Η έλλειψη ελαιολάδου στις κύριες χώρες παραγωγής είχε επιπτώσεις και σε άλλες χώρες, όπως η Τουρκία, η οποία απαγόρευσε την εξαγωγή του προϊόντος αυτού χύμα και σε βαρέλια μέχρι τις 31 Οκτωβρίου για να διασφαλίσει τον εθνικό εφοδιασμό.
Το μέτρο αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει τις τιμές στην Ισπανία, οι οποίες έχουν ήδη αυξηθεί εδώ και μήνες λόγω της κακής συγκομιδής και της έλλειψης αποθεμάτων.
Η απόφαση ελήφθη από την προεδρία της χώρας, σύμφωνα με δημοσιεύματα των τουρκικών μέσων ενημέρωσης, λόγω των σημαντικών αυξήσεων στην τιμή του ελαιολάδου.
Ένα μέτρο που έχει ήδη υιοθετηθεί σε άλλες περιπτώσεις από την Τουρκία, οι εξαγωγές της οποίας έχουν αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες σεζόν.
Συγκεκριμένα, κατά τη συγκομιδή 2021/22, η αξία των εξαγωγών αυξήθηκε κατά 50%, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Αιγαίου. Ο όγκος αυξήθηκε επίσης, κατά 32% για την ακρίβεια.
Η απόφαση αυτή θα έχει επομένως σημαντικές επιπτώσεις στην τουρκική αγορά, αλλά και στις αγορές των κυριότερων χωρών εισαγωγής ελαιολάδου, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας. Σύμφωνα με τα τουρκικά στοιχεία, ο κύριος αγοραστής της είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, ακολουθούμενες από την Ισπανία και την Ιαπωνία.
Έτσι, αν και η Τουρκία δεν είναι η κύρια χώρα προέλευσης των εισαγωγών ελαιολάδου στην Ισπανία, η εξάλειψη μιας από τις χώρες-προμηθευτές αυτού του περιζήτητου προϊόντος, το οποίο καταλαμβάνει όλο και λιγότερο χώρο στα ράφια των σούπερ μάρκετ, θα μπορούσε να συμβάλει στην επιδείνωση της κατάστασης ενός τομέα που προβλέπει μια σεζόν που δεν πλησιάζει ούτε κατά διάνοια τα προ της ξηρασίας στοιχεία.
"Η Τουρκία ήταν η εγγύηση για το ελαιόλαδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η χώρα που κάλυπτε την έλλειψη παραγωγής που έχουμε στη βάση των μαζικών εξαγωγών.
Η βρύση κόβεται", προειδοποίησε ο γεωργικός σύμβουλος Daniel Trenado στο Twitter όταν έμαθε την είδηση.
Από την άλλη πλευρά, ο Rafael Pico, διευθυντής του Ισπανικού Συνδέσμου Εξαγωγέων Βιομηχανίας και Εμπορίου Ελαιολάδου και Πυρηνέλαιου (Asoliva), αναγνωρίζει επίσης σε συνομιλία με το THE OBJECTIVE ότι "αυτού του είδους η απόφαση συνδέει κατά κάποιο τρόπο άλλες αγορές".
Και παρόλο που η εισαγωγή τουρκικού λαδιού αυτή τη στιγμή στην Ισπανία δεν μεταφράζεται σε κατάσταση εξάρτησης, παραδέχεται ότι "αν ένας προμηθευτής σταματήσει να προμηθεύει ανθρώπους που δεν έχουν τόσο πολύ, ας πούμε ότι η κατάσταση που υπάρχει αυτή τη στιγμή επιδεινώνεται, υπάρχει λιγότερη διαθεσιμότητα λαδιού στην αγορά, κατά συνέπεια".
Αθέτηση συμβάσεων και νομικά προβλήματα
Πέρα από την κατάσταση που θα προκαλέσει αυτή η απόφαση στον τελικό καταναλωτή, ο Pico τονίζει το πρόβλημα που σημαίνει αυτό για τους διανομείς που είχαν ήδη υπογράψει συμβάσεις για την εισαγωγή διαφόρων ποσοτήτων ελαιολάδου από την Τουρκία.
"Προφανώς υπάρχει παραβίαση της σύμβασης, και αυτό είναι που μας ανησυχεί αυτή τη στιγμή. Θα μπορούσε να θεωρηθεί ανωτέρα βία, επειδή δεν μπορείς να εξάγεις, αλλά πρέπει να το αναλύσουμε από πολιτική άποψη, μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω της ισπανικής διοίκησης, και από νομική άποψη, για να δούμε τι μπορεί να γίνει", λέει ο διευθυντής της Asoliva.
Η απόφαση αυτή επηρεάζει συμβάσεις που είχαν υπογραφεί πριν από μήνες με Ισπανούς εισαγωγείς, αλλά και με εισαγωγείς από άλλες χώρες, όπως η Ιταλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Pico θεωρεί ότι θα πρέπει να υπάρξει εξαίρεση για τις συμβάσεις που έχουν υπογραφεί στο παρελθόν, ώστε να μπορούν να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα, αλλά επιμένει ότι η κατάσταση μελετάται "για να δούμε τι μέτρα μπορούν να ληφθούν, αν υπάρχουν, κάτι που δεν είναι σαφές, διότι η Τουρκία είναι μια κυρίαρχη χώρα για να λαμβάνει αποφάσεις".
Επίσης, εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι "υπάρχει έλλειψη διαλόγου" με τις τουρκικές διοικήσεις, οι οποίες δεν ανταποκρίθηκαν στις προσπάθειές του να επικοινωνήσει μαζί του για να ξεκαθαρίσει την κατάσταση.
Γιατί η Ισπανία δεν απαγορεύει τις εξαγωγές;
Το μέτρο της Τουρκίας ελήφθη, σύμφωνα με τις αρχές, για να αποφευχθεί η έλλειψη εμπορίου των εν λόγω τροφίμων σε εθνικό επίπεδο μπροστά σε μια κατάσταση που δεν πλήττει μόνο τη χώρα αυτή, αλλά ολόκληρη την περιοχή της Μεσογείου. Γιατί όμως δεν λαμβάνονται παρόμοια μέτρα εκεί;
Ο διευθυντής της Asoliva εξηγεί ότι αυτό θα είχε σοβαρές συνέπειες όχι μόνο για τις εξαγωγικές εταιρείες, αλλά και για τον κλάδο γενικότερα και για την εικόνα του ισπανικού ελαιολάδου στο εξωτερικό.
"Λάβετε υπόψη σας ότι οι μεγάλες εταιρείες και οι μεγάλοι εισαγωγείς δεν συνάπτουν συμβάσεις προμήθειας σε καθημερινή βάση, αλλά ίσως για ένα έτος, και ό,τι και να συμβεί, πρέπει να εκπληρώσετε τις δεσμεύσεις που έχετε αναλάβει".
Για το λόγο αυτό, η απαγόρευση των εξαγωγών, όπως συνέβη στην Τουρκία, θα σήμαινε "να μην εκπληρώσετε μια σύμβαση και αυτοί οι μεγάλοι εισαγωγείς πιθανόν να το λάβουν υπόψη τους για το μέλλον και να σταματήσουν να αγοράζουν από εσάς".
Η απόφαση θα οδηγούσε, όπως θα μπορούσε να συμβεί στην Τουρκία, σε έλλειψη παρουσίας των ισπανικών εμπορικών σημάτων στις διεθνείς αγορές, σε μείωση του μεριδίου αγοράς και σε στροφή της κατανάλωσης ελαιολάδου προς άλλα φυτικά έλαια σε άλλες χώρες, εξηγεί ο Pico.
Μια κατάσταση που θα μπορούσε να επεκταθεί μακροπρόθεσμα, ακόμη και αν το μέτρο ήταν προσωρινό. Εάν η Ισπανία σταματήσει τις εξαγωγές, επιμένει, αυτό θα σήμαινε ότι θα έδινε πλεονέκτημα σε άλλες χώρες παραγωγής και αυτό "θα ήταν κακά νέα για εμάς, λόγω του τι θα μπορούσε να οδηγήσει στο μέλλον".
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις