Οι άφθονες βροχοπτώσεις και οι ήπιες θερμοκρασίες οδήγησαν σε καλές καλλιέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο. Εν τω μεταξύ, η ξηρασία και η καυτή ζέστη είδαν τις αποδόσεις ελαιολάδου να εξατμίζονται στα δυτικά.
Η συγκομιδή της ελιάς 2022 βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη στο βόρειο ημισφαίριο και ήταν γεμάτη εκπλήξεις γράφουν οι Olive Oil Times.
Οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης και της Βόρειας Αφρικής που υπέφεραν από ρεκόρ ξηρασίας και καταιγιστικούς καύσωνες ανέφεραν όλες σημαντικές μειώσεις της παραγωγής.
Εν τω μεταξύ, οι παραγωγοί στη Μέση Ανατολή αναφέρουν συγκομιδές ρεκόρ ή σχεδόν ρεκόρ, που εν μέρει αποδίδονται σε άφθονες βροχοπτώσεις κατά καιρούς κατά την ανάπτυξη της ελιάς και στις ήπιες θερμοκρασίες της άνοιξης και του φθινοπώρου.
Εύκολα οι μεγαλύτερες εκπλήξεις του τρύγου έρχονται από την Τουρκία και την Ισπανία. Οι αξιωματούχοι αναμένουν μια συγκομιδή-ρεκόρ 400.000 τόνων στην πρώτη, ενώ η δεύτερη έχει οριστεί για τη χαμηλότερη συγκομιδή της σχεδόν μια δεκαετία.
Μαζί με τα προηγούμενα ρεκόρ, αυτή η συγκομιδή τοποθετεί προσωρινά την Τουρκία ως τη δεύτερη μεγαλύτερη χώρα παραγωγής ελαιολάδου πίσω από την Ισπανία.
Ωστόσο, η Τουρκία απέχει πολύ από το να είναι η μόνη χώρα στην Ανατολική Μεσόγειο που αναμένει μια καλή σοδειά. Οι παραγωγοί σε Ελλάδα, Ισραήλ, Ιορδανία, Λίβανο, Παλαιστίνη και Συρία περιμένουν άφθονες σοδειές.
Αντίθετα, στο δυτικό άκρο της λεκάνης, οι παραγωγοί στην Αλγερία, τη Γαλλία, την Ιταλία, το Μαρόκο, την Πορτογαλία και την Τυνησία προετοιμάζονται παρομοίως για φτωχές συγκομιδές.
Οι εκτιμήσεις συγκομιδής για το καλλιεργητικό έτος 2022/23 που αναλύθηκαν από τους Olive Oil Times δείχνουν ότι η παραγωγή στη Δυτική Μεσόγειο θα είναι σημαντικά χαμηλότερη από πέρυσι και πολύ κάτω από τον κυλιόμενο μέσο όρο της πενταετίας.
Οι Olive Oil Times εκτιμούν ότι αυτές οι έξι χώρες της Δυτικής Μεσογείου θα μπορούσαν να παράγουν 1,46 εκατομμύρια τόνους ελαιόλαδου φέτος, πολύ κάτω από τους 2,32 εκατομμύρια τόνους που παρήγαγε το ίδιο μπλοκ το 2021/22 και το έλασμα 2,27 εκατομμυρίων τόνων. μέσος όρος του έτους.
Από την άλλη πλευρά, πέντε χώρες στην Ανατολική Μεσόγειο – Ελλάδα, Τουρκία, Λίβανος, Ιορδανία και Συρία (τα τελευταία στοιχεία για το Ισραήλ και την Παλαιστίνη δεν ήταν διαθέσιμα κατά τη στιγμή της σύνταξης) – ενδέχεται να παράγουν 881.000 τόνους το τρέχον καλλιεργητικό έτος.
Αντίθετα, ο αριθμός αυτός υπερβαίνει σημαντικά τους 602.000 τόνους που παρήχθησαν την τελευταία καλλιεργητική χρονιά και τον κυλιόμενο μέσο όρο της πενταετίας των 648.300 τόνων.
Αν και μπορεί να είναι δελεαστικό να συμπεράνουμε ότι το κέντρο βάρους στον ελαιοπαραγωγικό κόσμο κινείται ανατολικά, η πραγματικότητα είναι λίγο πιο περίπλοκη.
Οι ειδικοί που παρακολουθούν την παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου πιστεύουν ότι οι φετινές καλλιέργειες σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο και η σημαντική πτώση στη Δύση είναι εν μέρει συμπτωματική και εν μέρει το αποτέλεσμα του ασυνήθιστου κλίματος φέτος.
Ο ήπιος και υγρός καιρός στην Ανατολική Μεσόγειο που πολλοί καλλιεργητές πιστώνουν ότι βοήθησαν τα ελαιόδεντρα να παράγουν άφθονα φρούτα θεωρείται ευρέως ως ανωμαλία. Συνολικά, η μέση ετήσια θερμοκρασία στη Μέση Ανατολή αυξάνεται δύο φορές ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
Σύμφωνα με έρευνα του Ιταλικού Οργανισμού Νέων Τεχνολογιών, Ενέργειας και Βιώσιμης Ανάπτυξης (ENEA), μια αύξηση 1,8 ºC στις μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες πάνω από τον προβιομηχανικό μέσο όρο θα είχε ως αποτέλεσμα σημαντικές μειώσεις στην παραγωγή ελιάς Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής από το 2041 έως το 2050. σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 1961-1970.
Από την άλλη πλευρά, η παραγωγή στην Τουρκία και την Ευρώπη θα επηρεαστεί πολύ λιγότερο, με ορισμένες χώρες να αναμένεται να παρουσιάσουν σταθερή παραγωγή ή ακόμη και ελαφρές αυξήσεις με βάση ένα σενάριο αύξησης της θερμοκρασίας 1,8 ºC.
Το στρες στο νερό αναμένεται επίσης να επιδεινωθεί στη Μέση Ανατολή. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Ινστιτούτο Πόρων, το Ισραήλ, ο Λίβανος, η Παλαιστίνη και η Ιορδανία συγκαταλέγονται μεταξύ των έξι χωρών και κρατών με το μεγαλύτερο στρες στο νερό στη Γη.
Πολλές άλλες μεγάλες μεσογειακές χώρες παραγωγής ελαιολάδου αναμένεται επίσης να αντιμετωπίσουν υψηλά, αν και λιγότερο ακραία, επίπεδα υδατικού στρες.
Ενώ η παραγωγή ελαιολάδου στο Ισραήλ, τον Λίβανο, την Παλαιστίνη και τη Συρία είναι πιθανό να υποχωρήσει στο μέσο όρο του επόμενου έτους, όταν ένας αριθμός ελαιώνων σε αυτές τις χώρες θα εισέλθει σε «εκτός έτους» στον εναλλακτικό κύκλο ρουφηξίας της ελιάς, η Τουρκία θα πιθανώς να διατηρήσει την ανοδική της τάση παραγωγής.
Οι ειδικοί απέδωσαν εν μέρει τη συγκομιδή ρεκόρ της χώρας στις συνεχείς προσπάθειες για φύτευση 68 έως 96 εκατομμυρίων δέντρων από το 2007. Φέτος ήταν η πρώτη χρονιά κατά την οποία πολλά από αυτά τα δέντρα ήρθαν σε ωρίμανση.
Στη Δυτική Μεσόγειο, οι θερμοκρασίες αναμένεται επίσης να αυξηθούν ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
Οι υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες στους ελαιώνες της Δυτικής Μεσογείου τον Μάιο και τον Ιούνιο κατέστρεψαν ορισμένα δέντρα κατά τη φάση της άνθησης, με αποτέλεσμα χαμηλότερα επίπεδα καρποφορίας.
Η θερμή πηγή ακολουθήθηκε από παρατεταμένη ξηρασία. Η Ευρώπη γνώρισε τη σοβαρότερη ξηρασία των τελευταίων 500 ετών. Οι καλλιεργητές στη Βόρεια Αφρική αντιμετώπισαν μια παρόμοια κατάσταση.
Επιπλέον, η έλλειψη νερού επιδείνωσε τις επιπτώσεις της ξηρασίας και ανάγκασε πολλά δέντρα να ρίξουν ή να αφυδατώσουν τις ελιές τους για εξοικονόμηση νερού.
Ωστόσο, οι μετεωρολόγοι της AccuWeather, μιας εταιρείας μετεωρολογικών δεδομένων και τεχνολογίας, προέβλεψαν ότι η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Βαλκανική Χερσόνησος θα δεχτούν άφθονη βροχή και χιόνι αυτόν τον χειμώνα.
Αν και οι βροχοπτώσεις είναι απίθανο να εξαλείψουν τα ελλείμματα νερού που δημιουργούνται από την ξηρασία, τα ελαιόδεντρα και οι καλλιεργητές μπορεί να είναι σε καλύτερη θέση να αντιμετωπίσουν ένα άλλο ζεστό και ξηρό καλοκαίρι από ό,τι μετά τον ασυνήθιστα ξηρό χειμώνα και την άνοιξη που βίωσαν φέτος.
Μακριά από το κλίμα, ο τύπος των ελαιώνων που κυριαρχεί σε κάθε χώρα αναμένεται επίσης να επηρεάσει τα στοιχεία παραγωγής.
Οι χώρες της Δυτικής Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης της Πορτογαλίας και της Αλγερίας, αναμένεται να δουν την παραγωγή να αυξάνεται σταθερά μακροπρόθεσμα λόγω των προσπαθειών να φυτευτούν περισσότερα δέντρα σε υψηλότερες πυκνότητες.
Οι ελαιώνες υψηλής πυκνότητας (εντατικοί) και υπερ-υψηλής πυκνότητας (υπερέντασης) μειώνουν το κόστος παραγωγής και, όταν διαχειρίζονται σωστά, μετριάζουν τις επιπτώσεις του φυσικού κύκλου εναλλαγής ρουλεμάν της ελιάς λόγω συνεπούς κλαδέματος και σταθερής ροής λίπανση στα πιο κρίσιμα σημεία στην ανάπτυξη των δέντρων και των δρυπανών.
Ως αποτέλεσμα, οι χώρες με υψηλότερα ποσοστά αυτών των δασών είναι πιθανό να δουν σταθερή αύξηση της παραγωγής με λιγότερες μειώσεις που σχετίζονται με το κλίμα και περιορισμένες επιπτώσεις από «εκτός ετών».
Η προαναφερθείσα έρευνα ENEA έδειξε επίσης ότι οι χώρες με ελαιώνες υψηλής πυκνότητας και υπερυψηλής πυκνότητας θα δουν περιορισμένες μειώσεις της παραγωγής ή ακόμη και μέτριες αυξήσεις με 1,8 ºC αύξηση της θερμοκρασίας.
Η παραγωγή πιθανότατα θα συνεχίσει να αυξάνεται σταθερά σε πολλές χώρες της Δυτικής Μεσογείου όπου αυτοί οι τύποι ελαιώνων είναι πιο συνηθισμένοι.
Στην Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία και η Αίγυπτος (όπου τα δεδομένα συγκομιδής δεν ήταν επίσης διαθέσιμα για το 2022) είναι οι κύριες χώρες που καλλιεργούν εντατικά ελαιόδεντρα σε μεγάλη κλίμακα.
Ενώ η Τουρκία αποτελεί την εξαίρεση στις μακροπρόθεσμες τάσεις παραγωγής ελαιολάδου στην Ανατολική Μεσόγειο, η Ιταλία είναι παρομοίως μια ανωμαλία με τις τάσεις παραγωγής της Δυτικής Μεσογείου.
Η αμείωτη εξάπλωση του Xylella fastidiosa, ενός θανατηφόρου βακτηρίου της ελιάς, και η αυξανόμενη έμφαση στην ποιότητα έναντι της ποσότητας έχουν αλλάξει το θεμελιώδες πρότυπο παραγωγής της χώρας.
Η παραγωγή είναι πιθανό να ανακάμψει από τη φετινή πενιχρή απόδοση, αλλά είναι απίθανο να φτάσει στα ύψη των αρχών της δεκαετίας του 2000, όταν η παραγωγή 600.000 τόνων ελαιολάδου ήταν ο κανόνας.
Με βάση τις επικρατούσες κλιματικές και γεωργικές τάσεις, ο υπερμεγέθης ρόλος της παραγωγής ελαιολάδου στην Ανατολική Μεσόγειο σε σύγκριση με τη Δυτική Μεσόγειο φαίνεται να είναι μια ανωμαλία το 2022/23.
Πράγματι, ορισμένοι ειδικοί προβλέπουν ότι οι βιολογικοί και παραδοσιακοί ελαιώνες θα μετακινούνται σταθερά βόρεια, καθώς η Βόρεια Αφρική και η Νότια Ευρώπη γίνονται πιο ζεστές και ξηρότερες.
Με τους επικεφαλής των κορυφαίων οίκων σαμπάνιας της Γαλλίας να αγοράζουν γη στη νότια Αγγλία, μπορεί να μην αργήσει να αρχίσει να ακολουθούν οι κορυφαίοι παραγωγοί ελαιολάδου.