Η Ρωσία έχει βομβαρδίσει, αποκλείσει και λεηλατήσει την ικανότητα παραγωγής σιτηρών της Ουκρανίας, η οποία αντιπροσωπεύει το ένα δέκατο των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού, με αποτέλεσμα τρομερές προβλέψεις για αυξημένη πείνα και εκτίναξη των τιμών των τροφίμων σε όλο τον κόσμο.
Τώρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν προειδοποιήσει ότι το Κρεμλίνο προσπαθεί να επωφεληθεί από αυτή τη λεηλασία πουλώντας κλεμμένο σιτάρι σε χώρες που πλήττονται από την ξηρασία στην Αφρική, ορισμένες από τις οποίες αντιμετωπίζουν πιθανό λιμό.
Στα μέσα Μαΐου, οι ΗΠΑ έστειλαν προειδοποίηση σε 14 χώρες, κυρίως στην Αφρική, ότι ρωσικά φορτηγά πλοία έφευγαν από λιμάνια κοντά στην Ουκρανία φορτωμένα με αυτό που ένα τηλεγράφημα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ περιέγραψε ως «κλεμμένα ουκρανικά σιτηρά». Το καλώδιο προσδιόριζε με το όνομα τρία ρωσικά φορτηγά πλοία που είπε ότι ήταν ύποπτα ότι το μετέφεραν.
Η αμερικανική επιφυλακή σχετικά με το σιτηρό έχει οξυνθεί το δίλημμα για τις αφρικανικές χώρες, πολλές από τις οποίες αισθάνονται ήδη παγιδευμένες μεταξύ Ανατολής και Δύσης, καθώς δυνητικά αντιμετωπίζουν μια δύσκολη επιλογή μεταξύ, αφενός, να επωφεληθούν από πιθανά εγκλήματα πολέμου και να δυσαρεστήσουν έναν ισχυρό δυτικό σύμμαχο, και από την άλλη, η άρνηση φθηνών τροφίμων σε μια εποχή που οι τιμές του σιταριού εκτινάσσονται στα ύψη και εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι λιμοκτονούν.
Ο συναγερμός που σήμανε η Ουάσιγκτον ενίσχυσε τις κατηγορίες της ουκρανικής κυβέρνησης ότι η Ρωσία έχει κλέψει έως και 500.000 τόνους ουκρανικού σίτου, αξίας 100 εκατομμυρίων δολαρίων, από την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο. Μεγάλο μέρος του έχει μεταφερθεί με φορτηγά σε λιμάνια της Κριμαίας που ελέγχεται από τη Ρωσία και στη συνέχεια μεταφέρθηκε σε πλοία, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων υπό δυτικές κυρώσεις, λένε Ουκρανοί αξιωματούχοι.
Στις 3 Ιουνίου, ο επικεφαλής της Αφρικανικής Ένωσης, Πρόεδρος Macky Sall της Σενεγάλης, συναντήθηκε στη Ρωσία με τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει προμήθειες σιτηρών από τη χώρα.
Οι επικριτές είπαν ότι το ταξίδι, κατά τη διάρκεια του οποίου ο Σαλ αναφέρθηκε στον «αγαπητό του φίλο Βλαντιμίρ», έπαιξε κατευθείαν στα χέρια του Πούτιν προσφέροντάς του ένα ακόμη εργαλείο για τη μόχλευση των διχασμών στη διεθνή απάντηση στη βάναυση επίθεσή του στην Ουκρανία.
Αλλά πολλά αφρικανικά έθνη είναι ήδη αμφίθυμα σχετικά με την τιμωρητική εκστρατεία κυρώσεων της Δύσης κατά της Ρωσίας για λόγους που περιλαμβάνουν την εξάρτησή τους από τις ρωσικές πωλήσεις όπλων, τις παρατεταμένες συμπάθειες της εποχής του Ψυχρού Πολέμου και τις αντιλήψεις για τα δυτικά διπλά μέτρα και μέτρα.
Επιπλέον, η ήπειρος υποφέρει άσχημα.
Η Ρωσία και η Ουκρανία συνήθως παρέχουν περίπου το 40 τοις εκατό των αναγκών σε σιτάρι στην Αφρική, όπου οι τιμές για το σιτάρι έχουν αυξηθεί κατά 23 τοις εκατό τον περασμένο χρόνο, λένε τα Ηνωμένα Έθνη. Στην περιοχή του Κέρας της Αφρικής, μια καταστροφική ξηρασία έχει αφήσει πεινασμένους 17 εκατομμύρια ανθρώπους, κυρίως σε περιοχές της Σομαλίας, της Αιθιοπίας και της Κένυας, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι στη Σομαλία βρίσκονται στα πρόθυρα του λιμού.
Αντιμέτωπες με μια τέτοια πιεστική ανάγκη, πολλές αφρικανικές χώρες είναι απίθανο να διστάσουν να αγοράσουν σιτηρά που προμηθεύονται από τη Ρωσία, ανεξάρτητα από το πού προέρχονται, δήλωσε ο Hassan Khannenje, διευθυντής του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών HORN, ενός ερευνητικού φορέα στην Κένυα.
«Αυτό δεν είναι δίλημμα», είπε ο Khannenje. «Οι Αφρικανοί δεν νοιάζονται από πού παίρνουν το φαγητό τους και αν κάποιος πρόκειται να ηθικολογήσει γι’ αυτό, κάνουν λάθος».
«Η ανάγκη για φαγητό είναι τόσο σοβαρή», πρόσθεσε, «που δεν είναι κάτι που πρέπει να συζητήσουν».
Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η λύση στο επισιτιστικό πρόβλημα της Αφρικής είναι η μεγαλύτερη παγκόσμια πίεση για τον τερματισμό του πολέμου και όχι οι αγορές λεηλασμένων σιτηρών. Υπάρχει μια «απλή απάντηση», είπε ο Taras Vysotsky, αναπληρωτής υπουργός Γεωργίας της Ουκρανίας: «Σταματήστε τις μάχες».
Ο Βισότσκι και άλλοι Ουκρανοί υπουργοί κατηγορούν τη Ρωσία εδώ και μήνες ότι κλέβει σιτηρά από τα εδάφη που κατέχει στο νότιο καλάθι της χώρας, που περιγράφεται από έναν ως «απευθείας ληστεία». Μεγάλο μέρος του έχει ληφθεί από ανελκυστήρες αποθήκευσης σε κατεχόμενα τμήματα των περιοχών Zaporizhzhia, Kherson, Donetsk και Luhansk, λένε.
«Δεν υπάρχει τίποτα άλλο για κλοπή», είπε ο Βισότσκι.
Οι πρώτες αναφορές για λεηλασία σιτηρών εμφανίστηκαν στα μέσα Μαρτίου. Οι σχολιαστές των ρωσικών κρατικών τηλεοπτικών σταθμών καυχιόνται ανοιχτά για τις κατασχέσεις, λέγοντας ότι η Ρωσία σκοπεύει να συνεχίσει με αυτές.
Οι Ρώσοι έκλεψαν επίσης γεωργικά μηχανήματα αξίας 15 έως 20 εκατομμυρίων δολαρίων, είπε ο Βισότσκι.
Μεγάλο μέρος από τα λεηλατημένα σιτηρά, σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους, καταλήγει σε λιμάνια όπως η Σεβαστούπολη στη χερσόνησο της Κριμαίας, την οποία η Ρωσία έχει καταλάβει από το 2014.
Στα τέλη Απριλίου, εμφανίστηκε βίντεο με στήλες από καλυμμένα φορτηγά που οδηγούσαν αυτό που ουκρανοί αξιωματούχοι είπαν ότι αιχμαλωτίστηκαν σιτηρά. Σε μια ανάλυση του βίντεο, οι New York Times επιβεβαίωσαν ότι τραβήχτηκε στην κατεχόμενη από τη Ρωσία πόλη Μελιτόπολη, που δείχνει τη συνοδεία να κατευθύνεται νοτιοδυτικά σε έναν κεντρικό δρόμο προς την Κριμαία.
Τουλάχιστον 10 σκάφη έχουν εξάγει κλεμμένα σιτηρά, κυρίως σιτάρι, μέσω του λιμανιού της Σεβαστούπολης από τα τέλη Φεβρουαρίου, σύμφωνα με τους Ουκρανούς που παρακολουθούν αποστολές στο έργο SeaKrime που διαχειρίζεται ο ιστότοπος έρευνας ανοιχτού κώδικα Myrotvorets.
Οι ιστότοποι παρακολούθησης των πλοίων και οι ειδικοί που παρακολουθούν τα πλοία, είπαν ότι τα πλοία, ορισμένα υπό τις αμερικανικές κυρώσεις από τον Απρίλιο, συχνά απενεργοποιούν τους αναμεταδότες τους μέχρι να βρεθούν στη θάλασσα, πιθανόν να κρύψουν το λιμάνι αναχώρησής τους. Αλλά εξακολουθούν να εμφανίζονται σε δορυφορικές εικόνες ή φωτογραφίζονται από παρατηρητές στο έδαφος.
Τον περασμένο μήνα, τα τρία ρωσικά πλοία που αναγνωρίστηκαν στο καλώδιο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ως ύποπτοι μεταφορείς κλεμμένων ουκρανικών σιτηρών — τα Matros Koshka, Matros Pozynich και Mikhail Nenashev — ταξίδεψαν μεταξύ των Στενών του Κερτς, που χωρίζουν την Κριμαία και τη Ρωσία, και διάφορα λιμάνια της την ανατολική Μεσόγειο.
Μερικές φορές ελλιμενίστηκαν στην Τουρκία ή τη Συρία. Άλλες φορές, σύμφωνα με ιστοσελίδες που παρακολουθούν τη θαλάσσια κυκλοφορία, έκλεισαν τους αναμεταδότες τους ενώ διέσχιζαν τη Μεσόγειο, πιθανώς για να κρύψουν τον τελικό προορισμό τους.
Δύο Αμερικανοί αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν το περιεχόμενο του καλωδίου, το οποίο στάλθηκε στις 16 Μαΐου σε 14 χώρες, κυρίως στη βόρεια και ανατολική Αφρική, καθώς και στο Πακιστάν, το Μπαγκλαντές, τη Σρι Λάνκα και την Τουρκία.
Ο προσδιορισμός της προέλευσης μιας αποστολής σιτηρών δεν είναι απλός, αλλά μια ένδειξη μπορεί να είναι εάν η Ρωσία το πουλούσε με μεγάλη έκπτωση, δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος.
Σε ένα email, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αρνήθηκε να σχολιάσει το περιεχόμενο του καλωδίου, αλλά επεσήμανε τις ουκρανικές αναφορές για κλοπή σιτηρών χονδρικής, καθώς και «πολλές μαρτυρίες από Ουκρανούς αγρότες και τεκμηριωμένα στοιχεία που δείχνουν την κλοπή ουκρανικών σιτηρών από τη Ρωσία».
«Οι ΗΠΑ συνεργάζονται με άλλες χώρες για να αποτρέψουν την πώληση σιτηρών που πιθανότατα έχουν κλαπεί από την Ουκρανία», είπε ο εκπρόσωπος.
Αρκετοί ξένοι αξιωματούχοι είπαν ότι οι ΗΠΑ τους ζήτησαν να διασφαλίσουν ότι η χώρα τους δεν αγόραζε κλεμμένα ουκρανικά σιτηρά, με το αίτημα να γίνεται με πνεύμα συνεργασίας και όχι εξαναγκασμού. Στο Πακιστάν, το οποίο σκέφτεται να αγοράσει 2 εκατομμύρια τόνους σιταριού από τη Ρωσία, ανώτερος αξιωματούχος του υπουργείου Εξωτερικών είπε ότι οι Αμερικανοί τόνισαν την κυριαρχία του Πακιστάν όταν ζήτησαν βοήθεια.
Η Τουρκία βρίσκεται στο επίκεντρο των προσπαθειών για τον εντοπισμό κλεμμένων ουκρανικών σιτηρών, επειδή τα ρωσικά πλοία που φεύγουν από την Κριμαία συνήθως διέρχονται από τα τουρκικά ύδατα. Στις 3 Ιουνίου, ο πρεσβευτής της Ουκρανίας στην Τουρκία κάλεσε τις αρχές να ερευνήσουν την πηγή των σιτηρών που μεταφέρθηκαν από τη Ρωσία.
Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο.
Στην Ουάσιγκτον, ένας εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας είπε ότι οι ΗΠΑ έχουν πληροφορίες ότι οι ρωσικές δυνάμεις καταστρέφουν τακτικά εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για τη συγκράτηση σιτηρών στην ανατολική Ουκρανία.
Επιπλέον, ο ρωσικός ναυτικός αποκλεισμός εμπόδισε την Ουκρανία να εξάγει το σιτάρι που έχει ακόμα. Ουκρανοί αξιωματούχοι λένε ότι περίπου 20 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών περιμένουν για εξαγωγή στο λιμάνι της Οδησσού που κατέχεται από την Ουκρανία.
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας παρείχε έναν αποχαρακτηρισμένο χάρτη που δείχνει συστάδες ρωσικών πολεμικών πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα νότια της Οδησσού που εμποδίζουν τα ουκρανικά φορτηγά πλοία να φύγουν.
Για πολλούς Ουκρανούς, η κλοπή των σιτηρών -και η παράνομη εξαγωγή τους- θυμίζουν τον τραυματικό λιμό του 1932-33 όταν η Ουκρανία ήταν μέρος της Σοβιετικής Ένωσης και οι Ουκρανοί αγρότες απαλλοτριώθηκαν τα σιτηρά τους. Τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν από την πείνα που είναι γνωστή ως Holodomor.
Καθ' όλη τη διάρκεια της κρίσης στην Ουκρανία, πολλές αφρικανικές χώρες αισθάνθηκαν ότι αντιμετωπίζονται ως εκ των υστέρων, παγιδευμένες μεταξύ ξένων δυνάμεων που εμπλέκονται σε έναν νέο γύρο αντιπαλότητας τύπου Ψυχρού Πολέμου. Το Σαββατοκύριακο, αρκετοί αρνήθηκαν να συζητήσουν την προειδοποίηση των ΗΠΑ για κλεμμένα ουκρανικά σιτηρά.
Ο Macharia Kamau, ο κύριος γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών της Κένυας, αρνήθηκε ότι η Κένυα είχε λάβει οποιοδήποτε μήνυμα. «Γιατί θα έπρεπε να μας προειδοποιήσουν εξαρχής;» έστειλε μήνυμα. «Γιατί κάποιος να αγοράσει κάτι λεηλατημένο; Αυτό ακούγεται σαν σχέδιο προπαγάνδας».
Η Mindi Kasiga, εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Τανζανίας, είπε ότι η στάση της χώρας της «ήταν πάντα ουδέτερη».
Σε μεγάλο μέρος της Αφρικής, οποιαδήποτε πίεση της Δύσης για τα σιτηρά που παρέχονται από τη Ρωσία είναι πιθανό να αποτύχει, είπε ο Khannenje, ο αναλυτής, εκτός εάν η Δύση μπορούσε να προσφέρει ένα μέσο για να γεφυρώσει το έλλειμμα σιταριού. «Εάν η Δύση μπορεί να προσφέρει εναλλακτικές, οι χώρες θα το ακούσουν», είπε. «Αλλά η υστερία σχετικά με αυτό θα τους ωθήσει περισσότερο στην αγκαλιά της Ρωσίας».
Πηγή: moneycontrol.com
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις