Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης συμμετείχε στη Διεθνή Διάσκεψη για την Παγκόσμια Αλιευτική Ικανότητα, παρουσία και της Ευρωπαίας Επιτρόπου Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας κας Μαρίας Δαμανάκη, που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη (13 και 14 Μαρτίου).
Στη Διάσκεψη – που διοργάνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων (FAO) και με τη στήριξη της Ελληνικής Προεδρίας – συμμετείχαν επίσης ο Υπουργός Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος της Κύπρου κ. Νίκος Κουγιάλης, ο Υπουργός Γεωργίας και Αλιείας της Γκάνας κ. Ν. Βilijo, o Υπουργός Αλιείας και Ανάπτυξης Θαλάσσιων Πόρων του Κιριμπάτι κ. Τ. Reiher, ο Υπουργός Φυσικών Πόρων των Σεϋχελλών κ. P. Simon, o Υφυπουργός Γεωργίας των Φιλιππίνων κ. Α. E. Palad και o Λιθουανός Υφυπουργός Γεωργίας Μ. Kuklierius.
Ο κ. Τσαυτάρης, στην ομιλία παρουσίασε τις θέσεις που προωθεί του ΥπΑΑΤ για την αντιμετώπιση του διαχρονικού προβλήματος της υπερικανότητας του αλιευτικού στόλου, ώστε η αλιεία να καταστεί βιώσιμη.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: «το πρόβλημα της υπερικανότητας του αλιευτικού στόλου σε παγκόσμιο επίπεδο έχει οδηγήσει τα αποθέματα σε σημαντική συρρίκνωση και υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτεί συντονισμένη δράση».
Αναφέρθηκε επίσης στα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τη διαχείριση της αλιευτικής ικανότητας και πρόσθεσε ότι «για τη διαχείριση της αλιευτικής ικανότητας εφαρμόσαμε τον περιορισμό της αλιευτικής προσπάθειας για αποθέματα σε κίνδυνο, το σύστημα εισόδου/εξόδου των σκαφών, το οποίο σημαίνει ότι η είσοδος ικανότητας στο στόλο έπρεπε να αντισταθμίζεται από ίση έξοδο ικανότητας (σε χωρητικότητα, GT, και ισχύ μηχανής, KW), την οικονομική στήριξη της διάλυσης αλιευτικών σκαφών και την αδυναμία επιστροφής ικανότητας. Χρηματοδοτήθηκε δηλαδή η απόσυρση των αλιευτικών σκαφών, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα επανάκτησης αυτής της αλιευτικής ικανότητας. Η ετήσια έκθεση του στόλου, με βάση τα στοιχεία των κρατών μελών είναι ακόμη ένα εργαλείο ελέγχου και διαχείρισης της ικανότητας. Η εφαρμογή των αναφερόμενων μέτρων οδήγησαν τον αλιευτικό στόλο της Ε.Ε. σε μείωση, περίπου 1,5-2% ετησίως».
Στη συνέχεια, ο Υπουργός κ. Τσαυτάρης υπογράμμισε τη σημασία της έγκρισης της αναθεώρησης της νέας Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑλΠ) τονίζοντας πως «η βιωσιμότητα των θαλάσσιων αποθεμάτων αποτελεί τον πυρήνα της μεταρρύθμισης». Ειδικότερα, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αναφέρθηκε στις νέες βασικές αρχές της νέας ΚΑλΠ, που είναι:
- Ο καθορισμός αλιευτικής θνησιμότητας θα γίνεται ώστε η διατήρηση του μεγέθους του ιχθυοπληθυσμού να είναι σε επίπεδα μέγιστης παραγωγικότητας. Το επίπεδο αυτό είναι γνωστό ως «μέγιστη βιώσιμη απόδοση» (ΜΒΑ).
- Η διαχείριση της αλιείας στην Ε.Ε θα γίνεται με βάση πολυετή σχέδια διαχείρισης και θα διέπεται από τις αρχές της προσέγγισης με βάση το οικοσύστημα (ecosystemapproach) και της προληπτικής προσέγγισης (precautionaryapproach).
Αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι περιορισμός των επιπτώσεων των αλιευτικών δραστηριοτήτων στο θαλάσσιο οικοσύστημα, προς όφελος των πόρων και μεγιστοποίηση της απόδοσης, μακροπρόθεσμα.
Επιπλέον, το νέο πλαίσιο ελέγχου περιλαμβάνει σημαντικές αρχές της αναθεώρησης, έχοντας υπόψη ότι η συμμόρφωση στους κανόνες της Ε.Ε. αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής του τομέα. Επισημαίνεται ότι προβλέπεται η διακοπή ή/και αναστολή πληρωμών εκ μέρους του Ταμείου Αλιείας εφόσον δεν υπάρχει συμμόρφωση με τους κανόνες της Ε.Ε.
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης κατέληξε λέγοντας ότι «στόχος αυτής της Διάσκεψης είναι η προώθηση της βελτίωσης και της επίλυσης του παγκοσμίου προβλήματος της υπερ-ικανότητας του αλιευτικού στόλου, ώστε να υπάρχουν ψάρια και για τις επόμενες γενεές».
Από την πλευρά της, η Ευρωπαία Επίτροπος Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας, κα Μαρία Δαμανάκη τόνισε, επίσης, τις ενέργειεςπου έχουν γίνει ήδη από πλευράς της Ε.Ε. για τη μείωση της υπερικανότητας του αλιευτικού στόλου και σημείωσε ότι τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας είναι ήδη ορατά. «Το διακύβευμα όμως θα πρέπει να είναι ο παγκόσμιος έλεγχος της υπερικανότητας, καθώς όση πρόοδο κι αν κάνει η Ε.Ε. σ’ αυτόν τον τομέα, αν υπάρχει υπερεκμετάλλευση σε άλλα μέρη του κόσμου όλοι θα χάσουν μακροπρόθεσμα» τόνισε χαρακτηριστικά η Ευρωπαία Επίτροπος.
Παράλληλα, επεσήμανε ότι για να λυθεί το πρόβλημα της υπερικανότητας σε παγκόσμιο επίπεδο θα πρέπει να προχωρήσουμε σε βασικές τομές, όπως είναι η δημιουργία Παγκόσμιου Μητρώου Αλιευτικών Σκαφών και η δημιουργία Παγκόσμιου Σήματος για τα αλιεύματα, το οποίο θα ενημερώνει τους καταναλωτές τόσο για τον τόπο όσο και τον τρόπο αλίευσής τους.
Κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης έγινε διασύνδεση με videolink με τον Βρετανό επιχειρηματία και μέλος της οικολογικής οργάνωσης “Τhe Εlders” Sir Ρίτσαρντ Μπράνσον, ενώ εισήγηση πραγματοποίησε και ο Πρέσβης Καλής Θελήσεως της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης και των Φυσικών Πόρων κ. Πιερ Υβ Κουστώ.
Για το ζήτημα των περιορισμών στην αλιεία μπακαλιάρου
Μετά το πέρας της πρώτης ημέρας των εργασιών της Διάσκεψης ακολούθησε Κοινή Συνέντευξη Τύπου της Ευρωπαίας Επιτρόπου Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας κα Μαρίας Δαμανάκη και του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιου Τσαυτάρη.
Ο Υπουργός ερωτηθείς από δημοσιογράφους σχετικά με τους αλιείς και τις διαμαρτυρίες που είχαν για τους περιορισμούς που έθεσε το ΥπΑΑΤ στην αλιεία του μπακαλιάρου, απάντησε τα εξής: «Η Διάσκεψη δεν είναι το εργαλείο με το οποίο θ’ αντιμετωπίσουμε τα συγκεκριμένα προβλήματα, όπως είναι για παράδειγμα ο περιορισμός της αλιευτικής ικανότητας από την πλευρά των σκαφών, μπορεί να κάνουμε το ίδιο πράγμα ή να το συμπληρώσουμε με τον περιορισμό της αλιευτικής περιόδου. Αντί δηλαδή να μπορεί κάποιος να ψαρεύει δώδεκα μήνες, να ψαρεύει δέκα ή έντεκα ή ιδιαίτερα όπως δείχνουν τα επιστημονικά δεδομένα να μην ψαρεύει ένα μήνα σε μια περιοχή που έρχονται τα μεγάλα ψάρια να αναπαραχθούν. Θα είναι κρίμα να πιάσεις μια μάνα που σε λίγο θα γεννήσει εκατομμύρια ψάρια να φας δηλαδή ένα ψάρι φέτος και στη συνέχεια να στερήσεις από τον ίδιο σου τον εαυτό εκατομμύρια άλλα ψάρια. Τι είπαμε λοιπόν εμείς;. Εμείς επιδείξαμε ευαισθησία σε αυτό το θέμα, Δεν είπαμε να μην ψαρεύει τον μπακαλιάρο σ΄ αυτήν την περιοχή τελείως. Είπαμε να περιοριστεί μόνο το ψάρεμα του μπακαλιάρου κατά 20%. Δηλαδή του δώσαμε τη δυνατότητα να ψαρέψει άλλα ψάρια, ακόμα και μπακαλιάρο αλλά τουλάχιστον να μην ψαρεύει μόνο μπακαλιάρο 100%, ώστε να δώσουμε την ευκαιρία στον ίδιο και την οικογένειά του να ζήσει και ψάρια να φέρει στον καταναλωτή. Δεν του στερήσαμε το μεροκάματο για το μήνα που θέσαμε τον περιορισμό σε αυτή την περιοχή που γίνεται η αναπαραγωγή του μπακαλιάρο. Με σωστά επιστημονικά στοιχεία, με συζήτηση και τεκμηρίωση νομίζω ότι θα καταφέρουμε να συνεννοηθούμε. Και οι ίδιοι λένε ότι «ξέρετε πρέπει να σταματήσουμε να μιλάμε μόνο για μια οικολογικά βιώσιμη αλιεία, πρέπει να μιλούμε και για μια οικονομικά βιώσιμη αλιεία και για μια κοινωνικά βιώσιμη αλιεία». Η χώρα μας είναι συνυφασμένη με το ψάρι κατά συνέπεια έχουμε χρέος και αυτοί και εμείς να στηρίξουμε το επάγγελμα του αλιέα και τον κλάδο, σκεπτόμενοι και τις επόμενες γενιές. Έτσι θα προχωρήσουμε. Δεν θέλουμε να στερήσουμε το εισόδημα από δύο χιλιάδες ή τρεις χιλιάδες οικογένειες ψαράδων, πρέπει να βρούμε το άριστο, να βρούμε ένα modusoperandiπροκειμένου να λύσουμε τα προβλήματα και του αρχικού στόχου που θέσαμε, αλλά και της οικονομικής και κοινωνικής επιβίωσης των ψαράδων».
Για τον αλιευτικό τουρισμό
Επίσης ο κ. Τσαυτάρης αναφέρθηκε στην υποστήριξη του αλιευτικού τουρισμού που εκτιμά ότι θα ενισχύσει το εισόδημα των Ελλήνων αλιέων. Στο πλαίσιο αυτό επεσήμανε τις προσπάθειες που κάνει το ΥπΑΑΤ για τη διασύνδεση όλων των τομέων της πρωτογενούς και δευτερογενούς παραγωγής, με τον τομέα των υπηρεσιών και του τουρισμού. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι «όπως θεσμοθετήσαμε στη γεωργία τα πολυλειτουργικά αγροκτήματα έτσι ώστε να είναι επισκέψιμα, να μπορούμε να κάνουμε επίδειξη τεχνολογιών, επιμόρφωση στα παιδιά, να έχουν οικοτεχνία για να μεταποιούν εκεί τα προϊόντα τους, σκοπεύουμε να κάνουμε το ίδιο και στην αλιεία για να βοηθήσουμε και το εισόδημα του αλιέα. Στην προκειμένη περίπτωση βοηθώντας τον, με το σκάφος που ψαρεύει να επιδεικνύει το επάγγελμά του και σε τουρίστες, γιατί θα υπάρχουν τουρίστες που θα ενδιαφερόντουσαν να δουν πως αυτός βγάζει το ψωμί του, πως ψαρεύει, να δουν την τεχνολογία των εργαλείων του και ίσως με τον τρόπο αυτό θα μπορέσει ο αλιέας να κερδίσει κάποια χρήματα».
Για την υπογραφή Κοινής Δήλωσης στο πλαίσιο της Διεθνούς Διάσκεψης για την Αλιευτική Ικανότητα
Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, ο κ. Τσαυτάρης υπογράμμισε ότι «σκοπός της Διεθνούς Διάσκεψης για την Αλιευτική Ικανότητα είναι η δραστηριοποίηση της Διεθνούς Κοινότητας ως προς το συγκεκριμένο στόχο της βιωσιμότητας». Και πρόσθεσε χαρακτηριστικά: «Επιτυχία θα ήταν να υπογράψουν όσο το δυνατόν περισσότερες χώρες την Κοινή Δήλωση και μάλιστα όχι μόνο χώρες της Ε.Ε., με τις οποίες είναι ευκολότερο να έρθουμε σε συνεννόηση, αλλά χώρες από όλο τον κόσμο και ιδίως μεγάλες χώρες όπως η Αμερική, η Ιαπωνία αλλά και πιο μικρές χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως το Μαρόκο. Αυτό θα αποτελέσει πολιτική τους δέσμευση, ώστε όταν επιστρέφουν πίσω στις χώρες τους, να εργασθούν στην κατεύθυνση και τις αρχές του περιεχομένου της Κοινής Δήλωσης και βασικά στον κύριο στόχο που αφορά στον έλεγχο της αλιευτικής ικανότητας προς όφελος της βιωσιμότητας».
Για τους κανόνες εφαρμογής στον αλιευτικό κλάδο
Τέλος, ερωτηθείς ο κ. Ταυτάρης για το πως θα εφαρμόζονται οι κανόνες στον αλιευτικό κλάδο έκανε ιδιαίτερη μνεία στα Περιφερειακά Σχέδια για την αλιεία, που προβλέπει και η νέα ΚΑλΠ με σκοπό όπως τόνισε η κάθε περιοχή να μπορεί να διαχειριστεί αειφόρα και με βιώσιμο τρόπο τον αλιευτικό της πλούτο.
Πιο αναλυτικά ο κ. Τσαυτάρης υπογράμμισε τα εξής: «Δείτε τις ιδιαιτερότητες του ψαρέματος σε θάλασσα, στην οποία ψαρεύουν αλιείς προερχόμενοι από γειτονικές χώρες, εκ των οποίων ορισμένες ανήκουν στην Ε.Ε. Από τη μια πλευρά οι γείτονες αλιείς ακολουθούν κανόνες της Ε.Ε. από την άλλη πλευρά οι άλλοι, εκτός Ε.Ε., δεν είναι υποχρεωμένοι να τους ακολουθήσουν. Όμως ακριβώς αυτό το σκοπό, δηλαδή την εφαρμογή ενιαίων κανόνων εξυπηρετεί η διεθνής προσπάθεια που κάνει η Ε.Ε., έτσι ώστε να έρθει σε συνεννόηση όχι μόνο με γειτονικές χώρες όπως συμβαίνει σε εμάς αλλά ακόμη και με πιο μακρινές χώρες. Γι’ αυτό γίνονται οι προσπάθειες, ακόμα και η σημερινή Διεθνής Διάσκεψη προσπαθεί να φέρει για τον ίδιο σκοπό στο ίδιο τραπέζι χώρες από όλο τον κόσμο, από την Αμερική, την Αφρική, την Ιαπωνία κλπ γιατί όπως και εσείς επισημαίνετε τα προβλήματα της αλιείας δεν σέβονται τα σύνορα. Μάλιστα για τον ίδιο σκοπό στο πλαίσιο της νέας ΚΑλΠ ακριβώς για να λύσουμε αυτό το συγκεκριμένο θέμα κατά περιοχή φτιάχνουμε τα λεγόμενα Περιφερειακά Σχέδια, έτσι ώστε για μια περιοχή για παράδειγμα η Μαύρη Θάλασσα, η Μεσόγειος, το Ανατολικό Αιγαίο η Ανατολική Μεσόγειος κ.ά, οι χώρες που αλιεύουν σε αυτή την περιοχή να έρθουν σε συνεννόηση ανεξάρτητα αν κάποιες είναι στην ΕΕ και άλλες δεν είναι. Να δουν δηλαδή πως θα διαχειριστούν αυτόν το κοινό τους πλούτο με αειφόρο τρόπο, Διαφορετικά, στο τέλος δεν θα κάνουν ζημιά σε μια χώρα που είναι στην ΕΕ θα κάνουν ζημιά και στον εαυτό τους γιατί τα προβλήματα της βιωσιμότητας θα έχουν αντίκτυπο και σε αυτούς».
Υπογραφή Κοινής Δήλωσης το αποτέλεσμα της Διάσκεψης
Επισημαίνεται ότι σήμερα, Παρασκευή 14 Μαρτίου, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της Διήμερης Διεθνούς Διάσκεψης για την Αλιευτική Ικανότητα στη Θεσσαλονίκη, με την υπογραφή της Κοινής Δήλωσης για τη διαχείριση της αλιευτικής ικανότητας σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Κοινή Δήλωση υπεγράφη από τους εκπροσώπους των χωρών της Ε.Ε., καθώς επίσης και της Αμερικής, της Ιαπωνίας, της Ιορδανίας, του Μαρόκου κ.α., ενώ όπως επεσήμαναν οι ιθύνοντες, η Κοινή Δήλωση θα παραμείνει ανοικτή για την υπογραφή της και από άλλες χώρες από όλο τον κόσμο.