ΚΑΠ: Ο κομβικός ρόλος της ευρωπαϊκής αγροτικής πολιτικής για ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων

Με στόχο την οικοδόμηση ενός βιώσιμου συστήματος τροφίμων χαράσσει τη στρατηγική της στην αγροτική πολιτική η ΕΕ θέτοντας ως βασικές προτεραιότητες την προστασία του περιβάλλοντος, τη διασφάλιση υγιεινών τροφίμων και παράλληλα τη στήριξη των αγροτών.

H σημασία της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής αλλά και γενικότερα ο κομβικός ρόλος της ΕΕ στην ανάπτυξη της περιφέρειας όπως και η αναπτυξιακή πολιτική της Θεσσαλίας βρέθηκαν στο επίκεντρο εκδήλωσης με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Ένωση στη Θεσσαλία» που πραγματοποιήθηκε στη Λάρισα την Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου 2023 με πρωτοβουλία του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα και της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη χώρα μας.

Η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) 2023-2027 που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2023 θεωρείται καίριας σημασίας για το μέλλον της γεωργίας αλλά και για την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η γεωργία στην ΕΕ γίνεται περισσότερο «πράσινη», πιο δίκαια και είναι βασισμένη περισσότερο στις επιδόσεις και τα αποτελέσματα. Προβλέπει μεγαλύτερη στήριξη σε μικρά αγροκτήματα και νέους αγρότες. μόνιμο αποθεματικό αντιμετώπισης κρίσεων με ετήσιο προϋπολογισμό 450 εκατ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές), καθώς και μεγαλύτερη διαφάνεια με αυστηρότερη εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας.

«Η ΕΕ βρίσκεται σήμερα σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Δημιουργήθηκε μεταπολεμικά για φέρει στην ήπειρό μας την Ειρήνη αλλά πέτυχε πολλά περισσότερα. Η πρωτόγνωρη αυτή οργάνωση λαών εξασφάλισε για δεκαετίες ένα μείγμα αλληλένδετων επιτευγμάτων Ειρήνης- Δημοκρατίας- Ευημερίας» σημείωσε ο επικεφαλής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, Κωνσταντίνος Τσουτσοπλίδης.

Αναφερόμενος στις παγκόσμιες οικονομικές, τεχνολογικές και γεωπολιτικές συνθήκες που μεταβάλλονται ταχύτατα, επεσήμανε πως «αυτό γεννά νέες ευκαιρίες αλλά και απειλές, οι οποίες θα υπήρχαν ανεξαρτήτως της ΕΕ» συμπληρώνοντας πως «το μείζον ερώτημα είναι αν οι χώρες μέλη της Ένωσης θα ανταποκρίνονταν σε αυτές τις προκλήσεις αποτελεσματικότερα η καθεμιά μόνη της ή όλες μαζί».

«Οι πολίτες αισθάνονται ότι η ενωμένη Ευρώπη ασθμαίνει για να ανταποκριθεί, οι μετρήσεις μας όμως δείχνουν ξεκάθαρα και σταθερά ότι η πλειοψηφία των πολιτών έχουν πεποίθηση ότι όλοι μαζί μπορούμε να αντεπεξέλθουμε καλύτερα» τόνισε ο κ. Τσουτσοπλίδης καταλήγοντας ότι «η Ένωση από συμφέρον συνεταιρισμός, καθίσταται όρος επιβίωσης στον κόσμο που γεννιέται».

Η υπεύθυνη του Τμήματος Επικοινωνίας της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα Άννα Δάντη, επεσήμανε πως στόχος είναι να σταματήσουν οι ανισότητες που υπάρχουν μεταξύ των περιφερειών στην Ευρώπη, με τους πολίτες να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες ακόμη και στις απομακρυσμένες περιοχές. «Η εκπαίδευση, η επιμόρφωση, η δια βίου μάθηση είναι κάτι που χρηματοδοτούμε και αναγκαίο για να πάμε μπροστά» σημείωσε ενώ επεσήμανε για τη Θεσσαλία πως πέραν του αγροτικού τομέα που είναι είναι σημαντικός, της βιομηχανία καθώς και της μεταποίησης, παράλληλα υπάρχει σύνδεση της καινοτομίας, της έρευνας στα εκπαιδευτικά ιδρύματα με την αγορά.

Από την πλευρά του ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Κώστας Αγοραστός σημείωσε πως «η Περιφέρεια Θεσσαλίας πρωταγωνιστεί, καινοτομεί και διακρίνεται στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, με δεκάδες βραβεία και περισσότερα από 5.500 διαγενεακά, ανθρώπινα έργα, προϋπολογισμού άνω των 5 δισ. ευρώ».

«Η Θεσσαλία είναι παντού στην Ευρώπη, όπως παντού είναι και η Ευρώπη μέσα στη Θεσσαλία: Όπου στρέψεις το βλέμμα σου, οι ευρωπαϊκές πινακίδες σε δρόμους, σχολεία, νοσοκομεία, μουσεία, επιχειρήσεις αποτυπώνουν στο χρόνο τη βοήθεια της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης. Αλλά και εκεί όπου δεν υπάρχει η ευρωπαϊκή πινακίδα, στις δράσεις και τα προγράμματα κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης, το ΕΣΠΑ είναι χαραγμένο στην καρδιά των ανθρώπων που βοηθιούνται» ανέφερε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας.

Πρόσθεσε ακόμη ότι το νέο Πρόγραμμα Θεσσαλία 2021-2027 του ΕΣΠΑ, σηματοδοτεί μια νέα περίοδο παραγωγής έργων ουσίας, με ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους συνολικού ύψους 554 εκατ. ευρώ, αυξημένους κατά 31% σε σχέση με τον προϋπολογισμό του προηγούμενου προγράμματος.
 

Οι αλλαγές από το Εθνικό Στρατηγικό μας Σχέδιο στην Κοινή Αγροτική Πολιτική

Για μία πιο πράσινη περιβαλλοντική πολιτική στην οποία οδηγούμαστε με το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας στην Κοινή Αγροτική Πολιτική έκανε λόγο ο Δημήτρης Σοφολόγης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Γεωπόνων.

Στο Εθνικό Στρατηγικό μας Σχέδιο το οποίο και αποτελεί το βασικό κείμενο πολιτικής για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και των αγροτικών περιοχών της χώρας, «υπάρχουν πολιτικές διαδικασίες και κανονισμοί που αν και δεν ήταν άγνωστα στους αγρότες», τώρα πλέον θα πρέπει πιο αυστηρά να εφαρμοστούν», όπως επεσήμανε ο κ. Σοφολόγης.

Άλλωστε, το μοντέλο τόσο της αγροτικής παραγωγής όσο και του αγροτοδιατροφικού τομέα καλείται να αλλάξει ενόψει της κλιματικής αλλαγής και από την πλευρά τους οι αγρότες να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα και τις δομικές αλλαγές.

Περιγράφοντας το μέλλον της ελληνικής γεωργίας ο Δημήτρης Βολουδάκης, υπεύθυνος των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του οργανισμού «Νέα Γεωργία, Νέα Γενιά» σημείωσε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, πως παρατηρείται σιγά σιγά λιγότεροι αγρότες να καλλιεργούν περισσότερα χωράφια, να μειώνονται δηλαδή όσοι απασχολούνται στην αγροδιατροφή και παράλληλα να αυξάνονται βιολογική καλλιέργεια και κτηνοτροφία. Όπως εξήγησε, όσοι θα ασχολούνται στο μέλλον με την αγροδιατροφή θα έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά από τους αγρότες του παρελθόντος. Με περισσότερη εξειδίκευση και γνώσεις ακόμη και πάνω στα οικονομικά και την επιχειρηματικότητα.
 

«Από το αγρόκτημα στο πιάτο»

Τα χρόνια της πανδημίας, στη συνέχεια ο πόλεμος και η ενεργειακή κρίση που ακολούθησαν, ήρθαν να υπενθυμίσουν σε όλους πόσο σημαντικό είναι ένα ανθεκτικό και εύρωστο σύστημα τροφίμων καθώς και το ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας η οποία αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη πρόκληση διεθνώς.

Η αγροδιατροφική αλυσίδα της ΕΕ διασφαλίζει την επισιτιστική ασφάλεια τουλάχιστον 400 εκατομμυρίων πολιτών και παράλληλα αποτελεί έναν ιδιαίτερα σημαντικό οικονομικό τομέα. Με δεδομένο ότι ο αγροδιατροφικός τομέας έχει σημαντικό αντίκτυπο στο περιβάλλον η ΕΕ επιδιώκει να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο παράγονται και καταναλώνονται τα τρόφιμα στην Ευρώπη ώστε να μειώσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των συστημάτων τροφίμων, να ενισχύσει την ανθεκτικότητα απέναντι σε κρίσεις και να συνεχίσει να εξασφαλίζει υγιεινά και οικονομικά προσιτά τρόφιμα στις μελλοντικές γενιές.

Μία από της βασικές δράσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας αποτελεί η στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο» την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τον Μάιο του 2020 με σκοπό να στρέψει το σημερινό σύστημα τροφίμων της ΕΕ προς ένα βιώσιμο πρότυπο. Οι στόχοι της νέας ΚΑΠ άλλωστε είναι στενά συνυφασμένοι με αυτή τη στρατηγική.

Ένα πιο βιώσιμο σύστημα τροφίμων θα συμβάλει στην προστασία της φύσης και της βιοποικιλότητας της Ευρώπης ενώ ένα περισσότερο φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων θα δημιουργήσει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες με θετικό αντίκτυπο στα έσοδα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στα αγροδιατροφικά προϊόντα.

Το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε ψήφισμά που υιοθέτησε τον Οκτώβριο του 2021 χαιρέτισε τη στρατηγική υπογραμμίζοντας την ανάγκη της ενίσχυσης της βιωσιμότητας σε κάθε στάδιο της παραγωγής τροφίμων. Υπογράμμισε δε τη σημασία της «Fit for 55»(δέσμη προσαρμογής στον στόχο του 55%) να θέσει φιλόδοξους στόχους και να προχωρήσει σε ρύθμιση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που οφείλονται στη γεωργία και τις σχετικές χρήσεις ενώ κάλεσε την Επιτροπή να επιβάλει την υποχρεωτική σήμανση σε όλα τα συσκευασμένα τρόφιμα.

Πηγή: CNN Greece