Αν οι αγρότες επιλέξουν να καλλιεργήσουν εκτός πλαισίου της ΚΑΠ αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη μη επίτευξη των (φιλόδοξων) περιβαλλοντικών στόχων της ΕΕ.
Παράθυρο για αύξηση των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων προς τους αγρότες, μέσω της αύξησης του προϋπολογισμού της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-27 λόγω του υψηλού πληθωρισμού και της αύξησης του κόστους παραγωγής, «άνοιξε» ο αρμόδιος Επίτροπος Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι ( Janusz Wojciechowski), κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου ότι στην αντίθετη περίπτωση πολλοί αγρότες θα επιλέξουν να καλλιεργήσουν εκτός πλαισίου της ΚΑΠ, με αποτέλεσμα τη μη επίτευξη των (φιλόδοξων) περιβαλλοντικών στόχων της ΕΕ.
Χαρακτηριστικά είναι όσα ανέφερε στην πρώτη για το 2023 ομιλία του στην Επιτροπή Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά αφενός με «βιοκαλλιεργητές που σκέφτονται να μετατρέψουν τις βιολογικές καλλιέργειες σε συμβατικές» κι αφετέρου με παραγωγούς που προβληματίζονται για το εάν τους συμφέρει να συμμορφώνονται με τους περιορισμούς και τις υποχρεώσεις που επιβάλλει η ΕΕ για να λαμβάνουν τις επιδοτήσεις ή αν τελικά είναι προτιμότερο «να ξεχάσουν τις επιδοτήσεις και να παράξουν χωρίς περιορισμούς». Παρέθεσε, μάλιστα, διάλογο που είχε πρόσφατα με αγρότη της χώρας του, της Πολωνίας, ο οποίος του εξέφρασε αυτόν τον προβληματισμό.
«Πολύ φοβάμαι ότι είμαστε κοντά στο όριο εκείνο όπου πολλοί αγρότες μπορεί να αποφασίσουν να κάνουν αυτή τη στροφή. Ζητάμε πολλά από τους αγρότες για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά κάποια στιγμή θα αρχίσουν να υπολογίζουν τα αντισταθμιστικά οφέλη, εάν έχει νόημα γι’ αυτούς να αφήνουν εκτός παραγωγής το 4% των χωραφιών τους επωμιζόμενοι το κόστος και λαμβάνοντας επιδότηση από την ΚΑΠ», τόνισε ο κ. Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, προσθέτοντας ότι «χρειάζεται να δώσουμε επαρκή κίνητρα στους παραγωγούς για να συμμορφώνονται με τις διαρκώς αυξανόμενες, κοστοβόρες υποχρεώσεις τους».
Στο ίδιο μήκος κύματος και οι περισσότεροι ευρωβουλευτές, ανέφεραν ανάλογα παραδείγματα από τις δικές τους χώρες, καθώς η μεγάλη αύξηση του κόστους παραγωγής τα τελευταία χρόνια υπερβαίνει την αύξηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων, την ώρα που ο υψηλός πληθωρισμός διαβρώνει την πραγματική αξία των ευρωπαϊκών κονδυλίων για τους αγρότες, δημιουργώντας προβλήματα στην υλοποίηση των Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης και οδηγώντας ακόμη και στη ματαίωση επενδύσεων.
Ενδεικτικό είναι, όπως επισήμανε ο Επίτροπος, ότι το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ, τμήμα του οποίου είναι και η ΚΑΠ, καταρτίστηκε με πληθωρισμό 2% και τώρα ο πληθωρισμός κινείται στα επίπεδα του 10%, ενώ εκτιμάται ότι θα μειωθεί, αλλά θα παραμείνει σε υψηλά, και πάντως υψηλότερα του 2%, επίπεδα και την επόμενη 2ετία.
Αύξηση του προϋπολογισμού για την ΚΑΠ, αλλά με τις διαδικασίες δύσκολες και χρονοβόρες
Ο Πολωνός Επίτροπος τάχθηκε υπέρ της αύξησης του προϋπολογισμού της ΚΑΠ, άρα και των ενισχύσεων προς τους παραγωγούς και προς αυτήν την κατεύθυνση «έδειξε» στην εξαγγελθείσα αξιολόγηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, η οποία θα πραγματοποιηθεί το 2023, ένα χρόνο νωρίτερα της νομικά δεσμευτικής προθεσμίας (2024). Παράλληλα, το 2023 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προχωρήσει και στην πρώτη αξιολόγηση των Στρατηγικών Σχεδίων των κρατών μελών στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ.
Όμως, ο κ. Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι κατέστησε σαφές ότι η αναθεώρηση των κονδυλίων του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου είναι «διαδικασία που απαιτεί ομοφωνία στο Συμβούλιο και τη συναίνεση του Κοινοβουλίου». Πρόκειται, όπως εξήγησε, για «διαδικασία που συνήθως είναι μακρόχρονη και δύσκολη», ενώ η ανακατανομή των κονδυλίων δεν μπορεί να ισχύσει αναδρομικά.