Δύσκολη πλέον υπόθεση να γεμίσουν οι καταναλωτές τα καλάθια σε λαϊκές και σούπερ μάρκετ.
Καλπάζει το κύμα ακρίβειας που πλήττει την οικονομία, με τις ανατιμήσεις στα βασικά είδη διατροφής να κλιμακώνονται καθημερινά.Οι καταναλωτές βλέπουν αρκετά πιο «φουσκωμένο» το παραδοσιακό καλάθι της νοικοκυράς το τελευταίο διάστημα, ενώ την ίδια ώρα πληθαίνουν οι ενδείξεις για νέο γύρο ανατιμήσεων στα τρόφιμα ενόψει του καλοκαιριού.
Παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για «τσιμπημένους» τιμοκαταλόγους στα σούπερ μάρκετ ενόψει του Ιουνίου, προαναγγέλλοντας νέες αυξήσεις τιμών.
Μέσα σε ένα χρόνο (από τον Απρίλιο του 2021 μέχρι και φέτος), οι τιμές σε ένα ευρύ φάσμα τροφίμων καταγράφουν διψήφια ποσοστά ανόδου, με τα έλαια και τα λίπη να μετρούν αυξήσεις τιμών έως 22%, το ψωμί και τα δημητριακά 10%, τα κρέατα 14,1%, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά 11,7%, τα λαχανικά 13,8%, ενώ οι ανατιμήσεις στα νωπά φρούτα φτάνουν έως το 8,6%.
Το επόμενο διάστημα, μέχρι τον Ιούνιο, αναμένεται να ανατιμηθούν σε ποσοστό έως 50% τουλάχιστον 300 προϊόντα. Οι ανατιμήσεις θα περνούν σταδιακά στα ράφια των καταστημάτων τροφίμων ανάλογα με τα αποθέματα που διαθέτουν στις αποθήκες τους.
Ειδικότερα αναμένονται αυξήσεις στα εξής προϊόντα: σπορέλαια 50%, χαρτικά 15%-25%, μαργαρίνες 20%, ελαιόλαδο 20%, αραβοσιτέλαιο 10%-18%, κρουασάν 9%-20%, τυριά 4%-17%, ψωμί 8%, ξινό νερό έως 16%, καφές φίλτρου 17%, ελληνικός καφές 13%, έτοιμα φαγητά 5%-13%, φρέσκοι χυμοί και τσάι 2,5%-12%, κατεψυγμένες πατάτες 10%, γάλα 5%-9%, μπισκότα 8%, απορρυπαντικά 5%-8%, γιαούρτι 6%-7%, βούτυρο 5%- 6%, σαλάτες 6%, σαμπουάν 6%, κρασιά 4%- 6%, ρεβίθια 5%, αλάτι 5%, κονσέρβες 5%, δημητριακά 5%, αυγά 4,5%, παξιμάδια 4,5%, κρέμες γάλακτος 1,5%.
«Φωτιά» οι τιμές σε φρούτα και λαχανικά
Ενδεικτικά είναι τα τελευταία στατιστικά δελτία τιμών του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ), ημερομηνίας 24 και 25 Μαΐου, που αποτυπώνουν τις αυξημένες τιμές στις οποίες πωλούνται φρούτα, λαχανικά και κρέατα – βασικά αγαθά που δεν λείπουν από κανένα οικογενειακό τραπέζι.
Αναλυτικά:
Άνηθος και μαϊντανός πωλούνται με επικρατούσα τιμή στα 0,28 ευρώ, από 0,23 ευρώ πέρυσι, ενώ τα βλήτα κοστίζουν πλέον 1,50 ευρώ, όταν πέρυσι κυμαίνονταν στα 0,80 ευρώ και την περασμένη εβδομάδα στα 1,40 ευρώ. Στα καρότα η επικρατούσα τιμή είναι στα 0,50 ευρώ από 0,40 ευρώ πέρυσι, τα φρέσκα κρεμμυδάκια πωλούνται πλέον έναντι 0,80 ευρώ, από 0,70 ευρώ τέτοια εποχή πέρυσι, ενώ τα ξερά κρεμμύδια νέας σοδειάς έχουν αυξηθεί στα 0,70 ευρώ από 0,53 ευρώ που πωλούνταν την περασμένη χρονιά.
Στα 0,35 ευρώ κυμαίνεται η τιμή στα λάχανα από 0,30 ευρώ πέρυσι, ενώ για τις μελιτζάνες (φλάσκες), η επικρατούσα τιμή διαμορφώνεται στο 1,00 ευρώ, από 0,60 ευρώ πέρυσι. Με 0,60 ευρώ αγοράζει πλέον κανείς παντζάρια έναντι 0,50 ευρώ την περασμένη χρονιά, ενώ στα 0,75 ευρώ κυμαίνεται η επικρατούσα τιμή στα ραδίκια (άγρια καλλιεργούμενα), από 0,60 ευρώ πέρυσι. Για 0,70 ευρώ πωλείται το σπανάκι, έναντι 0,60 ευρώ πέρυσι, ενώ αντίστοιχα, η επικρατούσα τιμή για τις τομάτες είναι στα 0,70 ευρώ, από 0,60 ευρώ πέρυσι.
Πιο ακριβά πωλούνται και τα φασολάκια, με τα τσαουλιά να κυμαίνονται στα 2,00 ευρώ από 1,80 ευρώ πέρυσι και τα μπαρμπούνια στα 2,50 ευρώ από 1,30 ευρώ πέρυσι. Στα 0,75 ευρώ κυμαίνεται η επικρατούσα τιμή στα λεμόνια, από 0,55 ευρώ πέρυσι, ενώ τα αχλάδια (κρυστάλλια) κυμαίνονται στα 1,40 ευρώ από 1,15 ευρώ πέρυσι. Έναντι 2,30 ευρώ πωλούνται τα πρώιμα βερίκοκα από 2,00 ευρώ πέρυσι, ενώ για τα πορτοκάλια (βαλέντσια) η επικρατούσα τιμή είναι στα 0,50 ευρώ, από 0,45 ευρώ την περασμένη χρονιά.
Αυξημένες είναι οι τιμές και στα κρέατα. Σύμφωνα πάντα με το δελτίο τιμών του ΟΚΑΑ, τα γιδοπρόβατα πωλούνται με επικρατούσα τιμή τα 3,90 ευρώ (το κιλό), όταν το εύρος τιμών το 2021 κυμαινόταν μεταξύ 3,00 και 3,55 ευρώ.
Στα χοιρινά (εγχώρια μαδητά μισάδια) η επικρατούσα τιμή είναι στα 2,80 ευρώ, από 2,20-2,40 ευρώ το 2021 και 2,40-2,60 ευρώ το 2020, ενώ ανοδικά κινούνται οι τιμές και στα χοιρινά εισαγωγής.
Απανωτά τα «καμπανάκια» για τις διεθνείς τιμές τροφίμων
Την ίδια στιγμή δραματικές είναι οι προβλέψεις που διατυπώνονται για τη διαμόρφωση των διεθνών τιμών των τροφίμων, καθώς ενισχύεται ο κίνδυνος για μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία που μετρά ήδη τρεις μήνες.
«Ο κόσμος αντιμετωπίζει μια ‘τέλεια καταιγίδα μέσα σε μια τέλεια καταιγίδα’ όταν πρόκειται για την επισιτιστική κρίση», προειδοποίησε τη Δευτέρα ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος του ΟΗΕ, Ντέιβιντ Μπίσλεϊ.
Μάλιστα, όπως εξήγησε, αυτή τη στιγμή ο κόσμος αντιμετωπίζει πρόβλημα τιμολόγησης των τροφίμων, ωστόσο λόγω των ζητημάτων που προκύπτουν στα λιπάσματα και την παραγωγή τροφίμων θα μπορούσαμε «να έχουμε πρόβλημα διαθεσιμότητας τροφίμων». Υπάρχουν 49 εκατομμύρια άνθρωποι σε 43 χώρες που «βρίσκονται στα πρόθυρα του λιμού» και ο κόσμος θα αντιμετωπίσει λιμό, αποσταθεροποίηση και μαζική μετανάστευση αν δεν προλάβουμε το πρόβλημα, εξήγησε, μιλώντας στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός.
«Ενδέχεται να υπάρξει μεγάλη πείνα και μάλιστα πείνα που θα μπορούσε να κάνει τους θανάτους από τον ίδιο τον πόλεμο να φαίνονται ελάχιστοι», ανέφερε, σε εξαιρετικά δραματικούς τόνους, μόλις πριν από ένα 24ωρο ο υπουργός Μεταφορών του Ηνωμένου Βασιλείου, Γκραντ Σαπς. «Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί κατά πόσο η Ουκρανία επηρέαζε και επηρεάζει το καλάθι του ψωμιού ανά τον κόσμο», εξήγησε.
«Η αποτυχία αναμόρφωσης του διεθνούς συστήματος τροφίμων επέτρεψε στον πόλεμο να ανοίξει τον δρόμο για μια νέα παγκόσμια επισιτιστική κρίση – την τρίτη κατά σειρά μέσα σε 15 χρόνια», προειδοποίησε, μέσω πρόσφατης έκθεσής της, η διεθνής ομάδα εμπειρογνωμόνων για τα βιώσιμα συστήματα τροφίμων (IPES-Food). Και αυτή η έκθεση κάνει λόγο για «μια τέλεια καταιγίδα», εστιάζοντας στην ξέφρενη πορεία των διεθνών τιμών τροφίμων και την εκτόξευση – στα ύψη – της επισιτιστικής ανασφάλειας για τις πιο φτωχές χώρες του κόσμου.