλους.

Ο ελληνικός τουρισμός ήδη από τις 8 Αυγούστου 2013 έχει αποκτήσει πιο σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο, που χωροθετεί τις Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης. Η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, παρά τις αντιρρήσεις της τρόικας, μαζί με το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές αγκαλιάστηκε από τουριστικούς φορείς. Ωστόσο, ο τουρισμός σκοντάφτει διαρκώς σε συναρμοδιότητες άλλων υπουργείων ή σκοντάφτει σε αντιρρήσεις φορέων, ο προϋπολογισμός του είναι αισθητά μειωμένος, με αποτέλεσμα να βαδίζει σε δρόμο με καρφιά και, σε συνδυασμό με την έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, να σταυρώνεται και να πληρώνει αμαρτίες αλλονών.

-Συνεδριακός τουρισμός: Η Ελλάδα διαθέτει λίγες υποδομές για συνεδριακό τουρισμό, κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, που έχουν εγκαταστάσεις τέτοιες ώστε να φιλοξενήσουν μεγάλα συνέδρια. Υπάρχουν και περιφερειακά ξενοδοχεία σε Ιωάννινα, Κρήτη, Χαλκιδική, Σαντορίνη. Ο συνεδριακός τουρισμός θεωρείται ατού για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, που είναι και το μείζον πρόβλημα του ελληνικού τουρισμού, διότι συνέδρια γίνονται όλο το χρόνο.

Ομως, σχεδόν το 70% των ελληνικών ξενοδοχείων, σύμφωνα με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδας, είναι μικρές οικογενειακές μονάδες κάτω των 100 κλινών. Ο συνεδριακός τουρισμός δεν είναι αναπτυγμένος. Συνδέεται με την «εμπειρία», είναι μακράν ο τουρισμός που απευθύνεται σε υψηλό βαλάντιο αλλά σκοντάφτει σε θέματα ωραρίων αρχαιολογικών χώρων, καταστημάτων κ.ά. Η ζήτηση Ακρόπολης και Μουσείου Ακρόπολης, Μεγάρου Μουσικής, δημιουργούν εμπειρίες, ενώ άλλος σκόπελος είναι τα προβλήματα των αεροδρομίων.

- City break: Παρίσι, Ρώμη, Βενετία έχουν κερδίσει το στοίχημα του Σαββατοκύριακου ή του διευρυμένου Σαββατοκύριακου, αλλά η χώρα μας δεν είναι από τις πόλεις city break, αν και θα μπορούσε. Τελευταία, η εικόνα της Αθήνας έχει βελτιωθεί αλλά ενώ έχει αμέτρητες προτάσεις για διασκέδαση, παρά την κρίση, δεν έχει καταφέρει να περάσει αυτό το χάρισμά της προς τα έξω.

Το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος και κατά κύριο λόγο ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) υπερθεμάτισαν σε σημείο παρεξηγήσεως με τους εμπόρους, στο άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές, ως μια καλή αρχή για τους τουρίστες. Υπάρχει κι εδώ ζήτημα με τ' ανοιχτά μνημεία, που σκοντάφτει και στην έλλειψη προσωπικού αλλά και στα ωράρια των φυλάκων τους.

Ο ιστιοπλοϊκός τουρισμός είναι άλλος ένας τομέας που πρέπει να ενισχυθεί. Σύβοτα στο Ιόνιο Ο ιστιοπλοϊκός τουρισμός είναι άλλος ένας τομέας που πρέπει να ενισχυθεί. Σύβοτα στο Ιόνιο Το city break της Αθήνας υποφέρει από την εικόνα που χτίζουν οι δυνάμεις ασφαλείας με διαδηλωτές, που κάνουν το γύρο του κόσμου μέσω μεγάλων ειδησεογραφικών δικτύων, ακόμη κι αν στο γειτονικό τετράγωνο οι επισκέπτες πίνουν τον καφέ τους αμέριμνοι, ενώ τίθενται, ακόμη πιο έντονα, ζητήματα καθαριότητας.

Η μακρόχρονη αδυναμία και ολιγωρία της πολιτείας να σπάσει το γκέτο μεταναστών-τοξικομανών σε περιοχές περιμετρικά της Ομόνοιας, σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση των προηγούμενων χρόνων, οδήγησε 80 ξενοδοχεία σε λουκέτο και εκατοντάδες ανθρώπους στην ανεργία, λίγο πριν από τη φετινή άνθηση του τουρισμού.

Το υψηλό κόστος των εισιτηρίων στο «Ελευθέριος Βενιζέλος», απόρροια των υψηλών τελών, τρομοκρατεί ταξιδιώτες του city break, ενώ η γειτόνισσα Τουρκία έχει -50% στα τέλη αεροδρομίου.

Αγκάθι και το ζήτημα των πτήσεων τσάρτερ, ενώ η άμεση χορήγηση βίζας είναι το βασικότερο ζήτημα για την περαιτέρω αύξηση κυρίως Ρώσων αλλά και Τούρκων τουριστών ή επιχειρηματιών. Βεβαίως, εμπρηστικές δηλώσεις από τη γειτονική χώρα, όταν μάλιστα προέρχονται από την κεφαλή της, δεν βοηθούν.

 -Τουρισμός Υγείας: Είναι από τους πολλά υποσχόμενους τομείς της χώρας μας, και το τελευταίο διάστημα γίνονται σοβαρές προσπάθειες από πλευράς υπουργείου Τουρισμού, ΕΟΤ και φορέων και ιδιωτών, ώστε να βελτιωθούν τα πράγματα. Η Ελλάδα έχει γράψει ιστορία στον ιαματικό τουρισμό, αλλά τις τελευταίες δεκαετίες έμεινε σε λογικές της δεκαετίας του '50 και του '60 και εγκατέλειψε ένα συγκριτικό της πλεονέκτημα.

Από τα καλά παραδείγματα του ιαματικού τουρισμού είναι τα λουτρά του Πόζαρ, της Υπάτης, των Κρηνίδων κ.ά. Ωστόσο, το υπουργείο Υγείας μόλις πριν από λίγες ημέρες πήρε μπροστά, αντί να έχει περάσει ήδη τη σχετική κοινοτική οδηγία, ώστε να μπορούν να έρχονται εδώ ασφαλισμένοι Ταμείων της Ευρώπης και να κάνουν θεραπείες στα ιαματικά νερά, χωρίς να επιβαρύνονται οι ίδιοι, ενώ τίθεται και το ζήτημα των γρήγορων αδειοδοτήσεων ιαματικών πηγών.

Ενώ η Ελλάδα έπρεπε να εναρμονιστεί με την κοινοτική οδηγία από 1ης Νοεμβρίου, περιοχές που έχουν ιαματικές πηγές, αν δεν τρέξουν γρήγορα οι διαδικασίες στο υπουργείο Υγείας, θα μετρήσουν τις πληγές τους, όπως συνέβη και φέτος.

Ενδιαφέρον υπάρχει και για ιατρικές επενδύσεις αλλά και για ελληνικά κέντρα εξωσωματικής γονιμοποίησης ή για θεραπεία σε ιδιωτικές κλινικές και παράλληλα επιθυμία για γνωριμία με τη χώρα μας. Η Ελλάδα έχει πολλά περιθώρια ανάπτυξης στον τομέα αυτόν, κάτι που φάνηκε και στο πρόσφατο 2ο συνέδριο για τον ιατρικό τουρισμό που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στη Ρωσία.

-Θρησκευτικός τουρισμός: Κωνσταντινούπολη, Ιερουσαλήμ, Μέκκα είναι από τα κλασικά παραδείγματα περιοχών που έχουν μόνιμους επισκέπτες λόγω θρησκευτικού τουρισμού. Το Αγιον Ορος παραμένει στην πρώτη διάταξη, έστω και αν δεν επιτρέπεται η παρουσία γυναικών, πράγμα για το οποίο ρωτήθηκε και η υπουργός Τουρισμού, Ολγα Κεφαλογιάννη, κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στη Ρωσία.

Το ενδιαφέρον των Ρώσων εστιάζεται στο θρησκευτικό τουρισμό, δεδομένου ότι μας συνδέει το χριστιανικό δόγμα, κάτι που συμβαίνει γενικότερα με τους λαούς των Βαλκανίων. Εχει υπογραφεί σύμφωνο με την Εκκλησία της Ελλάδας και πριν από λίγες ημέρες και μεταξύ υπουργείου Τουρισμού και την Εκκλησία της Κρήτης, για τον προσκυνηματικό τουρισμό. Ζήτηση έχουν ως τουριστικοί προορισμοί το Αγιον Ορος, τα Μετέωρα, η Πάτμος κ.ά.

- Περιβαλλοντικός τουρισμός: Το «πράσινο κλειδί», μια περιβαλλοντική πρακτική για ξενοδοχεία και αγροτουριστικές δομές της χώρας, έθεσε υπό την αιγίδα του πρόσφατα το υπουργείο Τουρισμού, που λειτουργούσε αυτόνομα ώς τώρα από την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, με πολύ θετικά αποτελέσματα.

Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και ξενοδοχεία, αγροτουριστικές μονάδες ή ξενώνες που εμπλέκονται σ' αυτό, δίνουν το κίνητρο «εμπειρίας». Μονάδες στην Κω, στη Ζάκυνθο, στην Αθήνα ή όπου αλλού έχει εφαρμοστεί, έχουν δει θεαματικά αποτελέσματα. Συν τοις άλλοις, μείωσαν κόστη ενέργειας αλλά δημιούργησαν και σχέσεις με τους πελάτες που ήταν πρόθυμοι να ξανάρθουν.

Το «πράσινο κλειδί» ελκύει κυρίως Σκανδιναβούς και Γερμανούς, που ενδιαφέρονται για το περιβάλλον. Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν και παραλλαγές του πακέτου, με εξτρίμ σπορτς, πεζοπορία, ορειβατικό τουρισμό κ.ά., που διαρκεί όλο το χρόνο, ειδικά σε περιοχές φυσικού κάλλους. Τέτοιες εμπειρίες λ.χ. προσφέρουν τα Ζαγοροχώρια, με πεζοπορία στον Βίκο, τον Βικάκη και αλλού, αλλά η μείωση των Ελλήνων τουριστών είχε αρνητικό αντίκτυπο.

-Θαλάσσιος τουρισμός: Η προοπτική του θαλάσσιου τουρισμού εμφανίζεται ως η Νο 1 προτεραιότητα του ελληνικού υπουργείου Τουρισμού κατά τη διάρκεια της προεδρίας μας στην Ε.Ε. το 2014. Περιλαμβάνει κρουαζιέρα, αλιευτικό τουρισμό, καταδυτικό τουρισμό κ.ά., εξ ου και χωροθετούνται θαλάσσια πάρκα κ.λπ.

Ο Αϊ- Στράτης, η Κάλυμνος, το πάρκο της Αλοννήσου, πρόσφατα και η Μεθώνη Μεσσηνίας, δίνουν τελείως διαφορετικό προϊόν, κατεξοχήν για νέους ανθρώπους που ενδιαφέρονται να κατέβουν στο βυθό με μπουκάλες, να συμμετάσχουν στο ψάρεμα ή να πραγματοποιήσουν άλλες θαλάσσιες δραστηριότητες και εξτρίμ σπορ.

Ο αλιευτικός τουρισμός πλέον περνά και με τη βούλα στα χέρια των ψαράδων, αφού πλέον θα μπορούν να φιλοξενούν στα καΐκια τους κόσμο, σύμφωνα με τον κανονισμό και να απολαμβάνουν τα σχετικά οφέλη, μειώνοντας τη χασούρα τους, από τη μείωση των ιχθυοαποθεμάτων.

Ωστόσο, η κρουαζιέρα είναι αυτή, που, όπως όλοι παραδέχονται, μπορεί ν' απογειώσει τον ελληνικό τουρισμό, ειδικά στις πόλεις αλλά ακόμη και σε μικρά νησιά, αλλά μέχρι στιγμής, εξ αιτίας διαφόρων παθογενειών, παραμένει σε εμβρυϊκό στάδιο. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί από τους ελληνικούς τουριστικούς προορισμούς είναι εποχικοί, ενώ η κρουαζιέρα θέλει σταθερότητα στις υποδομές, δηλαδή να ξέρουν οι πολίτες σε ποιο νησί θα κατέβουν και αν θα βρουν ανοιχτά ταβερνάκια να φάνε, μαγαζιά ανοιχτά να ψωνίσουν κ.ά. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι Κυκλάδες, η Κέρκυρα, η Ρόδος, το Ηράκλειο κ.ά.

- Γαμήλιος τουρισμός: Το νησάκι της Παναγίας, ακριβώς απέναντι από την Πάργα, ήταν για χρόνια ένας από τους κλασικούς γαμήλιους προορισμούς και παραμένει ακόμη και σήμερα. Η Ελλάδα πλέον έχει μπει για τα καλά στο χάρτη των γαμήλιων προορισμών, με πολλά περιθώρια ανάπτυξης, με τη Σαντορίνη να φτάνει ταβάνι.

Ηδη, εδώ κι ένα χρόνο αυτό γίνεται και πιο οργανωμένα, όπως μας έλεγε η Μέη Μαυρουδή από το greekweddings.com, διότι είναι πολλοί οι Ευρωπαίοι, Βαλκάνιοι, Αμερικανοί, Ασιάτες από την Απω Ανατολή, ακόμη και Αυστραλοί, που ενδιαφέρονται να έρθουν και να παντρευτούν στην Ελλάδα.

Ο πιο δημοφιλής πάντως ελληνικός προορισμός για γάμους είναι η Σαντορίνη, αν και οι τουρίστες θα ήταν πολύ ευτυχισμένοι αν μπορούσαν να παντρευτούν μέσα στην Ακρόπολη.

Ζήτηση έχει και η Χαλκιδική για γάμους, ενώ τελευταία έχει μπει στο παιχνίδι και η Κρήτη, με την Περιφέρεια να πρωτοστατεί.

Συνήθως ζευγάρια τουριστών θέλουν να παντρευτούν με τον ελληνικό παραδοσιακό τρόπο, με τοπικό φαγητό και μουσική μέχρι και ξενάγηση σε κάποιον αρχαιολογικό χώρο. Και οι Ινδοί ενδιαφέρονται να κάνουν το γάμο τους εδώ, αλλά κατά κανόνα διατηρώντας στο ακέραιο τα πολιτισμικά τους στοιχεία.

- Γαστρονομικός τουρισμός: Το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος έβαλε μπροστά το φιλόδοξο πρόγραμμα «ελληνικό πρωινό» και δικαιώθηκε. Μετέχουν περίπου 250 ξενοδοχεία, η τάση είναι ανοδική και δημιουργείται μια πολύ καλή γέφυρα ανάμεσα στους τοπικούς παραγωγούς και τις τουριστικές υποδομές, προσφέροντας ακόμη και στους Ελληνες ταξιδιώτες μια ευχάριστη εμπειρία του ουρανίσκου.

Ο γαστρονομικός τουρισμός θεωρείται από τα βαριά χαρτιά της Ελλάδας στο χρηματιστήριο του Τουρισμού, διότι συνδυάζει τη γευστική απόλαυση, την υγιεινή μεσογειακή δίαιτα μαζί με το υπόλοιπο τουριστικό πακέτο. Ανοίγει νέους ορίζοντες για προώθηση των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό αλλά και ανατροφοδότηση επισκεπτών.

Σε ξενοδοχείο στο Λασίθι, που δοκιμάστηκε αποκλειστικά κρητική διατροφή ή μεσογειακή κουζίνα, υπήρχε πληρότητα ακόμη και σε μήνες που άλλες μονάδες είχαν κενά. Από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, η καθηγήτρια Πηνελόπη Μπεμπέλη είναι από τους βασικούς συντελεστές που μελετά τις τοπικές ποικιλίες ή τα παραδοσιακά προϊόντα κάθε περιοχής, που θα μπορούσαν κάλλιστα να ενταχθούν στο τραπέζι των Ελλήνων και των τουριστών.

- Ορεινός τουρισμός: Τα χιονοδρομικά κέντρα και τα ορεινά καταφύγια ή ξενώνες εντάσσονται κατά μία έννοια στον περιβαλλοντικό τουρισμό, αλλά μπορεί να αφορούν και άλλες δράσεις. Η χώρα μας βελτιώθηκε γενικά στο χιονοδρομικό τουρισμό, με οργανωμένα κέντρα, π.χ. όρος Φαλακρό, Τρία Πέντε Πηγάδια, Σέλι, Βασιλίτσα, Μέτσοβο, Καρπενήσι κ.ά. Παρ' όλα αυτά, δεν φημίζεται στο εξωτερικό για το χιόνι της, αλλά για την ηλιοφάνειά της.

Της ΑΝΝΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ,enet.gr