Το σουηδικό μονοπώλιο Systembolaget μόλις έχασε αγωγή που κατέθεσε, εναντίον ενός Δανού λιανοπωλητή, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές στη Σουηδία να μπορούν νόμιμα να αγοράσουν αλκοολούχα ποτά στο εξωτερικό.
Θέλοντας να απαγορεύσει την εξ αποστάσεως πώληση αλκοολούχων ποτών και την παράδοσή τους στους καταναλωτές στη Σουηδία, το σουηδικό μονοπώλιο Systembolaget μόλις επιβεβαίωσε τη νομιμότητα αυτού του εμπορίου.
Σύμφωνα με την ΚΕΟΣΟΕ, σε κάθε περίπτωση, αυτό είναι το περιεχόμενο της απόφασης που εκδόθηκε στις 7 Ιουλίου από το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας, το οποίο εξουσιοδοτεί τη δανική εταιρεία Winefinder να συνεχίσει τις δραστηριότητές της, σύμφωνα με την απόφαση Rosengren, των σουηδικών κανονισμών για το αλκοόλ και την ισχύουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Τέσσερα χρόνια αγώνα
«Είμαστε εξαιρετικά χαρούμενοι και ανακουφισμένοι που το Ανώτατο Δικαστήριο διαπίστωσε ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο κρασιού ποιότητας ,που λειτουργεί το Winefinder ApS ,από το 2007 συμμορφώνεται με την τρέχουσα σουηδική και ευρωπαϊκή νομοθεσία», τονίζει ο Alex Tengvall, κύριος Ιδιοκτήτης και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Winefinder ApS. Όλα ξεκίνησαν το 2019, όταν το Systembolaget αποφάσισε να κινηθεί νομικά εναντίον της εταιρείας, που ιδρύθηκε στη Δανία το 2005.
«Για να είμαι ειλικρινής, εκπλαγήκαμε, γιατί είχε γίνει πολύ σαφές ότι μπορούσαμε, όπως άλλες ευρωπαϊκές χώρες, να διαθέσουμε αλκοολούχα ποτά σε Σουηδούς πελάτες, οι οποίοι έχουν το δικαίωμα, για παράδειγμα, να αγοράσουν κρασί από ένα κτήμα στη Γαλλία και να το παραδώσουν στη Σουηδία. Εφόσον πληρώνουμε τους οφειλόμενους φόρους, επιτρέπεται».
Αν και οι διευθύνοντες την Winefinder, που διαχειρίζεται επίσης ένα κατάστημα κρασιού στη Δανία, ήταν σίγουροι ότι είχαν δίκιο, εξεπλάγησαν από τη στάση του σουηδικού μονοπωλίου: «Είμαστε μια πολύ μικρή εταιρεία και μου κάνει εντύπωση ότι το Systembolaget δεν σκέφθηκε ότι θα προχωρήσουμε στη διαδικασία», αναφέρει ο ο Alex Tengvall, η εταιρεία του οποίου ειδικεύεται στα κρασιά Μπορντό τα οποία αγοράζει από πολλούς εμπόρους.
«Για εμάς, αυτή η απόφαση δεν αλλάζει πολλά στον τρόπο λειτουργίας μας, αλλά επιβεβαιώνει 100% ότι οι Σουηδοί καταναλωτές, εάν είχαν οποιεσδήποτε αμφιβολίες, μπορούν να αγοράσουν νόμιμα κρασιά, μπύρες και οινοπνευματώδη ποτά, από άλλη χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να τους παραδοθούν κατ’ οίκον».
Για τον Alex Tengvall, η απόφαση του σουηδικού δικαστηρίου "είναι μια μεγάλη νίκη για εμάς και για όλες τις νόμιμες συναλλαγές εξ αποστάσεως στην Ευρώπη"
Αναδύονται ρήγματα
Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου έρχεται σε μια κομβική στιγμή για μονοπώλια όπως το Systembolaget και θα μπορούσε να ωθήσει όχι μόνο άλλες ευρωπαϊκές εταιρείες να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Winefinder, αλλά και άλλους τύπους επιχειρήσεων να ωφεληθούν..
«Υπάρχουν πολλές τοπικές ζυθοποιίες που θέλουν να μπορούν να εμπορεύονται τα προϊόντα τους επιτόπου, στις εγκαταστάσεις τους. Το ίδιο και για τους μικρούς αμπελώνες που αναπτύσσονται στα νότια της Σουηδίας. Είναι ήδη εγκεκριμένο στη Φινλανδία και νομίζω ότι μέσα σε δύο χρόνια θα γίνει στη Σουηδία, αποδυναμώνοντας λίγο περισσότερο το Systembolaget». Κάτι που κάνει τον Alex Tengvall να λέει ότι «το μονοπώλιο θα είναι πιθανότατα ισχυρό για δέκα ή είκοσι χρόνια, αλλά μετά από αυτό, θα έχει πρόβλημα να συνεχίσει να υπάρχει».
Προς το παρόν, λίγες εταιρείες μπορούν να ανταγωνιστούν αυτόν τον γιγάντιο αγοραστή: «Περίπου το 60% των κρασιών που διατίθενται στην αγορά από το Systembolaget είναι σε συσκευασία BIB, με μέση τιμή περίπου 12 ευρώ, που ισοδυναμεί με 4 μπουκάλια. Είναι δύσκολο να ανταγωνιστείς αυτή την τιμή. Επομένως, πιστεύω ότι το μονοπώλιο θα συνεχίσει να κυριαρχεί σε μεγάλους όγκους, αλλά για τους μικρότερους παραγωγούς, εταιρείες όπως η δική μας προσφέρουν μια εναλλακτική λύση».
Και για τους Σουηδούς καταναλωτές, η συνύπαρξη των δύο μοντέλων φαίνεται να είναι μια φόρμουλα win-win. «Κάθε Τετάρτη ή Πέμπτη, οι πελάτες του Systembolaget πηγαίνουν στα καταστήματα για να κάνουν τις αγορές τους.
Είναι σχεδόν μια τελετουργία ή μια θρησκεία. Αλλά για τους αληθινούς λάτρεις του κρασιού, η προτεινόμενη προσφορά δεν είναι πολύ ενδιαφέρουσα». Μένει να δούμε πώς θα αντιδράσει πλέον το μονοπώλιο στη δικαστική απόφαση. «Δεν μπορούν να κάνουν πολλά πια. Τώρα η μπάλα είναι στο γήπεδο των πολιτικών.
Το 2007, προσπάθησαν να αναθεωρήσουν τον νόμο. Απέτυχε, αλλά θα προσπαθήσουν ξανά. Αλλά τελικά, η θέση του μονοπωλίου είναι λεπτή: όταν πουλάς το 60% των κρασιών σου σε μεγάλη συσκευασία , μπορείς να δικαιολογήσεις τον ρόλο σου ως υπερασπιστή της δημόσιας υγείας; »