Το αυξανόμενο κόστος παραγωγής επιβαρύνει τον τομέα του ελαιολάδου στη νότια Ευρώπη, εν μέσω μιας δεύτερης συνεχόμενης κακής συγκομιδής για τις χώρες της λεκάνης της Μεσογείου.
Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι το κόστος παραγωγής ελαιολάδου διπλασιάστηκε στην Ισπανία μεταξύ 2020 και 2023. Η κατάσταση δεν είναι πολύ καλύτερη στην Ιταλία, την Ελλάδα και όχι μόνο.
"Η ελαιοκαλλιέργεια έχει αντιμετωπίσει προκλήσεις και δύσκολες συνθήκες τα τελευταία δύο χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο", δήλωσε στην Olive Oil Times η Στέλλα Θεοδοσίου, αναπληρώτρια διευθύντρια της Sevitel, της ένωσης Ελλήνων εμφιαλωτών ελαιολάδου. "Οι προκλήσεις αυτές έχουν μεταφερθεί σε όλους τους κόμβους της παραγωγικής αλυσίδας".
"Στη μετά-κοβιντ εποχή, καλούμαστε όλοι να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία, με το κόστος της ενέργειας να έχει εκτοξευθεί στα ύψη", πρόσθεσε.
"Παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα αυτές τις μέρες".
Στην τελευταία της ενημέρωση για το κόστος παραγωγής ελαιολάδου, η Ισπανική Ένωση Ελαιοκομικών Δήμων (Aemo) προειδοποίησε για τις βαθιές επιπτώσεις της σημαντικά μειωμένης παραγωγής ελαιολάδου στο εισόδημα του τομέα.
Η έρευνα της Aemo δείχνει ότι μεταξύ 2020 και 2023, το κόστος παραγωγής ενός κιλού ελαιολάδου σχεδόν διπλασιάστηκε, καθώς αυξήθηκε από 3,20 ευρώ σε 6,22 ευρώ.
Σύμφωνα με την ένωση, η αύξηση του κόστους οφείλεται στην ύφεση της παραγωγής και στην αύξηση του κόστους των εισροών.
Για παράδειγμα, τα λιπάσματα και τα φυτοϋγειονομικά προϊόντα κοστίζουν 70% περισσότερο από ό,τι πριν από τρία χρόνια. Εν τω μεταξύ, οι τιμές της ενέργειας έχουν αυξηθεί κατά 40%, ενώ οι μισθοί έχουν αυξηθεί κατά 9%.
Δεν επιβαρύνουν όλα τα έξοδα εξίσου τις ελαιοκομικές εκμεταλλεύσεις. Το κόστος παραγωγής για τους ελαιώνες υψηλής πυκνότητας (εντατικούς) ή υπερ-υψηλής πυκνότητας (υπερ-εντατικούς) παραμένει σημαντικά χαμηλότερο από εκείνο που αναφέρεται στους παραδοσιακούς ελαιώνες ή στους ελαιώνες με απότομες κλίσεις, εν μέρει λόγω της μηχανοποίησης.
Παρόλα αυτά, το κόστος έχει αυξηθεί σημαντικά σε όλο τον τομέα τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με το Ιταλικό Ινστιτούτο Υπηρεσιών για την Αγορά Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων (Ismea), το κόστος παραγωγής ελαιολάδου στην Ιταλία παραμένει υψηλό και κατά το τρέχον έτος.
Παρόλα αυτά, έχουν μειωθεί ελαφρώς τους πρώτους εννέα μήνες του 2023 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, όταν είχαν αναφερθεί σημαντικές αυξήσεις.
Στην τελευταία έκθεσή της, η Ismea σημειώνει πώς οι εισαγωγές εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου, ζωτικής σημασίας για τον ιταλικό τομέα, μειώθηκαν σε όγκο κατά 25% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Παρόλα αυτά, η αξία τους αυξήθηκε κατά 19%, αναδεικνύοντας την άνοδο των εμπορικών τιμών της ελιάς και τον αντίκτυπό τους στο λειτουργικό κόστος των παραγωγών και των εμφιαλωτών.
Η πτώση της παραγωγής που αναφέρθηκε σε αρκετές χώρες έχει ανεβάσει τις τιμές των πρώτων υλών από την προηγούμενη περίοδο, προκαλώντας περαιτέρω αβεβαιότητα στους παραγωγούς, τους εισαγωγείς και τους εξαγωγείς.
Στην Ιταλία, όπου ο όγκος παραγωγής ελαιολάδου κατά την τρέχουσα περίοδο αναμένεται να υπερβεί εκείνον της προηγούμενης, τα περιθώρια κέρδους για τους Ιταλούς παραγωγούς ελαιολάδου είναι πιθανό να παραμείνουν σχετικά μέτρια.
"Με την τρέχουσα τιμή [του προϊόντος], κατά τη διάρκεια αυτής της εκστρατείας, θα ανακτήσουμε το κόστος παραγωγής, περισσότερο από ό,τι συμβαίνει σε άλλους", δήλωσε στα τοπικά μέσα ενημέρωσης ο Gennaro Sicolo, πρόεδρος της ένωσης παραγωγών Italia Olivicola.
Σύμφωνα με τον Sicolo, η πτώση της παραγωγής που αντιμετωπίζει ολόκληρη η λεκάνη της Μεσογείου - ιδίως στην Ισπανία, την Πορτογαλία, το Μαρόκο και την Τυνησία - είναι ο κύριος λόγος για τις τόσο χαμηλές αποδόσεις. "Αυτό σημαίνει ότι οι Ιταλοί παραγωγοί δεν μπορούν να στραφούν σε αυτές τις χώρες για να αγοράσουν το προϊόν", είπε.
"Συν τοις άλλοις, πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη τις εργασίες άλεσης, οι οποίες, όπως γνωρίζουμε, απαιτούν μεγάλες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας", πρόσθεσε ο Sicolo.
"Μιλώντας για αριθμούς, πέρυσι είχαμε τιμές 25 ευρώ ανά πεντάγραμμο (100 κιλά). Σήμερα, σκαρφαλώνουν εύκολα στα 27 με 30 ευρώ".
Ο Θεοδοσίου συμφώνησε. "Το κόστος της μεταφοράς, της συσκευασίας, της λειτουργίας των ελαιοτριβείων και των βιομηχανιών επεξεργασίας ελαιολάδου έχει αυξηθεί", είπε.
Η κ. Θεοδοσίου πρόσθεσε ότι ο κλάδος έχει επίσης πληγεί από την αύξηση των επιτοκίων και του κόστους εργασίας.
Ενώ η Ελλάδα είχε μια καλή συγκομιδή την προηγούμενη περίοδο, η παραγωγή την καλλιεργητική περίοδο 2023/24 αναμένεται να μειωθεί σημαντικά.
"Η Ελλάδα έπρεπε να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής", δήλωσε η κ. Θεοδοσίου. "Ως εκ τούτου, οι ελληνικοί ελαιώνες αναμένεται να παρουσιάσουν μείωση της τάξης των 170.000 τόνων".
Σύμφωνα με τον κ. Θεοδοσίου, η Ελλάδα αντιμετωπίζει πλέον ένα ανάποδο ντόμινο κινδύνου στην αγορά ελαιολάδου, καθώς οι καταναλωτές τείνουν να ξοδεύουν λιγότερα χρήματα σε προϊόντα υψηλής τιμής, ακριβώς τη στιγμή που οι παραγωγοί ελαιολάδου χρειάζονται περισσότερες πωλήσεις για να καλύψουν τα λειτουργικά τους έξοδα.
"Οι επιχειρήσεις τυποποίησης και οι επώνυμες εξαγωγικές εταιρείες ελαιολάδου διαχειρίζονται τις αγορές πρώτων υλών σταδιακά ανάλογα με τη ζήτηση, από την αρχή κάθε καλλιεργητικής περιόδου, τον Νοέμβριο, μέχρι την αρχή της επόμενης, τον Οκτώβριο", δήλωσε ο κ. Θεοδοσίου.
"Ο κλάδος λειτουργεί σύμφωνα με το αυστηρό πλαίσιο της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας", πρόσθεσε. "Κατά συνέπεια, η τελική τιμή κάθε επώνυμου ελαιολάδου εξαρτάται άμεσα από το κόστος της πρώτης ύλης".
"Η μεγαλύτερη πρόκληση των εταιρειών τυποποίησης ελαιολάδου είναι η διατήρηση των ποσοστώσεων τους στην εγχώρια και διεθνή αγορά", κατέληξε η κ. Θεοδοσίου. "Οποιαδήποτε περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης ελαιολάδου θα είναι δυσλειτουργική για όλους τους κρίκους της αλυσίδας".
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις