Στη σύνοδο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, την τελευταία που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, υπό τη Λιθουανική Προεδρία, συμμετείχε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης, συνοδευόμενος από το Γενικό Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων κ. Δημήτρη Μελά
Στο πλαίσιο αυτό, αναλαμβάνοντας πλέον τα καθήκοντά του ως Προέδρου του Συμβουλίου Γεωργίας – Αλιείας από 1η Ιανουαρίου 2014, ο Υπουργός έκλεισε τη σειρά των συναντήσεων που έχουν προγραμματισθεί για την πληρέστερη προετοιμασία της Ελληνικής Προεδρίας.
Ειδικότερα, στο διήμερο της παραμονής του στις Βρυξέλλες, ο Υπουργός πραγματοποίησε συνάντηση με την απερχόμενη Προεδρία και τους αρμόδιους για την προσεχή σύνοδο του Συμβουλίου Επιτρόπους Γεωργίας και Αλιείας, καθώς επίσης με το Προεδρείο της Copa – Cogeca, φορέα που εκπροσωπεί τους αγροτικούς συνεταιρισμούς και τους γεωργούς της Ε.Ε. Ο κ. Τσαυτάρης συναντήθηκε επίσης και ενημέρωσε για τις προτεραιότητες της ελληνικής Προεδρίας τους ομολόγους του Υπουργούς, της Ισπανίας κ. Miguel Arias Cañete, της Πορτογαλίας κα Assunção Cristas και της Φινλανδίας κ. Jari Koskinen, ενώ σημείωσε και τις δικές τους απόψεις ως προς τα θέματα ενδιαφέροντός τους. Επιπλέον, ο Υπουργός συναντήθηκε και με Έλληνες στελέχη των θεσμικών Οργάνων της Ε.Ε.
Υιοθετήθηκαν οι κανονισμοί της ΚΑΠ
Παρεμβάσεις Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Στο Συμβούλιο αυτό υιοθετήθηκε και τυπικά το πακέτο κανονισμών της ΚΑΠ. Βασικό επίσης θέμα, ήταν η πρώτη παρουσίαση από την Επιτροπή της πρότασης κανονισμού σχετικά με ενέργειες ενημέρωσης και προώθησης υπέρ των γεωργικών προϊόντων στην εσωτερική αγορά και στις τρίτες χώρες, μία πρόταση που σύμφωνα με τον Επίτροπο Γεωργίας κ. Dacian Ciolos, δίνει έμφαση στην αγορά των τρίτων χωρών και στα ποιοτικά προϊόντα. Ο Επίτροπος επίσης παρουσίασε τα αποτελέσματα του Συνεδρίου «Ο τομέας των γαλακτοκομικών στην Ε.Ε: η ανάπτυξη μετά το 2015» και της δημόσιας διαβούλευσης για τις βιολογικές καλλιέργειες, καθώς και την έκθεση σχετικά με ένα σύστημα επισήμανσης για την τοπική γεωργία και τις απευθείας πωλήσεις.
Η Προεδρία παρουσίασε τα μέχρι τώρα αποτελέσματα για το πακέτο των πέντε κανονισμών που είναι γνωστό ως «υγιέστερα ζώα και φυτά για ασφαλέστερη αλυσίδα τροφίμων» και συζητήθηκαν σημαντικά θέματα αλιείας όπως το Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και οι ποσοστώσεις αλιείας για το επόμενο έτος.
Στην παρέμβασή του ο Υπουργός, σε ότι αφορά την πρόταση κανονισμού σχετικά με τις ενέργειες ενημέρωσης και προώθησης υπέρ των γεωργικών προϊόντων, τόνισε τη σημασία των προγραμμάτων αυτών και της στοχευμένης αξιοποίησής τους για την πρόσβαση στις αγορές και την προβολή των ποιοτικών και παραδοσιακών προϊόντων μας και για την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών, σχετικά με την προέλευση, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τη διατροφική αξία και την υγιεινή διάσταση της αγροτικής μας παραγωγής. Επεσήμανε επίσης, ότι τόσο το ζήτημα των εμπορικών παραχωρήσεων της Ε.Ε, όσο και της ανάγκης για προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στο σχεδιασμό των προγραμμάτων, ενώ τα κράτη μέλη πρέπει να έχουν το δικό τους ρόλο στη διαμόρφωση της στρατηγικής να μπορούν να στηρίζουν τις μικρομεσαίες κυρίως επιχειρήσεις τους, προκειμένου να αντιμετωπίζουν τον αυξανόμενο ανταγωνισμό.
Σχετικά με τους κανόνες για τη βιολογική γεωργία, ο κ. Τσαυτάρης τη χαρακτήρισε ως έναν από τους βασικούς πυλώνες της ευρωπαϊκής πολιτικής για την ποιότητα, μαζί με τα μέτρα για τα Προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης και Γεωγραφικής Ένδειξης, αλλά και για τα νέα σήματα ποιότητας της ορεινής και νησιωτικής γεωργίας. Τόνισε δε ότι αποτελεί μια απάντηση στην οικονομική κρίση, ως εναλλακτική και βιώσιμη μέθοδος παραγωγής, αλλά και στις διατροφικές κρίσεις, που κλονίζουν κατά καιρούς την εμπιστοσύνη της κοινωνίας. Υπογράμμισε ότι η ανταπόκριση περισσοτέρων από 50.000 πολιτών στη δημόσια διαβούλευση και η προθυμία τους να πληρώσουν περισσότερα χρήματα για να αγοράσουν βιολογικά προϊόντα, αποτυπώνουν το δημόσιο ενδιαφέρον για τη βιολογική γεωργία και θεώρησε αυτονόητη τη στήριξη του τομέα και τη στροφή των παραγωγών μας προς αυτή την παραγωγική μέθοδο.
Ηχηρή παρέμβαση πραγματοποίησε ο Υπουργός για το ρύζι, και τα προβλήματα που δημιουργούν οι αδασμολόγητες εισαγωγές ρυζιού από αναπτυσσόμενες χώρες στην Ευρωπαϊκή αγορά και στο εισόδημα των καλλιεργητών ζητώντας από την Επιτροπή να ληφθούν άμεσα τα απαραίτητα μέτρα. Όπως υπογράμμισε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, «σεβόμενοι μεν τις συνθήκες που έχουν υπογραφεί και την ανάγκη στήριξης των αναπτυσσόμενων χωρών, οφείλουμε να διασφαλίσουμε αφενός την ποιότητα και την ασφάλεια των εισαγόμενων προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αφετέρου την ισορροπία της αγοράς, προστατεύοντας τους Ευρωπαίους παραγωγούς ρυζιού, οι οποίοι δεσμεύονται να τηρούν υψηλά και απαιτητικά πρότυπα για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, την προστασία των καταναλωτών και του περιβάλλοντος».
Σχετικά με τα αποτελέσματα του συνεδρίου για το γαλακτοκομικό τομέα, ο Υπουργός επεσήμανε ότι ο τομέας θα έρθει αντιμέτωπος με κλυδωνισμούς μετά τη λήξη του καθεστώτος των ποσοστώσεων το 2015 και ότι πρέπει να βοηθήσουμε τους παραγωγούς στη διασφάλιση του εισοδήματός τους. Τόνισε ότι η ενίσχυση των συμβατικών σχέσεων μεταξύ παραγωγών και μεταποιητών και η οργάνωση τους σε ομάδες παραγωγών θα βελτιώσει τη θέση τους στην εμπορική αλυσίδα και θα τους δώσει ασφάλεια, γνωρίζοντας εκ των προτέρων την τιμή διάθεσης του προϊόντος τους. Και συμφώνησε ότι η δημιουργία Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου το οποίο «θα είναι υπεύθυνο για την βραχυπρόθεσμη ανάλυση και την παροχή στοιχείων στον κλάδο» θα συμβάλλει στην εξασφάλιση μεγαλύτερης διαφάνειας στο χώρο.
Σε ό,τι αφορά στην έκθεση της Επιτροπής για την τοπική γεωργία και τις απευθείας πωλήσεις, τις Αγορές Παραγωγών (Farmers Markets) - έναν θεσμό που η χώρα μας ήδη άρχισε να εφαρμόζει δοκιμαστικά σε ορισμένες περιοχές για την απόκτηση εμπειρίας - και τον προβληματισμό για την επισήμανση των προϊόντων, ο Υπουργός τόνισε, ως επερχόμενη Προεδρία, το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που αποδίδεται στην τοπική γεωργία και στις απευθείας πωλήσεις και την προσπάθεια που θα καταβληθεί ώστε η έκθεση αυτή να αποτελέσει τη βάση, προκειμένου το Συμβούλιο να καταλήξει σε χρήσιμα συμπεράσματα προς όφελος των Ευρωπαίων αγροτών και καταναλωτών. Αναφέρθηκε στο ενδιαφέρον των καταναλωτών για την αγορά τοπικών προϊόντων και τροφίμων, απευθείας από τον παραγωγό ή από μικρές εφοδιαστικές αλυσίδες, που αποτυπώνεται και από τα στατιστικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση σε έρευνα μεταξύ 17 κρατών μελών, με ποσοστό περίπου 25%. Και κατέληξε ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα και πρωτοβουλίες που θα ενισχύσουν την τοπική γεωργία και θα διευκολύνουν τις απευθείας πωλήσεις, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη την ανάγκη για αποφυγή πολυπλοκότητας, η οποία θα επιβάρυνε τόσο τους αγρότες όσο και τους καταναλωτές.
Αναφορικά με το προαιρετικό «υβριδικό» σύστημα επισήμανσης των τροφίμων, ο Υπουργός επεσήμανε ότι είναι κατανοητή η προσπάθεια που γίνεται για την καλύτερη πληροφόρηση των καταναλωτών σχετικά με τη θρεπτική αξία των τροφίμων εκφράζονται όμως έντονες επιφυλάξεις, διότι αξιολογώντας τα τρόφιμα μόνο βάσει της περιεκτικότητά τους σε λιπαρά, σάκχαρα και αλάτι, ενδέχεται να σχηματιστεί αρνητική εικόνα για επωφελείς κατηγορίες τροφίμων, αναφέροντας ως παράδειγμα το ελαιόλαδο, βασικό στοιχείο της Μεσογειακής Διατροφής, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «κόκκινο» με βάση το «υβριδικό» σύστημα επισήμανσης, ενώ όλες οι επιστημονικές μελέτες έχουν αποδείξει την ευεργετική επίδραση από την καθημερινή κατανάλωση του. Ζήτησε από την Επιτροπή να αναλάβει πρωτοβουλίες, ώστε να διασφαλιστεί ενιαία εφαρμογή κοινά αποδεκτών κανόνων πρόσθετης πληροφόρησης των καταναλωτών.
Σε ότι αφορά τη «Δέσμη μέτρων για την Υγεία των ζώων- φυτών- Φυτικό αναπαραγωγικό υλικό- Επίσημους ελέγχους και Δαπάνες» που είναι γνωστό ως «υγιέστερα ζώα και φυτά για ασφαλέστερη αλυσίδα τροφίμων», μετά την παρουσίαση από την Προεδρία, της μέχρι τώρα προόδου των εργασιών, ο Υπουργός τόνισε ότι το πακέτο αυτό θα απορροφήσει σημαντικό μέρος και των εργασιών της Ελληνικής Προεδρίας. Όπως ανέφερε, ειδικότερα για την πρόταση σχετικά με την οικονομική διαχείριση του τομέα, «θα φροντίσουμε να ολοκληρωθεί το δυνατό συντομότερο ώστε να συνεχισθεί απρόσκοπτα η χρηματοδότηση του τομέα των ελέγχων και της αντιμετώπισης κρίσεων από το 2014».
Τέλος, σε ότι αφορά στην αλιεία, και στο θέμα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ), ο κ. Τσαυτάρης τόνισε τη σημασία της έγκαιρης υιοθέτησης του κανονισμού. Για το σκοπό αυτό το ΕΤΘΑ θα αποτελέσει κύρια προτεραιότητα για την Ελληνική Προεδρία, με στόχο την υιοθέτηση του κανονισμού μέχρι τον Απρίλιο 2014, που τελειώνει ουσιαστικά και η θητεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου. Αμέσως μετά θα γίνει η κατανομή των κονδυλίων του Ταμείου στα Κράτη Μέλη, από τα οποία θα χρηματοδοτηθούν τα προγράμματα του τομέα της αλιείας.
Προτεραιότητες ελληνικής Προεδρίας
Πριν τη λήξη των εργασιών του Συμβουλίου, ο κ. Τσαυτάρης ως επερχόμενη Προεδρία, συνεχάρη την απερχόμενη Λιθουανική Προεδρία για το έργο που παρήγαγε. Απευθυνόμενος στους ομολόγους του ο Υπουργός περιέγραψε τους στόχους του για το επόμενο εξάμηνο δηλώνοντας ότι, παρά τη συγκυρία των ευρωεκλογών, θα είμαστε μια αποτελεσματική Προεδρία, στόχος για τον οποίο απαιτείται η συνεργασία όλων των κρατών μελών, της Επιτροπής και της Γραμματείας του Συμβουλίου. Στο πρώτο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, θα παρουσιασθεί από τον Υπουργό και Πρόεδρο του Συμβουλίου το πρόγραμμα της Ελληνικής Προεδρίας αναλυτικότερα. Ο κ. Τσαυτάρης ενημέρωσε ότι στη συνάντηση των Υπουργών που θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Μαΐου στην Αθήνα, θα συζητηθεί η διαφορετικότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας, που αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα για τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα της αγροτικής οικονομίας στις περιφέρειες της Ευρώπης.