Σε ένα συγκρότημα αποθήκευσης γεωργικών προϊόντων στην αιγυπτιακή πόλη Μπάνχα, ο Αχμέντ Νάσερ παρακολουθεί φορτηγά με φορτηγά να ξεφορτώνουν φρεσκοαλεσμένα σιτηρά από το γύρω Δέλτα του Νείλου.
Αποκομμένη από μεγάλο μέρος του σιταριού της Μαύρης Θάλασσας από το οποίο εξαρτιόταν λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Αίγυπτος, συχνά ο μεγαλύτερος εισαγωγέας στον κόσμο, προσπαθεί να εξαγάγει ό,τι μπορεί από μια τοπική συγκομιδή που τώρα βρίσκεται σε πλήρη ροή.
Η κυβέρνηση, η οποία παρέχει απότομα επιδοτούμενο ψωμί σε περισσότερα από 70 εκατομμύρια από τα 103 εκατομμύρια κατοίκους της Αιγύπτου, έχει θέσει φιλόδοξο στόχο να αγοράσει έξι εκατομμύρια τόνους εγχώριου σιταριού φέτος, δύο τρίτα περισσότερο από ό,τι σε οποιοδήποτε από τα δύο προηγούμενα χρόνια.
Οι εργάτες σιλό όπως ο Νάσερ κάνουν επιπλέον ώρες. «Υποτίθεται ότι θα φύγουμε στις 4 το απόγευμα. Αλλά ειδικά φέτος, μερικές φορές δουλεύουμε μέχρι τα μεσάνυχτα», είπε, καθώς η σκόνη από τον θάλαμο εκφόρτωσης κάτω από τα πανύψηλα σιλό γέμιζε τον αέρα.
Μετά από μια αργή έναρξη, αγρότες και αξιωματούχοι λένε ότι η συγκομιδή πηγαίνει καλά, αλλά τόσο οι αγρότες όσο και η κυβέρνηση εξακολουθούν να βρίσκονται υπό ασυνήθιστη πίεση.
Το πρόγραμμα επιδότησης τροφίμων της Αιγύπτου απαιτεί περίπου εννέα εκατομμύρια τόνους σιταριού ετησίως. Πέρυσι η κυβέρνηση εισήγαγε 4,7 εκατομμύρια τόνους, μεγάλο μέρος από τη Ρωσία και την Ουκρανία, και έχει αγοράσει περίπου 1,9 εκατομμύρια τόνους ξένου σίτου για αποστολή το 2022 μέχρι στιγμής. Περίπου 300.000 τόνοι είναι αποκλεισμένοι στην Ουκρανία, με τις μελλοντικές τιμές και τις προμήθειες να είναι αβέβαιες.
Καθώς επιδιώκει να ενισχύσει τα αποθέματα σιταριού, η κυβέρνηση λέει ότι οι αγρότες πρέπει να παρέχουν τουλάχιστον το 60% της σοδειάς τους στο κράτος, από το 40% που αγόρασε πέρυσι. Επιβάλλει πρόστιμα, ακόμη και φυλάκιση σε όσους δεν συμμορφώνονται.
Οι κανόνες αποσκοπούν στο να αποτρέψουν τους αγρότες από το να συγκρατούν περισσότερο τη σοδειά τους για ζωοτροφές και τους εμπόρους από το να πωλούν το σιτάρι στην ελεύθερη αγορά.
Η κυβέρνηση αύξησε επίσης την τιμή προμήθειας κατά 22% από πέρυσι, στα 311,23-318,40 δολάρια ανά τόνο, αν και εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλότερη από τις διεθνείς τιμές και ορισμένοι αγρότες λένε ότι δεν είναι αρκετή, δεδομένου του αυξανόμενου κόστους εισροών και εργασίας.
ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΤΡΙΤΩΝ
Στη Μπάνχα, βόρεια του Καΐρου, ο 59χρονος αγρότης Ahmed Samir λέει ότι φύτεψε λιγότερο σιτάρι στη φάρμα του τυπικού μεγέθους τριών φεντάν (στρέμματα) φέτος λόγω της υψηλής τιμής της εργασίας και άλλων εισροών.
Σκοπεύει να πουλήσει περίπου τα δύο τρίτα του σιταριού του στην κυβέρνηση, κρατώντας το υπόλοιπο για οικιακή κατανάλωση.
«Λαμβάνοντας υπόψη το υψηλό κόστος, η τιμή της προμήθειας δεν είναι τόσο μεγάλη. Είναι απλώς μια βελτίωση», είπε, καθώς ένας εργάτης πίσω του μάζεψε σιτάρι σε ένα τεράστιο σάκο.
Παρά τη δυσαρέσκεια, οι αγρότες λένε ότι η πώληση στην κυβέρνηση είναι βολική και εγγυάται την πληρωμή για όσους έχουν χρέη ή χρειάζονται γρήγορα χρήματα. Από την Πέμπτη, η κυβέρνηση είχε προμηθευτεί 3 εκατομμύρια τόνους από την τοπική συγκομιδή, η οποία διαρκεί μέχρι τον Ιούλιο.
Η μεγαλύτερη πρόκληση για την κυβέρνηση θα μπορούσε να είναι το εμπόριο τρίτων, το οποίο προσπαθεί να περιορίσει απαιτώντας από τους αγρότες να αναζητήσουν άδεια για να πουλήσουν σιτάρι στην αγορά μετά την εκπλήρωση των ποσοστώσεων τους.
Οι διεθνείς τιμές σιταριού, συνήθως χαμηλότερες από αυτές του αιγυπτιακού σίτου, έχουν αυξηθεί σε περίπου 450 δολάρια ανά τόνο στον τελευταίο διαγωνισμό της Αιγύπτου τον Απρίλιο σε σύγκριση με τα 318 δολάρια ανά τόνο που πλήρωσε τον Φεβρουάριο, δίνοντας κίνητρο στους εμπόρους να αγοράσουν τοπικό σιτάρι.
Σύμφωνα με δύο εμπόρους του ιδιωτικού τομέα, ορισμένα ιδιωτικά ελαιοτριβεία προσφέρουν 7.000 αιγυπτιακές λίρες (377 $) ανά τόνο για τοπικό σιτάρι, περίπου 1.100 αιγυπτιακές λίρες (59 $) περισσότερες από ό,τι προσφέρει η κυβέρνηση, αλλά ακόμα πολύ κάτω από τη διεθνή τιμή.
Οι ειδησεογραφικές αναφορές για την κατάσχεση εκατοντάδων τόνων σιταριού παράνομα εμπορευόμενου από ιδιωτικά ελαιοτριβεία από την κυβέρνηση κυριαρχούν τις τελευταίες εβδομάδες.
Οι αγώνες των αγροτών με το αυξανόμενο κόστος των εισροών, συμπεριλαμβανομένων των λιπασμάτων και της εργασίας, εγείρουν επίσης ερωτήματα σχετικά με μια μακροχρόνια ώθηση για χρήση σπάνιας καλλιεργήσιμης γης και νερού για την επέκταση της παραγωγής σιταριού και την αύξηση της αυτάρκειας.
Ο Hamada, ένας 45χρονος αγρότης στην επαρχία Minya, 220 χλμ. (137 μίλια) νότια του Καΐρου, λέει ότι φύτεψε περισσότερο σιτάρι φέτος, ενθαρρύνοντας την υψηλότερη τιμή προμήθειας. Αλλά σύντομα συνειδητοποίησε ότι είχε ένα κόστος.
«Ασχολούμαι με άλλα πράγματα τώρα. Οι μισθοί των εργαζομένων αυξήθηκαν, το ρεύμα, τα χημικά, τα πάντα αυξήθηκαν», είπε, προσθέτοντας ότι εξακολουθεί να χρωστάει 200.000 αιγυπτιακές λίρες (10.790 δολάρια) σε λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος.
Πηγή: Reuters