Νέα διαδικασία λήξης ασφάλισης μη μισθωτών στον e-ΕΦΚΑ

Διαδικασία εγγραφής και υπαγωγής μη μισθωτών στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης.

Με τις διατάξεις του άρθρου 135 του ν. 5078/2023, τροποποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 39Α του ν. 4387/2016, οι οποίες αφορούν τη διαδικασία εγγραφής και υπαγωγής μη μισθωτών στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ).

Οι διατάξεις αυτές θεσπίζουν νέα διαδικασία λήξης της ασφάλισης μη μισθωτών στον e-ΕΦΚΑ, η οποία βασίζεται στην αυτοτελή λήξη εργασιών στη Φορολογική Διοίκηση.

Οι σχετικές διατάξεις έχουν ως εξής:

Νόμος 5078/2023 – ΦΕΚ τεύχος Α 211/20.12.2023
Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης και λοιπές διατάξεις

Άρθρο 135
Διαδικασία λήξης της ασφάλισης μη μισθωτών στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης – Τροποποίηση άρθρου 39Α ν. 4387/2016

Στο άρθρο 39Α του ν. 4387/2016 (Α’ 85), περί της διαδικασίας εγγραφής και υπαγωγής μη μισθωτών στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 1, αα) διαγράφεται η φράση «και μέχρι την τελευταία ημέρα του μήνα διακοπής άσκησης της σχετικής δραστηριότητας στη Φορολογική Διοίκηση» και αβ) προστίθεται δεύτερο εδάφιο, β) στην παρ. 2 προστίθεται τρίτο εδάφιο, γ) στην παρ. 3 προστίθεται νέο δεύτερο εδάφιο, δ) στην περ. β) της παρ. 4 προστίθεται δεύτερο εδάφιο και ε) στην παρ. 7 συμπληρώνεται το αντικείμενο της νομοθετικής εξουσιοδότησης με την προσθήκη του καθορισμού και κάθε αναγκαίας λεπτομέρειας για τη διαδικασία της λήξης της ασφάλισης και το άρθρο 39Α διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 39Α
Διαδικασία εγγραφής και υπαγωγής μη μισθωτών στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης

1.  Οι μη μισθωτοί, ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοτελώς απασχολούμενοι και αγρότες, που αναλαμβάνουν υπακτέα στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) απασχόληση ή αποκτούν υπακτέα στον e-ΕΦΚΑ ιδιότητα, για την οποία απαιτείται έναρξη εργασιών στη Φορολογική Διοίκηση, υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ από την πρώτη ημέρα του μήνα έναρξης ή μεταβολής εργασιών στη Φορολογική Διοίκηση. Η ασφάλιση λήγει υποχρεωτικά την τελευταία ημέρα του μήνα διακοπής άσκησης της σχετικής δραστηριότητας στη Φορολογική Διοίκηση.
2.  Η εγγραφή στον e-ΕΦΚΑ διενεργείται μετά από την έναρξη ή μεταβολή εργασιών στη Φορολογική Διοίκηση, με αίτηση του υπόχρεου και, σε περίπτωση μη υποβολής αίτησης, αυτεπάγγελτα με πράξη του αρμόδιου ασφαλιστικού οργάνου. Η Φορολογική Διοίκηση ενημερώνει τον υπόχρεο μετά από την έναρξη ή τη μεταβολή εργασιών για την υποχρέωση ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ. Η λήξη της ασφάλισης ολοκληρώνεται με τη διακοπή όλων των ασφαλιστέων δραστηριοτήτων στη Φορολογική Διοίκηση κατόπιν αίτησης του ασφαλισμένου.
3. Η αίτηση εγγραφής υποβάλλεται ηλεκτρονικά ή με φυσική παρουσία στον e-ΕΦΚΑ μέχρι τη δέκατη (10η) ημέρα του επόμενου μήνα από τον μήνα έναρξης ή μεταβολής εργασιών στη Φορολογική Διοίκηση. Η αίτηση λήξης της ασφάλισης υποβάλλεται ηλεκτρονικά ή με φυσική παρουσία στον e-ΕΦΚΑ μέχρι τη δέκατη (10η) ημέρα του επόμενου μήνα από τη διακοπή εργασιών στη Φορολογική Διοίκηση. Ο e-ΕΦΚΑ αντλεί μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας (ΚΕ.Δ.) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σύμφωνα με το άρθρο 47 του ν. 4623/2019 (Α’ 134) και το άρθρο 84 του ν. 4727/2020 (Α’ 184), και διασταυρώνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία που είναι διαθέσιμα στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης.
4.  Σε περίπτωση που ο υπακτέος στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ μη μισθωτός δεν υποβάλλει εμπρόθεσμα την αίτηση εγγραφής, το αρμόδιο ασφαλιστικό όργανο του e-ΕΦΚΑ προβαίνει σε αυτεπάγγελτη εγγραφή και ασφάλισή του ως εξής:

α) Αν τα διαθέσιμα στοιχεία, και ιδίως ο Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.) που δηλώθηκε στη Φορολογική Διοίκηση, επαρκούν για την υπαγωγή στην ασφάλιση, ο υπόχρεος ασφαλίζεται στους πρώην φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς του e-ΕΦΚΑ, στους οποίους προκύπτει υπαγωγή, και καταβάλλει τις ασφαλιστικές εισφορές που προβλέπονται στον παρόντα, κατατασσόμενος στην πρώτη (1η) ασφαλιστική κατηγορία που αντιστοιχεί στην υπαγωγή του στην ασφάλιση.

β) Αν τα διαθέσιμα στοιχεία δεν επαρκούν για την υπαγωγή στην ασφάλιση, ο υπόχρεος ασφαλίζεται στον πρώην Οργανισμό Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (Ο.Α.Ε.Ε.), κατατασσόμενος στη δεύτερη (2η) ασφαλιστική κατηγορία των άρθρων 39 και 41.

Αν ο μη μισθωτός ασφαλισμένος του e-ΕΦΚΑ δεν υποβάλει αίτηση για λήξη της ασφάλισης ή την υποβάλει εκπρόθεσμα, το αρμόδιο ασφαλιστικό όργανο του e-ΕΦΚΑ προβαίνει σε αυτεπάγγελτη λήξη ασφάλισης σε όλους του τ. Φορείς, Τομείς, Κλάδους και Λογαριασμούς του e-ΕΦΚΑ στους οποίους είχε υπαχθεί ο ασφαλισμένος, σύμφωνα με τα στοιχεία που αντλούνται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας.

5.  Ο ασφαλισμένος δύναται με την προσκόμιση στοιχείων στον e-ΕΦΚΑ να ζητήσει την αναδρομική διόρθωση της υπαγωγής στην ασφάλιση που προέκυψε σύμφωνα με την παρ. 4. Ως προς την αίτηση μεταβολής και το χρονικό σημείο μετάταξης σε διαφορετική ασφαλιστική κατηγορία εφαρμόζονται τα άρθρα 35, 39, 40, 41 και 97.
6.  Οποιαδήποτε υποχρέωση απογραφικής δήλωσης στον e-ΕΦΚΑ («προεγγραφής») ή προσκόμισης οποιουδήποτε εγγράφου, βεβαίωσης ή ασφαλιστικής ενημερότητας του e-ΕΦΚΑ, ως δικαιολογητικού για έναρξη ή μεταβολή εργασιών στη Φορολογική Διοίκηση, καταργείται.
7.  Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης δύναται να καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για τη διαδικασία εγγραφής ή λήξης της ασφάλισης μη μισθωτών στον e-ΕΦΚΑ.»